Argitalpenak


2021eko uztailaren 27an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Bizi behar dugu
Xanti Zapirain, Kaiku
Txalaparta
208 orrialde 15 euro

Hamar urte ezkutuan

Biziak musu ematen baldin badizu, hartu eta gozatu. Horixe da Xanti Zapirain Kaiku errefuxiatuak Bizi behar dugu liburuaren irakurleari ematen dion aholkua, bere bizitzako pasarterik gogorrenetarikoak kontatu eta gero. Laurogeigarren hamarkadaren lehen urtetan hasten da bere aitorpena, Iparraldean bizi ziren errefuxiatuek GALen sarraskiaz gain era guztietako polizien segizio etengabea jasan behar izan zutenean. Paperak kentzen zizkieten, eta ia astero jartzen zuten norbait Polizia espainiarraren eskuetan. Igeltsero izan nahi zuen Xanti Zapirainek, eta biziki ahalegindu zen horretan, baina ez zuen lortzerik izan, emaztea eta bi haur txiki Hendaian zuten etxean bakarrik utzi eta hamar urtez han-hemenka ezkutuan pasa behar izan zituelako.

«San Sebastián, avanzada teatral» (1900-1950)
M° Luisa Ibisate Elícegui
Kutxa Fundazioa
566 orrialde
19 euro


XX. mende hasieratik Donostiak ezagututako antzerkiaz

Kutxa Fundazioaren Doctor Camino Institutuaren eskutik Mª Luisa Ibisatek osatutako lan honetan XX. mendearen hasieratik 1950 urtera arte Donostiak ezagutu zuen antzerkiaren berri ematen da, irrati bidezko saioak eta beste jarduera osagarri batzuk ahaztu gabe. Bide batez, kontura dakartza Principal, Bellas Artes, Pequeño Casino, Miramar edo Victoria Eugenia bezalako antzokiak, hala nola antzerkiaren munduan ondo gogoan geratu diren hainbat erakunde pribatu, irakaskuntza-zentro, klub, elkarte zibil eta erakunde sindikal eta politikoak. Euskarazko antzerkiak ere badu bere tokia liburuan, 1936an galerazia izan zen arte bizi izan zuen gorakada nabarmena jasotzen da bertan . y

Hego Euskal Herriko Fiskalitatea. 2004
Batzuen artean
Manu Robles-Arangiz Institutua
68 orrialde

Soldatak, zerga iturri nagusi

Gure erakundeek ez digutela fiskaltasunari buruz behar dugun informazio guztia ematen-eta -nahiz eta publikoak eta gardenak izan beharko luketeen datuek- , 2004. urtean Hego Euskal Herrian aurrera eramandako fiskalitatea aztertu du ELA sindikatuko Azterketa Bulegoak. Honako ondorio hauetara iritsi da: batetik, bai Euskal Autonomia Erkidegoan zein Nafarroako Foru Ogasunak bere menpe duen lurraldean egiten den presio fiskala Europako Batasuneko txikienetakoa dela; bestetik, zerga iruzurra ez dela asko gutxitu eta, hori, iruzurraren aurkako borroka eskasaren ondorio baino ez dela. Eta, oro har, soldatapeko biztanleria dela zerga bilketaren iturri nagusi. Beraz, lan errentak eta ekonomi errentak dituztenen arteko aldea handitu egin dela berriro ere.

Edurneren
kondaira
Antton Irusta
Desclée
65 orrialde 7 euro

Pirinioetako Gaztelu Madarikatua

Antton Irusta ipuin kontalariak sortu eta Enrique Morentek marraztutako istorio honetan, artzainaz maitemindu zen damaren erresuminaren ondorioz Pirinioetako gaztelu batek jasandako madarikazioaren berri ematen zaigu. Izan ere, dama horrek artzain gaztea nahi zuen beretzat, baina hark Edurne maite zuen, bera bezala artzain zen neska polita. Hori jakin zuenean, damaren maitasuna gorroto bilakatu zen, eta mendeku gisa, neska hil zezala agindu zion bere konfiantzako zerbitzari bati. Edurnek, ordea, ahalmen ikaragarriak zeuzkan amabitxia zuen, eta hark, damaren erasotik babesteko, mila urteko loaldia ezarri zion artzain bikoteari, eta biak lore bihurtu zituen, lore zuri eta urdin. Damak, hori jakin orduko, horrelako loreak erauzteko agindu zien bere soldaduei.

