Luistxo Fernandez: «Blogekin erabiltzaile indibidualok erakundeei aurre hart diegu"


2021eko uztailaren 12an
Zein helbururekin sortu zenuen Ingelesen Hilerria izeneko bloga?
Ez dut helburu berezirik. Nahi dudana idazten dut eta alde horretatik primeran funtzionatzen du. Hasieran, tresna jakin bat probatzeko erabili nuen bloga. Hiru hizkuntzatan egiten hasi nintzen: euskaraz, gaztelaniaz eta ingelesez. Diseinu aldetik blog narras samarra irten zitzaidan, baina esperimentu horretatik abiatuta zerbait egin zitekeela ikusi nuen. Harrezkero blog komunitate txukun bi sortu dira, Eibarkoa eta Goienakoa. Nik estreinatu nuen blog softwarea erabiltzen dute, informatikariek hobetua. Nire esperimentuak, beraz, erabilera praktikoa izan du.

Nahi duzuna idazteko aukera izateaz pozik zaude, baina irakurleak izatea ere nahiko duzu, ezta?
Ez dut blogaren bidez ezer lortzeko afan berezirik. Badago audientziak kezkatzen dituen jendea, baina blog bakoitzaren irakurle kopurua oso txikia dela kontuan izan behar da. Zera irakurri nuen nonbait: "etorkizunean denok izango ditugu hamabost harpidedun". Eta hala izango da. Ez da inon aurkezteko edo Euskadi Irratiaren, ARGIAren edo herri aldizkarien audientziekin alderatzeko modukoa. Pentsa ezazu, ordea, zure hamabost irakurle horiek zure bloga munduan dauden milioika blogen artean aukeratu dutela. Erantzukizuna, beraz, ez da txikiagoa. Ni nire hamabost harpidedunekin gustura nago. Bakoitzaren egoa gehiago ala gutxiago puztu daiteke, baina niri gutako bakoitzaren audientzia metatua interesatzen zait. Eta alde horretatik, geroz eta gehiago gara.

Eduki aldetik euskal blogak aberatsak al dira?
Nik eduki askatasun absolutuan sinesten dut. Parke teknologikoan lan egiten duen ingeniariaren artikuluak ez ditut hamazazpi urteko ikaslearen kezka zoroak baino gorago jartzen. Nik kontsultatzen ditudan guztiak ez dira guru kategoriako lagunenak. Jende arruntarenak ere gustura irakurtzen ditut.

Euskal komunikabideak blogek eskain ditzaketen abantailez jabetu al dira?
Kezkatuta, antena jarrita behintzat badaude. Blogek, neurri batean, komunikazio modu jakin batzuk iraultzen dituzte. Gauza askoren berri blogen bidez izaten dugu. Xakeari buruzko albisteek adibidez ez dute lekurik hedabideetan. Nahikoa da xakean aditua den blogari bat egotea mikroaudientzia hori asetzeko. Komunikabideak horretaz ohartu eta pausoak ematen hasi dira. Blogek hedabide tradizionalei lekua jango dieten ez dakit, baina mundu hau ezagutu beharra dutela argi daukat. Jendeak bere kasa sortutako informazio uholdea geroz eta handiagoa da eta oreka zail horretan trena ezin da pasatzen utzi.


Ohiko hedabideek sareaz hitz egitean sarri alde negatiboak azpimarratzen dituzte. Modu egokian jorratzen al dira Internetekin lotutako albisteak?

Arrazoi duzu: Interneteko arriskuak, pederastia, drogak, lapurretak... horrelakoak maiz entzuten ditugu. Edo bestela, Googlek edo Microsoftek ez dakit zer iragarri dutela Kalifornian. Kazetariak dinamika baten pean daudelako izango da: teletipoak edo digeritutako informazioa jaso eta horixe eman. Kazetaria, ziurrenik, Internetera konektatu eta blog nahiz albiste interesgarriak topatuko ditu. Hala ere, bere publikoarentzako edo bere hedabideko ildo ustez serioarentzako interesgarriak ez direla ikusiko du. Blog bat idazten duzunean horrelako gauzarik ez duzu pentsatzen, zure lerro editoriala zu baitzara. Lotsa gutxiago duzu gauza interesgarriak zein topatzen dituzun txorakeriak komentatzeko. Eta Interneti buruzko albiste negatiboez... badakigu gezurra eta egia zeintzuk dioten. Beraz, ez ditugu aipatzen edo ironiaz komentatzen ditugu.

