Bihar
Bihar. Hitz honek oihartzun handia izan eta izaten du ingelesez popular culture deitzen den horretan, hau da, gaurko hedabideetan zabaltzen den kulturan -zineman, musikan, komikietan...-. Errate baterako, The long tomorrow du izena Moebiusen komiki batek, eta A better tomorrow da John Wook zuzenduriko trilogia baten titulua. Eta iduri du bi tituluon artean mugitzen garela hemen Euskal Herrian, bigarrena baita, A better tomorrow alegia, guztiok edo gehienok nahi genukeena Euskal Herriarendako; baina, momentuz, gauzak dauden bezala egonda, zilegi da pentsatzea luze kostatuko zaiola etortzea lortu nahi dugun biharko horri. The long tomorrow da gure-gurea dena.
Edonola ere, hau da, "luzea" denean ere, biharkoak xarma berezia du. Erran nahi baita, bihar etorkizunean egonik, etorkizuna bera baino hurbilago sentitzen dugula. Gure itxaropenak biharko ustez epel eta goxo batean kokatzea gehiago gustatu ohi zaigu, etorkizun abstraktu batean baino. Ez da harritzekoa, hortaz, biharkoaren arrakasta popular cultureko produktuetan.
Gurean ere biharkoaren indarraz eta xarmaz ohartu denik badela sinesteko froga argiak ditugu eskura. Adibidez, Arnaldo Otegiren elkarrizketa-liburuaren izenburua ikusi bertzerik ez dago: Bihar, Euskal Herria. Edo liburuaren azalean politikariaren beraren irudia: berdez inguraturik, poeten locus amoenus delakoan, hor dago Otegi Euskal Herriarekin ametsetan murgildurik, begiak etorkizun hurbilekoan, biharkoan, galduak dituelarik... Biharkoaz gozatzeko, alta, iduri luke gaurkoa arbuiatu beharra dagoela: zeren kariaz departamenduak aldarrikatu, zertarako koalizioak prestatu, zergatik akordioak lortu? Eskura ditugun tresnekin zer egin dezakegun zertarako galdetu, tresna subiranoak bagenitu zer egin genezakeen hain ongi dakigunean? Zergatik hauteskundeez arduratu, gure helburua -askoz nobleagoa, zalantzarik gabe- hitza herriari ematea denean? Benetako lirika, egiazkoa poesia biharkoan datza. Gaurkoarekin prosa baino ez da egiten ahal, hitsa ez ezik alderdikoia ere baden prosa gainera, gure poeta ameslarien ustetan.
Amestu egin behar da etorkizunarekin, eta biharkorako prestatu. Baina, popular culture aipatuz hasi naizenez, musikalak hain boladan dauden honetan ez da beharbada guztiz lekuz kanpo izanen hona Annie-ren kanta baten hitzak ekartzea: "Tomorrow, tomorrow, you're always a day away". Beti egun bat dugu eskas biharrera iristeko. Bihar, Euskal Herria. Arras ongi, ados. Baina gaur, gustuko izan edo ez, Euskal Autonomia Erkidegoa, Nafarroa eta Ipar Euskal Herria ditugu: Euskal Herria helburu, horiek ditugu abiapuntu. Euskaldunon hiriburua non kokatu erabaki aitzin, balizko hiriburu horretako biztanleak euskal proiektura erakartzeaz arduratu beharko genuke, bertzeak bertze, aspaldi soberan dauden jarrerak baztertuz. Bide egin baino lehen, politikaren bidezidorretan lokatzez zikindu behar da. Bertzenaz, inoiz erdietsiko dugun planeta bateko hirigintzan arituko ginateke, Saturno Jerusalema eraikitzen.
