Argitalpenak


2021eko uztailaren 27an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

El soborno del cielo
Victor Moreno
Pamiela
187 orrialde 15 euro

Erlijio katolikoak erakarritakoak

Zer ekarri digu erlijioak historian zehar, katixima eta kristau arau gisa? Horixe da Victor Morenok bere buruari egin dion galdera El soborno del cielo liburuaren mamia plazaratu aurretik. Egilea ez da erlijio mota horren fededun, eta horregatik historian zehar gertaturikoetan oinarritzen da gure inguruan nagusitu den erlijio mota hori ezein tolerantzia, zientzia, ikerketa, askatasun eta erantzukizun mota moztu izan duen eskalpeloa izan dela aldarrikatzerakoan. Erlijioa, Victor Morenoren aburuz, adimenaren zein sexuaren munduak irensten ahalegindu da. Funtsean, adimenaren, arrazionaltasunaren, aurrerabidearen eta, beraz, gizon-emakumeon zoriontasunaren aurka altxa diren azpilan askoren oinarria izan da.

Euskal Herriko historia ezkutua
Gotzon Aranburu
Gaiak
272 orrialde

Euskal Herriaren historia ez ofiziala

Gotzon Aranburuk Gaiak argitaletxearen eskutik kaleratu duen lan honetan gure herriaren historian letra handiz azaltzen ez diren gertaerak biltzen dira. Adibidez, Burdin Aroan La Hoyako herriak oso teknika aurreratuko armak zerabiltzan armada izan zuela; erromatarrek Arditurriko meatzetako zilarra eraman zutela; Gesaltza-Añanako lur azpiko gatzak urrezko bihurtu zuela; Errege Katolikoek Gasteizko juduak egozteko dekretua ezarritakoan hiriari oparitu ziotela Judizmendi judu hilerria, betiko larre izan zedila baldintzapean; garia eta artoa merkeago eskuratzeko hainbat lekutan izandako matxinadak; Altzoko erraldoia Europako erregeen ikuskizuna izan zenekoa; Sacamantecasen historia...

Euskaldunen Uhartea
Joan Fontcuberta
Artium
190 orrialde

Fontcubertaren argazkiak

Arte Garaikideko Euskal Zentro-Museoak plazaratutako liburu eder honetan, Joan Fontcubertaren hitzak eta argazkiak aurki ditzakegu. Lurreko hainbat bazterretan ibilia dugu Fontcuberta, eta haietako batzuen berri ematen du liburuan. Lancetillan, Honduraseko kostaldeko Atlantikoan aurkitutako ezkutuko botanikari buruzko irakaspenak, adibidez. Edo Eskoziako iparraldean dagoen fauna sekretuaz, kasu. Digneko sirenak eta zeruko konstelazioak ere baditu aztergai. Baina euskal marinelak baleak harrapatu nahirik antzina egindako bidaiak ditu hemen ardatz, eta San Lorenzo ibaiaren beheko aldean dagoen Kanada inguruko Euskaldunen Uhartea bereziki. Uharte horren aberastasunak erakusteaz gain, Michau Oiartzabal ziburutarraren abenturak eta beste azaltzen ditu.

Euskerazaintza
Batzuen artean
Euskerazaintza
48 orrialde Borondatea

Euskeraren Erri Akademia

Euskerazaintza izenarekin ezagutzen den Euskeraren Erri Akademiak plazaratzen duen aldizkariko azken zenbakian, 2005ean aurrera eraman dituzten egitasmoen eta jasotako diruen berri emateaz gainera, bi lan nagusitzen dira: Latiegi eta Eraso’tar Bixentek osatutako Aragoi’ko toki-izen euskaldunak Erdiaro garaian 893, eta Atutxa'tar Paulek Europa’ren Erkidetasuna izenburupean eskaintzen duen lan luze bezain oparoa, 1923an sortu zenetik gaur arte eramandako bidea jarraituz. Bide batez, Euskeraren Erri Akademiak, On Manuel Lekuonaren bidetik, nortzuk izan dituen sortzaile jakin ahal izango du Euskerazaintza LV. zenbakiaren irakurleak: Mª Dolores Agirre, Lino Akesolo, Amale Arzelus, Joxe Joakin Azurtza, Martin Olazar, Santi Onaindia, Jon Oñatibia, Angel Sukia... Luzea da zerrenda.

