Euskaltegia hiztun bila
- Erabili dudan «Euskaltegia hiztun bila» goiburua ez da izenburu berria euskaltegien helburua azaltzeko. Iturri zaharretik ur berria atera ohi den modura, ordea, euskaltegien helburu zaharretik jardun berria isurtzen ari dela antzeman genuen Durangon, azaroaren 10ean Mintzapraktika egitasmoak: erabilera lantzeko tresna eraginkorrak izenburupeko jardunaldietan.
Gaia ez da hizkuntza-politikaren karpeta nagusietan egon ohi dena, baina bere txikitasunean hizkuntza-komunitatearen etorkizunean esanahi handiko osagaiak behintzat badituela sumatu genuen Durangon bildu ginenok. Hizkuntza-politikaren karpeta nagusietan idatzita daukagunez, euskaltegien zeregina ahalik eta hiztun gehien, ahalik eta azkarren eta ahalik eta onenak osatzea da. Baina nola?
Pellok hori idatzi zuenean, eskola-umeez/gazteez ari zen, baina iruditzen zait berdin dela baliagarria "eskola" jartzen duen tokian "euskaltegia" jarrita.
Horiek horrela, badira hiru galdera berri: ikasleak baliatzen al ditu bere harreman-sareetan (familian, lanean, lagunartean...) euskaraz egiteko izan ditzakeen aukerak? Zein zailtasunekin egiten du topo bere harreman-sareko euskaldunekin euskaraz egiterakoan? Euskaltegiak lagun al diezaioke ikasleari kide euskaldun horiekiko harremanetako hizkuntza-ohiturak aldatzeko ahaleginean?
Hizkuntza-ohiturak aldatzea zeregin zaila da, baina nola egin ikertzera, esperimentatzera eta "didaktizatzera" iritsi behar dugula iruditzen zait.
Gehienetan diot, beti ez duelako izen bera (berbalaguna, solaskide...), beti ez direlako euskaltegiko ikasleak, beti ez direlako kide kopuru beraz osatzen taldeak, beti ez direlako maiztasun beraz elkartzen eta beti ez direlako baliabide berak izaten gauzak egiteko.
Durangoko jardunaldietan, jabetu ginen programa bakoitzak badituela bere ezaugarri eta nabardurak, baina, batez ere, konturatu ginen hezurdura berekoak direla.
1991n Donostiako Bagera elkarteak abiatutako Mintzalagunaren antzeko egitasmoetan, mila kidetik gora biltzen dira gaur egun.
Lehenik eta behin, helburua du ona. Ona osatzen ari den hiztunarentzat, ona osatzen lagun dezakeen hiztunarentzat eta, ondorioz, ona hizkuntza-komunitatearentzat. Bigarrenik, adostasun handia dagoela iruditzen zait egitasmoan parte har dezaketen erakundeen artean. Eta, hirugarrenik, eta hau gutxitan gertatzen da, merkea da.
Erein, euskaltegietan (euskaltegien sareetan) ereitea komeniko litzateke, hasteko, hausnartuz: hiztunak osatzeko prozesuaz, erabilera eskaintzeko aukeraz, hori egiteko moduaz...
Erein, euskara-elkarteetan ere ereitea komeniko litzateke. Adibidez, horrelako programen interesa aztertuz, bazkideak horrelako egitasmoetan parte hartzearen abantailak aztertuz (parentesi artean esanda, ez al du gaur egun euskal hizkuntza-komunitateak -toki askotan- beharrezkoagoa, orain arte egin ohi izan diren gauzetan -dirua, sinadura, antolakuntza-lanak...- arituko diren pertsonak baino, harreman-sareetan hizkuntza-ohiturak aldatzen arituko diren euskaltzaleak?).
Erein, Topaguneak ere erein dezake egitasmoari ekintza (eta izen?) batasuna emanaz. Oraingoan ere, katalanek, gu baino beranduago hasi arren, Voluntaris per la llengua txapelarekin, gauzak hobeto nola saltzen diren lekzio txiki bat eman digute eta Europako Batasunak saritu ditu hizkuntzak ikasteko 50 metodo onenen artean kokatuz. Eta erein dezake egitasmoaren barrunbeak gehiago hobetuz: "euskaldun zaharrak" lortzeko eta hezteko sistemak, programa gestionatzeko aplikazio informatikoak...
