Makala DJ Jamaikako hondartzatik


2021eko uztailaren 19an

Mikel Unzurrunzaga Schmitz Makalaren bigarren disko ofiziala bada ere, zarauztarrarenzat estraineko diskoa da Makala Hondartzan. Lehena Novophonic zigiluarentzat egindako CD mix bat izan zen. Hogei kanta aukeratu, nahastu eta ordena zehaztuz Makala plays Novophonic izena hartu zuen disko hark. "2000. urtean Bartzelonako Sonar jaialdian jotzeko aukera izan nuen, diskoetxeen lanen aurkezpen egunean, Show Case delakoan. Emanaldiak beti aurretik jotzen zuen DJaren izena eta gero zigiluarena izaten zuen, beraz, Makala plays Novophonic izena hartu zuen. Bi urtera argitaratu zen diskoa eta, hortaz, izena egun hartatik dator", azaldu digu Makalak. Novophonic 1995ean Javi Pez musikari donostiarrak eta Txarly Brown Bartzelonako diseinatzaileak sortutako diskoetxea zen. Novophonicek lan propioak argitaratzen zituen batez ere, baina baita interesgariak iruditzen zitzaizkion lan puntualak ere. Makalak maxi single baten bidez izan zuen haien berri eta 97an elkar ezagutu eta zalea izatetik Novophoniceko partaidea izatera pasa zen. Zigiluak duela bi urte itxi zituen bere ateak. Euskal Herrian nahiko ezezaguna izan bazen ere, Europa mailan kultuzko diskoetxe bihurtu zen. Metak diskoetxeak ere agur esan digu orain gutxi salmenten beherakadak bultzatuta. Zigilu hau izan da, hain zuzen ere, Makalaren azken lana argitaratu duena. Horrek, ordea, ez du galaraziko disko berria Euskal Herriko dendetan aurkitzea, horretaz Elkar banatzailea arduratuko baita.


Makala hondartzan

Diskoaren tituluak Teoren ipuinetako izenekin zerikusia duenentz galdetzean barrezka erantzuten digu Makalak: "Lehengoan tituluari erreparatuz nire hurrengo lanaren izena Makala baserrian-edo izango ote zen galdetzen nion neure buruari. Baina ez. Ni Zarautzen jaioa naiz, hondartzatik oso gertu gainera, beraz, ia egunero izan dut harremana hondartzarekin. Horregatik, banekien omenalditxo bat egin behar niola bai kantu batekin edota diskoaren tituluarekin".

Makala bere DJ lanetan beti oso eklektikoa izaten saiatu da, eta beraz, diskoa sortzerako orduan bazekien filosofia horrekin lan egin behar zuela. Lehen pausoa ohiko DJ sortzailearen lana egitea zen, collagea: ereduak hartu eta lotu, programazio batzuk sortu, bateriak... Kantuen egiturak sortuta zituela hainbat lagun musikari gonbidatu zituen diskoan parte hartzera. Horrela, makina bat lagun bildu du musikari zarauztarrak: Javi Pez Orkestrako haize atal guztia (Makalak baxua jotzen du bertan), Galder Izagirre baterian (Kuraia eta Javi Pez Orkestra), 12 Tribu taldeko hainbat partaide, Luis Camino perkusioan... Azken pausoa diskoa grabatuko zuen teknikaria topatzea zen. Makalaren lehen ideia grabaketaz Kaki Arkarazo arduratzea bazen ere, hau lanpetuta zegoela-eta beste norbait bilazea egokitu zitzaion. Garai hartan 12 Tribu Santanderren zegoen Loud&Loneeko Roberto Sánchezekin grabatzen. Hura izan da soinu aldetik Makalaren lana hezurmamitzeaz arduratu dena Santander-eko A-Lone Ark Muzik estudioan. Makalak hamabost egun eman zituen diskoa grabatu eta nahasten: oso neketsua izan da, egunero Santanderreraino musikari ezberdin batekin joaten nintzen, ia 5.000 kilometro egin ditut".

Abestien konposaketez eta hitzez arduratzeaz gain, Makalak abeslari lanak ere egin ditu diskoan. Haatik, gipuzkoarrak ez dio bere buruari protagonismo gehiegi eman nahi izan. Horregatik, hainbat lagun abeslari deitu ditu lan berrian parte hartzeko: Aran Ttakunpa taldekoa eta Feran Konsul 12 Tribu taldekoa, besteak beste.


