Makala DJ Jamaikako hondartzatik


2021eko uztailaren 19an

Mikel Unzurrunzaga Schmitz Makalaren bigarren disko ofiziala bada ere, zarauztarrarenzat estraineko diskoa da Makala Hondartzan. Lehena Novophonic zigiluarentzat egindako CD mix bat izan zen. Hogei kanta aukeratu, nahastu eta ordena zehaztuz Makala plays Novophonic izena hartu zuen disko hark. "2000. urtean Bartzelonako Sonar jaialdian jotzeko aukera izan nuen, diskoetxeen lanen aurkezpen egunean, Show Case delakoan. Emanaldiak beti aurretik jotzen zuen DJaren izena eta gero zigiluarena izaten zuen, beraz, Makala plays Novophonic izena hartu zuen. Bi urtera argitaratu zen diskoa eta, hortaz, izena egun hartatik dator", azaldu digu Makalak. Novophonic 1995ean Javi Pez musikari donostiarrak eta Txarly Brown Bartzelonako diseinatzaileak sortutako diskoetxea zen. Novophonicek lan propioak argitaratzen zituen batez ere, baina baita interesgariak iruditzen zitzaizkion lan puntualak ere. Makalak maxi single baten bidez izan zuen haien berri eta 97an elkar ezagutu eta zalea izatetik Novophoniceko partaidea izatera pasa zen. Zigiluak duela bi urte itxi zituen bere ateak. Euskal Herrian nahiko ezezaguna izan bazen ere, Europa mailan kultuzko diskoetxe bihurtu zen. Metak diskoetxeak ere agur esan digu orain gutxi salmenten beherakadak bultzatuta. Zigilu hau izan da, hain zuzen ere, Makalaren azken lana argitaratu duena. Horrek, ordea, ez du galaraziko disko berria Euskal Herriko dendetan aurkitzea, horretaz Elkar banatzailea arduratuko baita.


Makala hondartzan

Diskoaren tituluak Teoren ipuinetako izenekin zerikusia duenentz galdetzean barrezka erantzuten digu Makalak: "Lehengoan tituluari erreparatuz nire hurrengo lanaren izena Makala baserrian-edo izango ote zen galdetzen nion neure buruari. Baina ez. Ni Zarautzen jaioa naiz, hondartzatik oso gertu gainera, beraz, ia egunero izan dut harremana hondartzarekin. Horregatik, banekien omenalditxo bat egin behar niola bai kantu batekin edota diskoaren tituluarekin".

Makala bere DJ lanetan beti oso eklektikoa izaten saiatu da, eta beraz, diskoa sortzerako orduan bazekien filosofia horrekin lan egin behar zuela. Lehen pausoa ohiko DJ sortzailearen lana egitea zen, collagea: ereduak hartu eta lotu, programazio batzuk sortu, bateriak... Kantuen egiturak sortuta zituela hainbat lagun musikari gonbidatu zituen diskoan parte hartzera. Horrela, makina bat lagun bildu du musikari zarauztarrak: Javi Pez Orkestrako haize atal guztia (Makalak baxua jotzen du bertan), Galder Izagirre baterian (Kuraia eta Javi Pez Orkestra), 12 Tribu taldeko hainbat partaide, Luis Camino perkusioan... Azken pausoa diskoa grabatuko zuen teknikaria topatzea zen. Makalaren lehen ideia grabaketaz Kaki Arkarazo arduratzea bazen ere, hau lanpetuta zegoela-eta beste norbait bilazea egokitu zitzaion. Garai hartan 12 Tribu Santanderren zegoen Loud&Loneeko Roberto Sánchezekin grabatzen. Hura izan da soinu aldetik Makalaren lana hezurmamitzeaz arduratu dena Santander-eko A-Lone Ark Muzik estudioan. Makalak hamabost egun eman zituen diskoa grabatu eta nahasten: oso neketsua izan da, egunero Santanderreraino musikari ezberdin batekin joaten nintzen, ia 5.000 kilometro egin ditut".

Abestien konposaketez eta hitzez arduratzeaz gain, Makalak abeslari lanak ere egin ditu diskoan. Haatik, gipuzkoarrak ez dio bere buruari protagonismo gehiegi eman nahi izan. Horregatik, hainbat lagun abeslari deitu ditu lan berrian parte hartzeko: Aran Ttakunpa taldekoa eta Feran Konsul 12 Tribu taldekoa, besteak beste.


