90eko hamarkada erdialdean, hainbat musika zalek Euskal Herriko prentsa idatzian musikaren arloan zegoen hutsunea betetzeko beharra ikusi zuten. Euskara eta gaztelera uztartzen zituen El Tubo musika aldizkaria desagertua zen eta euskara hutsezko argitalpena kaleratzea otu zitzaien. Hala, Imanol eta Joni Ubedak bultzatuta eta Esan Ozenki zigiluaren laguntzarekin, 1996ko ekainean Entzun! aldizkaria jaio zen. Lehen zenbakiko azalerako Su Ta Gar taldeko Aitor Gorosabelen argazkia aukeratu zuten. Esan beharra dago euskaraz idatzitako lehengo musika argitalpena izateaz gain, aldizkari osoa kolorez kaleratu zuen lehena izan zela baita ere.

Erronka garrantzitsua zuten aurrean eta hastapenak ez ziren errazak izan, baina pixkanaka beren ibilbidea egiten joan ziren. 90eko hamarkadan zehar formatuak, edukiek eta salneurriak aldaketak jasan zituzten eta Ubeda anaiek Aritz Sound Systemi pasa zioten zuzendaritzaren lekukoa, arazo ekonomikoen erruz 2002an bihilabetekariaren argitaratzea eten behar izan zuten arte. Hilabete gutxira, ordea, Eragin komunikazio enpresaren babesean eta Xabier Sagardiaren ardurapean aldizkaria kaleratzeari ekin zioten berriz ere.

«Aldizkaria hartu genuenean, hilabete ugari zeramatzan atera gabe eta arazo ekonomiko asko zituen -dio Sagardiak-. Irakurleak oso sakabanatuta zeuden eta egoera nahiko txarra zen. Gure lehenbiziko helburua proiektua sendotzea izan zen; filosofia bera mantenduz, baina sendotzea eta berritzea, bai edukien aldetik, baita diseinu aldetik ere». Ondorioz, ordutik salmentetan gorako joera izan da nagusi eta egoera egonkortzea lortu dute.

Egonkortasun horretan Eraginen baitan egoteak zerikusi handia duela aitortu digu aldizkariko koordinatzaileak. Eraginek beste hainbat aldizkari -The Balde, tartean- argitaratzen ditu eta web guneak diseinatzen ditu. Lan horiei esker eta diru laguntzen, publizitatearen eta harpidetzen laguntzarekin, Entzun!ek bizirauteko adina baliabide ditu. Horrelako azpiegiturarik gabe, aldizkaria mantentzea oso zaila litzatekeela uste du Sagardiak, «52 orriko argitalpena kalitate oneko paperarekin eta dena kolorez kaleratzea oso garestia» baita. Aldizkariak 2.000 eta 2.500 arteko tirada du eta harpidetza diru iturri garrantzitsua da. Salmenta zuzena baino arrakastatsuagoa da eta duela hiru urte bihilabetekaria berriz kaleratzen hasi zirenetik asko hazi da. Harpidetza gehienak Internet bidez egiten dituzte.

Salmenta guneei dagokienez, Gipuzkoa, Nafarroa eta Arabara ongi iristen dira, baina Bizkaian sartzeko arazo gehiago dituzte. Ipar Euskal Herrian ere oso leku gutxitan daude salgai. Banaketa sistema berezia dutela kontatu digu Sagardiak. Entzun! saldu nahi duen taberna, denda edo guneak bost ale erosten dizkie. Trukean, publizitate modulua ipintzen diote aldizkarian eta gainera salmentekin irabazten duenarekin geratzen da, aldizkariak ez baitu hortik ezer jasotzen.

Antolamendu aldetik, kolaboratzaile sarea dute Euskal Herri osoan eta Sagardiak eta kolaboratzaileek gaiak elkar proposatzen dituzte. «Guri, adibidez, asko gustatzen zaigu musika beltza -azaldu digu koordinatzaileak-, Jamaikako reggaea, ska eta horrelakoetatik hasita Estatu Batuetako souleraino. Musika beltza orain entzuten ditugun beste hainbaten oinarria da eta egungo musiken jatorria ezagutzea garrantzitsua iruditzen zaigu». Euskal Herrira datozen atzerriko taldeak elkarrizketatzen ere saiatzen dira, baina euskal musika da edukien funtsa. «Gure gustuek eragin dezakete, baina aurreiritzirik gabe jokatzen ahalegintzen gara. Talde batek diskoa ateratzen badu eta oso gustuko ez izan arren disko duina bada, horri buruz idatziko dugu».