Diskoan 20, zuzenean 5

Hainbeste musikari disko batean biltzen denean ez da erraza izaten diskoa jende aurrean aurkezteko formula topatzea. Beraz, Makalak diskoan parte hartu duten hogei kideetatik bost aukeratuko ditu lan berria taula gainera eramateko: teklatuak, baxua, gitarra, perkusioa, sanpler-ak eta ahotsa. "Honek daukan abantaila da taberna eta areto txikietan jo dezakegula, bateria ez baitugu muntatzen, nahiz eta perkusioak dezente okupatu. Desabantaila, berriz, doinu organikorik ez daukagula izan daiteke. Halere, ni DJa naizenez, badut gogoa kontzeptu hori eszenatokira eramateko. Alegia, hip-hop kontzeptura hurbiltzea, baina gitarra, baxu eta perkusioarekin. Beraz, erdi organikoa erdi elektronikoa izango da emanaldia". Makalak ez ditu bere emanaldiak toki zehatz batzuetara mugatuko, beraz, areto zein tabernatan ikusi eta entzun ahal izango dugu. Gainera, sorpresa faktorea ere gorde nahi du DJ zarauztarrak. Alegia, diskoan kantari eta instrumentista asko dagoenez, kontzertuetan agerraldi bereziak izango dira.

Diskoaren diseinuaz Makalak Novophonic-en ezagutu zuen Txarly Brown arduratu da. Euskal Herrian gutxitan ikusten diren moduko diseinua da, ezberdina bai bederen. "Nik argi daukat momentuz bizitzan egingo ditudan lan guztiak berak diseinatuko dituela. Ia anaiak gara. Nik azalaren kontzeptua bakarrik azaldu nion. Beste guztia bere esku utzi nuen, askatasun guztiarekin. Webgunea ere jadanik sareratu dugu, www.makala.info, eta bertako diseinua ere berea da", esan digu Makalak.


Musika beltza eta DJa

Musika beltzean oinarritzen da Makala hondartzan eta musika beltzaren hainbat adar ukitzen ditu. Bestalde, ez da izan Mikel Unzurrunzaga Schmitz-ek irentsi duen musika bakarra: "Hogei urte bete arte gutxi gorabehera ez nuen musika beltz gehiegi entzuten, talde batzuk gustuko nituen, baina gehiegi zentratu gabe. Ordura arte, rocka, punka, RRV deiturikoa entzuten nuen. Baina gero hainbat bidaia egin nituen, ama alemaniarra dut, beraz, Alemaniara bidaia dezente egin ditut, baita Ingalaterrara ere. Eta irteera horietan hip-hopa, funkya, soula edota reggaea bezalako estiloak ezagutzen hasi nintzen". Estilo horiek guztiek "txunditurik" utzi zuten zarauztarra eta musika horiek oso gutxi ezagutzetik zaletu amorratu bihurtzera pasa zen. Gaur egun bere saioak sustrai beltzdun musiketan oinarrituta daude.

Makalak single formatuarekin lan egin izan du asko eta asko, eta lan berria CDan argitaratu bada ere, laster kanta horietako bat single-ean eskuratzeko parada izango da.

Jamaikako DJen pare
Disc Jockey lanak egiteagatik, DJa izategatik da ezagun Makala Euskal Herrian. Ez da, ordea, gehienok hemen DJ kontzeptuaz ezagutzen dugun horretan oinarritzen zarauztarra: "Euskal Herrian DJ kontzeptua diskoteketako disko jartzailearekin lotu ohi da beti. Bestalde, bidaiatu eta interesa jartzen duena DJa hori baino gehiago dela konturatzen da. Adibidez, hip hop musikan binilo diskoak manipulatzen ibiltzen dena ere DJa da eta bere lana gitarra jotzailearena bezain garrantzitsua da", dio Makalak. Turn Tablist deritzo horri. Technoan, adibidez, DJ teknikoa aritzen da. Hau da, plater batean eta bestean dauden abestiak erritmo eta tempo berean nahasten saiatzen den DJa. Eta gero Jamaikako DJa dago, aukeratzailea. DJ aukeratzaileak musika hautatu eta jartzen duen bitartean alboan dagoenak abestu egiten du. Beraiek, jamaikarrek asmatu zuten gainera DJ terminoa. Makalak azken kontzeptu horren barruan ulertzen du bere lana.


Azkenak
Naziek deportaturikoen oroimena, diru-zorro batean

1945ean Neuengammeko nazien kontzentrazio esparruan hil zen Jean Iribarne gamerearraren diru-zorroa berreskuratu eta bere senideei eman diete. Ipar Euskal Herrian gutxienez 350 herritar deportatu zituzten erresistentzian parte hartzeagatik, eta ia erdia ez ziren bizirik atera.