Eta, erein, administrazioak ere erein behar luke. Udalek, adibidez, herrietan programak finantziatuz. Aldundiek eta gobernuek, berriz, esate baterako, azpiegitura profesionalak, ikerketak, materialen sorkuntza, prestakuntza eta antzekoak lagunduz.
Eta, amaitzeko, euskal hiztun bagarenok (izatera iristeko ahalegin berezirik egin ez dugunok bereziki) euskal hiztuna izateko bidean abiatu den horri, hasteko, aitortu egin beharko genioke egindako ahalegina. Aitortzeaz gain, harrera ona egitea ere tokatzen zaigu, merezi duelako. Eta mintzalaguna izatea ere komeni zaigu, mintzatzeko laguna komeni zaigulako.
Ingurumena kaltetzen duten proiektuen aurrean laguntza tekniko, juridiko eta administratiboa eskaintzen du Sustrai Erakuntza fundazioak Nafarroan. Urteetako ibilbidea dute eta hamaika helegite eta informe osatu dituzte hainbat proiekturi aurka egiteko: AHT, harrobiak, zentral... [+]
“Etsaien nagusitasunaren eguna” Euskal Herriko langileriarentzat “borroka eguna" izatea eskatu du Jarkik. Borrokatzera eta kalera ateratzera animatu dituzte herritarrak, “burgesiaren interes eta jabetza erregimenaren” aurrean.
Geltokiko kafetegi bateko kristalak garbitzen ari zela, hiru metroko altueratik erorita zendu da 55 urteko gizona. Aurten Euskal Herrian lan istrupuengatik hil den 54. langilea izan da.
Mundu mailako inperioaren urbs estatubatuarra –eta haren periferiako lurbira osoa– Donald Trumpen bigarren agintaldirako kontuak ateratzen ahalegintzen ari garenean, tentsioak gorabidean jarraitzen du datozen lau urteetan, zalantzarik gabe, arreta-gune nagusietakoa... [+]
Urtarrilaren 1etik aurrera pentsioak %0,9 handituko ditu Frantziako Gobernuak, hasiera batean iragarri baino lehenago, 2025eko uztailera arte ez baitzuen asmorik pentsioak igotzeko, 4.000 milioi aurreztea helburu.
Azken hamarkadotan euskalgintzan jardun izan dut, dela helduen euskalduntzean AEKn, dela hizkuntza-eskubideen defentsan Behatokian, dela euskararen normalizazioaren alde Euskalgintzaren Kontseiluan. Den-denetan egokitu zait euskalgintza edota herrigintza auzitan jartzen zutenen... [+]
Pasa den urriaren 30ean, Portugaleteko Sastraka Gaztetxeko bederatzi lagun auzipetu zituzten. Handik egun batzuetara Portugaleteko kaleak hartu zituzten hainbat lagunek gaztetxearen defentsan. Bi egun geroago, fiskalak karguak kendu zituen.
Anbulantzien zerbitzua enpresa batetik bestera aldatzeak ez duela egiturazko arazoa konponduko eta “orain arteko pribatizazioaren bidean atzera egin eta anbulantzia zerbitzuaren publifikazioari” ekiteko eskatu diote langileek Eusko Jaurlaritzari, LABek antolaturiko... [+]
Modu iraingarri eta mespretxagarrian, komunismoari loturiko ustezko atxikipen-politikoak egozten zizkion, besteak beste, Guillermo Quindós egungo errektoreordeak eta Eva Ferreiraren hautagaitza zerrendan dagoen kideak hauteskundeetara aurkeztuko den beste taldeari,... [+]
Mailegu enpresa batek emakumeari "iruzur" egin diola salatu du Uribe Kostako Etxebizitza Sindikatu Sozialistak, eta mobilizatzeko deia egin du Astrabuduako etxegabetzea gelditzeko. 10:30ean agertu dira segizio judiziala eta Ertzaintza etxegabetzea gauzatzeko,... [+]
Erreforma fiskalak jaso dituen neurriak aurkeztu dituzte Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako foru aldundiek. EAJk eta PSE-EEk adostutako testuari, gainerako alderdiek zuzenketak egiteko epea ireki da orain.