Eta instituzioek nahikoa oihartzun ematen al diote Interneten inguruan egiten diren proiektuei? Askotan Interneteko proiektu bat garatzen da eta instituzioek publizitatea sarera bideratu beharrean, paperean sartzen dute...
Bai, Interneten inguruko gertaerak paperean ikusten ditugu, Diario Vascon, Vocentoren orrietan. Oro har, instituzioak nahiko galduta ikusten ditut. Lana txukun egiteko gai den jendea egon badago, baina politika orokorretan zer egiten den ikusita, gauzak argazkian ateratzeko egiten direla iruditzen zait. Web gune baten inaugurazioa Teleberrin txukun agertzeak soilik kezkatzen dituela dirudi askotan. Zer egin beharko luketen ez dakit ziur. Inbertsioak egin, hori bai, eduki sorkuntzan eta komunitatean, adibidez.

Publizitatea erakartzea ere zaila da...
Nik uste dut Interneten publizitatea erakartzeko sistema asmatuta dagoela: Google-en iragarki sistema. Euskarazko berbak erosten dituzten bezero gutxi daude, Google-ek apenas hartzen du aintzat euskara, baina benetako formatu publizitarioa hori da. Gainerakoa gezurrezko publizitatea da, ezkutuko diru-laguntza. Google-en adwords edo hitzen bidezko formatu publizitarioa termino komertzialetan oso justua dela uste dut. Bisita eta eduki jakin bati lotutako klik gehien dituenak lortzen ditu irabaziak. Sare horretan momentuz euskarazko publizitatea bideratzeko aukera gutxi dago, baina agian horren antzeko sistema alternatiboa asma daiteke. Noski, beharbada ez da hori komeni...
Edukiak azaleko geruza dira. Azpiegiturek funtzionatzen dutela erakustea eta gero azpiegitura horiek saltzea bada negozio iturri bat. Euskaraz, edukietatik soilik oraingoz ezin da bizi. Gaztelaniaz bizi daitekeen ere ez dut argi. Benetako negozioa edukietan baino, azpiegituretan dago. Geroz eta argiago ikusten dut edukiak boluntarioek sortzen dituztela, ez kazetari profesionalek. Irakurleak geroz eta gehiago joko dute blogariek sortzen duten informazioa kontsultatzera.

Blogak aipatzen ari gara etengabe. Etorkizuna hor ikusten al duzu?
Bai. Nik erabiltzaileek sortutako edukiengan (ez bakarrik blogengan) konfiantza osoa daukat. Horrez gain, eduki generazio kolektibo hori bideratzeko tresnetan, azpiegituretan, badago etorkizunik. Jendeari tresnak ematea bada negozio lerro bat. Azkenik, gauza bat eta bestea lotzeko teknologiak daude, automatizazioa, estandarrak... Aurki RSS bidezko bilatzailea, neurri batean, estandarretan oinarritutako robota da, robot batek egiten duen albistegia. Zenbat jende bizi da Aurkitik? Zero. Baina azpiegitura interesgarria da eta eduki mordoa du. Automatizazioan, estandarretan, azpiegituren negozioan eta eduki kolektibo aberatsean ikusten dut etorkizuna.

Iaz Kaixo.com-eko Aitor Lopez de Aberasturi elkarrizketatu genuen (1970. zenbakian). Hark esan zigun orokorrean Euskal Herrian Interneten inguruko gauza gutxi egiten dela, oso poliki goazela...
Egia da poliki joan garela, alor askotan atzeratuta geratu garela. Nik blogen kontu honekin itxaropen handia daukat, ikusten dudalako erabiltzaile indibidualok instituzioei -elkarte, enpresa edo administrazioari- aurre hartu diegula. Horiek atzean geratzen ari dira. Kaixo.com, bestalde, oso proiektu zaharkitua dela uste dut. Aukera handiak zituen baina ez du eboluzionatu. Beste gauza batzuek egin dute aurrera, blog komunitateek adibidez. Gauzak mugitzen ari dira. Ez goaz denok batera manifestaziotzar batean, baina bata hemen eta bestea han, batez ere erabiltzaile indibidualen gero eta kreatibitate interesgarriagoaren bidetik, aurrerantz goaz.

