Kultur gune berriak
Beste bik jarraitu zioten aipatu artikuluari. Gizartearen martxa erregulatuek atsedenaldia eta norbere bidetik bueltatxo bat ematea ere eskatzen dutela-eta datorkizue hiruron zikloa ixtera doan laugarren hau.
1. Ekimenak eta forma.
Formari dagokionez, ezker horma, aurreko horma eta korrika egiteko gune luze bat ditu. Ezker hormak muga bat jartzen digu. Eskuineko alde irekiak, berriz, ihes egiteko gonbitea. Gonbitea baino ez da, ordea, hortxe baitugu publikoa, gure jokoa txalotzeko edota epaitzeko gertu. Aurrera begiratu beharra besterik ez da geratzen, beraz, pilotari emanez, zuzen edo ertzetik, gertu edo urrun, goregi bota gabe, beheari ere eutsiz, indartsu, tirtikin edota pattal, baina aurkariari tantoa ateratzeko prest, beti.
2. Tradizioa eta etorkizuna
Erabilpen horietako askotan, ordea, frontoiak bere berezko funtzio lehiakorra galdu egiten du. Espazioa bera izanik, beste erabilpen bat ematen zaionez, eraldatu egiten da. Nola? Jendearen nahi eta ekimenen bidez.
Egungo joera kulturaletan ekimen horiek guztiak aurretiaz pentsatzeko apustua egiten da -edo egin nahi da-. Ekonomiaren gizarte kulturalean estrategikoki eraikitzen da Kultura -edo eraiki nahi da, behinik behin- gune "inteligente" berrien bidez. Leku batek ez du ezer bermatzen, baina lekuaren formak pista asko ematen dit toki horretan egitea gura denaz.
Tabakaleraren edifizioa, esate baterako, eraikin eder eta handi bat da, Kultura Garaikidearen Nazioarteko Zentro izen ponpox eta ederrarekin bat datorrena. Baina nola banatuko da espazio erraldoi hori? Zer bultzatuko da, ekimena ala ikusmira? Zein izango da protagonista, eguneroko lana ala lanaren emaitza? Nola banatuko dira ehundaka metro horiek? Pasilorik egongo al da? Eta, eskailerarik? Zenbat metro karratu eskainiko zaio sorkuntzari, zenbat harremanari, zenbat formazioari, zenbat ekonomiari, zenbat trukeari, zenbat publikoari, zenbat adituari, zenbat artista kideari, zenbat auzoari, zenbat hiriari, zenbat munduari? Eta zer forma emango zaio horri guzti horri?
Arrazoia duzue. Kultura ardatz duten guneek barne dinamika konplexua eskatzen dute; eta, nola ez, emozioen kudeaketa eraginkor bat. Emozioa sortaraztea eta emozio lantzea bi gauza ezberdin dira, ordea. Leku erraldoiek emozio handiak sor ditzakete, futbol zelai batek edo belodromo batek bezala. Halakoetan norbera bat egiten da kolektiboarekin eta halako pertenentzia sentsazio bat sentitzen du. Hala ere, norbera ez da soilik besteekin bat datorren zatia. Beste kapa ezkutuko asko dago norberaren "ni"a eraikitzeko orduan; besteak beste, "ni" kolektibotik "ni" intimora doan eremu korapilatsua. Korapilatsua den neurrian, badu ezaugarri propiorik.
3. Intimismo kolektiborantz
Egunotan irakurri berri diot Joxean Muñozi, iraganari baino gehiago, etorkizunari begiratuko diola Tabakalerako Proiektuak.
Eta, galdetzen dut. Zer motatako etorkizuna eraiki nahi dugu edota eraikitzen ari gara? Etorkizun horretan badu tokirik intimismoak?
Intimismo hitzaren sustraietara noa definizio bila. Intimo: "min, mamin, kutun, barneko, etxekoen arteko, lagunarteko, goxo, lasai".
Bachelard-ek dio txoriaren gorputzak eta ekimenak -bere baitan jira-biran ibiltzeak- ematen diotela forma habiari. Habiak forma biribila dauka, eta habia da txoriaren lehen gunea, aurki barrutik kanpora eta kanpotik barrura hegan egingo duen txoriaren lehen etxe goxo, lasai eta kutuna.
Interpretazio erabat subjektiboa izanik ere, zer aldarrikatu nahi dut adibide honekin? Etorkizunera begira, sormena eta kultura beti martxan egongo diren Kultur Zentro Garaikide orok izan dezala, baita ere, habientzako gunerik, hots, familia eta lagunarteko gunerik, gure baitan jira-biran aritzeko lekurik, barneko espazio kutun, goxo, lasai eta intimistarik.
Gune horiek, txorien lehen etxeak bezala, biribilak badira, askoz hobeto.