Luma berrien eleak
Batzuen artean
Idazle Eskola
74 orrialde

Idazle gazteenek egindako lanak

Iritziak, narrazioak, poesiak, elkarrizketak, Idazle Eskolako lehenengo kurtsorako horoskopoa eta beste biltzen ditu Luma berrien eleak aldizkariak. Lan asko dira, eta ezin denak aipatu, baina hor aurkituko dituzue Pili Agirreren Birziklapena, Juan Luis Mugertza Unanueren Hello, Idazle Eskolakoak!, Mikel Santiago Arizagaren Lilit, Arantza Urbieta Aranzastiren Bost minutu, Alfredo Rodríguez Landaren Epaixka, Ainhoa Odriozola Lacarraren Ene oroitzapen minena, Anttoni Lopetegi Senperenaren Erabakia, Iker Zaldua Zabaluaren Serapio Miranda, Isabel Etxeberria Ramírezen Edo agian, Iñaki Albisua Goñiren Amet, eta Iker Zalduak Mikelazuloko Oier Guilláni egindako elkarrizketa, besteak beste.

Kamile...
Nancy Delvaux
Ttarttalo
20 orrialde. / 4,30 euro

Sendagilearengana joateko beldur den neskatoarena

Kamile neska txikiaren amak garbi azaldu dio sendagilearengana joan behar dutela eta hark zizta egingo diola. Zizta horrek ez duela minik ematen ere esan dio, baina Kamilek ez du sinetsi, bere lagun Iratik arantzak baino min handiagoa ematen duela aitortu diolako. Amari ezin aitortu horrelakorik, eta beti aldamenean daukan hartz txikiari kontatu dio dena neskatilak, ea bere ordez joango den sendagilearengana galdetuz. Baina amak ez du onartu trukea, eta han joan behar izan du Kamilek sendagilearengana.

Zumarragako trikitixa
Antxiñe Mendizabal
Euskal Herriko Trikitixa Elkartea
124 or ./ 14,25 euro

Zumarragako trikiti doinu kaletarra CD eta guzti

Dokumentazioa eta irakaskuntza atalei erantzunez jarri zuen martxan Euskal Herriko Trikitixa Elkarteak 2001ean Soinuaren Liburutegia, kontuan harturik trikitiaren lekuko zaharrak hiltzen ari zirela beraien altxor guztia ia inon jaso gabe eta katalogatu gabe. Koldo Izagirreren Elgeta, sasiaren sustraiak argitaratu eta gero, Pako Aristiren Gelatxo, soinuaren bidaia luzea, Xabier Amurizaren Rufino Arrola, Vulkanoren atzamarrak, Iñigo Aranbarriren Sakabi, soinu txikiaren handitasuna eta Xabier Gantzarainen Epelde, mende baten soinua liburuak argitara eman ditu. Orain, berriz, Antxiñe Mendizabal Aranburuk osatutako Zumarragako trikitixa. Trikiti doinu kaletarra eskaini digu, trikitixa berritzaile eta heterodoxo baten historia, bere CD eta guzti -non jasoak dauden Etxesa-Korta eta Joxe Oriak 1920ko hamarkadan plazaratutako pare bat pieza, Carlos Egigurenek eta Joxe Oriak 30eko hamarkadan grabatutako beste bi, eta 50eko harmakadan Urteaga-Oria anaiak eta Joxemiel Ormazabalek eskainitako gaztelaniazko trikitia eta euskarazko porrusalda-. Zumarragakoak trikiti doinua baserri girotik kalera jaitsi zuten lehenengoak izan ziren, eta baita diskoa grabatu zuten aurrenekoak ere.


ASTEKARIA
2005eko azaroaren 13a
Irakurrienak
Matomo erabiliz
Azoka
Azkenak
Kontzertuak, hitzaldiak, antzerkiak, dantzak, bertso-saioak... M8ko ekitaldi kulturalen bilduma

Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]


Bizi testamentua: aurretiazko borondateen agiriaren gakoak

Soco Lizarraga mediku eta Nafarroako Duintasunez Hiltzeko Eskubidea elkarteko kidearen ustez bizi testamentuak heriotza duin bat eskaini eta familiari gauzak errazten dizkio.


2025-03-07 | Uriola.eus
Iker Egiraun, Etxebarrieta Memoria Elkartea
“Bizi dugun testuingurua urteetan emandako borroken ondorioa dela sinbolizatu nahi dugu”

Bilbo Hari Gorria dinamikarekin ekarriko ditu gurera azken 150 urteetako Bilboko efemerideak Etxebarrieta Memoria Elkarteak. Iker Egiraun kideak xehetasunak eskaini dizkigu.


