Saltzeko artea
Museora sartu eta berehala jai giroa da nagusi, Iruñea, Baiona edo Donostiako festak iragartzeko afixak baitaude ikusgai. Irudi aldetik bi dira gai nagusiak: zezenketak eta euskal folklorea. Euskara erabiltzen dute batzuetan, frantsesa eta gaztelera beste batzuetan, eta hiruak nahasten dituenik ere bada, alboan dugun Saski Naskiren afixa kasu. Festetako iragarkien artean bada negozioa egin nahi duenik ere: Izarra likoreak pikadorea erabili zuen bere kartel batean, dantzaria bestean, festa giroan baten edo bestearen zaleek kontsumi zezaten, seguruenik. Biga espartinak ere ziur egokiak izango zirela festari eusteko.
Lehen solairuan, berriz, giroa serioagoa da. Egia da euskal kultura eta turismoa saltzeko irudi eder eta alaiak erabili zituztela, baina gai politikoak jorratzean eredu gogorragoetara jo zuten; sinpleagoak dira afixa politikoak, modernoagoak.
Baina sinplifikaziorako eta geometrizaziorako joera hori orokorra izan zen arlo guztietan, Art Déco estiloa iritsi zenean bereziki. Belle Epoque-eko testuz eta irudiz jositako paper zatiak ez ziren jada hain estetikoak eta saltzeko ere ez ziren oso egokiak; irudiak deigarriagoa izan behar zuen eta mezuak arinagoa. Artearen bilakaerak publizitatean eragina zuen beraz, afixak sarritan artista handiek eskuz egiten baitzituzten. Horren adibide dira Ramiro Arruek 20ko hamarkadan Frantziako Pilota Federazioarentzat egindako kutsu modernista handiko kartelak.
Baina Arrue, Pablo Tillac edo Jean Gelos salbuespenak izan ziren, afixa gehienak Parisen diseinatu eta inprimatzen baitziren, Iparraldearen kasuan. Hegoaldeko afixak, aldiz, tradizioz Madril, Bartzelona eta Valentzian egiten ziren eta XX. mendeko lehen hamarkadatan ere horretan jarraitu zuten zezenketa eta festak iragartzeko orduan. Euskal Herriko eta bereziki Tolosako inprimategiak, ordea, indarra hartu eta gai berriak irudikatzen hasi ziren: estropadak, auto lasterketak, txirrindularitza eta politika, besteak beste. 1935eko irailean Donostian burutu ziren auto lasterketak iragartzeko afixa garai berrien erakusle izan zen. Ordurarteko irudi estatikoak alde batera utzi eta abiadura sentsazioa dario afixari, publizitateak, saltzeko arteak, gerora izango zuen abiadura iragarriz.
Plastiko kutsadurari konponbide bat adosteko goi-bilera zikloa bukatu berri dute, Hego Koreako Busan hirian iragandako bosgarren gailurrean ere porrot eginda: hitzarmenik adostea ez dute lortu, nagusiki plastiko esportatzaile handiek negoziaketak oztopatu dituztelako. Bitartean,... [+]
.jpg)
Blanca Ester Díaz Pulido epaileak Osakidetzako 2018ko oposizioen filtrazioen inguruko ikerketari amaiera eman dio, sei urte eta erdi igaro ondoren. Akusatu guztiak absolbitu dituzte, 22 guztira, nahiz eta bi kasu behin-behingoz artxibatu dituzten.
Arratsaldeko lehen orduetan, 14:30ak aldera, Nafarroako ikastetxe publikoetako 30en bat langile sartu dira Iruñeko Nafarroako Hezkuntza Departamentuaren egoitzan eta sarreran eserialdia egin dute. Lehen ekintza gisa planteatu dute eta, adierazi dutenez, honen bidez... [+]
Ikusle euskaldun gehien biltzen dituen katea da ETB2, datuen arabera. Aldatu Gidoia mugimenduak agerraldia egin du Bizkarsororen kontraprogramatzearen harira. Salatu dute askotan ETB1 lehian sartzen dela ETB2rekin, eta "herritar guztiak eta publiko bakarra helburu izango... [+]
New York, 1960. Nazio Batuen Erakundeko bilkura batean Nigeriako kanpo ministro eta NBEko enbaxadore Jaja Wachukuk lo hartu zuen. Nigeriak independentzia lortu berri zuen urriaren lehenean. Beraz, Wachuku NBEko Nigeriako lehen ordezkaria zen eta kargua hartu berri... [+]
Ribabellosan 300 megawatioko gaitasuna duen eskala handiko datu zentroa eraikitzen ari da Merlin Propertiers enpresa madrildarra. Milaka milioi euro ari da gastatzen Iberiar Penintsula osoan, ustez puntako teknologia “jasangarria” duten baina elektro-intentsiboak... [+]
Hamabi haur eskola publiko daude Iruñean, eta horretatik bakarrean dago euskarazko eredua. Protesta egin dute dozena bat eragilek, eta euskal hiztunen “egoera berezia” aintzat har dezan galdegin diote udalari.
Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.
Irutxuloko Hitzak asteartean parte hartu zuen Hordago - El Saltok antolatutako mahai inguruan, Hibai Arbide, Lucia Mbomio, Xalba Ramirez eta Miriam Najibi kazetariekin.
Abenduaren 13an mobilizazioa antolatu dute Santutxun (Bilbo), enpresa amerikarra palestinarren aurkako genozidioaren parte dela salatzeko. Auzoko kideek azpimarratu dute ez dutela nahi auzoan sarraskiari sostengua ematen dion enpresa multinazionalik.
Grebak 27 egun iraungo ditu, urtarrilaren 6 arte. Gutxieneko soldata kobratzeko “365 egunez eta 24 orduz” lan-baldintza “jasanezinetan” lan egiten dutela salatu dute, eta lanaldiaren benetako zenbaketa egin dezan exijitu.
Azken hamar urteetan turismoak eragindako CO2 isurketen emendioa ekonomia orokorrarena baino bi aldiz handiagoa izan da. Nature Communications aldizkari zientifikoak abenduaren 10ean plazaratu ikerketaren emaitzak dira.
HTSk boterea hartu duenetik, babes-eskaerak gelditu dituzte Mendebaldeko hainbat gobernuk. Alemaniak 47.270 eskaera utzi ditu bertan behera bat-batean, "Siriako etorkizun politikoa zalantzazkoa" dela argudiatuta.
Erasoen aurrean “kikilduko ez direla” eta "nazkaturik" daudela adierazi dute Lezo eta Errenteriako feministek eta autodefentsa feminista eta ekintza zuzena aldarrikatu dituzte.