Buru eta txapelen errekorra
- Hitzari lotuta pasatu zuten igandea 13.000 buruk BECen, eta oraindik kontatu gabe dauden milaka begi-belarrik telebistaren aurrean. Literatur ekitaldi handienak Andoni Egaña bertsoaren historiako txapeldunena egin zuen, laugarrena jantzita.
Zer magia du bertsoak, irudiaren gizartean hainbeste jende egun osoz hitzaren haritik zintzilik izateko? Elkartasun olatua nabarmen harrotu zen BECen. Egun horretako txanpainaren azpian ur asko mugitzen dituen lana agerian utzi zuen Txapelketak. Oholtza gaineko zazpi bertsolari bertso-eskolen fruitu dira. Eta zazpi herrialdeetako zazpi bertso ikaslek eman zioten saria zortzigarren geratu zen Jon Maiari. Bertso eskolako belaunaldiak Andoni Egañari lepora egindako bigarren saltoa izan zen igandekoa, Iturriagak zorroztuta eraman baitzituen armak. Baina txapela lehengo buruan geratu zen eta geroztik Egaña da txapelik gehien duen bertsolaria. Laugarren txapel honen eskaintzarekin Gabonetako opariren bat erosi beharraz libratu zituen bere saiokideak:
Lazkao Txiki ta seme-alabak
aipatuak daude bapo
andrea ejem, maite det baina
ahal dela oholtzatik kanpo
erditu gintun harek hain xuxen
doble sufritzen dulako
aurten aitaren baimenarekin
amaz gogora beharko
ama bakarra omen da baina
gu zortzion amentzako.
Goizeko saio osoa exibiziotan eman zuten, besteak beste Iturriagak, Egañak eta Maialenek, azken honek kantatu zuenez, hiru zenbat hiru diren azalduz. Arratsaldean lehenengo biek eutsi zioten olatu horri, eta Egañak azken txanpan hegan egitea ere lortu zuen bertso batzuetan.
Bertsolariek eta entzuleek saio bana bizi dute, inondik ere. Hirugarren egin zuen Maialenek goizetik oso atzean ikusi zuen bere burua. Hasierako agurra kantatu orduko leher eginda sentitu omen zen. Hala ere, giroa lehertu zuen alerik utzi zuen.
Iturriagak, ejem, gozatuz gozarazi zuen goiz eta arratsalde, eta inork gutxik egiten dakiena berak bakarrik egiten duen moduan biribildu zuen, urtebetetze egunaren gaian (ikus koadroa): pertsonaia patetiko bat sortu eta lehen pertsonan kantatuz agerian uztea pertsonaia horren absurdotasuna.
Beste bertsolarien lana ere ez dugu puska batean ahaztuko: Sustraik punta puntako puntazoak puntada finez josi zituen. Mendiluzek bere genesia bertsotan utzi zion azalduta semeari. Ametsek publikoa poltxikoratu zuen bere bertsokera inteligente eta oholtza gaineko jarrera humanoarekin. Eta Elortzaren eta Maiaren bertsokerek bakoitzak bere jarraitzaileak dituela ikusi zen, puntutan neurtu ezin bada ere.
Bertsolaritzari berari dagokion balioa eman dio BECeko manifestazio kulturalak. Berriro Donostian jokatuko bada finala, beste tratu bat eman beharko diote Txapelketari bertako erakundeek. Kultur ekitaldi gutxi dago baldintzak exijitzeko moduan.
Txapelketak oinarritik zaintzen duen lurraldetasunari eutsiz, aurrera begira finala beste herrialdeetara eramatea planteatzeko aukera ere eman du BECtekadak. finala ikusteko mugitzeko prest dago jendea.
Unai Iturriaga 1.746
Maialen Lujanbio 1.206,5
Amets Arzallus 1.206,5
Igor Elortza 1.174
Sustrai Colina 1.171,5
Aitor Mendiluze 1.156
Jon Maia 1.156
Kartzela: Bederatziko txikian bertsoa osatzeko hitza-gaia: Aulkia.
