Euskal gatazka eta nazioartea
Euskal gatazkan nazioartearen aipamena egiten da askotan. Nazioartea esaten dugunean argitu beharreko puntuak bi dira nire aburuz: zer edo zein da nazioartea eta zertarako nazioartea.
Euskal gatazkarekiko, nazioarteko komunitatearen funtzioak bi dira nagusiki: lehendabizikoa bultzada eta bigarrena bermea. Lehendabizikoa, hots bultzadarena, bake prozesua piztear dagoeneko unean ikusten dut nik. Oinarrizko ideia bat ulertu behar dugu funtzio hori bere osotasunean ulertu ahal izateko: bake prozesua aktibatu egingo da, baldin eta bertako protagonista nagusiek -eta nagusiak azpimarratu nahi nituzke-, negoziazio eta elkarrizketa prozesu bati hasiera eman nahi badiote. Abiapuntu hori asumiturik onartu beharreko beste abiapuntu bat bada: eragile guztiek mugimenduetan hasi baino lehenago mahaiaren beste aldean egongo denaren benetako borondatearen bermeak behar izaten dituzte. Ezinezkoa da Euskal Herriko kasuan protagonista izango diren gobernu, alderdi edo erakunde armatuek mugimendurik egitea, baldin eta elkarrekiko konfiantza gutxieneko bat ez badago. Horixe da nazioartearen bultzadaren papera. Zuzeneko protagonismorik gabe, aktore desberdinei "bestearen" borondate politikoaz konfiantza sortzea eta areagotzea.
Eta bermeak? Gure herrian bi negoziazio prozesu nagusi izan ditugu azken urteotan. Aljerian ETAk eta PSOEk burututakoak porrot egin zuen. Baita Lizarra-Garaziko Akordio garaian ETAren eta alderdi abertzaleen artean burututakoak ere. Formula bakarra geratzen da hortaz: aktore guztien artekoa. Bide horretan arriskuak asko badira ere, ekidingarria den arrisku bat badago: itunen interpretazio desberdinarena aktoreen partetik. Arrisku handia da hori, eta ezinbestekoa da akordioak aldatuak ez izatea. Aspektu hauen eta antzekoen inguruko adostasunak emango badira aktore desberdinak interpretazio berdina adosten dutelako izanen da. Hortxe dago nazioartearen bermeetako bat.
Egin beharrekoa argituta errazagoa da nork egin behar duen ulertzea. Zer esanik ez, lehenengo funtzioa bete ahal izateko, aktore desberdinentzat fidagarri edo konfiantzazko diren nazioarteko aktoreetaz ari naiz. Batzuen kasuan erakundeak izango dira, beste batzuen kasuan pertsona konkretuak edo alderdi politikoak. Irlandar kasuarekin egingo dut parekatzea: IRA eta Downing Street-en arteko konfidantza hutsa zen momentuan, elkarrekiko konfidantza kate politiko desberdinak eraikitzea posible izan zen: IRA-Sinn Feinn, Sinn Feinn-SDLP, SDLP-Laboristak, Laboristak-Downing Street. Gure kasuan aktore desberdinek "lagunak" dituztenez, lagun horien arteko erlazioa ematea da garrantzitsua.
Bigarren funtziorako planteamenduak apur bat desberdina behar du izan, hain zuzen, berme funtzioa bete ahal izateko guztiek onartutako nazioarteko aktoreak izan behar dira, bake prozesuaren negoziaketan momenturen batean debatitutako eta adostutako kontua delarik. Amankomunean jarri behar dira aktore horiek, negoziaketa mahaian dauden alde desberdinek onartuak izango direlarik. Guztien konfidantzarekin bakarrik bete dezakete ondo ematen zaien funtzioa.
Denok espero dugun unera hurbiltzen gaituzte urrats hauek: konponbiderako mahaia eratuta eta lanean egongo denerako unera. Urteetan zain egon gareneko argazkia. Mahai bat, non aktore desberdinak eserita egongo diren negoziaketa luze bati ekiteko gogoarekin. Zaila, baina ahal dugun leku guztietan eta ahal dugun pertsona guztiekin saiatuko gara.