Kazetaritzarekin bueltaka
Luistxo Fernandez 1966an jaio zen, Eibarren. Kazetaritza ikasketak amaituta paperezko hainbat komunikabidetan jardun zuen. 2000. urtean, Code & Syntax enpresa sortu zuen bi lagunekin batera eta egun hortxe dabil lanean. Iaz Ingelesen Hilerria (www.eibar.org/blogak/luistxo/eu) blog eleanitza jarri zuen martxan. Urrian, gaztelaniazko bertsioa marketing helburuak dituen Mapamovil.net blogan paratu zuen. Internetera zer dela eta salto egin zuen galdetzean, zera erantzun digu: "Euskarazko kazetaritzan, hedabide publiko batean -EITBn- zaude, edo pobrea zara. Argi neukan beste gauza batzuk egin behar nituela".

Patxitrapero, Telezaborra eta Uztarria
Euskal blogarien artean izen bat nabarmentzea itsusia izan daitekeela dioen arren, izen bi aipatzekotan, Zumarragako Patxitrapero eta Telezaborra aipatuko lituzkeela esan digu Luistxok. Aurrenekoak "sekulakoak" egiten omen ditu; "telebista pertsonala asmatu du!". Telezaborrak, bestalde, "kritika sozial eta telebisibo ikaragarria" egiten duela adierazi digu. Halaber, hedabide elektronikoei dagokienez, Azpeitiko Uztarria atariak lan oso ona egiten duela dio, eta merezita jaso zuela Sareko Argia saria. Sustatuk ere ederki funtzionatzen omen du: "Gauza sinplea da, baina egunean hiru albiste sareratzen ditu". Bestalde, Interneten, "edizio jarraituan" sinesten duela esan digu eta hortaz, Bizkaie! moduko proiektuak "arraroak" direla: "Periodikotasun bati lotutako Interneteko proiektuari -azalean 'ez dakit zenbatgarren alea' jartzeari- ez diot zentzurik ikusten".

Patxitrapero: http://patxitrapero.blogspot.com
Telezaborra: www.eibar.org/blogak/telezaborra
Uztarria: www.uztarria.com
Bizkaie!: www.bizkaie.biz


Azkenak
2025-01-20 | Bertsozale.eus
Gasteizen aurkeztu da 2025eko Arabako Bertso Kuadrilla artekoa
Gasteizko Amaia Zentroan elkartu dira larunbatean Arabako Bertso Kuadrilla artekoan parte hartuko duten 14 taldeetako ordezkariak. Kuadrillartekoaren zortzigarren edizioa izango da aurtengoa.

2025-01-20 | Euskal Irratiak
%221ko gainpopulatzea, Baionako presondegian

Alarma jo du, beste urte batez, OIP Presondegien Nazioarteko Behatokiak. Abenduaren lehenean marka berri bat hautsi zen frantses estatuan, 80.792 pertsona atxiloturekin. Espetxe-administrazioaren aitzinikuspenen arabera, gainera, 86.000 baino gehiago izan litezke 2027an egungo... [+]


‘Goazen lagunok’: sare sozial toxikoetatik fedibertsora trantsizio kolektiboa

Trumpek AEBetako presidentetza hartuko duen eguna baliatuta, Goazen lagunok lelopean, multinazionalen jabetzako sare sozial "toxikoak" utzi eta fedibertsora trantsizio kolektiboa bultzatzeko kanpaina egiten ari dira eragile ugari. “Internet gizatiarrago batean... [+]


