Etorkizuneko energiak


2021eko uztailaren 19an

Petrolioaren ordezko, gas naturalaren eta energia nuklearraren alde egin dute gobernu gehienek. Gas naturala hartzen du trantsizio energia gisa Eusko Jaurlaritzaren 3E-2010ak ere, energia berriztagarriak masiboki erabiltzera pasatzeko gero. Horrela, 2010erako energia eskari osoaren %52 gasak hornitzea aurrikusten du estrategiak. Baina Roberto Bermejok argudiatzen du, trantsiziorako ere ez dela egokia: «Konplexua da banatzeko -gasoduktu luzeak eraiki behar dira, itsasoa ontziz pasa ondoren regasifikazio plantak behar dira...- eta urte asko beharko ditu sistemak egokitzeko. Gainera, gasak ere petrolioak bezala, produkzio gaitasun gorenaren data jarria du: 2020a». Energia nuklearraren eragozpenak, ondoko koadroan dituzue.

Bestalde, naturak bere muga jarri izanak, erabili arren baliabidea agortzen ez duten energia berriztagarrietara ere begira jarri ditu orain arte hauekiko konfiantzarik izan ez duten gobernuak. Esaterako, Europako Batasunak Energia Berriztagarrien Liburu Zurian dioenez, plan eta estrategia batzuk aurreikusten ditu energia berriztagarriak eskariaren %6 asetzetik %12ra iristeko 2010ean. Jaurlaritzaren estrategiak ere kopuru bera erdiestea du helburu. Baina gurean Nafarroa dago aurreratuen: 2010erako energia berriztagarriekin lortu dezake bere kontsumo elektriko osoa asetzea.

Tokian tokiko energia lantzeak dependentzia energetikoa gutxitzen du, eta prezioak kontrolatzeko aukera ematen du. Energia berriztagarriak errentagarri ote diren galdetzerakoan, pentsa liteke ohiko energia motak baino errentagarriago badirela, azken hauek eragiten duten kaltea ere kontuan hartuz gero, hori ere ordaintzen dugu-eta: aldaketa klimatikoa ordaintzen ari gara, ez bizitzekin bakarrik, baita galera ekonomiko handiekin ere.

Energia berriztagarrietan, eolikoa da garatuen dagoena: Europan Alemania da puntakoa (urtean 8.750 MW ekoizten ditu), eta Espainia (3.660 MW) bigarren. Berau da egun erregai fosilik gabe energia ekoizteko modurik merkeena.

Eguzki energian ere Alemania da lider Europan -Europako eguzki energiaren %62 bertan ekoizten da-. Eta kontuan hartzeko eredua da hau, Alemaniak gure eguzki orduen erdia baitu. Aldiz, eta diferentzia handiz, Japonia da munduan puntakoena. Eguzki energia gaur egun garestia izateaz gain, bere errendimendua oraindik mugatua da. Baina iraultza teknologikoaren atarian dagoela iragarrita dago eta garai honen bukaerarako lehiakorra izango dela. Greenpeaceren azken txostenaren arabera, eguzki energia termikoa da etorkizuneko energia -eguzki plaken bidez ura berotzen duen sistema-. EAEk ere sobera eguzki energia baduela dio txostenak, 2050eko gure energia beharrak asetzeko.

Hidrogenoaren teknologia ere garatuko dela espero da, eta horrek energiaren panorama erabat aldatuko luke: hidrogenoa ez da energia iturri, energia eramalea baizik. Beraz, energia erabili behar da hidrogenoa lortzeko. Behin hidrogenoa lortuta, hidrogeno hori, erabiltzera ain ohituta gauden pila modukoan gorde daiteke. Teknologia hau garatuz gero, bera litzateke etorkizuneko erregaia kotxe, etxe eta industrientzat. Kotxe etxe indartsuenek 2.000 milioi dolar inbertitu dituzte hidrogenozko ibilgailuak sortzeko. Bigarren bidea hidrogeno nukleoak batzea litzateke, baina hau lortzeko oso hurrun dago.

Biomasak ere aukera handiak ematen ditu. Materia organiko dena, izan landareena zein animaliena, da biomasa eta hauetatik ia dena erabili daiteke erregai gisa. Gaur egun Europako Batasunean ekoiztutako energia berriztagarrien %58 egurretik dator. Biogas edo biokonbustiblez (biodiesel edo bioetanol) dabiltzan automobilak badira merkatuan baina hauen garapena oso mantso doa.

Badago zer garatua, noizko egongo diren prest izango da kontua.

Energia nuklearra
Energia nuklearraren aldeko kanpaina hasi dute berriro ere Gobernuek eta zientzialari askok. Sistema berriak dauden ziurrenak, garbienak, sostengarrienak... bailiran aurkezten dituzte.
Chernobil bat eta hama milaka urtera eragina duten hondakin erradiaktibo mendiak ez badira nahikoa arrazoi, lasai, aldeko arrazoi bakarra ere kontra dute eta: ez dira errentagarriak. Gaur munduak kontsumitzen duen energiaren %6 bakarrik sortzen dute nuklearrek, Energiaren Nazioarteko Erakundearen arabera. Munduko energiaren %19 bakarrik energia atomikoz sortzekotan, munduan 1.000-1.500 zentral berri eraiki beharko lirateke »egun 440 daude». Eta bukatzeko, munduan ez dago energia nuklear masiboa mantentzeko behar beste uranio. Zentral nuklearrek erregaitzat duten uranioa 54 urterako dagoela kalkulatzen da, eta hori egungo energia nuklearraren produkzio motela jarraitzen badugu.


