Balletaren ametsean pauso bat aurrera egiteko ia 50 dantzari gaztek euren onena eman zuten joan den uztailean. Ballet Biarritz Juniorren sartzeko audizioa zen. Bizpahiru urte lehenago hasi zen Ballet Biarritz dantzari gazteekin sentsibilizazio kanpainan, udako akademia antolatzen. Horrela ikusi zuten, batetik, gazteen formazioan dagoen hutsunea. Bestetik, berau betetzeko lehengaia badagoela eta, beraz, posible dela gazte konpainia martxan jartzea.

Casting horretan ez zuten birtuosismorik eskatu. Gaël Domenger BBj-ko koreografo eta irakasleak dioenez, «Thierry Malandain -Ballet Biarritzeko zuzendaria- eta berarekin lan egiten dugunok ez dugu buruan ideia zehatzik, dantzari idealik. Gehiago da energia eta izaera kontua. Bilatzen genuen ezaugarri garrantzitsuena gauza berrietarako espiritu irekia da. Thierryri pertsonak interesatzen zaizkio, haien alderdi humanoa, ez du makina perfektuekin lan egin nahi. Noski, oinarri tekniko minimoa behar da. Baina dantzan pertsonaren ezaugarri intimoak ikusten dira, dantzan ari denaren izaera agerian geratzen da, eta horixe da interesatzen zaiguna».

Irizpide horri jarraituz 12 neska aukeratu zituzten, ezinbestean, 2 mutil besterik ez zirelako frogara aurkeztu; batak ez zuen maila eman, besteak bai, eta horregatik Parisko zentro batetik hots egin eta bertara joatea erabaki zuen.

Hamabi hautatuak irailetik aurrera lanean dira Egiako Kultur Etxean. Astelehenetik ostiralera goizeko 09:00etan hasten dira ikastaroak. Judith Argomaniz eta Irma Hoffren donostiarrak dira eta 08:00etan jaikitzea nahikoa dute. Anne-Sophie Placier-Birabent (Bordele), Aurélie Luque (Olorue), Victoria de la Fuente (Madril), Gisela Riba (Bartzelona) eta Sara Hernandez (Bartzelona) ere ordu beretsuan esnatzen dira, Donostiako ikasle pisutan bizi baitira. Miren Gomezek lehenxeago jaiki behar du Irundik etorri behar duelako. Baina guztietan goiztiarrenak Noémie Garcia, Jone Miren Agirre, Séverine Lefevre eta Pauline Fabien dira, goizeko 06:30ak aldera esnatzen baitira Baionatik Donostiara joateko. Zerrendari erreparatu besterik ez dago, Ballet Biarritz bezala, BBj ere mugazgaindikoa dela ikusteko.

Astearte eta ostegun goizetan teknika garaikide eta klasiko eskolak hartzen dituzte eta gainerako egunetan klasikokoa baino ez. Horretan ari ziren iritsi garenean, batean jauzi, bestean oina burutik gora altxa... Erraz egiten dutela dirudi, baina klasea amaitu eta musika itzaltzean arnasestuka sumatu ditugu. Ohi duten moduan, 12:30ak aldera bazkaltzeko edo gutxienez arratsalderako indar apur bat berreskuratzeko atsedenaldia egin dute. «Sarritan ballet dantzarien inguruan ematen duten irudi topikoa ez da zuzena» diote, «denetik jaten dugu eta asko gainera». Esfortzu fisikoa egiten dute eta horrek elikadura egokia eskatzen die. Hala ere «litxarreriak, txokolatea eta horrelakoak ere jaten ditugu» diote barrez, eta mahaiari begiratzea besterik ez dago egia diotela ikusteko, «baina soilik hori jango bagenu ez genioke eutsiko».

Lo egitea ere garrantzitsua omen da, baina tarteka parrandei ez diete uko egiten. Ezta erretzeari ere. Harrituta ikusi dugu hamabi dantzarietatik bost erretzaileak direla. Balletaren munduan normala dela esan digute. Oro har, sakrifizio handirik ez dutela egiten uste dute: «Bizitza normala egiten dugu azkenean, baina gure lanabesa gorputza dela kontuan hartuta. Zaindu egin behar duzu eta hori gorputzak berak eskatzen dizu». Mezua argi utzi nahi izan dute: «Ez dezatela pentsa beste planeta batekoak garenik».

