Asmo onak ez dira aski


2021eko uztailaren 20an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Nafarroako Erkidegoaren Zaindariaren egunean, euskararen eguna ospatzen dugun horretan, hedabideek gure nazio hizkuntzaren aldeko aldarri, egitasmo eta hitzez bete zuten hainbat orri. "Hizkuntza ereduen sistema gainditzeko eskatu dio Legebiltzarrak Jaurlaritzari" irakurri genuen lehen orrian. Bestalde, argitaratutako informazioaren arabera, Legebiltzarreko talde guztiek euskararen aldeko konpromisoa hartzen zuten, jarduera politikoan eta bereziki jendaurreko saioetan euskara "gero eta gehiago eta normaltasunez" erabiliko dutela zin eginez.

Egunkariek Ibarretxeren hitzak ere jaso zituzten, Lehendakariak euskararen aldeko eguna "basamortuan ur tanta bat ez dadila izan" eskatu baitzuen bezperako ekitaldi batean.

Informazio hauen guztien arabera, abenduko lehen larunbat hark beste egun askok baino hobea zirudien. Hala ere, txoko batean tinta beltzaren orbana azaltzen zen. Hitzetatik ekintzetara pasatzerakoan, asmo guztien bermeak hutsean gelditzen ziren berriro ere -non dago, esaterako, 1998an onartutako Kirolaren Legea garatzeko Gobernuak erakutsi beharko lukeen borondate politikoa? Nahikoa al da urtero, inozenteen egunean, Euskadiko Selekzioko jokalarien partida ikustea?-.

Lehendik ere euskarazko tokiko telebistak kezkati azaldu ziren lizentzien eta digitalizazioaren aurrean, baina egonezin horien abiapuntua abenduaren 3ko egunkarietan agertzen zen albistean aurkitu ahal izan genuen. TDTko (Televisión Digital Terrestre) lizentzia berrien banaketa arautzeko Jaurlaritzak kaleratu duen dekretuaren zirriborroan eskaintzaren esku uzten ditu euskara hutsezko telebistak, ez baitu lizentzia bakarren bat ere gorde euskara hutsean izan dadin.

Aurtengo lehen hilabete honetan Jaurlaritzak onartuko bide duen tokiko telebisten legearen zirriborroaren arabera, EAE hamabost barrutitan banatu da: Gasteiz eta Laudio Araban, Bilbo, Getxo, Barakaldo, Mungia, Durango eta Bermeo Bizkaian eta Donostia, Zarautz, Tolosa, Eibar, Arrasate, Beasain eta Irun Gipuzkoan; bakoitzean lau tokiko telebista aurreikusten dira, gehienez ere -guztira, hirurogei telebista kate izango lirateke-. Lau kate horietako bat publikoa izateko aukera dago, bailarako udalek kate hori nahi dutela adieraziko balute.

Gakoa, beti bezala, irizpideetan datza. Hedabide hauen eragina eta euskararen erabilpenarekiko TeleDonostik edo Localiak, esaterako, erakusten duten interes eza ikusirik, garbi dago ikus-entzunezkoen sektore hau estrategikoa dela euskararen berreskuratze planetan nahiz eskualdeek beren nortasuna behar bezala egituratu ahal izateko. Euskararen normalkuntzaren ikuspegitik legearen zirriborroak ez du barruti bakoitzeko lau kate horietatik batek ere euskara hutsez emititu behar duenik bermatzen. Jaurlaritzak, lizentziak banatzean, euskararen erabilpena lehenetsi baino ez luke egingo, "edo, kasuan-kasuan, ezarritako gutxienekoa gainditzen dutenen aldeko jarrera" erakutsiko luke. Udalek katearen bat beren gain hartuko balute programazioaren erdia euskaraz egin beharko lukete eta besteek tokian tokiko errealitate sozio-linguistikoaren arabera. Adibidez, euskal hiztunak %25 baino gutxiago diren bailaretan programazioaren laurdenak euskaraz izan beharko du eta hamar urte barru %50 hartu beharko luke.

Kate pribatuek ere, gutxienez, euskal hiztunen ehunekoaren arabera antolatu beharko dute beren programazioa. Edukien aldetik, gutxienez lau orduko berezko programazioa bete egin beharko dute, eta emisioen %10 soilik eskaini ahal izango diete euskal ikus-entzunezko ekoizpenei.

