Argitalpenak


2021eko uztailaren 27an

Bizi behar dugu
Xanti Zapirain, Kaiku
Txalaparta
208 orrialde 15 euro

Hamar urte ezkutuan

Biziak musu ematen baldin badizu, hartu eta gozatu. Horixe da Xanti Zapirain Kaiku errefuxiatuak Bizi behar dugu liburuaren irakurleari ematen dion aholkua, bere bizitzako pasarterik gogorrenetarikoak kontatu eta gero. Laurogeigarren hamarkadaren lehen urtetan hasten da bere aitorpena, Iparraldean bizi ziren errefuxiatuek GALen sarraskiaz gain era guztietako polizien segizio etengabea jasan behar izan zutenean. Paperak kentzen zizkieten, eta ia astero jartzen zuten norbait Polizia espainiarraren eskuetan. Igeltsero izan nahi zuen Xanti Zapirainek, eta biziki ahalegindu zen horretan, baina ez zuen lortzerik izan, emaztea eta bi haur txiki Hendaian zuten etxean bakarrik utzi eta hamar urtez han-hemenka ezkutuan pasa behar izan zituelako.

«San Sebastián, avanzada teatral» (1900-1950)
M° Luisa Ibisate Elícegui
Kutxa Fundazioa
566 orrialde
19 euro


XX. mende hasieratik Donostiak ezagututako antzerkiaz

Kutxa Fundazioaren Doctor Camino Institutuaren eskutik Mª Luisa Ibisatek osatutako lan honetan XX. mendearen hasieratik 1950 urtera arte Donostiak ezagutu zuen antzerkiaren berri ematen da, irrati bidezko saioak eta beste jarduera osagarri batzuk ahaztu gabe. Bide batez, kontura dakartza Principal, Bellas Artes, Pequeño Casino, Miramar edo Victoria Eugenia bezalako antzokiak, hala nola antzerkiaren munduan ondo gogoan geratu diren hainbat erakunde pribatu, irakaskuntza-zentro, klub, elkarte zibil eta erakunde sindikal eta politikoak. Euskarazko antzerkiak ere badu bere tokia liburuan, 1936an galerazia izan zen arte bizi izan zuen gorakada nabarmena jasotzen da bertan . y

Hego Euskal Herriko Fiskalitatea. 2004
Batzuen artean
Manu Robles-Arangiz Institutua
68 orrialde

Soldatak, zerga iturri nagusi

Gure erakundeek ez digutela fiskaltasunari buruz behar dugun informazio guztia ematen-eta -nahiz eta publikoak eta gardenak izan beharko luketeen datuek- , 2004. urtean Hego Euskal Herrian aurrera eramandako fiskalitatea aztertu du ELA sindikatuko Azterketa Bulegoak. Honako ondorio hauetara iritsi da: batetik, bai Euskal Autonomia Erkidegoan zein Nafarroako Foru Ogasunak bere menpe duen lurraldean egiten den presio fiskala Europako Batasuneko txikienetakoa dela; bestetik, zerga iruzurra ez dela asko gutxitu eta, hori, iruzurraren aurkako borroka eskasaren ondorio baino ez dela. Eta, oro har, soldatapeko biztanleria dela zerga bilketaren iturri nagusi. Beraz, lan errentak eta ekonomi errentak dituztenen arteko aldea handitu egin dela berriro ere.

Edurneren
kondaira
Antton Irusta
Desclée
65 orrialde 7 euro

Pirinioetako Gaztelu Madarikatua

Antton Irusta ipuin kontalariak sortu eta Enrique Morentek marraztutako istorio honetan, artzainaz maitemindu zen damaren erresuminaren ondorioz Pirinioetako gaztelu batek jasandako madarikazioaren berri ematen zaigu. Izan ere, dama horrek artzain gaztea nahi zuen beretzat, baina hark Edurne maite zuen, bera bezala artzain zen neska polita. Hori jakin zuenean, damaren maitasuna gorroto bilakatu zen, eta mendeku gisa, neska hil zezala agindu zion bere konfiantzako zerbitzari bati. Edurnek, ordea, ahalmen ikaragarriak zeuzkan amabitxia zuen, eta hark, damaren erasotik babesteko, mila urteko loaldia ezarri zion artzain bikoteari, eta biak lore bihurtu zituen, lore zuri eta urdin. Damak, hori jakin orduko, horrelako loreak erauzteko agindu zien bere soldaduei.

