Ballet Biarritz junior: Sarerik gabeko jauzia
- Irailean jarri zen abian Ballet Biarritzen senide txikia. Printzipioz, 12 dantzari gazteri 6 hilabeteko formazioa eskaintzeko jaio zen; bokazioz, Euskal Herri osoko gazte konpainia iraunkorra eraikitzen hasteko. Horretarako publikoaren eta erakundeen babesa beharko dute. Eta merezi duela frogatzeko hil honen 17an euren lan propioa, Tximeleta, estreinatuko dute.Euskal Herrian ez dago ballet dantzarien formaziorako azpiegiturarik. Horregatik, dantzari gazteek erabaki bat hartu behar dute: txikitatik hainbeste ahalegin eskatu dien hura utzi edo atzerrira joan bide horri eusten saiatzeko. Joan den irailean, ordea, oasi txiki bat sortu zen gazte horiei profesionaletarako jauzia ematen laguntzeko. Oasiak Ballet Biarritz Junior (BBj) du izena eta Donostiako Egiako Kultur Etxean dago.
Balletaren ametsean pauso bat aurrera egiteko ia 50 dantzari gaztek euren onena eman zuten joan den uztailean. Ballet Biarritz Juniorren sartzeko audizioa zen. Bizpahiru urte lehenago hasi zen Ballet Biarritz dantzari gazteekin sentsibilizazio kanpainan, udako akademia antolatzen. Horrela ikusi zuten, batetik, gazteen formazioan dagoen hutsunea. Bestetik, berau betetzeko lehengaia badagoela eta, beraz, posible dela gazte konpainia martxan jartzea.
Casting horretan ez zuten birtuosismorik eskatu. Gaël Domenger BBj-ko koreografo eta irakasleak dioenez, «Thierry Malandain -Ballet Biarritzeko zuzendaria- eta berarekin lan egiten dugunok ez dugu buruan ideia zehatzik, dantzari idealik. Gehiago da energia eta izaera kontua. Bilatzen genuen ezaugarri garrantzitsuena gauza berrietarako espiritu irekia da. Thierryri pertsonak interesatzen zaizkio, haien alderdi humanoa, ez du makina perfektuekin lan egin nahi. Noski, oinarri tekniko minimoa behar da. Baina dantzan pertsonaren ezaugarri intimoak ikusten dira, dantzan ari denaren izaera agerian geratzen da, eta horixe da interesatzen zaiguna».
Irizpide horri jarraituz 12 neska aukeratu zituzten, ezinbestean, 2 mutil besterik ez zirelako frogara aurkeztu; batak ez zuen maila eman, besteak bai, eta horregatik Parisko zentro batetik hots egin eta bertara joatea erabaki zuen.
Hamabi hautatuak irailetik aurrera lanean dira Egiako Kultur Etxean. Astelehenetik ostiralera goizeko 09:00etan hasten dira ikastaroak. Judith Argomaniz eta Irma Hoffren donostiarrak dira eta 08:00etan jaikitzea nahikoa dute. Anne-Sophie Placier-Birabent (Bordele), Aurélie Luque (Olorue), Victoria de la Fuente (Madril), Gisela Riba (Bartzelona) eta Sara Hernandez (Bartzelona) ere ordu beretsuan esnatzen dira, Donostiako ikasle pisutan bizi baitira. Miren Gomezek lehenxeago jaiki behar du Irundik etorri behar duelako. Baina guztietan goiztiarrenak Noémie Garcia, Jone Miren Agirre, Séverine Lefevre eta Pauline Fabien dira, goizeko 06:30ak aldera esnatzen baitira Baionatik Donostiara joateko. Zerrendari erreparatu besterik ez dago, Ballet Biarritz bezala, BBj ere mugazgaindikoa dela ikusteko.
Astearte eta ostegun goizetan teknika garaikide eta klasiko eskolak hartzen dituzte eta gainerako egunetan klasikokoa baino ez. Horretan ari ziren iritsi garenean, batean jauzi, bestean oina burutik gora altxa... Erraz egiten dutela dirudi, baina klasea amaitu eta musika itzaltzean arnasestuka sumatu ditugu. Ohi duten moduan, 12:30ak aldera bazkaltzeko edo gutxienez arratsalderako indar apur bat berreskuratzeko atsedenaldia egin dute. «Sarritan ballet dantzarien inguruan ematen duten irudi topikoa ez da zuzena» diote, «denetik jaten dugu eta asko gainera». Esfortzu fisikoa egiten dute eta horrek elikadura egokia eskatzen die. Hala ere «litxarreriak, txokolatea eta horrelakoak ere jaten ditugu» diote barrez, eta mahaiari begiratzea besterik ez dago egia diotela ikusteko, «baina soilik hori jango bagenu ez genioke eutsiko».