Euskal Herria eta Kataluniako egoerak ezin konparatuzkoak badira ere, haiek jarritako portzentajeek eta epeek gure erabakien eredua izan beharko lukete, berdinak ez badira ere. Gure artean, berriz, inongo bermerik ez badago eta ausardi handiagoa erakusten ez badugu, hemendik hamar urtera gure arrangurek alferrik joko dute murruen kontra.

Ile urdina orrazten hasi garenok aspaldi ikasi genuen zerua asmo onez harriztatua dagoela.


Azkenak
Tsunami auzia artxibatu du García-Castellón epaileak, desobedientzia zibila terrorismo bilakatzen saiatu ondoren

Espainiako Auzitegi Nazionaleko apelazio aretoak astelehen arratsean esan du baliogabetu egin behar direla Tsunami auzi judizialaren ikerketako azken hiru urteak, "ilegalki" luzatu zelako. Erabaki hori behin betiko bihurtzean Puigdemont eta Rovira kasutik aterako... [+]


Krabelin gorriz jantzi dute German Rodriguezen hilarria

German Rodriguez eta Joseba Barandiaran omendu, eta langile mugimenduaren alde egindako lana txalotu dute Iruñean. Palestinari ere elkartasuna adierazi diote, sanferminetan urteroko zitan Iruñean.


2024-07-08 | Pauline Guelle
Analisia
Hesi istorio

Nork aurreikusten ahal zuen 2024an Peio Dufau –Marie Heguy-Urain duelarik ordezko–  EH Baiko hautagaia, diputatu izanen zela? Eskuin muturraren kontrako kanpainak eta estrategiak funtzionatu du. Ipar Euskal Herriak ez du faxistarik bidaliko Frantziako Asanblea... [+]


Gorbeialdeko makroproiektu energetikoen aurkako milaka helegite aurkeztu dituzte Jaurlaritzan

Zigoitian 100 hektareako parke fotovoltaikoa eraiki nahi du Solariak, eta eskualdea gurutzatuko luke oso goi tentsioko linea batek ere. Urkabustaiz, Zigoitia eta Zuiako bizilagunek herritarren 5.540 helegite aurkeztu dituzte ingurua “mehatxatzen duten proiektuak gelditzeko... [+]


Emakume bati sexu erasoa egiteagatik, gizon bat atxilotu dute larunbatean Tuteran

Udaltzaingoak gizon bat atxilotu du larunbat honetan Tuteran, emakume bati sexu-erasoa egitea egotzita. Emakumeak Poliziari deitu zion laguntza eske gizona jarraika zuelako.


Hamalau egun atxikita egon den saharar ekintzaile politikoa libre utzi dute

Ostiral arratsaldean deportatu behar zuten, baina hegaldiaren komandanteak ez zuen sahararraren bidaia ahalbidetu, hegaldia segurua ez zela izango argudiatu zuelako, EFEk jaso duenez. Bilboko Guardia Epaitegiak larunbat goizaldean gaztearen “askatasun-gabezia... [+]


Donibane Lohizuneko arrantzale bat hil da Espainian, Kantabrian

Itsasoan gertatutako istripu baten ondorioz hil da arrantzalea. Hunekin Aski itsasontzian lanean ari zelarik erreskatatu zuten gizona, larunbat arratsaldean. Erietxean hil zen.


Iñaki Echaniz, laugarren barrutiko irabazlea
“Itxaropen haizea dakar Fronte Herritar Berriaren dinamikak”

Iñaki Echanizek irabazi du Zuberoa, Nafarroa Beherea, Hazparne eta Biarnoko zati bat barnebiltzen dituen laugarren hautesbarrutian. 2022an bezala, garaile atera da, ezkerreko Fronte Herritar Berriaren izenean.


Milaka lagunek salatu dituzte Sanferminen lehen egunean izandako eraso matxistak

Iruñerriko mugimendu feministak elkarretaratzea egin du uztailaren 7an, bezperan izandako lau eraso salatzeko. Berriozarren eta Tuteran bi gizon atxilotu dituzte sexu abusuengatik.


2024-07-08 | Gedar
Lau urtean %75,32 handitu da etxebizitza turistikoen kopurua EAEn

Lau egunez behin hotel berri bat zabaltzen dute Espainiako Estatuan.

Eguneraketa berriak daude