Soberanía o subordinación
Tomás Urzainqui
Pamiela
230 orrialde 17 euro


Tomás Urzainquiren azken lana

Gizarte demokratikoak bere Estatu burujabea behar du, burujabetzarik gabeko demokrazioarik ezin delako izan. Horixe uste du Tomás Urzainqui historialari nafarrak, eta horregatik osatu du Pamiela argitaletxearen bidez kaleratu duen Soberanía o subordinación. No hay democracia sin sociedad soberana izenburuko saioa, Nafarroan konstituzionalki azken berrehun urteotan eman diren urratsak jasotzen dituen liburua. Tomás Urzainquiren aburuz, Nafarroako Estatua da euskal hiritar ororen Estatua, eta beraz, bere zuzenbide sistema oso-osorik berrezartzea izan behar du helburu Euskal Herriak, Nafarroako Estatu europarraren sistema hura, Espainiak eta Frantziak bortxatutakoa.

Izar / Laminen mundua
Iraultza Partarrieu Elissalde
Gatuzain
20 or. / 6 euro

Hazparneko Izarri gertatutakoak kontatzen dituzten bi ipuin

Iraultza Partarrieu Elissaldek sortutako pertasonaia da Izar, zazpi urteko neskatila bihurria. Aurreneko liburuxkan haren nondik norakoak eta hainbat lagun aurkezten dizkiguten bi ipuin daude bilduak. Izar deritzanean, egun euritsu batean aitonaren baratzaren azpian ezagutu zituen lagunen berri ematen zaigu. Bigarrenean, Laminen mundua izenburukoan, pazko egun batez etxe ondoko oihanean gorderik zeuden txokolate arrautzen bila joan, eta Izar eta bere lagun onenak egindako aurkikutzaren berri.

Bekatuak
Ana Urkiza
Elkar
200 orrialde 14,40 euro

Ongiaren eta gaizkiaren arteko marra fin hori

Edozein entziklopediatan aurki daitekeen bekatuari buruzko definiziotik abiatu zen Ana Urkiza Bekatuak ipuin bilduma osatzerakoan. Baina, hain zuzen ere, Zazpi Bekatu Kapitalak ez ziren islatu nahi zituen hobenak, bekatu denaren eta ez denaren arteko marra mugitu dela aditzera eman nahi baitzuen bere lanean, irakurlearen esku utziz bere ustez liburuan agertzen diren kasuak bekatuak diren edo ez. Bekatutzat ez ditugun egoerak eta kontzientziari min handiena egiten diotenak, eta gainera, aitortu gabe eta, beraz, garbitu gabe gelditzen direnak. Bekatuak liburua osatzen duten 70 ipuinak era esanguratsuz sailkatuak daude: Gonbita, harrokeria du izena lehen multzoak. Mendekua, utzikeria, bigarrena. Desleialtasuna, hirugarrena. Kontzientziaren zama, laugarrena. Isiltasuna, inbidia, bosgarrena. Esplotazioa, seigarrena. Faltsukeria, itxurakeria, zazpigarrena. Tentazioa, zortzigarrena. Lapurreta, hilketa, zortzigarrena. Sekretua, saldukeria, bederatzigarrena. Indarkeria, damua, hamargarrena. Eta Sexua, inozentzia, hamaikagarrena eta azkena. Istorio txikiak kontatu nahi izan ditu Ana Urkizak, istorio oso irekiak eta agerikoak, batik bat irakurlea istorioaren muina eztabaidatzera bideratu nahi izan duelako.


Azkenak
2025-04-10 | Cira Crespo
Carli Pup
“Gure herriak besteak bezalakoak dira, eta ez dugu museo batean egon nahi”

Carli Pup (Udine -friuleraz Udin-, 1973) Friuli [friuleraz, Friûl] herriaren ekintzaile kultural garrantzitsuenetako bat da. Bere hizkuntza gutxituaren idazle, hizkuntzalari eta bere herriaren historialari bihurtu da.
Gaur egun, Informazione Friulana kooperatibako... [+]


Negoziazioa: negarrerako zioa

Hezkuntza publikoko irakasleok  hamabost urtetan berriztu gabeko lan-hitzarmena eguneratzeko eta hobetzeko beharra eta eskubidea dugu. Horretarako, benetako negoziazio batean murgilduta egon beharko genuke, baina errealitatea negargarria da. Negoziazio batean, alde oro ados... [+]


2025-04-10 | ARGIA
Bizi Baratzea Orria jende asko batzen ari da komunitatera

Martxoaren 27an aurkeztu zuen ARGIAk Bizi Baratzea Orria, lurrari begiratzen dion urtarokako aldizkari berria. Martxoaren hasieran zabaldu zen kide egin eta formatu oso berezia duen orri handia etxean jasotzeko aukera. Erantzun oso beroa izan du. Kide hauen profila ezagutu nahi?


Muga zergak 90 egunez %10era jaitsi dituzte AEBek, baina Txinari %125era igo dizkiote

Jaitsiera AEBen muga zergen igoerari erantzun ez dieten eta negoziatzeko prest azaldu diren herrialdeei aplikatu diela argudiatu du Donald Trumpek, Europar Batasuna barne. Txina eta AEBen arteko lehia komertzialak gora egiten jarraitzen du.