Diskoan 20, zuzenean 5

Hainbeste musikari disko batean biltzen denean ez da erraza izaten diskoa jende aurrean aurkezteko formula topatzea. Beraz, Makalak diskoan parte hartu duten hogei kideetatik bost aukeratuko ditu lan berria taula gainera eramateko: teklatuak, baxua, gitarra, perkusioa, sanpler-ak eta ahotsa. "Honek daukan abantaila da taberna eta areto txikietan jo dezakegula, bateria ez baitugu muntatzen, nahiz eta perkusioak dezente okupatu. Desabantaila, berriz, doinu organikorik ez daukagula izan daiteke. Halere, ni DJa naizenez, badut gogoa kontzeptu hori eszenatokira eramateko. Alegia, hip-hop kontzeptura hurbiltzea, baina gitarra, baxu eta perkusioarekin. Beraz, erdi organikoa erdi elektronikoa izango da emanaldia". Makalak ez ditu bere emanaldiak toki zehatz batzuetara mugatuko, beraz, areto zein tabernatan ikusi eta entzun ahal izango dugu. Gainera, sorpresa faktorea ere gorde nahi du DJ zarauztarrak. Alegia, diskoan kantari eta instrumentista asko dagoenez, kontzertuetan agerraldi bereziak izango dira.

Diskoaren diseinuaz Makalak Novophonic-en ezagutu zuen Txarly Brown arduratu da. Euskal Herrian gutxitan ikusten diren moduko diseinua da, ezberdina bai bederen. "Nik argi daukat momentuz bizitzan egingo ditudan lan guztiak berak diseinatuko dituela. Ia anaiak gara. Nik azalaren kontzeptua bakarrik azaldu nion. Beste guztia bere esku utzi nuen, askatasun guztiarekin. Webgunea ere jadanik sareratu dugu, www.makala.info, eta bertako diseinua ere berea da", esan digu Makalak.


Musika beltza eta DJa

Musika beltzean oinarritzen da Makala hondartzan eta musika beltzaren hainbat adar ukitzen ditu. Bestalde, ez da izan Mikel Unzurrunzaga Schmitz-ek irentsi duen musika bakarra: "Hogei urte bete arte gutxi gorabehera ez nuen musika beltz gehiegi entzuten, talde batzuk gustuko nituen, baina gehiegi zentratu gabe. Ordura arte, rocka, punka, RRV deiturikoa entzuten nuen. Baina gero hainbat bidaia egin nituen, ama alemaniarra dut, beraz, Alemaniara bidaia dezente egin ditut, baita Ingalaterrara ere. Eta irteera horietan hip-hopa, funkya, soula edota reggaea bezalako estiloak ezagutzen hasi nintzen". Estilo horiek guztiek "txunditurik" utzi zuten zarauztarra eta musika horiek oso gutxi ezagutzetik zaletu amorratu bihurtzera pasa zen. Gaur egun bere saioak sustrai beltzdun musiketan oinarrituta daude.

Makalak single formatuarekin lan egin izan du asko eta asko, eta lan berria CDan argitaratu bada ere, laster kanta horietako bat single-ean eskuratzeko parada izango da.

Jamaikako DJen pare
Disc Jockey lanak egiteagatik, DJa izategatik da ezagun Makala Euskal Herrian. Ez da, ordea, gehienok hemen DJ kontzeptuaz ezagutzen dugun horretan oinarritzen zarauztarra: "Euskal Herrian DJ kontzeptua diskoteketako disko jartzailearekin lotu ohi da beti. Bestalde, bidaiatu eta interesa jartzen duena DJa hori baino gehiago dela konturatzen da. Adibidez, hip hop musikan binilo diskoak manipulatzen ibiltzen dena ere DJa da eta bere lana gitarra jotzailearena bezain garrantzitsua da", dio Makalak. Turn Tablist deritzo horri. Technoan, adibidez, DJ teknikoa aritzen da. Hau da, plater batean eta bestean dauden abestiak erritmo eta tempo berean nahasten saiatzen den DJa. Eta gero Jamaikako DJa dago, aukeratzailea. DJ aukeratzaileak musika hautatu eta jartzen duen bitartean alboan dagoenak abestu egiten du. Beraiek, jamaikarrek asmatu zuten gainera DJ terminoa. Makalak azken kontzeptu horren barruan ulertzen du bere lana.


Azkenak
2024-10-15 | Leire Ibar
Hiru pertsona atxilotu ditu Ertzaintzak sexu-esplotaziorako gizakien salerosketa egotzita

Prostituzioan aritzera behartuta zeuden lau emakume askatu dituzte Donostian eta Gasteizen, eta giza salerosketa leporatu diete operazioan atxilotutako bi emakume eta gizon bati. Biktimen salaketari esker hasi zuen ikerketa Ertzaintzak. Atxilotuak Ertzain-etxera eraman dituzte... [+]


2024-10-15 | Estitxu Eizagirre
Aixeindar enpresak Iturrietako mendilerroan jarria duen dorreak ez ditu hegaztien babeserako neurriak bermatzen, Arabako Mendiak Askek salatu duenez

Aixeindar enpresak haizea neurtzeko 82,5 metroko dorre meteorologikoa instalatua du 2023tik Analamendin. Dorrearen egonkortasuna eta segurtasuna bermatzeko, lurrera altzairuzko hainbat kablerekin ainguratu zuen enpresak. Arabako Mendiak Aske elkarteak salatu du hegaztiek... [+]


2024-10-15 | Mikel Aramendi
Urriak 10: komeria bihur ote daiteke mundu mailako drama?