Elena Barrena, irakasle eta historialarien erreferentea

Gipuzkoako sorrera prozesuari buruzko bere doktore tesia aitzindaria izan zen, lurralde historikoen bilakaera ulertzeko. Deustuko Unibertsitateko irakaslea, historialari askorentzat eredu izan da bere lan egiteko eta irakasteko modua. Igande honetan hil da Elena Barrena Osoro... [+]


Gernikako gaztetxe zaharra hartu dute berriro, itxi eta hamar urtera

Gernikako "gazte langileen interes eta beharrei" erantzungo dien proiektu bat martxan jarriko duela adierazi du Egurre Gazte Asanbladak. Eraikina duela hamar urte itxi zuten, eta salatu dute Gernikako Udalak hiru legegintzaldi daramatzala esanez liburutegi bat jarriko... [+]


Mario Vargas Llosa idazlea eta Literaturaren Nobel sariduna zendu da

89 urterekin hil da, Liman, eta idazle perutarraren seme-alabek eman dute haren heriotzaren berri. Gaztelaniazko literaturaren egilerik ospetsuenetakoa izan zen, eta 1960ko eta 1970eko hamarkadetan Latinoamerikan literaturak izan zuen loraldian paper garrantzitsua jokatu zuen... [+]


2025-04-14 | ARGIA
Gabriel Arestiren “izaera komunista” azpimarratu dute, bere heriotzaren 50. urteurrena kari

Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak (EHKS) antolatuta, egun osoko jardunaldia egin dute igandean, Bilboko Campos Eliseos antzokian. Hainbat hitzaldik osatu dute egitaraua, eta jardnualdia amaitzeko Bigarrenez Aresti etorkizunaren aurrean antzezlana estreinatu dute.


Daniel Noboa eskuindarra gailendu da Ekuadorko hauteskundeetan, eta oposizioak iruzurra salatu du

Bozen lehen itzulian pare-parean geratu ostean, inkesta gehienek aurreikusten zutena baino tarte handiagoa atera dio egungo presidenteak Luisa González hautagai correistari. Oposizioak "iruzurra" salatu eta botoak berriz zenbatzea eskatu du.


Analisia
Balantzaka gerrarantz

Gure amak beti esaten du: “Ez dut sekula ulertu zergatik gertatu zen Lehen Mundu Gerra”. Ez dio batere zentzurik harrapatzen. Ez du ulertzen zergatik inplikatu ziren Europako potentzia zaharrak halako basakeria batean eta ez zaio buruan sartzen nola konbentzitu... [+]


‘Oztopoen gainetik askatasunera’: Ernaik manifestaziora deitu du apirilaren 17an

Adierazpen askatasuna aldarrikatzeko eta "eskuin erreakzionarioaren ofentsibari aurre egiteko" batuko dira. Egun horretarako Euskal Preso Politikoen alde antolatua zuten hitzaldia eta ekitaldia salatu du UPNk, eta hura zelatatzeko agindu du Espainiako Audientzia... [+]


Lau maki, 1947 eta 1948 urteetan Donostian erailak

Maki gerrillari antifrankistek Euskal Herrian ez zuten presentzia bereziki nabarmena izan, baina batzuk pasatu ziren, baita erregimenaren errepresio bortitza pairatu ere. Guardia Zibilak hiru hil zituen Ibaetan 1947an eta bat Zubietan 1948an, ahaztuta badaude ere.


2025-04-14 | Uriola.eus
Gerra finantzatzeari uko egiteko zerga desobedientziaren ekimena abian da

Ekimenak bakea eta justizia soziala sustatzeko proiektuak finantzatzea du helburu. Sustatzaile diren gizarte mugimenduek mezu argi bat bidali diete gobernuei eta armagintza industriari: "Ez dugu gerraren konplize izan nahi".


Jardin bat zuretzat, Hipatia

Hainbat lorpen kolektiboan soilik egin daitezkeela esaten denean, lerro artean joan ohi da behin kolektiboan pentsatu, gogoetatu eta eztabaidatu ondotik heldu ohi direla, heltzekotan. Baina zerbait lortzeko, ezinbestekoa da pentsatzen jartzea. Ez baitira gauzak besterik gabe... [+]


Analisia
Mikrofonoak antzokietan

"Eskatu txanda eta egingo dugu bat zurekin", esan dio estudioetatik ari den esatari prestu eta animatuak Bilboko kaleetan dabilen berriemaile gazteari. Aurkezlea entzuleei zuzendu zaie segituan. "Bien bitartean, Iruñera goaz...". Han zabaldu dute linea... [+]


Euskal armagintza industria eztabaidagai (I)
Industria militarrari buruz Jaurlaritzak eta Zedarriak enpresari foroak planteatutako eztabaida irekitzen

Urtearen hasieran, Zedarriak taldeak "defentsaren" industriari buruzko "eztabaida irekitzearen" alde egin zuen publikoki (baita nuklearrari buruz ere), eta Eusko Jaurlaritzak berehala egin du bat horrekin. Lehenik, Mikel Torres lehendakariorde eta Ekonomia... [+]


Gu ere lugorri

Sendabelarrak non bildu galdetuz idazten didate eta bide bazterrei erreparatzeko esan ohi diet. Erromantizismoak kalte egin digu bizitzako esparru askotan eta hemen ere bai, sendabelarrak ez baitaude mendi tontorretik gertu dauden bide zidorretan (bakarrik), ezta kostatik bertan... [+]


Eguneraketa berriak daude