Soberanía o subordinación
Tomás Urzainqui
Pamiela
230 orrialde 17 euro


Tomás Urzainquiren azken lana

Gizarte demokratikoak bere Estatu burujabea behar du, burujabetzarik gabeko demokrazioarik ezin delako izan. Horixe uste du Tomás Urzainqui historialari nafarrak, eta horregatik osatu du Pamiela argitaletxearen bidez kaleratu duen Soberanía o subordinación. No hay democracia sin sociedad soberana izenburuko saioa, Nafarroan konstituzionalki azken berrehun urteotan eman diren urratsak jasotzen dituen liburua. Tomás Urzainquiren aburuz, Nafarroako Estatua da euskal hiritar ororen Estatua, eta beraz, bere zuzenbide sistema oso-osorik berrezartzea izan behar du helburu Euskal Herriak, Nafarroako Estatu europarraren sistema hura, Espainiak eta Frantziak bortxatutakoa.

Izar / Laminen mundua
Iraultza Partarrieu Elissalde
Gatuzain
20 or. / 6 euro

Hazparneko Izarri gertatutakoak kontatzen dituzten bi ipuin

Iraultza Partarrieu Elissaldek sortutako pertasonaia da Izar, zazpi urteko neskatila bihurria. Aurreneko liburuxkan haren nondik norakoak eta hainbat lagun aurkezten dizkiguten bi ipuin daude bilduak. Izar deritzanean, egun euritsu batean aitonaren baratzaren azpian ezagutu zituen lagunen berri ematen zaigu. Bigarrenean, Laminen mundua izenburukoan, pazko egun batez etxe ondoko oihanean gorderik zeuden txokolate arrautzen bila joan, eta Izar eta bere lagun onenak egindako aurkikutzaren berri.

Bekatuak
Ana Urkiza
Elkar
200 orrialde 14,40 euro

Ongiaren eta gaizkiaren arteko marra fin hori

Edozein entziklopediatan aurki daitekeen bekatuari buruzko definiziotik abiatu zen Ana Urkiza Bekatuak ipuin bilduma osatzerakoan. Baina, hain zuzen ere, Zazpi Bekatu Kapitalak ez ziren islatu nahi zituen hobenak, bekatu denaren eta ez denaren arteko marra mugitu dela aditzera eman nahi baitzuen bere lanean, irakurlearen esku utziz bere ustez liburuan agertzen diren kasuak bekatuak diren edo ez. Bekatutzat ez ditugun egoerak eta kontzientziari min handiena egiten diotenak, eta gainera, aitortu gabe eta, beraz, garbitu gabe gelditzen direnak. Bekatuak liburua osatzen duten 70 ipuinak era esanguratsuz sailkatuak daude: Gonbita, harrokeria du izena lehen multzoak. Mendekua, utzikeria, bigarrena. Desleialtasuna, hirugarrena. Kontzientziaren zama, laugarrena. Isiltasuna, inbidia, bosgarrena. Esplotazioa, seigarrena. Faltsukeria, itxurakeria, zazpigarrena. Tentazioa, zortzigarrena. Lapurreta, hilketa, zortzigarrena. Sekretua, saldukeria, bederatzigarrena. Indarkeria, damua, hamargarrena. Eta Sexua, inozentzia, hamaikagarrena eta azkena. Istorio txikiak kontatu nahi izan ditu Ana Urkizak, istorio oso irekiak eta agerikoak, batik bat irakurlea istorioaren muina eztabaidatzera bideratu nahi izan duelako.


Azkenak
2024-07-09 | Gedar
Uztailaren 20an mobilizatzera deitu dute Iturmendin, sare sozialetako mezuengatik auzipetutako bizilagunarekin elkartasunez

Otsailean atxilotu zuten Iturmendiko pertsona bat, eta bi urte eta erdiko espetxe-zigorra eskatzen dute bere kontra, sare sozialetako zenbait mezu direla-eta. Uztailaren 16an epaituko du Espainiako Auzitegi Nazionalak.


