Kolesterola kontrolatzeak Alzheimer arriskua gutxitu dezake
Alemaniako Heidelberg-eko Unibertsitatean egindako ikerketaren arabera, kolesterolaren odoleko maila kontrolatzeak bihotzeko gaitzaren eta iktusaren prebentzioari begira dituen eragin mesedegarriez gain -horiek nahiko ezagunak ziren mediku gehienentzat-, Alzheimer gaixotasunari aurrea hartzeko ere balioko omen luke.
Ikertzaileek agerian jarri dute odoleko kolesterol-maila nahiko lotuta dagoela Alzeheimerra garatzearekin. Zehatzago esateko, kolesterol maila altua lotuko litzake beta-amiloide izeneko proteina behar baino maila altuagoa izatearekin. Proteina horren pilaketa da, hain zuzen ere, gaitzaren ezaugarri nagusietako bat, eta ikertzaileek iradokitzen dutenez, beta-amiloidearen kontzentrazio gehiegizkoak neuronaren funtzionamendu okerra ekarriko luke, eta baita neurona horien heriotza ere, Alzheimerrean geratzen den bezala.
Egia da beta-amiloidea zelula normaletan sortzen dela, eta beraz, aspalditik ezagutzen dugu substantzia hori. Baina egia da, era berean, Alzheimerra duten gaixoetan beta-amiloidearen maila eta baita, nolabait esatearren, amiloidearen proteina aitzindariaren -APA deituaren- maila nabarmen igotzen direla. Hortik abiatuta, ikertzaileak saiatu ziren argitzen ea APAk eta baita beta-amiloideak ere eraginik ba ote zuten lipidoen metabolismoan, eta zelulak beta-amiloidearekin tratatu ondoren, kolesterolaren eta esfingomielinaren odoleko mailak normaltzea lortu zuten.
Aipatua bezalako ikerketa-lerroetara gero eta diru gehiago bideratzen du industria farmazeutikoak. Izan ere, 2025. urtean gaur egun Espainiako estatuan dauden Alzheimer gaixoen zifrak (600.000 diagnostikatuak, eta beste 800.000 ustezkoak) bikoiztu egingo direla pentsatzen da, biztanleria egunetik egunera zaharragoa baita gurea bezalako gizarte garatuan. Eta zifra horiek, latzak izan arren, errealistak dira, Espainiako Geriatria eta Gerontologia Elkartearen presidente den Isidoro Ruiperez doktorearen esanetan. Horregatik, egokituz joan behar dugu etengabe, ez datorkigunera egokituz bakarrik, baita gaur egungo egoerara ere. Egungo baliabideak ez baitira inolaz ere nahikoak, eta beti egongo baita ikerketa-bide berrien premia.
Ekimenak erreferendum eskaera egin du eta Shirley Weber estatu idazkariak onartu. Orain, prozesuari jarraipena emateko, 546.000 sinadura lortu behar dituzte datorren uztailerako. Marcus Evansek egin du eskaera.
Estatuaren biolentziaren biktima gisa onartzeko 125 eskaera egin zaizkio Nafarroako Gobernuari 2023an eta 2024an. Horietatik 41 onartu dira. Egiari Zor eta Torturatuen Elkarteak ongi baloratu dute egiten ari den bidea.
Arizona
Aktoreak: Aitziber Garmendia eta Jon Plazaola..
NOIZ: urtarrilaren 26an.
NON: Berrizko Kultur Etxean. plazan.
-------------------------------------------
Arizona eta Mexiko banatzen dituen muga zaintzera abiatu da Idahotik Margaret (Aitziber Garmendia) eta George (Jon... [+]
'Tristan und Isolde' opera
Bilbao Orkestra Sinfonikoa. Zuzendaria: Erik Nielsen.
Bilboko Operaren Abesbatza. Zuzendaria: Boris Dujin.
Eszena zuzendaria: Allex Aguilera.
Bakarlariak: R. Nicholls, G. Hughes Jones, M. Mimika, E. Silins, C. Daza, D. Barcellona, J... [+]
Usurbilgo Atxega Jauregian, urtarrilaren 31n, hedabideetako, kulturgintzako eta erakunde publikoetako ehun lagun inguru bilduko dira. Bazkariaren ondoren, 16:00etan egingo da sari banaketa. Antton Mendizabalek egingo dituen azken garaikurrak jasoko dituzte saridunek... [+]
Prozesu onkologikoetarako tresnak lantzen ditu Paula Barrio yoga onkologikoko irakasleak: “Gorputzarekin eta lesionatutako zonaldearekin konektatzen dugu”.
Zestoan (Gipuzkoa), 2024ko irailaz geroztik, baliabide ekonomiko urriko haur eta gazteak bost kultur eta kirol ekintzen artean bat aukeratu, eta horretan doan aritu daitezke. Udalak dirulaguntzen araudia berritu du, haurren aisialdia eskubide bat dela argudiatuta. Aldaketarako... [+]
Lehen itzulitik bigarrenera, auzapezgotzara jauzi egin zuen Ramuntxo Labat-Aramendi abertzalearen zerrendak. Erdiespena "xinaurri lanari esker" egin zela uste du Labat-Aramendik. Ahetzen zerrendak bozen %44,39 lortu zuen urtarrilaren 12an eginiko behin betiko bozketan... [+]
Modu horretan, euskara eta euskal kultura hiriaren bihotzera eraman duen proiektuari egonkortasuna eta sendotasuna emanen diote.
Ehundaka langile elkartu ostegunean Bilbon egin den giza katean “Lan baldintzak hobetu, hemen eta orain erabakita” lelopean.
52 urteko altsasuar bat hil da ostegunean Arbizun lan istripua izan ostean, Nafarroako Foruzaingoak jakinarazi duenez. Urtea hasi zenetik Euskal Herrian lan istripu batean hildako laugarren langilea da. Ezbeharra herriko erdigunean dagoen etxebizitza bat zaharberritzeko lanetan... [+]
.jpg)
Ikasturtea hasi denetik hirugarren greba eguna izan da ostegunekoa Nafarroako Hezkuntza Publikoan eta goizeko mobilizazioen ondoren, LAB, Steilas, ELA eta CCOO –protestaren deitzaileak– pozik agertu dira. Euri jasak eta hotzak lagundu ditu etengabe irakasleak... [+]
Urtarrilaren 30 honetan abian jarri du Israelek Jerusalem ekialderako UNRWA Palestinar Iheslarientzako Laguntza eta Lan Bulegoaren debekua. Urtarrilaren 15ean adosturiko su-etenari segi, bahituen eta presoen hirugarren trukea dute ostegun honetan.
Joaquin Beltran eta Alberto Sololuze gogoratzeko eta hondamendiaren erantzukizunak eskatzeko elkarretaratzea egingo dute igandean Zaldibarko Eitzaga auzoan. Luizia “enpresarien diru goseak” eragin zuela, eta Eusko Jaurlaritzak “ardura txikiena ere ez duela... [+]
EAEko Auzitegi Nagusiaren epaiak ez duela "zirrikiturik utzi" dio SOS Talaimendi plataformak, eta "oraindik merezi duten legezko zehapena jaso ez duten zenbait erabaki arbitrario eta ia delituzko" geratzen direla adierazi du. Besteak beste, Zarauzko Udalak... [+]