Urtarrilaren 15ean Zedarriak enpresa foroak bere seigarren txostena aurkeztu zuen Deustuko Unibertsitatean, Bilbon. Zedarriak taldeko zuzendari Guillermo Dorronsorok azaldu zuen hurrengo urteetan “segurtasun eta defentsa industrian” diru asko inbertituko dela... [+]
Errezilera bizitzera joan eta sagarrondoak landatu zituen Satxa Zeberiok, Bio-K proiektuaren bultzatzaileak, duela zenbait urte. “Iritsi zen sagarrekin zerbait egiteko momentua, eta sagar zukua eta sagardoa ekoizteari ekin genion orduan”, azaldu du. 2015ean sortu... [+]
Agur negu. Negu betea da eta badoa. Mimosak (Acacia dealbata) eta magnoliak (Magnolia soulangeana eta Magnolia stellata) loratu dira, ongi etorri beraz loraldi nagusiei. Baina kontuz hotzarekin. Dagoeneko egun-argia ordubete pasatxo luzatu bada ere, zehar begiratuz bada ere... [+]
Gurean hain ezaguna den hegazti hau ustelzale porrokatua da, eta honek ez dio fama onik ekarri. Batzuek arrano, buitre, futre, hatxarrano edo mirusai deitzen diote; izen ofiziala sai arrea (Gyps fulvus) da.
Artiletan sustraitzeak ematen duen bakeak salbatzen nau maiz, kanpoko zein barruko ekaitzetatik. Artilea baino bakegile eraginkorragorik ez dut aurkitu inguruan. Bere indarra areagotzen da odola, karena eta oritza tartean badaude; artilearekin batera haiek ere ehundu baitute... [+]
Milaka pertsona kalera atera dira larunbatean, Eusko Jaurlaritzari eta Osasun Sailari "konponbide errealak" eskatzeko, Osakidetzaren arazo estrukturalak konpon ditzaten.
Milaka eta milaka lagun elkartu dira larunbat bazkalondoan Iruñean, Baztango Aroztegiaren makroproiektuari aurkakotasuna adierazteko eta maiatzean epaituko dituzten zazpi auzipetuen absoluzioa eskatzeko. Bideoz grabatu dugu amaiera ekitaldiko hitzartzea [albistearen... [+]
Jan-edanean zeuden denak, itxuraz alai, baina baten bat urduri zebilen aperitibo eta aperitifa artean. Bigarrenez jasoko zuen saria, baina eskuetan edukiko zuen lehenbizikoa izango zen. Eta urduri zegoen, oroigarriak bulegora heldu beharra zeukalako, joder. ARGIA Sariak ez dira,... [+]
Gauzak bizi eta azkar aldatzen badira ere, zenbait kontu ez dira aldatzen: Argia Sarien ekitaldia da horietako bat. Horixe esan dio kronikagile honi beharrera etorri den kanpoko kazetari batek, ARGIA asko aldatu dela esatearekin batera, sari-banaketa hasi aurretik. Onerako ari... [+]
Onintza Irureta Azkunek egin du hitzartzea ARGIAko lantaldearen izenean:
"ARGIAko komunitatea osatzen duten milaka lagunetako batek berriki adierazi digu batzuetan ARGIA iluna dela, barruak mugiarazten dizkion albiste gogorrak daudela. Lan ona egiten dugula, baina... [+]
Galtzaileen herri ondarea sarean jartzeko erakunde publiko batetik egindako ahaleginagatik, ahots gabeen ahotsa entzuteko aukera emateagatik, eta batez ere, Nafarroak aitzindari izaten segi dezan oroimen historikoa berreskuratzeko bidean, Interneteko Argia Saria Nafarroako... [+]
Seme-alabek lehen mugikorra izateko adina atzeratzeko eskolaz eskola egindako lanagatik eta lortutako emaitzengatik, ikastetxeak mugikorrik gabeko arnasgune izateko borrokagatik, kanpaina onenaren Argia Saria guraso elkarteek osaturiko Altxa Burua ekimenarentzat izan da... [+]
Entzunezko Argia Saria BaDA!bil podcastak jaso du, Hiru Damatxo ekoiztetxeak ekoitzitakoa, eta Gerediaga elkarteak eta EITBk finantzatutakoa. Podcastak kulturgintzan dabiltzan lau mahaikidez osaturiko bost mahai inguru jaso ditu Durangoko Azokaren bueltan. Saria jaso dute Amets... [+]
Prentsako Argia Saria Irutxuloko Hitza-rentzat izan da, eskuin muturraren igoerari egindako jarraipenagatik eta talde erreakzionarioen benetako aurpegia erakusteko kalean hor egoteagatik. Aurten 20 urte beteko ditu Donostiako hedabideak. Aizpea Aizpurua, Andrea Bosch,... [+]