Euskal gatazka eta nazioartea
Euskal gatazkan nazioartearen aipamena egiten da askotan. Nazioartea esaten dugunean argitu beharreko puntuak bi dira nire aburuz: zer edo zein da nazioartea eta zertarako nazioartea.
Euskal gatazkarekiko, nazioarteko komunitatearen funtzioak bi dira nagusiki: lehendabizikoa bultzada eta bigarrena bermea. Lehendabizikoa, hots bultzadarena, bake prozesua piztear dagoeneko unean ikusten dut nik. Oinarrizko ideia bat ulertu behar dugu funtzio hori bere osotasunean ulertu ahal izateko: bake prozesua aktibatu egingo da, baldin eta bertako protagonista nagusiek -eta nagusiak azpimarratu nahi nituzke-, negoziazio eta elkarrizketa prozesu bati hasiera eman nahi badiote. Abiapuntu hori asumiturik onartu beharreko beste abiapuntu bat bada: eragile guztiek mugimenduetan hasi baino lehenago mahaiaren beste aldean egongo denaren benetako borondatearen bermeak behar izaten dituzte. Ezinezkoa da Euskal Herriko kasuan protagonista izango diren gobernu, alderdi edo erakunde armatuek mugimendurik egitea, baldin eta elkarrekiko konfiantza gutxieneko bat ez badago. Horixe da nazioartearen bultzadaren papera. Zuzeneko protagonismorik gabe, aktore desberdinei "bestearen" borondate politikoaz konfiantza sortzea eta areagotzea.
Eta bermeak? Gure herrian bi negoziazio prozesu nagusi izan ditugu azken urteotan. Aljerian ETAk eta PSOEk burututakoak porrot egin zuen. Baita Lizarra-Garaziko Akordio garaian ETAren eta alderdi abertzaleen artean burututakoak ere. Formula bakarra geratzen da hortaz: aktore guztien artekoa. Bide horretan arriskuak asko badira ere, ekidingarria den arrisku bat badago: itunen interpretazio desberdinarena aktoreen partetik. Arrisku handia da hori, eta ezinbestekoa da akordioak aldatuak ez izatea. Aspektu hauen eta antzekoen inguruko adostasunak emango badira aktore desberdinak interpretazio berdina adosten dutelako izanen da. Hortxe dago nazioartearen bermeetako bat.
Egin beharrekoa argituta errazagoa da nork egin behar duen ulertzea. Zer esanik ez, lehenengo funtzioa bete ahal izateko, aktore desberdinentzat fidagarri edo konfiantzazko diren nazioarteko aktoreetaz ari naiz. Batzuen kasuan erakundeak izango dira, beste batzuen kasuan pertsona konkretuak edo alderdi politikoak. Irlandar kasuarekin egingo dut parekatzea: IRA eta Downing Street-en arteko konfidantza hutsa zen momentuan, elkarrekiko konfidantza kate politiko desberdinak eraikitzea posible izan zen: IRA-Sinn Feinn, Sinn Feinn-SDLP, SDLP-Laboristak, Laboristak-Downing Street. Gure kasuan aktore desberdinek "lagunak" dituztenez, lagun horien arteko erlazioa ematea da garrantzitsua.
Bigarren funtziorako planteamenduak apur bat desberdina behar du izan, hain zuzen, berme funtzioa bete ahal izateko guztiek onartutako nazioarteko aktoreak izan behar dira, bake prozesuaren negoziaketan momenturen batean debatitutako eta adostutako kontua delarik. Amankomunean jarri behar dira aktore horiek, negoziaketa mahaian dauden alde desberdinek onartuak izango direlarik. Guztien konfidantzarekin bakarrik bete dezakete ondo ematen zaien funtzioa.
Denok espero dugun unera hurbiltzen gaituzte urrats hauek: konponbiderako mahaia eratuta eta lanean egongo denerako unera. Urteetan zain egon gareneko argazkia. Mahai bat, non aktore desberdinak eserita egongo diren negoziaketa luze bati ekiteko gogoarekin. Zaila, baina ahal dugun leku guztietan eta ahal dugun pertsona guztiekin saiatuko gara.