Lo egitea ere garrantzitsua omen da, baina tarteka parrandei ez diete uko egiten. Ezta erretzeari ere. Harrituta ikusi dugu hamabi dantzarietatik bost erretzaileak direla. Balletaren munduan normala dela esan digute. Oro har, sakrifizio handirik ez dutela egiten uste dute: «Bizitza normala egiten dugu azkenean, baina gure lanabesa gorputza dela kontuan hartuta. Zaindu egin behar duzu eta hori gorputzak berak eskatzen dizu». Mezua argi utzi nahi izan dute: «Ez dezatela pentsa beste planeta batekoak garenik».
Dantzarientzat formazioa eskaintzen dute, baina, era berean, publikoarentzat interesgarria den mailan daudela aitortu du Domengerrek. Horregatik datorren astean, hilaren 17an estreinatuko den Tximeleta izeneko ikuskizuna prestatzen ari dira. Bazkalondoan, eskolak amaitu eta entsegua hasten da. 15:30 edo 16:00ak arte jardungo dute produkzioa fintzen. Hiru zati ditu lan honek: Gau Itxuraldatua, Zisnearen Heriotza eta Boleroa. Azken bi zatietan Thierry Malandainena da koreografia eta musikaren egileak Camille Saint-Saëns eta Maurice Ravel dira, hurrenez hurren. Gau Itxuraldatuan koreografia Domenger berak egin du, BBj-ko hamabi neskentzat propio. Arnold Schoenberg musikariaren pieza bat hautatu du hamabi soinurentzat egina dagoelako. «Talde baten erretratua egin nahi dut, hamabi soinuren bidez, hamabi izaera azalduz».
Balleteko neskak ez omen daude urduri estreinaldiaren zain. Ohituta omen daude eszenatoki gainean aritzen eta, gainera, berriki, hilaren 4an Batekmila antzerkia, musika eta dantza uztartzen dituen ikuskizunean parte hartu dute.
Entseguan utzi ditugu dantzariak, koreografoaren esanei adi. Frantsesez ari da orain, gazteleraz geroago. Nesken artean gehienek ez dakite euskaraz eta gutxi dira frantsesa eta gaztelera, biak menperatzen dituztenak. Baina elkar ulertzen dute. Ez dute alferrik esaten dantza hizkuntza unibertsala dela. Hauxe da behintzat BBj-ko dantzariek proiektuak aurrera egin dezan eskatzeko erabiliko duten hizkuntza.
Batetik Mozart … 2k Mozarten orkestra eta piano kontzertuak eta Thierry Malandainen koreografia erabiltzen ditu bost bikoteren pasio eta oinazeak irudikatzeko. Bestetik, Les Petits Riens (Hondar Txiki Batzuk) sorta dago, hau ere Mozarten musikaz eta Thierry Malandainen koreografiaz osatu dute. Lan hau Jean-Georges Noverrek sortu zuen Parisen 1778an, Mozart gaztearen musikaren gainean eta maitasunaren gaziak baino gozoak kontatzen ditu. Ballet Biarritzen asmoa ez da Noverreren lana zehatz-mehatz errepikatzea, egileak bere lana inprobisaziotzat jotzen baitzuen. Thierry Malandainen beraren hitzetan, Noverre «birtuosismoaren kontra agertu zen eta bere esanetan eskola-dantzaren oinarrizko arauak dantza espresiboaren zerbitzura jarri behar ziren». 16 dantzarik parte hartzen du lan honetan.
Ballet Biarritz eta BBjren ekitaldi guztien berri jakin nahi duenak (emanaldiak, entseguak, mintegiak, mintzaldiak...) www.balletbiarritz.com web orrialdera jo dezake.