2024-07-09 | Euskal Irratiak
Peio Dufau, Fronte Herritar Berria
“Orain badakigu gutaz anitz espero dela, badugu lan anitz egiteko”

Frente Herritarrak irabazi ditu hauteskunde legegileak Pirinio Atlantikoetako seigarren hautesbarrutian, Peio Dufau izanen delarik diputatu heldu diren urteetan. Bozen %36,28 bildurik, 27 117 bozekin, historiako lehen diputatu ezkertiar abertzalea izanen da. Haren gibeletik,... [+]


2024-07-09 | UEU
Katixa Dolhare Zaldunbide
“Literatura hezkuntzaren zimendua da”

Euskara eta euskal literatura, programaketatik ikasgelara jardunaldia antolatu dute elkarlanean Seaskak eta UEUk Baionan, Udako Ikastaroen barruan, eta bertan parte hartuko du Katixa Dolhare Zaldunbidek. Ezpeletan sortu zen 1982an, Lapurdin, eta familiarekin Nafarroa Beherean... [+]


2024-07-09 | Sustatu
PDF eta ePubak euskaraz entzun mugikorrean audioliburuen gisa

Alex Gabilondo software librearen zaletuaren gida batetik probatu dugu, eta ibili dabil: PDF eta ePubak euskaraz entzun mugikorrean (edo Android gailuetan zehatzago) audioliburuen gisa. Software libreko doako tresnekin, gainera.


Tsunami auzia artxibatu du García-Castellón epaileak, desobedientzia zibila terrorismo bilakatzen saiatu ondoren

Espainiako Auzitegi Nazionaleko apelazio aretoak astelehen arratsean esan du baliogabetu egin behar direla Tsunami auzi judizialaren ikerketako azken hiru urteak, "ilegalki" luzatu zelako. Erabaki hori behin betiko bihurtzean Puigdemont eta Rovira kasutik aterako... [+]


Krabelin gorriz jantzi dute German Rodriguezen hilarria

German Rodriguez eta Joseba Barandiaran omendu, eta langile mugimenduaren alde egindako lana txalotu dute Iruñean. Palestinari ere elkartasuna adierazi diote, sanferminetan urteroko zitan Iruñean.


2024-07-08 | Pauline Guelle
Analisia
Hesi istorio

Nork aurreikusten ahal zuen 2024an Peio Dufau –Marie Heguy-Urain duelarik ordezko–  EH Baiko hautagaia, diputatu izanen zela? Eskuin muturraren kontrako kanpainak eta estrategiak funtzionatu du. Ipar Euskal Herriak ez du faxistarik bidaliko Frantziako Asanblea... [+]


Gorbeialdeko makroproiektu energetikoen aurkako milaka helegite aurkeztu dituzte Jaurlaritzan

Zigoitian 100 hektareako parke fotovoltaikoa eraiki nahi du Solariak, eta eskualdea gurutzatuko luke oso goi tentsioko linea batek ere. Urkabustaiz, Zigoitia eta Zuiako bizilagunek herritarren 5.540 helegite aurkeztu dituzte ingurua “mehatxatzen duten proiektuak gelditzeko... [+]


Emakume bati sexu erasoa egiteagatik, gizon bat atxilotu dute larunbatean Tuteran

Udaltzaingoak gizon bat atxilotu du larunbat honetan Tuteran, emakume bati sexu-erasoa egitea egotzita. Emakumeak Poliziari deitu zion laguntza eske gizona jarraika zuelako.


Hamalau egun atxikita egon den saharar ekintzaile politikoa libre utzi dute

Ostiral arratsaldean deportatu behar zuten, baina hegaldiaren komandanteak ez zuen sahararraren bidaia ahalbidetu, hegaldia segurua ez zela izango argudiatu zuelako, EFEk jaso duenez. Bilboko Guardia Epaitegiak larunbat goizaldean gaztearen “askatasun-gabezia... [+]


Donibane Lohizuneko arrantzale bat hil da Espainian, Kantabrian

Itsasoan gertatutako istripu baten ondorioz hil da arrantzalea. Hunekin Aski itsasontzian lanean ari zelarik erreskatatu zuten gizona, larunbat arratsaldean. Erietxean hil zen.


Iñaki Echaniz, laugarren barrutiko irabazlea
“Itxaropen haizea dakar Fronte Herritar Berriaren dinamikak”

Iñaki Echanizek irabazi du Zuberoa, Nafarroa Beherea, Hazparne eta Biarnoko zati bat barnebiltzen dituen laugarren hautesbarrutian. 2022an bezala, garaile atera da, ezkerreko Fronte Herritar Berriaren izenean.


Eguneraketa berriak daude