Epaileari nahikoa izan zaio azaroaren 27an Ertzaintzak egindako deklarazioa kasua artxibatzeko. Erabakiaren aurrean helegitea aurkeztuko duela adierazi du Xuhar Plataformak. “Xuharrek ez du begia galdu, Ertzainak begia galduarazi dio”, salatu du mugimenduak.
Hobekuntza horiekin izokinak eta beste espezie migratzaile batzuek erruteko eremu optimoak lortzea eta bizirik irauteko aukerak handitzea espero da. Europako funtsekin finantzatutako jarduera da, Life Kanturibai proiektuaren baitakoa.
Epaiketa prozesua abiatu du ostegun honetan gazte antolakundeak. 2023an egindako bi ekimenen ondorioz 290.500 euroko zigor ekonomikoa jarri dio Eusko Jaurlaritzak. Ekonomikoki "ito eta desagerrarazteko" mekanismoa dela salatu du Ernaik.
Adinekoen egoitzako egoiliarra da asteazken gauean hildako emakumea. Larriki kolpaturikoa ospitalera eraman zuten, baina bertan hil zen emakumea. Bertako egoiliarra den 68 urteko gizon bat atxilotu dute, indarkeria matxista leporaturik.
Hego Euskal Herriko gazteen osasun mentalaren egoera “kezkagarria” da, Gurea Geroa atari digitalak egindako txosten batek agerian utzi duenez. Inkestaren arabera, gazteen erdiek ondoez emozionala pairatzen dute, eta hamarretik seik pentsamendu suizidak izan dituzte... [+]
Petronorreko langileek borrokarako eguna izan dute osteguna. Enpresa batzordeak deituta, lanuztea egin dute eta Barakaldoko BECen elkarretaratu dira, konpainia urteko batzarra egiten ari zen tokian. Salatu dute diru publikoa jaso arren "enplegua suntsitu" besterik ez... [+]
Asteazkenean banatu dituzte Rikardo Arregi sariak, Andoainen. Kazetaritza Saria Berria-n argitaratutako Feminizketak elkarrizketa sortak jaso du, eta Komunikazio Saria Euskal Wikilarien Kultura Elkartearen Ikusgela proiektuak. Ohorezko mugarria Ana Galarraga Aiestarani eman dio... [+]
Threes! edo 2048 klasikoen bertsioa prestatu dute Julen Irazokik eta Ibai Aizpuruak, Mikel Dale musikagilearekin batera. Android-en doan deskarga dezakegu euskarazko bideojokoa.
Urtarrilean salmenta espekulatibo bat salatzeko ekintza egin zuen Arberoa Lurra eta Etxebizitza kolektiboak, eta horrekin lotuta egon daitezke atxiloketak. Goizeko seiak aldera atxilotu dituzte, "atea kasik hautsiz eta esku-burdinak segidan ezarriz", Ostia sareak... [+]
Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk "immunitatea", hau da, babes politikoa duela adierazi du Frantziako Kanpoko Aferen ministroak. Israelgo Haaretz eta Maariv komunikabideek jakitera eman dute Libanorekin adosturiko su-etenaren baldintzen artean zuela... [+]
Enpresa jo dute egoeraren erantzuletzat, baita erakunde publikoak ere. Langile batzuek bost hilabete baino gehiago daramatzate kobratu gabe, eta ostiral honetan egingo dute manifestazio bat, ontziolatik abiatuta: ez dezatela itxi aldarrikatzeko.
Ostegun eta ostiral honetan 40 hizlari baino gehiago ariko dira EHUko Leioako campusean Lana eta sindikalismoa XXI. mendean Nazioarteko Lehen Biltzarrean. Lan munduaren eta sindikalismo eraldatzailearen erronkez eta estrategiez eztabaidatuko dute.
Donostiako Udalak Mikel Zabalza Garateren (1952-1985) omenezko plaka bat jarriko du larunbat honetan (hilak 30), Guardia Zibilaren Intxaurrondoko kuartelaren aurrean (Baratzategi kalea, 35). Guardia Zibilak gaurko egunez atxilotu zuen Zabalza, 1985ean, Altzako bere etxean... [+]