2025-03-07 | Aiaraldea
Ferosca I zentral eolikoaren kontrako alegazioak zabaldu ditu Aiaraldeko Mendiak Bizirik plataformak

Laudion, Aiaran eta Okondon izango du eragina energia azpiegiturak eta plataformaren aburuz, proiektuak eta ingurumen-inpaktuaren azterketak gabezia garrantzitsuak dituzte.


2025-03-07 | Euskal Irratiak
Donibane Lohizuneko Begiraleak kultur elkarteak bere 90 urteak ospatuko ditu

"Entseatzen gira arnas gune bat sortzen Donibane Lohizunen, hain turistikoa den herri honetan". 250 kiderekin Donibane Lohizuneko Begiraleak kultur elkarteak 90 urte bete ditu aurten. Lau emaztek sortu zuten talde hauetan eramaile izan zen Madeleine de Jauregiberri... [+]


“Topaketa antiinperialistak” egingo ditu Askapenak martxoaren 15 eta 16an Bilbon

Karmela espazio autogestionastuan egingo ditu, eta Euskal Herriko zein nazioarteko gonbidatuak egongo dira bertan. "Koiuntura analisi orokorretik abiatu eta Euskal Herriko borroka internazionalistaren gakoetarainoko bidea" egingo dutela adierazi du Askapenak... [+]


Legebiltzarrak 1936ko biktimen legea aldatu du, Erorien Monumentua birmoldatzeko

33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]


Bi eskumen berri bere gain hartu ditu Jaurlaritzak: atzerritarren lan-baimena eta meteorologia-zerbitzua

2025 amaitu baino lehen Gernikako Estatutuan jasotzen diren eskumen guztiak izatea espero du Jaurlaritzak. Oraindik 25 eskumen falta dira. Transferentzia Batzordea aurreko astean biltzekoa zen baina "agenda arazoak" zirela eta atzeratu zuten. 


Duplak egin du aurtengo Herri Urratseko abestia

Elgarrekin izena du Duplak egin duen aurtengo abestiak eta Senpereko lakuan grabatu zuten bideoklipa. Dantzari, guraso zein umeen artean azaldu ziren Pantxoa eta Peio ere. Bideoklipa laugarrengo saiakeran egin zen. 


2025-03-06 | Haizea Isasa
Kasu, ez gitxu lo!

“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.

Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]


Eskuin muturrarekin lotura duen alemaniar batek egin zuen Manheim hiriko auto harrapaketa, ez etorkin batek

Alemaniako Poliziak asteleheneko gertakariaren arrazoiak "politikoak" zirela baztertu duen arren, 35 urteko Alexander Scheuermann Ring Bund talde neonaziko kide zen. Bi hildako eta hamar zauritu utzi dituen atentatuaren egileak sare sozialetan "gorroto mezuak"... [+]


2025-03-06 | Mara Altuna Díaz
Mary Kim Laragan-Uranga, AEB-etako euskalduna eta AEK-ko ikaslea
“Euskara ikasten dut AEBetara emigratu zuten nire aitona-amonen ahalegina eta sustraiak ohoratzeko”

“Bi pertsona mota daude munduan: euskaldunak, batetik, eta euskaldunak izan nahiko luketenak, bestetik”. Gaztea zela, Mary Kim Laragan-Urangak maiz entzuten omen zuen horrelako zerbait, Idahon (AEBak), hain zuzen. Ameriketan jaio, hazi, hezi eta bizi izandakoak 70... [+]


Feminismo antimilitarista: ezinbesteko borroka Martxoaren 8an eta beti

Martxoaren 8a, Emakumeen Nazioarteko Eguna, munduan zehar milioika emakumeontzat berdintasuna, eskubideak eta justizia eskatzeko borroka eguna da. Hala ere, gerrek, gatazkek eta politika militaristen hazkundeak markatutako testuinguru global batean, inoiz baino premiazkoagoa da... [+]


Manu Ayerdiren kontrako auzia behin betiko artxibatu dute, instrukzioa epez kanpo luzatu zelako

Geroa Baiko lehendakari eta Nafarroako lehendakariorde izandakoa enpresa bati 2,6 milioi euroko diru-laguntzak ustez modu irregularrean emateagatik zegoen auzipetuta, Davalor auzia deiturikoan. Nafarroako Probintzia Auzitegiak erabaki du auzia behin betiko artxibatzea, legalki... [+]


Feminista sindikalista ala sindikalista feminista

Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.


Eguneraketa berriak daude