Andoni Egaña:
ez degu kalteko
eta hori lortzen da
bera tarteko
aulkia gauza ona da
bila joateko
nahiz aspaldian hemen
gu gauzkan menpeko
hainbat ikusteko
edo erosteko
Ikean bai lepo
desberdinak seko
baina ezetz txikirik
behiak jeizteko
Unai Iturriaga:
familia bat itzela
lagun koadrila bat ere
falta zait haien epela
prestatu dut telefono
gorritxo batekin gela
zigarro bat piztu eta
itxoingo diet horrela
baina denbora badoa
ta tristezia umela
negar egiteko gogoz
urtebetetze krudela
uste nun baten batentzat
garrantzitsua nintzela
neuk ere ez nien deitu
izorratu daitezela
Ez dut hotsik bat aditzen
ez telefono ez flauta
ez zorionak zuri ta
ezta Iturriaga aupa!
normala ere izan leike
nolakoa naizen pentsauta
lagunentzako sekula
ez naiz izan kriston mauka
euren kontura bizi naiz
egunero taupa-taupa
baten eta bestearen
nobia sarri dut hauta
akaso hargatik ez daude
zoriontzeko prestauta
baina gaur egun jendeak
errukirik ere ez dauka
.png)
Milaka gazte bildu dura Gazte Koordinadora Solizalistak (GKS) urtarrilaren 25ean Bilbon eta Iruñean antolatu dituen mobilizazioetan, "Euskal Herrian agenda belizista eta faxismoa normalizatu ez daitezen". Jendetza bildu da bi hiriburuetan gerra inperialistaren... [+]
Epaitegietan hamar urte bete ditu auziak, eta azkenean EAEko Auzitegi Nagusiak ebatzi du beste epaitegi txikiagoek ikusten ez zutena: ez zela baserri zaharra "eraberritu", baizik eta askoz ere eraikin handiagoa altxatu zela eta behar zuen lekutik urrunago. Legez kanpo... [+]
Aparteko iragarpenik egin gabe, "askatasun akademikoaren eta izpiritu kritikoaren" aldeko aldarria egin du Joxerra Bengoetxeak EHUko errektore karguaren zina egin duenean, Ajuria Enean: "Ebidentzia zientifikoak ukatzen dituztenen aurkako euste-horma izango da... [+]
Su-etenaren akordioarekin barnean, Israelgo armadak Netzarim korridorea ireki du. Ia urtebeteko erbestealdiaren ondoren, milaka palestinar euren etxeetara abiatu dira. Trumpek gazatarrak Egiptora eta Jordaniara desplazatzea proposatu du, eremua erabat suntsituta dagoela eta... [+]
2.000 lagun inguru bildu dira urtarrilaren 26an, Irunetik Hendaiarako martxan, Europaren migrazio politika “hiltzaileak” salatzeko. Korrika igaro zenean hainbat migratzaileri muga igarotzen laguntzeagatik auzipetutako ekintzaileei babesa eman diete. Ekintzaileak... [+]
Euskal Herria Baterak apirilaren 11an Donostiako Kursaalen egingo den ekitaldiaren berri eman du. Ekitaldia Aberri Eguna ospatu baino egun batzuk lehenago eginen da. Agerraldian Mireia Epelde, Xabier Euzkitze eta Carlos Etchepare bozeramaileek hartu dute parte, eta Manex Fuchs... [+]
Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]
Urtarrilaren 15ean Zedarriak izeneko lobby tekno-enpresarialak bere 6. txostena aurkeztu zuen, Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua izenekoa. Finantzen mundutik ateratako aditu gorbatadunez osatutako Think Tank neoliberal horrek... [+]
“Behin batean gertatu zen eta ordutik aurrera egunero gertatzen da […] ez dezagun ikus hemen gertatzen dena. Halaxen da mundua, eta gaur egunean inor ez da profeta bere mendean”.
Beste zerbaitez hitz egin zidaten behin eta ordudanik, ezin dut ezer bestela... [+]
Euskal nobela beltzaren astea ospatu da Baztanen hilaren 20tik 26ra. Hainbat liburu aurkezpen, solasaldi eta bestelako ekitaldiren artean, zapatu goizeko mahai-inguruak sortu du aparteko ikusmina. Izan ere, nobela beltzaren aitzakian, bestela ere kriminal bat nola eraikitzen den... [+]
