Argitalpenak


2021eko uztailaren 27an

Loiolarik ez balitz
Iñigo Aranbarri, Jose Luis Otamendi
Uztarria
286 orrialde 8 euro


Azkoitia eta Azpeitiko idazle uzta

Etxeko literaturaren oinatzak bildu nahi zituzten Iñigo Aranbarrik eta Jose Luis Otamendik, baina baita nola, zergatik, zerk eta nork bultzatuta idatzi izan ziren horiek. Eta Azpeitia eta Azkoitiko literaturaren historia soziala egitera prestatu ziren, hangoek idatzi izan dutena eta hangoaz idatzia izan dena agertuz Loiolarik ez balitz liburuan. Mendeetako kultur ahalegin baten kontakizuna da. Loiolak, inguruko bizimodua ez ezik, hango kultura ere goitik behera baldintzatu duela diote egileek; itzal beltzeko irentzaile orain, horrexegatik ernegarri hurrengoan izan dela. Trento ondorengo giro hertsiak itotako bailara izan omen da eurena, jauntxoen aristokrazia trinko batek luzaroan albain motzean lotutakoa, baina halere literatur altxor oparoa mamitu duena.

XXIII. Salbatore Mitxelena literatur lehiaketa
Batzuen artean
Zarauzko Udala
192 orrialde

Txikienek irabazitako literatur lehiaketako lanak

Urtero bezala Zarauzko Udalak kaleratu du Salbatore Mitxelena literatur lehiaketako azken ekitaldian irabazle suertatu ziren idazle gaztetxoen ipuinak eta olerkiak biltzen dituen liburua. 2004an, mailaketa aldatu egin zuten, txikienek ere saria lortzeko aukera izan zezaten. Hona hemen ipuinetan lehendabiziko saria eskuratutako lanak. 8 urteko Ander Buenetxearen Baleen istorioa; 9 urteko Bittor Aldabaldetrekuren Zorritxo bidaiaria; B mailako Julen Ucinen Handik hona; C mailako Iñigo Arinen Ilargiaren azpian; 14 urteko Garazi Eizagirreren Noiz arte? eta E mailako Garazi Urretabizkaiaren 500 metro. Poesian, berriz, Telmo Azkue, Zuriñe Irastorza, Aitor Etxeberria eta Alain Mendizabalen olerkiak izan ziren txapeldun.

The Clash. Punk, rock’n’roll & reggae matxinada
Paddy Rekalde
Paper Hotsak
78 orrialde 10 euro


The Clash talde punkaren borroka

Mikrofonoak eta bafleak erabil daitezkeela matxinadarako deia zabaltzeko ohartarazten du Paddy Rekaldek The Clash musika taldearen nondik norakoak eta kaleratu zituen diskoen berri ematen duen lanean, euren hainbat letra euskaratuak eskainiz batera. Zer giro sozioekonomikoan sortu zen 70eko hamarkadan Londresen punk mugimendua eta The Clash bera ere azaldu, eta punk mugimendua errotu eta bide berriak »punky-reggae-rock’n’roll party hura» jorratzea lortu zuen taldearen bereizgarriak aipatu ditu Paddy Rekaldek. Azpimarratu du The Clashekoek argi zeukatela borroka guztiek iturri beretik edaten dutela, sama zapaltzen dizun bota hori jabe bakarrarena dela, eta honi gitarren erasoa zuzen dakiokeela edozein eszenatokitatik, testu sendo eta dantzan jarriko zaituen doinua lagun.

Jakin
Batzuen artean
Jakin
114 orrialde 9,10 euro

Iazko euskalkultura hizpide

Jakin aldizkariaren azken zenbakian iazko euskal kulturaz zenbait idazlek esateko duena azaltzen dute. Horretarako, Alberto Barandiaranen, Mikel Bujandaren, Pantxoa Etchegoinen, Tere Irastortzaren, Xabier Mendiguren Bereziarturen, Xabier Mendiguren Elizegiren, Allande Sokarrosen, Andres Urrutiaren eta Iñaki Zabaleta Urkiolaren ekarmenak bildu dituzte. Bestalde, Beatriz Zabalondok euskal gazteek Euskal Telebistarekin daukaten harremanari buruz egindako azterketaren emaitzak laburbildu ditu, eta Ignazio Aiestaranek duela bi urte betiko joan zitzaigun Jacques Derrida (1930-2004) pentsalaria dakar gogora. Globalizazio garaiaren ikur bihurtu zen filosofo frantses honek baztertu, etorkin, herrigabe eta agiri gabekoentzako adiskidetasunaren eta abegiaren politika aldarrikatu zuen.