Aurtengorako irakurgaiak

Urte berriaren hasieran asmo berritu egiten gara dirudienez, eta egin beharreko zereginen zerrendak egiten ditugu gutako batzuk. Egiteko horien artean irakurtzeko ditudan liburuen zerrenda izaten da bat, gero eta zerrenda gizenagoa. Zuetako ez gutxik zer irakurtzen dudan galdetu... [+]


2025-01-20 | Iñaki Sanz-Azkue
Hotza maite duen igela

Arboletako hostoak eroriak dira eta basoko lurra estalia dute. Lurraren eta hosto gorrituen artean, alabaina, sortzen da geruza fin bat, arreta gutxi jasotzen duena, baina espezie askoren biziraupenerako garrantzi handia izan dezakeena. Hezetasuna mantentzen du, zomorroak... [+]


2025-01-20 | Jakoba Errekondo
Euskal Herria banana errepublika

Sekula bananarik jan ez duten bi lagun ezagutzen ditut; nerau bat. Bananazalea da, ordea, jendea. Afrika eta Asia aldean sortutako landare generoa da banana (Musa x paradisiaca), baina gaur egun Ameriketan ere asko egiten da. Ekoizlerik handiena India da, eta esportatzaile... [+]


2025-01-20 | Garazi Zabaleta
Aleko
“Nekazaritza birsortzailerako eta proiektu kolektiboetarako test gunea da gurea”

Nekazaritzan trebatzeko eta proiektu propioak abiatu aurretik ekoizpenean eta merkaturatzean norbere burua probatzeko, abian dira gurean nekazaritzako hainbat test gune. Araban, 2023an abiatu zuten Aleko nekazaritzako test gunea, baina, antzeko egitasmo gehienekin alderatuta,... [+]


2025-01-19 | Urtzi Ugalde
Agur, amatxu

Hauek izan ziren nire azken hitzak zure lo arnas sakonean eskutik helduta ginela joan zinenean. Aparteko minik gabe, xume, duin, geratu zen betiko zure bihotza. Zuk nahi eta eskatu bezala. Guk nahi eta errespetatu bezala.

Jada hilabete, neguaren atarian, gaurik luzeenak diren... [+]


Amatasunaren giltzarik gabe

AMAK
Konpainia: Txalo teatroa.
Sortzailea:  Elena Diaz.
Zuzendaritza:  Begoña Bilbao.
Aktoreak: Intza Alkain, Tania Fornieles, Oihana Maritorena eta Iraitz Lizarraga.
Noiz: urtarrilaren 10ean.
Non: Itsas Etxea auditoriumean... [+]


Bayrouren aurkako zentsura mozioak porrot egin ondoren, Herritar Fronte Berria zatituta dago

Ostegun arratsaldean egin dute bozketa eta, aurreikusitako moduan, François Bayrou lehen ministroaren aurkako zentsura mozioak ez du aurrera egin. Izan ere, eskuin muturreko Batasun Nazionalaren sostengurik gabe, ez zuen aurrera egiteko aukerarik.


2025-01-17 | ARGIA
Hasi da denboraldia, Saizarren eta Alorrenenean txotxa irekita

Asteazkenean egin zuten ekitaldia Astigarragako Alorrenean, Sagardoaren Lurraldeak hala erabakita. Ostegunean egin du txotx hasierako festa propioa Usurbilgo Saizarrek.


Iruñeko Erorien Monumentuaren eraispena eskatzeko manifestazioa egingo dute larunbat honetan Iruñean

Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]


2025-01-17 | Oihane Artetxe
Urratutako haurtzaroa: indarkeria instituzionala gure testuinguruan

Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]


2025-01-17 | ARGIA
Spoiler, gurasokeria, ziborg, santujale eta guakamole, Euskaltzaindiaren Hiztegiko azken eguneratzeen artean

2024ko bigarren seihilekoaren lanaren emaitzak jaso ditu Euskaltzaindiak. Forma berriak eta aurretik zeudenen osatzeak aurkeztu ditu. Forma berrietan, oraingoan, batez ere, sukaldaritzako hiztegia landu dute. EITB eta Berria-ko edukiak hartu dituzte iturritzat.


Eguneraketa berriak daude