Azken finean, Sagardiak dio irizpide nagusia kalitatea dela eta taldeak edo diskoak duen musika kalitatearen arabera aukeratzen dituztela gaiak. Hortaz gain, jaio zenetik aldizkariak duen filosofia mantentzen dute edukietan. Batetik, euskal musikaren eszena -oro har herri-musikaren esparru zabala hartuta, estilo jakinetara mugatu gabe- bultzatzea eta horren bozgorailu izatea. Bestetik, Euskal Herritik at interesgarriak iruditzen zaizkien musika estiloak jasotzea. Halaber, musika independentearen eremuan zentratzea da Entzun!en beste oinarrietako bat, «modetatik eta multinazionaletatik at». «Gure ustez -gaineratu du Sagardiak- egun musika interesgarriena industria handietatik at egiten da, eremu undergroundean, autogestioan, diskoetxe txikietan... Hor sormena libreagoa da eta edozein estilo dela ere, gauzarik erakargarrienak bertan sortu dira».

Gainera, euskal eszena independentea aldizkariaren ardatz nagusia izateak gainontzeko aldizkari espezializatuetatik bereizten ditu. «Gure argitalpena bertokoagoa da, euskal musikan sinesten dugulako eta berau sustatu nahi dugulako». Erdarazko musika argitalpenek estatuko edo atzerriko taldeei leku gehiago eskaintzen diete eta gainera erdaraz idatziak daudela azpimarratu du Sagardiak.

Baina Euskal Herriko musikak nahikoa eduki ematen al du? Koordinatzailearen esanetan, eskaintza izugarria dago. «Denetarik dago, noski, erdipurdiko lanak eta oso lan onak, baina oro har kalitate oneko eskaintza dagoela uste dut. Talde askok sormen eta imajinazio handia dute eta kontzertuetan nabari da; euskal musika osasuntsu dago». Euskal musikaren industrian, ordea, ez da hala: «Hor bai, arazo asko daude, diskoak ez dira saltzen eta asko eta asko estu eta larri dabiltza». Sagardiaren iritziz, euskaraz egindako musikak prestigioa galdu du eta «erdal publikoa 80ko hamarkadatik hona asko aldendu da euskaraz abestutako musikatik, faktore asko direla medio». Horregatik, prestigio hori berreskuratzea eta batez ere aurreiritziak baztertzea garrantzitsua da, «estilo eta esparru guztietan talde on asko dagoelako».

Aipatutako talde on horiek azaleratzen hamar urte bete dituela ospatzeko, aurten DJ saioren bat eta kontzerturen bat antolatzeko asmoa du Entzun!ek, baina etorkizunera begira erronka berriak dituzte jada. Proiektua nahiko sendotua dagoela ikusita, irakurle gehiago lortzea dute orain helburu nagusia. «Aldizkariak eskatu ahala, behar berriak sortuz eta edukiak edo diseinua aldatuz joanen gara, orain arte bezala, baina promozioa da gure erronka berria». Izan ere, Sagardiak aitortu du oraindik badagoela aldizkaria existitzen dela ere ez dakienik. «Gu oso txikiak gara eta web gunea izan arren edo Durangon urtero egon arren, gazte askok ez du gure berri edo oso gutxi ezagutzen gaitu; hori da gure sentsazioa».

Egitasmoen artean, aipatzekoa da baita ere Entzun!ek atera berri duen euskal bideoklipen bigarren DVDa. Lehena 2004an egin zuten, 18 euskal talderen bideoklipak bilduz eta izan zuen harrera ona ikusita, bigarrena kaleratu dute orain. Bertan, 19 bideoklip sartu dituzte. Maiztasunari dagokionez, erronka baino, nahia izango litzateke bihilabetekaria hilabetekari bihurtzea. Erredakzioari gustatuko litzaioke, askotan ez baitute gaiak jorratzeko nahi adina lekurik, baina horretarako beharrezkoak liratekeen baldintzak kontuan hartuz, ezinezkoa dela argi du Sagardiak, «zientzia-fikzioa» dela.

Web orriaren egunetik egunerako hobekuntza, ordea, egingarriagoa da. www.entzun.com helbide elektronikoa egunero berritzen dute eta oso pozik daude egunero duten sarrera kopuruarekin. Gune dinamikoa egin nahi izan dute, aldizkariko edukiez eta bestelako informazio anitzez hornitua. Etorkizunean entzun ahal izateko moduan ipini nahi dute, baina ez da erraza, musikarien eta ekoizleen eskubideak kudeatzen dituen SGAE Espainiako elkartearekin negoziatu behar baita. Beraz, oraingoz lehentasuna beste eremu batzuei ematen diete. Esaterako, interesgarria da maketak.com izeneko atalean web guneak eskaintzen duen zerbitzua. Talde hasiberriek hiru abesti eta beraien biografia sar dezakete, edonork deskargatu ahal izateko. «Talde berriak ezagutarazteko tresna aproposa da -dio Sagardiak- eta gainera guk ez dugu eskua sartzen, taldeak zuzenean formularioa betetzen du eta bere biografia eta maketak automatikoki sareratzen dira».

Hain zuzen ere, mota horretako egitasmo independenteen bultzada izaten jarraitu nahi du Entzun!ek. Jaio zeneko filosofia berari jarraiki, kamikaze batzuei esker sortu zen aldizkariak argi utzi du beste hamar urte betetzeko sasoian dagoela.