Zeurea ez dela –eta ez duela izan behar– deritzozun herrialde bateko gertakari historikoa izan al daiteke nonbaiteko festa nazionalaren sorburua? Bai, horixe. Gertatu ere gertatzen da Taiwanen: “Hamar Bikoitzean”, alegia, urriaren 10ean ospatzen da... [+]


“Tratu iraingarria” salatu dute Laudioko San Roke adinekoen egoitzan

"Duintasuna urratzerainoko gertakariak" sarri errepikatzen direla seinalatu dute egoitza horretako senideek Arabako Foru Aldundiari bidalitako gutunean. Aldundiak dio egoera ez dela "hain larria".


2024-10-15 | iametza
Euskarazko ahots teknologia zertan da? Norantz goaz?

Euskal Herriko hainbat zentro teknologikotako ordezkariek parte hartuko dute euskarazko ahots teknologiaren egoera eta etorkizuna aztertuko dituen mahai-inguruan, Jon Torner ARGIAko kazetariak gidatuta. Topaketa urriaren 17an izango da, Donostiako San Telmo museoan egingo den... [+]


2024-10-15 | Leire Ibar
Fiskaltzak EHUko zuzenbideko irakaslearen “mezu faxistak” ikertzeko eskatu dio Ertzaintzari

Urri hasieran kaleratutako EHUko irakaslearen inguruko txosten bat egiteko eskatu dio Fiskaltzak Ertzaintzari. Kasuaren nondik norakoak sakonki ikertzeko eta gorroto deliturik egon den ala ez aztertzeko helburua du, salaketa jartzea erabaki aurretik.


Hobari fiskalak gazteei: ‘On falling' filmaren eragina?

Gazteei PFEZa murriztea edota zenbait kasutan deuseztatzea proposatu du Portugalgo Gobernuak, baina momentuz hizpidea baino ez du ipini, ez baitago argi aurrekontuak onartu ahalko dituen, gobernua osatzen duten alderdiek ez baitute-eta gehiengo parlamentariorik. Espainiako... [+]


Eskola-jantokietan catering-enpresen zerbitzua blindatu du Jaurlaritzak

Catering-enpresarik gabe jardun nahi duten eskolentzat bestelako eredu bat arautzea adostu zuen Eusko Legebiltzarrak 2019an. Horren ordez, catering-enpresen bidezko zerbitzua ematera derrigortzen ditu ikastetxeak Eusko Jaurlaritzak berriki argitaratu duen aginduak. Bitartean,... [+]


2024-10-15 | Julene Flamarique
Gabriel Arestiren argitaratu gabeko olerki bat eskuratu du Jon Kortazarrek

Urriaren 14an 91 urte bete dira bilbotar idazlea jaio zenetik. Errota gorria poema eta idazleak dedikaturiko argazki bat Jon Kortazar EHUko katedradunaren esku utzi ditu Zubiri Moragues familiak. Orain arte ezezaguna zen olerkia laster argitaratuko dutela ziurtatu du... [+]


2024-10-15 | Jon Torner Zabala
Zubietako erraustegiaren “ezohiko” jarduera onartu du Jaurlaritzak

Hondakinak tratatzeko Artaxoako plantara Zubietako erraustegitik milaka tona lixibiatu modu ilegalean eraman izanaz galdetu dio EH Bilduko parlamentari Mikel Oterok, Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailburu Mikel Jauregiri. Iragan... [+]


Urruña eta Segurako udalek ofizialdu egin dituzte herritarrek sortutako zubiak

Herritarrengandik sortu eta hiru hamarkadaz eraikitako harremanaren ondotik, Hego Lapurdi eta Goierriko bi herri hauen arteko senidetze edo birazkatze ofiziala egin dute igandean Urruñako plazan. 30 urteko mugarri, egun «historikotzat» jo dute Filipe Aramendi... [+]


Mecaner Herriarentzat
“Fabrikaren erosketa publikoa behar dugu”

Stellantis multinazionalak Mecaner lantokia itxi eta 148 behargin kalean utzi ditu Urdulizen (Bizkaia); horren aurrean, "Mecaner Herriarentzat" alternatiba ekosoziala sortu dute hainbat eragilek. LAB sindikatuko Iraide Juaristik eta Jauzi Ekosozialeko Aitor Gallastegik... [+]


2024-10-15 | Julen Orbea | Zuzeu
Bizitza oroit dezagun

1944an, Stauffenberg-en agindupean, Hitler bonba batekin hiltzen saiatu ziren, soldadu eta herritar alemaniar batzuen artean prestatutako ekintza baten. Hurrengo hilabeteetan naziek 90 pertsona exekutatu zituzten ekintza haren ondorioz.


Galizieraren egoera larriaz ohartarazi dute, azken datuak ikusita

Ezagutza eta erabilerak, biek, egin dute atzera Galiziako Estatistika Institutuak jakinarazitako azken datuetan. Galera handiagoa da adin tarte gazteenetan. 5 eta 14 urte artekoen herenak adierazi du galiziera gutxi edo batere ez dakiela.


Eguneraketa berriak daude