Azkenak
2024-12-04 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Muga-zergak ezarriko ote zaizkio unibertsitateko talentuari ere?

Ipar hemisferioan ikasturtea hastearekin batera izan ohi den albiste-zaparradan argitaratu zen duela astetxo batzuk: aspaldiko urteetan ez bezala, txinatar jatorriko ikasleak (275 milatik gora) ez dira jada ugarienak Estatu Batuetako unibertsitateetako atzerriko ikaslerian;... [+]


Urduñako espetxe frankistako biktima gehiago deshobiratzeko lanak abiatu dituzte berriro

Astelehenean abiatu zituzten lanak eta frankismo garaiko 20 biktima berriren gorpuak topatu dituzte honezkero. Asteburura arte luzatuko dute gorpuzkiak lurpetik ateratzeko hirugarren kanpaina.


2024-12-04 | Julene Flamarique
Autonomo faltsuen lan eredua aldatuko duela esan du Glovok, jabea epaitua izan baino egun bat lehenago

Sei urteko espetxe zigorra ezar diezaiokete Oscar Pierreri langileen eskubideen aurkako hainbat delituengatik. Epaiketa asteartean izan da Bartzelonan, eta astelehenean iragarri du legearen pean kontratatuko dituela 15.000 rider. CGT sindikatuak “fiskaltzaren aurrean... [+]


2024-12-04 | Leire Artola Arin
Kapitalismo berdearen izenean, lurraren defendatzaileak kriminalizatuta

2023an ezagutu genuen Solway Investment Group multinazional suitzar-errusiarraren boterea noraino iristen den. Guatemalan duen Fenix meategiaren gehiegikeriak agerian uzten zituen ikerketa baten berri eman zigun Prensa Comunitariako kazetari batek, eta elkarrizketa hori [+]


Teknologia
Mundu digital bortitza

Bilbon bazterkeria arriskuan dauden kolektiboekin lanean aritu nintzen bost urtez, arrakala digitalaren inguruan, batez ere emakumeekin. Bidean, bortizkeria matxistekin eta beste arazo askorekin aurkitu nintzen. Oso modu organikoan, indarkeria matxista pairatzen zuten... [+]


Materialismo histerikoa
Beteta

Bata bestea irentsiz gordetako azken galtzerdi parearen ondoren, ezin izan nuen kaxoia itxi. Horrela zegoen, gaizki itxita, bi astez jada, pijamena (pijamen tiraderan, oparitutako hiru izan ezik, ez dago pijamarik; “etxerako” kamiseta eta galtzaz beteta dago). Atera... [+]


2024-12-04 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Sir

Londrestik iritsi da ospe handiko arkitekto bat Galiziako herri txiki batera. David Chipperfield du izena, eraikinak mundu osotik zehar ditu, Berlin, Milan eta Shangaigo bulegoetatik lanean. Arkitektura elegantea, fina, Sir batek egindakoa. Istorioa Corrubedo herrixkan hasten... [+]


Euskara mailu bat da

Neronek esan nezake, baina Macronek esan zuen. Frantses nazioa zatitzeko tresnak omen dira frantsesa estatu hizkuntza bilakatu baino lehenagotik ere exagonoan baziren hizkuntza horiek. Aitortu ordez Frantziak hizkuntza horietako hiztunak azpiratu, uniformizatu eta asimilatu egin... [+]


Ikusezin

Tabernan zaude, barran, eskatu nahian. Mostradorean beste pertsona batzuk ere berdin. Laster izango da zure txanda, baina zuri tokatu arren, zerbitzariak ez dizu galdetu ea zer nahi duzun, salto egin dizu eta zure atzean etorri den gizona atenditu du. Ergel aurpegia geratu... [+]


2024-12-04 | Tere Maldonado
Biraka jarraitzen du gurpilak

Gogoratzen al duzue? Legebiltzarreko %90ak onartu zuen Hezkuntza Akordioa duela bi mende –barkatu, bi urte–. Ezkerraren biltzarkideen erreakzioa euforiaren eta neurriko gogobetetasunaren artean mugitu zen. Onarturiko dokumentuaren arabera, zentro pribatuek diru... [+]


2024-12-04 | Karmelo Landa
Durangok dakarrena

Egotea egitea da. Hala dio aurten Durangoko Azokak, eta egia da, azokaren beraren kasuan behintzat eta Euskal Herria aintzat hartuta. Dagoeneko 59. azoka da aurtengoa, eta urtero egote hutsak frogatzen du euskara, euskal kultura, euskal nazioa egiteko modua dela Durangoko... [+]


Cristina Osés. Euskararen demokratizaziorantz
“Jakin nahi dut nola deseraiki daitekeen euskararen aurreko indiferentzia”

2022an egin nuen topo Cristinarekin lehen aldiz, Eusko Ikaskuntzak antolaturiko Aniztasunaren kudeaketa demokratikoa Nafarroan proiektuaren baitan. Nafarroa Garaiko errealitate soziopolitikoaren ordezkari-edo ginen zortzi gazte elkartu eta batzen eta bereizten gaituzten aferez... [+]


Eguneraketa berriak daude