2025-04-10 | ARGIA
Maiatzean beste bost greba egun egingo dituzte EAEko hezkuntza publikoko irakasleek

Hirugarren greba zikloa iragarri dute Steilas, ELA, LAB eta CCOO sindikatuek maiatzaren 12tik 16ra bitartean, hezkuntza publikoa indartzearen alde. Azaldu dute Hezkuntza Sailak helarazitako azken proposamenak ez diela euren aldarrikapenei erantzun egokirik ematen.


Ingeles ordu gehiagorik ez dute nahi

Sarriguren, Tafalla, Noain, Buztintxuri eta Gares herrietako D-PAI ereduko ikastetxeetako familiak kalera aterako dira Hezkuntza Departamentuak foru lege bidez ingeleseko orduak handitu nahi dituela salatzera. Euskarazko murgiltze ereduaren kontrako erabakia dela iruditzen... [+]


2025-04-10 | ARGIA
Negoziazioak “boikoteatzea” egotzi diote sindikatuek Nafarroako Gobernuari, funtzio publikoko greban

Nafarroako funtzio publikoan 30.000 langile zeuden grebara deituta asteazken honetan. Deialdiak jarraipen desberdina izan du sektorearen arabera, eta sindikatuek salatu dute foru gobernuak "abusuzko" gutxieneko zerbitzuak ezarri dituela nahita.


2025-04-10 | Gedar
Ertzaintzaren interbentzio batean hil zen pertsona baten kasua ikertzen ari dira

Iazko abuztuan, Irundik gertu, ertzainek atxilotzean izan zuen bihotzekoa gizon batek. Eneko Valdésen heriotzaren ikerketan, Polizia errugabetu zuten.


2025-04-10 | Euskal Irratiak
Maider Hoki eta Ilora Capot
“Libertatearen beharra denek dugu, eta Bekat'uros bestak hori eskaintzen du”

Bekat’uros LGBTQIA+ euskal besta hirugarren urtekoz iraganen da Atharratzen. Apirilaren 12an egun osoko egitaraua antolatu du Prefosta elkarteak, usaiako karrika inguruarekin, kontzertuekin eta ikusgarriekin.


Microsoftek bi langile kaleratu ditu multinazionalak Israelekin dituen harremanak salatzeagatik

Bi langileek Microsoften 50. urteurreneko ekitaldia moztu zuten ostiralean, eta enpresako buruei Gazako genozidioan duten papera leporatu zieten. Adimen artifizialarekin eginiko armak saltzen dizkio multinazionalak Israelgo armadari.


Palestinaren alde egiteagatik lau herritar kanporatu nahi ditu Alemaniak

Poloniar bat, bi irlandar eta estatubatuar batek jaso dute Alemania apirilaren 21a aitzin uzteko manua. Hori gertatu ezean, kanporatuko dituztela argitu die Berlineko Migrazio Bulegoak. Salaketa jarri dute kanporaketa prozedura geldiarazteko xedez.


Ernairen ekitaldia zelatatuko du Auzitegi Nazionalak

UPNk jarritako salaketa bati erantzunez hartu du erabakia auzitegiak. Apirilaren 17an gazte topagunearen baitan Berriozarren antolatutako "Kurdistan eta Euskal Herriko preso politikoen" aldeko ekitaldia da UPNk bertan behera utzi nahi izan duena "terrorismoaren... [+]


Europar Batasuna eta Errusia
‘Ostpolitik’, oihartzun fin hura

Gerra Hotza bultzatu zuten politiken alboan egon ziren ere bakearen aldeko ildoak. Ez zuten Ekialdea eta Mendebaldea batzeko moduko berregituraketa politiko berririk ekarri, baina errealitate berriak josi zituzten Europako Mendebaldea eta Ekialdearen artean. Horietako... [+]


Sarkozy eta Le Pen eskandalizatuta, zuzenbide estatuak hitz egin duelako

Bere burua 2027ko Frantziako Estatuko presidentzialetako garaile gisa irudikatzen duena –Marine Le Pen– gogorki zigortu du Parisko Auzitegi Korrekzionalak, lau urteko kartzela-zigorra, 100.000 euroko isuna eta batez ere, bost urtez aurkezteko debekua bideratuta. Tonu... [+]


Gorputz hotsak
“Niretzat klabea izan da familiak eta inguruak ez tratatzea gaixo moduan”

Indartsua, irribarretsua eta oso langilea. Helburu pila bat ditu esku artean, eta ideia bat okurritzen zaionean buru-belarri aritzen da horretan. Horiek dira Ainhoa Jungitu (Urduña, Bizkaia, 1998) deskribatzen duten zenbait ezaugarri. 2023an esklerosi anizkoitza... [+]


Eguneraketa berriak daude