Poema argitaragabeak
Bitoriano Gandiaga
Arantzazu, Elkar, Labayru
175 x 4 orrialde 50 euro

Bitoriano Gandiagaren poemen lau liburuki

Bizkaia eta Gipuzkoako Foru Aldundien laguntzaz plazaratua izan da Bitoriano Gandiagaren poema argitaragabeez osatutako lau liburukien kaxa. Gaika sailkatua dago. Biziminez izenburukoan, bizitza, denbora eta heriotzaren gainekoak agertzen dira. Izadiminezen egunaren atalak, urtaroak eta naturaren elementuei buruz poetak zioena. Euskalminez-en berriz, Euskal Herriak eta euskarak sortzen zizkioten kezkak. Eta Jainkominezen Bitoriano Gandiagak aitortutako bizikizun eta arazo erlijiosoak. Liburuki hauetako bakoitza aditu batek prestatu du: Biziminez Sebastian García Trujillok; Izadiminez Iñaki Sarriugartek; Euskalminez Paulo Agirrebaltzategik, eta Jainkominez Patxi Ezkiagak.

Karmel
Batzuen artean
Euskal Herriko Karmeldarrak
238 orrialde

36ko Gerratik 70 urtera, Aita Rafaelek utzitako lekukotza

Urteko harpidetza 12 eurotan duen Karmel aldizkariaren azken zenbakiak bataio izena Jose Sotero Urionaguena Garro eta erlijio izena Aita Rafael San Jose izan zituen gizonak Larreako priore bezala, gerra garaian, bizi izandakoaz idatzirik utzi zuen lekukotza eskaintzen du: Gerra zibila eta Larreako karmeldarrak izenburuko eskuizkribua. Bide batez, 36ko Gerraren ondorioz Larrea, Begoña, Langraitz eta Karmonako espetxeetan egon behar izan zuen karmeldar honen biografia ere ageri da bertan.

Denbora aleak
Karlos Linazasoro
Pamiela
58 orrialde 11,50 euro

Karlos Linazasororen azken poema liburua

Erraietan egosiriko poemaz osatu du Karlos Linazasorok Denbora alea, Pamiela argitaletxearen eskutik plazaratu duen bere azken olerki bilduma. Denborari buruzko hausnarketa eskaintzen du poeta tolosarrak, bizitzak orain arte zer eman dion eta baita zer kendu dion ere agertzen baitu zintzoki. Poetaren irudiz, batzuetan denbora aleka pasatzen da, tantaka-tantaka, eta beste batzuetan, berriz, denboraleak izaten dira norberaren bizitzan, uholdeak eta garai txarrak. Bistan da, bigarrenak gertatzen direnean, une horiek lehenbailehen desagertzeko gogoz lehertzen egon ohi gara guztiok, bai eta Karlos Linazasoro ere. Dena den, egun berriari sarraila irekitzeko eskatzen digu poetak, oinazea beti bezpera balitz bezala argi bakarrari musuka ekiteko Beti da orain hiltzeko, gogoratuko du gero, eta ahanztura behar duela bizitzeko. Nolanahi ere, ez du karitaterik nahi, ez beste bizi bat, eskupekoa. Bakardade jendetsuan bizi dela dio, eta nekaturik dagoela arbola jainkotuen altzoan. Nire gauzekin bakarrik nahi dut egon gaur aldarrikatuko du batean, nahiz eta ez dakien zergatik izan behar duen gaur: bihar ere hementxe izango bainaiz/ nire gauzekin, nire logabeziarekin,/ nire tristura atzerritarra-rekin.



