Bihar


2007ko otsailaren 21an
Alegoria batez hasiko dut gaurko artikulua: egunen batean, ziur nago gizakia Saturnora iritsiko dela. Izan ere, nik, egun hori ailegatu bitartean, erabakita daukat non kokatu beharko den Saturnoko hiriburua, eta bertako urbanizazio batzuen planoak ere prest ditut dagoeneko. Egia da oraingoz Saturnora eraman gaitzakeen koheterik ez dagoela, baina baten batek sortuko du inoiz. Niri ere aparailu hori eratzen laguntzea gustatuko litzaidake, baina oso lanpeturik nabil orain etorkizuneko hirigintzan. Hala ere, ez dut zalantzarik batere Saturnora joateko gauza izanen garela hemendik gutxira. Egunen batean. Goiz, oso goiz. Bihar apika. -Honaino alegoria-.

Bihar. Hitz honek oihartzun handia izan eta izaten du ingelesez popular culture deitzen den horretan, hau da, gaurko hedabideetan zabaltzen den kulturan -zineman, musikan, komikietan...-. Errate baterako, The long tomorrow du izena Moebiusen komiki batek, eta A better tomorrow da John Wook zuzenduriko trilogia baten titulua. Eta iduri du bi tituluon artean mugitzen garela hemen Euskal Herrian, bigarrena baita, A better tomorrow alegia, guztiok edo gehienok nahi genukeena Euskal Herriarendako; baina, momentuz, gauzak dauden bezala egonda, zilegi da pentsatzea luze kostatuko zaiola etortzea lortu nahi dugun biharko horri. The long tomorrow da gure-gurea dena.

Edonola ere, hau da, "luzea" denean ere, biharkoak xarma berezia du. Erran nahi baita, bihar etorkizunean egonik, etorkizuna bera baino hurbilago sentitzen dugula. Gure itxaropenak biharko ustez epel eta goxo batean kokatzea gehiago gustatu ohi zaigu, etorkizun abstraktu batean baino. Ez da harritzekoa, hortaz, biharkoaren arrakasta popular cultureko produktuetan.

Gurean ere biharkoaren indarraz eta xarmaz ohartu denik badela sinesteko froga argiak ditugu eskura. Adibidez, Arnaldo Otegiren elkarrizketa-liburuaren izenburua ikusi bertzerik ez dago: Bihar, Euskal Herria. Edo liburuaren azalean politikariaren beraren irudia: berdez inguraturik, poeten locus amoenus delakoan, hor dago Otegi Euskal Herriarekin ametsetan murgildurik, begiak etorkizun hurbilekoan, biharkoan, galduak dituelarik... Biharkoaz gozatzeko, alta, iduri luke gaurkoa arbuiatu beharra dagoela: zeren kariaz departamenduak aldarrikatu, zertarako koalizioak prestatu, zergatik akordioak lortu? Eskura ditugun tresnekin zer egin dezakegun zertarako galdetu, tresna subiranoak bagenitu zer egin genezakeen hain ongi dakigunean? Zergatik hauteskundeez arduratu, gure helburua -askoz nobleagoa, zalantzarik gabe- hitza herriari ematea denean? Benetako lirika, egiazkoa poesia biharkoan datza. Gaurkoarekin prosa baino ez da egiten ahal, hitsa ez ezik alderdikoia ere baden prosa gainera, gure poeta ameslarien ustetan.

Amestu egin behar da etorkizunarekin, eta biharkorako prestatu. Baina, popular culture aipatuz hasi naizenez, musikalak hain boladan dauden honetan ez da beharbada guztiz lekuz kanpo izanen hona Annie-ren kanta baten hitzak ekartzea: "Tomorrow, tomorrow, you're always a day away". Beti egun bat dugu eskas biharrera iristeko. Bihar, Euskal Herria. Arras ongi, ados. Baina gaur, gustuko izan edo ez, Euskal Autonomia Erkidegoa, Nafarroa eta Ipar Euskal Herria ditugu: Euskal Herria helburu, horiek ditugu abiapuntu. Euskaldunon hiriburua non kokatu erabaki aitzin, balizko hiriburu horretako biztanleak euskal proiektura erakartzeaz arduratu beharko genuke, bertzeak bertze, aspaldi soberan dauden jarrerak baztertuz. Bide egin baino lehen, politikaren bidezidorretan lokatzez zikindu behar da. Bertzenaz, inoiz erdietsiko dugun planeta bateko hirigintzan arituko ginateke, Saturno Jerusalema eraikitzen.