Gipuzkoako sorrera prozesuari buruzko bere doktore tesia aitzindaria izan zen, lurralde historikoen bilakaera ulertzeko. Deustuko Unibertsitateko irakaslea, historialari askorentzat eredu izan da bere lan egiteko eta irakasteko modua. Igande honetan hil da Elena Barrena Osoro... [+]
Gernikako "gazte langileen interes eta beharrei" erantzungo dien proiektu bat martxan jarriko duela adierazi du Egurre Gazte Asanbladak. Eraikina duela hamar urte itxi zuten, eta salatu dute Gernikako Udalak hiru legegintzaldi daramatzala esanez liburutegi bat jarriko... [+]
89 urterekin hil da, Liman, eta idazle perutarraren seme-alabek eman dute haren heriotzaren berri. Gaztelaniazko literaturaren egilerik ospetsuenetakoa izan zen, eta 1960ko eta 1970eko hamarkadetan Latinoamerikan literaturak izan zuen loraldian paper garrantzitsua jokatu zuen... [+]
Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak (EHKS) antolatuta, egun osoko jardunaldia egin dute igandean, Bilboko Campos Eliseos antzokian. Hainbat hitzaldik osatu dute egitaraua, eta jardnualdia amaitzeko Bigarrenez Aresti etorkizunaren aurrean antzezlana estreinatu dute.
Bozen lehen itzulian pare-parean geratu ostean, inkesta gehienek aurreikusten zutena baino tarte handiagoa atera dio egungo presidenteak Luisa González hautagai correistari. Oposizioak "iruzurra" salatu eta botoak berriz zenbatzea eskatu du.
Gure amak beti esaten du: “Ez dut sekula ulertu zergatik gertatu zen Lehen Mundu Gerra”. Ez dio batere zentzurik harrapatzen. Ez du ulertzen zergatik inplikatu ziren Europako potentzia zaharrak halako basakeria batean eta ez zaio buruan sartzen nola konbentzitu... [+]
Adierazpen askatasuna aldarrikatzeko eta "eskuin erreakzionarioaren ofentsibari aurre egiteko" batuko dira. Egun horretarako Euskal Preso Politikoen alde antolatua zuten hitzaldia eta ekitaldia salatu du UPNk, eta hura zelatatzeko agindu du Espainiako Audientzia... [+]
Maki gerrillari antifrankistek Euskal Herrian ez zuten presentzia bereziki nabarmena izan, baina batzuk pasatu ziren, baita erregimenaren errepresio bortitza pairatu ere. Guardia Zibilak hiru hil zituen Ibaetan 1947an eta bat Zubietan 1948an, ahaztuta badaude ere.
Ekimenak bakea eta justizia soziala sustatzeko proiektuak finantzatzea du helburu. Sustatzaile diren gizarte mugimenduek mezu argi bat bidali diete gobernuei eta armagintza industriari: "Ez dugu gerraren konplize izan nahi".
"Eskatu txanda eta egingo dugu bat zurekin", esan dio estudioetatik ari den esatari prestu eta animatuak Bilboko kaleetan dabilen berriemaile gazteari. Aurkezlea entzuleei zuzendu zaie segituan. "Bien bitartean, Iruñera goaz...". Han zabaldu dute linea... [+]
Hainbat lorpen kolektiboan soilik egin daitezkeela esaten denean, lerro artean joan ohi da behin kolektiboan pentsatu, gogoetatu eta eztabaidatu ondotik heldu ohi direla, heltzekotan. Baina zerbait lortzeko, ezinbestekoa da pentsatzen jartzea. Ez baitira gauzak besterik gabe... [+]
Urtearen hasieran, Zedarriak taldeak "defentsaren" industriari buruzko "eztabaida irekitzearen" alde egin zuen publikoki (baita nuklearrari buruz ere), eta Eusko Jaurlaritzak berehala egin du bat horrekin. Lehenik, Mikel Torres lehendakariorde eta Ekonomia... [+]
Gaur aurkezten dugun intsektuaren izen zientifikoak, besteak beste, bi gauza azaltzen dizkigu: alde batetik, gorria dela (ez erabat) eta ez duela hegorik. Okerrak ez dira biak ala biak, baina gorria ez da bere kolorazio bakarra, eta hegoak ere izan baditu, baina beraien tamaina... [+]
Apirilak asaba zaharrengana garamatza. Apirila urte osoaren gakoa izango da. Lurrak antolatzea, ongarriketa osatzea, haziak plantatzea, pardak, makilak, sareak, lokarriak atontzea… Hamaikatxo lan bada, sasoi berrirako urratsik handiena, gero uda eta udazkena azkurriz eta... [+]