Horrela defini genitzake BBj-ko dantzariak. Aurreprofesionalak dira, profesionaltasunaren bidean daudelako, horixe delako BBj ekimenaren xedea. «Dantzaren mundua oso berezia da» dio Gaël Domengerrek, «soilik dantzari dagozkion arauak, lan egiteko modua, pentsatzeko modua dituena. Mundu arruntetik at, beste mundu bat da dantzarena. Ez diegu teknika soilik erakusten. mundu honek esan nahi duena azaltzeko ere gaude hemen. Nola makillatu, elikadura egokia nola eraman, osasuna nola zaindu.... esaten diegu».

Irailetik hona, dagoeneko bere ikasleek izan duten garapena nabaritzen ote duen galdetu diogu Gaël Domengerri: «Gazteak dira -18 eta 22 urte bitarte- eta kontzentratzea kosta egiten zaie. Baina apurka lortuko dute beharrezko kontzentrazioa. Aurreko ideiak baztertzen eta lan sakonagoa egiten hasi direla da azpimarratzekoa. Talde irekia da, giro ederra dugu eta, batez ere, gogo handia. Nire eskolan asko ezagutu nituen izugarrizko maila teknikoa zutenak. Baina azkenean dantza utzi egin zuten gogorik ez zeukatelako. Eta, aldiz, gogoari esker oso urrun iritsi direnak ezagutu ditut».

Dantzarientzat formazioa eskaintzen dute, baina, era berean, publikoarentzat interesgarria den mailan daudela aitortu du Domengerrek. Horregatik datorren astean, hilaren 17an estreinatuko den Tximeleta izeneko ikuskizuna prestatzen ari dira. Bazkalondoan, eskolak amaitu eta entsegua hasten da. 15:30 edo 16:00ak arte jardungo dute produkzioa fintzen. Hiru zati ditu lan honek: Gau Itxuraldatua, Zisnearen Heriotza eta Boleroa. Azken bi zatietan Thierry Malandainena da koreografia eta musikaren egileak Camille Saint-Saëns eta Maurice Ravel dira, hurrenez hurren. Gau Itxuraldatuan koreografia Domenger berak egin du, BBj-ko hamabi neskentzat propio. Arnold Schoenberg musikariaren pieza bat hautatu du hamabi soinurentzat egina dagoelako. «Talde baten erretratua egin nahi dut, hamabi soinuren bidez, hamabi izaera azalduz».

Balleteko neskak ez omen daude urduri estreinaldiaren zain. Ohituta omen daude eszenatoki gainean aritzen eta, gainera, berriki, hilaren 4an Batekmila antzerkia, musika eta dantza uztartzen dituen ikuskizunean parte hartu dute.

Urduriegi ez egonagatik, Tximeletaren estreinaldia garrantzitsua da BBj-rentzat. «Ikuskizun profesionala egin behar dugu» dio Gaëlek, «6 hilabete hauetan zertarako gai garen erakutsi behar dugu». Izan ere ekimenak printzipioz 6 hilabeteko iraupena du, datorren urteko otsailera arte, hain zuzen. Baina arduradunek proiektua iraunkorra izatea nahiko lukete, benetako gazte konpainia. 6 hilabete hauetarako mugaz bi aldeetako erakundeen laguntza izan dute, baina babesa areagotu eta modu horretan BBj sendotzea da euren nahia, publikoaren babesa ahaztu gabe, noski. Esan bezala estreinaldia hil honen 17an izango da Donostiako Gazteszenan; abenduan Zornotza eta Andoainen izango da ikusgai; 2006ko urtarrilean Getxo, Barañain eta Hendaiara joango dira; azkenik, otsailean Biarritzen eta Garazin dantza egingo dute.

Entseguan utzi ditugu dantzariak, koreografoaren esanei adi. Frantsesez ari da orain, gazteleraz geroago. Nesken artean gehienek ez dakite euskaraz eta gutxi dira frantsesa eta gaztelera, biak menperatzen dituztenak. Baina elkar ulertzen dute. Ez dute alferrik esaten dantza hizkuntza unibertsala dela. Hauxe da behintzat BBj-ko dantzariek proiektuak aurrera egin dezan eskatzeko erabiliko duten hizkuntza.