Azkenak
Iruñeko haur-eskola publikoetako ikasle berrien %37 familia sozioekonomiko ahulekoak dira

Plaza eskatu duten guztiak onartuak izan dira onarpen-sistema berria eta zikloaren doakotasunari esker. 12.000 euro baino gutxiagoko errenta duten familien 297 umek izango dute plaza.


Tanpoiek metalak dituztela frogatu dute; tartean, beruna eta artsenikoa

Lehen aldiz, ikerketa bat egin dute tanpoiek metalak ote dituzten ikusteko. Izan ere, metal batzuk toxikoak dira, baina AEBetako, Europako eta Erresuma Batuko legediek ez dute horri buruzko araudirik.


2024-08-22 | June Fernández
MIGRAZIO-DOLUA
Herrimina trauma bihurtzen da

Herrialde berri batera moldatzeak dakarren astindu identitarioaz gain, migrazio-bidaietan eta berton aurre egin behar dieten indarkeriek oztopatzen dituzte etorkinen bizipenak. Psikoterapia da ondoeza sendatzeko bide bat, baina ez bakarra.


Euskal preso politikoei espetxe politika arrunta aplikatzeko eskatu dio Sarek Eusko Jaurlaritzako Justizia eta Giza Eskubideen Sailari

"Jarrera proaktiboagoa" eskatu dio Eusko Jaurlaritzaren Justizia Sail berriari Sarek, abuztuaren 20an egindako prentsaurrekoan. Espetxeetako normalizazioa "oraindik urruti" dagoela salatu dute, ikusita 148 presoetatik "ehun preso baino gehiago" egon... [+]


Energia-enpresa nagusiek biodibertsitateari eragindako kalteen %47 ezkutatzen dute, EHUren ikerketa baten arabera

"Irudia zuritzeko" estrategiak erabiltzen dituzte energia arloko enpresa nagusiek. Ekintza positiboak azpimarratu eta inpaktu negatiboa "estaltzen" dutela ondorioztatu du ikerketan parte hartu duen EHUko doktoregai Goizeder Blancok.


2024-08-21 | ARGIA
Udaltzaingoak kaleko saltzaileekin duen “jarrera oldarkor eta bortitza” salatu dute Bilboko konpartsakideek

Udaltzaingoaren azken egunotako "gehiegikerien" aurrean, Bilboko Konpartsen Federazioak elkartasuna adierazi die manteroen kolektiboko lagunei, Areatzan egindako elkarretaratzean.


Eneko Etxeberria: “Hitz bakarrean, inpunitatea bilatzen du Gobernuak”

Maiatzaren 30ean Nafarroako Gobernuak zenbait biktimaren aitortza egin zuen eta senitartekoek Sekretu Ofizialen Legea bertan behera uzteko eskatu zuten. Horien artean, Mikel Zabalza eta Mikel Arregiren familiak. ‘Naparraren’ anaiak ere egina du eskaera hori. Eneko... [+]


AEBek diote Israelek onartu duela “trantsizio proposamena”, baina Hamasek kritikatu du baldintzak aldatu dituztela

Hamasek salatu du talde islamistak aurretik onartutako akordio proposamenetan Israelgo lehen ministro Netanyahuk baldintza berriak jarri dituela. Iran su-etenaren alde agertu da, baina Israel “zigortzeko eskubidea” aipatu dute, uztailaren 31n Hamaseko buruzagi Ismail... [+]


Emazteari eraso zion ertzainak tratu txarrak ea lehenagotik ematen zizkion ikertzen ari da Fiskaltza

Ertzaina emakume bezala erregistratu zen Trans Legearen bitartez, baina inori ez zion aldaketaren berri eman. Fiskaltzak uste du indarkeria matxista leporatzetik libratzeko asmoarekin aldatu zuela sexuz.


Eguneraketa berriak daude