Urte berria hasi dugu, baina etxebizitza arazo oso potoloa bihurtu zaigula aspaldi honetan, hori ez da berria. Hala ere, azkenaldian zabaldu diren datuak ikusita, 2025a mugarri bat markatzekotan dela esan daiteke, eta iragar ezinak diren ondorio sozial eta politikoak antzeman... [+]
.jpg)
Espainiako Estatistika Institutuak erreferentziazko indize berria argitaratu du urtarrilaren 2an. Horren arabera, alokairuen prezioak gehienez %2,2 garestitu ahalko dira urtean. Indize hau 2023ko maiatzaren 25ean indarrean sartu zen Etxebizitza Legearen ondorio da, eta data... [+]
Hiru funtzionariok jipoitu zuten Robert Brooks, eskuak bizkarrera lotuta zituela. Hurrengo egunean hil zen, eta autopsiak dio asfixia izan zela heriotzaren kausa.
Gipuzkoako Fiskaltzaren ustez, 40 urteko irakasle hondarribiarrak 9 eta 17 urte arteko hamaika adin txikikori sexu gehiegikeriak egin zizkien 2011 eta 2021 urte artean. 2021ean kartzelatu zuten, bere sei ikaslek salaketa jarri eta gero.
Baionako eta Donostiako epaitegiak margotu ostean, ostegun gauean Eibarko epaitegian pintaketa egin dute zenbait ekintzailek. "Oldarraldia gelditu" idatzi dute eta pintura berdea jaurti diote eraikinari. Abenduan, CCOO sindikatuaren egoitza ugari margotu dituzte, baita... [+]
FERMIN MUGURUZA 40. URTEURRENA
Noiz: abenduaren 21ean.
Non: Bilbo Arenan.
-------------------------------------------
Urtero janzten da festa giroz Bilbo abenduaren 21ean. Sagardoa eta taloa protagonista, San Tomas eguneko azoka eguna da. Aurten, gainera,... [+]
NASAren Parker zunda 6,1 milioi kilometroko distantziara arte gerturatu da Eguzkiaren azalera, bere misioaren lehen gerturatzean. Hala, Eguzkitik inoizko gertuen egon den objeku artifiziala bilakatu da. 692.000 kilometro orduko abiaduran igaro da, eta jasotako datuak funtsezkoak... [+]
Goldatz talde feministak antolatua, ortziralean, urtarrilaren 3an, Jantzari dokumentala proiektatuko dute Beralandetan (17:30ean) eta biharamunean, urtarrilaren 4an, Berako bestetako tradizioak aztergai izanen dituzte Maggie Bullen antropologoarekin leku berean (10:30).
Kanboko Marienia eremuan etxebizitzak eraikitzeko proiektua badu Bouygues Immobilier agentziak. "Elkarlanaren bidez" zein "indar harremana" mantenduta, proiektua ezeztatzeko borroka eramateko determinazioa plazaratu dute adierazpen bateratu... [+]
Boroa industrialdean hil zen 41 urteko I.P.C langilea, abenduaren 30ean biltegiko inbentarioa egiten ari zenean. ELA eta LAB sindikatuek, eta Jaurlaritzako Segurtasun Sailak eman dute istripuaren berri.
Arrazoi pedagogiko edo metodologikoengatik, historialariok joera dugu iraganeko aldi historikoak zatikatzeko eta epetan banatzeko. Badira den-denok ezagutzen ditugun aro tradizionalak (Historiaurrea, Antzinaroa, Erdia Aroa, Aro Modernoa eta Garaikidea); baina baita horien... [+]
Agintariek ez dute baztertu bi gertaerak elkarren arteko loturarik izatea. New Orleansen, kamioneta baten gisari batek jendetzaren aurka egin du hamabost hildako eta 35 zauritu eraginda. Ordu batzuk geroago, Las Vegasen, Trump International Hotelaren parean auto bat lehertu da,... [+]
Donostian 2024ko martxoan jokatutako futbol partiduaren aurretik Ertzaintzak egindako kargetan, Amaya Zabarte zaleaz gain bigarren pertsona bat zauritu zuten, ustez foam pilota batekin begian jota. Orain, kasu hori ere ikertzeko agindu du Gipuzkoako Lurralde Auzitegiak.
.jpg)
Espainiako Federazioak salatu du ez zaiola parte hartzen utzi iragan asteburuko Nazioarteko Pilota Federazioaren biltzar nagusian, eta hori “bidegabekeria” dela. Biltzar hartan onartu zuten, bozketan, Euskadiko federazioa nazioartekoaren eskubide osoko kide gisa... [+]
"Sedizioa bultzatzen duelako" hartu du Al-Jazeeraren zabalpena eta lana "aldi baterako" debekatzeko erabakia Palestinako Aginte Nazionalak. PAN "Israelekin lerrokatu izana" deitoratu du komunikabideak, argi utzirik "mehatxuen eta intimidazioen... [+]