Azkenak
Analisia
Mikrofonoak antzokietan

"Eskatu txanda eta egingo dugu bat zurekin", esan dio estudioetatik ari den esatari prestu eta animatuak Bilboko kaleetan dabilen berriemaile gazteari. Aurkezlea entzuleei zuzendu zaie segituan. "Bien bitartean, Iruñera goaz...". Han zabaldu dute linea... [+]


Jardin bat zuretzat, Hipatia

Hainbat lorpen kolektiboan soilik egin daitezkeela esaten denean, lerro artean joan ohi da behin kolektiboan pentsatu, gogoetatu eta eztabaidatu ondotik heldu ohi direla, heltzekotan. Baina zerbait lortzeko, ezinbestekoa da pentsatzen jartzea. Ez baitira gauzak besterik gabe... [+]


Gu ere lugorri

Sendabelarrak non bildu galdetuz idazten didate eta bide bazterrei erreparatzeko esan ohi diet. Erromantizismoak kalte egin digu bizitzako esparru askotan eta hemen ere bai, sendabelarrak ez baitaude mendi tontorretik gertu dauden bide zidorretan (bakarrik), ezta kostatik bertan... [+]


2025-04-14 | Jakoba Errekondo
Bizi Baratzearen lurreko ekosistema oparoa

Apirilak asaba zaharrengana garamatza. Apirila urte osoaren gakoa izango da. Lurrak antolatzea, ongarriketa osatzea, haziak plantatzea, pardak, makilak, sareak, lokarriak atontzea… Hamaikatxo lan bada, sasoi berrirako urratsik handiena, gero uda eta udazkena azkurriz eta... [+]


2025-04-14 | Garazi Zabaleta
Dai Konbutxa
Konbutxa eta hartzituak bizibide

2021 inguruan hasi zen Itziar Presa Blasco gernikarra konbutxaren munduan murgiltzen. “Magisteritza ikasi nuen nik, eta hezkuntzan aritu nintzen urteetan lanean, baina semeak jaio zirenean etxean geratzeko aukera izan nuen, eta ordu arteko guztia, nolabait, apurtu egin... [+]


Semaforoa gorri, etsaien engainagarri

Gaur aurkezten dugun intsektuaren izen zientifikoak, besteak beste, bi gauza azaltzen dizkigu: alde batetik, gorria dela (ez erabat) eta ez duela hegorik. Okerrak ez dira biak ala biak, baina gorria ez da bere kolorazio bakarra, eta hegoak ere izan baditu, baina beraien tamaina... [+]


Maiatzaren 10ean Sorionekuak ekimenak zubi eta ate zeharkatuko ditu euskara nafar guztiona dela aldarrikatzeko

Goizez Nafarroako zubirik esanguratsuenak jendez beteko ditu Sorionekuak dinamikak. Arratsalderako mobilizazio herritarra deitu dute Iruñeko Kostarapea parketik Alde Zaharreko Takonera parkeraino.


Udalek espresuki euskaraz jardutea baliogabetu du Gorenak

EAEko udal legearen euskararen arloko zenbait artikuluren aurkako epaia eman zuen Justizia Auzitegi Nagusiak 2023an, eta orain Gorenak berretsi du. Eusko Jaurlaritzak ez du garaiz aurkeztu epaiaren aurka egin zezakeen helegitea.


2025-04-11 | ARGIA
Lekeitioko musika bandaren zuzendariak jazarpen salaketak jaso ditu

Lekeitioko Udalak jakinarazi du bandako zuzendariak tratu txarrak eman izana jaso dutela, hainbat testigantzaren bidez. Udalak azaldu du, Eusko Jaurlaritzaren aholkuak jarraituta, hainbat pauso eman dituztela, besteak beste, zuzendariarekin hitz egin, eta testigantzak jaso... [+]


Turismo bidaiak antolatu ditu Israelgo Armadak Siriari lapurtutako lurretan

Zibilentzat antolatutako txangoak igande honetatik aurrera egin ahal izango dira, printzipioz astebetez, eta egunero bi ateraldi antolatu dira. Sarrerak berehala agortu dira.


Erdi Aroko emakume kopistak

Orain arte uste izan dugu Erdi Aroan eta inprenta zabaldu baino lehen liburuak kopiatzeaz arduratu zirenak gizonezkoak zirela, zehazki, monasterioetako monjeak. 

Baina Bergengo (Norvegia) unibertsitateko  ikerlari talde batek ondorioztatu du emakumeak ere kopista... [+]


Italiar sukaldaritza ez da existitzen

Florentzia, 1886. Carlo Collodi Le avventure de Pinocchio eleberri ezagunaren egileak zera idatzi zuen pizzari buruz: “Labean txigortutako ogi orea, gainean eskura dagoen edozer gauzaz egindako saltsa duena”. Pizza hark “zikinkeria konplexu tankera” zuela... [+]


Eguneraketa berriak daude