Galdera batzuen aurrean, behin eta berriz helduok ume sentitzen garela dio Iñigo Martinezek, “bizitza zulo existentzialez beterik” dagoelako. Galderaz galdera "behin-behineko erantzunen bila" aritzeko asmoa du irakasle eta filosofoak. ARGIA... [+]
Euskal Herriko Laborantza Ganberak hogei urte bete ditu. 2005ean sorturik, bataila anitzetatik pasa da Ainiza-Monjoloseko erakundea. Epaiketak, sustengu kanpainak edota Lurramaren sortzea, gorabehera ainitz izan ditu hogei urtez. Asteburu honetan, urteroko besta antolatuko dute... [+]
Giza-katea antolatu du Subflubiala ez! plataformak eta hitzordua Artaza-Romo Institutuan jarri du gaurko 18:00etan. Bizkaiko Foru Aldundiak Ingurumen Inpaktuaren Adierazpena (IIA) aldatzea du helburu eta horrelakorik ez du onartzen plataformak.
Europan kutsadura maila aztertzen aritzen den Toxicowatch erakundeak egindako ikerketaren emaitzak dira. Erraustegia martxan jarri aurretik egin zituzten lehen azterketak, eta ondoren 2024ra arteko laginak aztertu dituzte. Iazko laginen emaitzak dira honakoak.
Gergely Gulyas Hungariako Presidentetza ministroak eman du erabakiaren berri, Hagako auzitegiak atxilotze agindua ezarrita dion Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroa herrialdera heldu den egun berean. Israelgo armadak Gazako eremu gehiago hartzeko asmoa duela... [+]
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hezkuntza publikoko irakasleek urtarrilean abiaturiko greba zikloaren bigarren kolpea amaitu eta biharamunean deitu du bilera Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak. Begoña Pedrosa sailburuak adierazi du "akordio bat lortzeko nahia"... [+]
Bilboko Guggenheimeko museoaren kanpoaldean bildu dira plataformako kideak, bertan zuelako bere lehen agerraldi publikoa Bilboko Guggenheim Museoko zuzendari berri Miren Arzallusek. Landuko dituen ildoez hitz egiteko "goizegi" dela adierazi du Arzallusek, nahiz eta... [+]
Behatokiak Hizkuntza Eskubideen Egoera 2024 txostena aurkeztu du. Herritarrek helarazitako gertakarien bilduma aztertuta, ondorioztatu dute 2024an egoerak ez duela hobera egin, eta gainera, kexak jaso dituzten hainbat entitateren eskutik urraketak iraunarazteko jarrera sumatu... [+]
Duela aste batzuk, Diputazio kalean, Gasteizko erdigunean, bi gizonek etxerik gabeko pertsona bat bota zuten lo egiten zuen lokalaren kanpoaldeko eskailera-buru txikitik. Bota ez ezik, berehala metalezko baranda bat ere jarri zuten lonjaren aurrean. Lokala luzaroan hutsik egon... [+]
Mundu osoarentzat %10eko muga-zerga globala inposatuko du Donald Trumpen administrazioak, eta hainbat herrialderen inportazioak are gehiago zergapetuko ditu, tartean Txinakoak (%34) eta EBkoak (%20). Baina Hegoalde Globaleko herrialdeak izango dira kaltetuenak: Lesoto (%50),... [+]
Heriotza-zigorra eskatzeko argudio gisa, "indarkeria politikoko ekintza" izan zela adierazi du AEBetako Fiskal Nagusiak.
Palestinarekin Elkartasuna plataformaren ekimenez, txirrindularitzarekin lotura duten 70 bat pertsonak eskatu dute talde sionistak ez dezala txapelketan parte hartu, eta lortu dute.
Zedarriak enpresari taldeak armagintza sustatzera deitzeak eta Jaurlaritzak horrekin bat egiteak "haserrea" sortu diela diote sinatzaileek. Mundu mailako egoera "inoiz baino larriagoa" dela uste dute, eta "Euskal Herriaren etorkizuna oztopa dezakeen... [+]
Ion Aranburu koma egoeran eta ZIUan ingresatuta egon zen hainbat astez, erasoaren ondorioz.
Lekukotasunak, autopsia txostenak eta atxiloaldian izenpeturiko adierazpenak bildu ditu The Independent komunikabide britainiarrak. 2023ko urriaren 7az geroztik 70 palestinarrek dute bizia galdu Israelgo presondegietan. Palestinar presoen alde dabilen Addameer elkartearen... [+]