Ihesi: Ogoño, zaindari harroa

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Elantxobera portura jaitsi beharrik ez dago Ogoñora joateko. Ibarrangelu amaitu eta berehala, Elantxobera norabidean ezkerrera, markaturik dago Ogoñoko lurmuturra. Bide hori hartu daiteke, herriko hilerriraino doan bidea, han hasten baita Elantxobeko zaindarira igotzeko bidea.

Hilerritik bide bi ateratzen dira Ogoñora iristeko, Bermokiz auzoan. Bata PR BI-165 deitzen da. Guk ordea, autoa hilerri parean laga eta pareko hormaren izkinatik behera, herrirantz doan bidexka jarraitu genuen. Herriko erripak nolakoak diren ikusteko polita da bidea. Batez ere, beherantz eginez gero; osterantzean, lau hankan-edo igo behar da. Hala ere, badira adoretsuak herrian eta autoak imajinatu ezingo genukeen maldan aparkaturik uzten dituzte Matxikal estratan.

Lehenengo aldapa hori jaitsita, berehala, kantoi batean topatuko ditugu seinale bi: batek hilerritik ateratzen den Ogoñorako bidea markatzen du; besteak, marka zuri-gorriekin, gure bidea.


Hitchcock-en antxetak

Beraz, ezkerreko bidexka jarraituko dugu hurrengo etxe baten aurrealdetik pasatu eta mendirantz jotzeko. Bide markak daude alde guztietan, ez dago galtzerik. Bista altxatu eta hurrengo bide marka topatuko dugu berehala. Eta horrela da, gainera, bide osoa. Baita artadia zeharkatzeko bidea ere. Eskerrak horri, artadiaren alde batera itzelezko itsaslabarra dago-eta.

Pare bat kilometro ei daude Ogoñora gure bidea hartuta eta baliteke luze samarra egitea, baina nahiko erraza da. Lehenengo zatiak, ur ertzetik garamatza denbora osoan, artadi artetik. Lagun izango ditugu antxeta hanka horiak. Ogoñoko horman dituzte euren habiak eta, benetan, guztiak batera txio-txioka hasten direnean beldurra ere ematen dute. Hitchcock-ek ez zuelako Ogoño ezagutu, bestela The Birds (txoriak) filmak beste itxura bat izango luke.


Alde batera Ispaster, bestera Izaro

Baina berehala, itsasoa atzean lagata gora egiten hasiko gara, zelaira iritsi arte. Hantxe, eskumarantz egin beharko dugu eta berriz ere itsaso usaina igarriko dugu. Eskumara daukagu Kantauri itsasoa. Zati batean ez dugu aldaparik igoko, baina zati batean bakarrik izango da hori: Elantxobeko portutik ikusten den Ogoñoren aurpegiari buelta ematen ari baikara. Aldiz, 20 bat minutuko ibilaldiaren ostean, aldapa igartzen hasiko gara.

Tregua apur bat ere emango digu bideak. Ogoñora arte geratzen zaigun bide osoa aldapa gora izan arren, laburra da eta basotik ateraldi txiki bat egiten du, haitz artean, Kantauri itsasoaren bista ikusgarria eskainiz. Alde batera kostaldearen jarraipena, Ispaster aldera eta beste aldera Izaroko irla ikusi daitezke.


Kontrabandisten baso iluna

Berriz ere artadira sartu beharko dugu bidea jarraitzeko. Oraingoan, artadiak aran antzeko bat dirudi. Harri erraldoiak han eta hemen, zuloak, bidexkak… Adi-adi begiratu beharko da eskumarantz eta gorantz, bide marka zuri-gorriak bilatzeko. Izan ere, tranpa apur bat egiten du bideak. Aurrera egiteko esaten digula dirudi, baina ez egin kasurik; markak jarraitu, bestela artadian galtzeko arriskua dago. Diotenez, antzina kontrabandistak aritzen ziren artadi horretan eta aproposa dirudi lan horietarako. Iluna da, ezkutatzeko aproposa, zuhaitz adar batetik bestera aritu beharra daukazu aldioro bidean aurrera egiteko…


Ogoñotik begira

Azkeneko esfortzua egin eta berehala, itsasoa aurrez aurre topatuko dugu. Oraindik Ogoño gainera igo beharrean gara (305 m), justu Laga hondartzatik ikusten den mendi aldera. Handik dago Urdaibairen bistarik ederrenetakoa: Izaro alde batera, parez pare Mundaka eta beheko aldean Lagako hondartza. Beste ikuspegi eder bat handik gertu dagoen San Pedro Atxarrek eskaintzen du.

Bertigoa duenak kontuz ibili beharko du hemen goian. Itzelezko altura sumatzen da, izan ere, Ogoñok pareta izugarria dauka, bertikal zuzen-zuzena.


Bueltako bidea

Balkoi eder horretatik behera egin apur bat eta Ogoñoren beste aldetik egingo dugu bueltako bidea. Oraindik, Ogoño gaineko postontzitik pasatuko gara, bai eta eskalatzaileek Ogoñoko hormak eskegitzeko hartzen duten bidearen albo batetik ere. Horma tente hori eskalatzaile ausartenen kilikagarri da, baina eskalada arriskutsua dela diote, batez ere, lainoa sarri asko sartzen baita, berehala dena tapatzeraino.

Hortaz, aukeran, beherako bidea hartuko dugu. Harrizko bide batera eramango gaitu berehala, baina hor ere aukera batzuk badira. Bata harrizko bidea jarraitzea hilerriraino; bestea, karobitik pasatzen den ezkerreko bidea hartzea. Guk erdi-erditik doana hartu dugu. Pare bat etxeren ondotik igaroko gara eta segituan autoa laga dugun lekura iritsiko gara. Bidegurutzean jartzen duen seinalearen arabera, handik Ogoño kilometro batera dago. Hortaz, beste bat geratzen da iristeko.

Guztira ordu bat eta hogei minutuko ibilaldia egin dugu. Laburra, baina betea eta duda barik, hara gora igotzen denak, bere begi zuloetan gordeko du betiko panoramika bikaina.


Azkenak
2024-11-26 | Leire Ibar
Kutsadura akustikoa egotzita isuna jarri diote Barakaldoko Oxinorte enpresari

Barakaldoko Udalak 11.800 euroko isuna ordaintzea eta gauez hiru hilabetez ixtea exijitu dio Bizkaiko enpresari. Abuztuaren amaieratik txistu etengabe, desatsegin eta jasangaitza igortzen du inguru zabalean entzuten dena.


Laguntza humanitarioa, etenda: 130.000 haur, elikagai eta botikarik gabe

Save the Children erakundearen esanetan, Gaza iparraldeko 130.000 haur artatu gabe daude 50 egunez, gutxienez.


2024-11-26 | Leire Ibar
Nafarroako Musika Kontserbatorioko bi irakasle salatu dituzte indarkeria matxistagatik

Hainbat ikaslek egin dute salaketa.  Irakasleetako bat sexu proposamenengatik eta sare sozialen bidez ikasleei egindako jazarpenagatik salatu dute. Bestea, berriz, ikasgelan izandako jarrera desegokiengatik eta iruzkin sexistengatik.


2024-11-26 | Iñigo Satrustegi
Lorategiak eta lorezainak zaintzeaz

RR
Nork: Maialen Lujanbiok
Noiz: azaroaren 21ean.
Non: Katakraken (Iruñea) plazan.

----------------------------------------------

Hementxe gaude, Katrakakeko aulki guztiak beteta, hementxe. Erorien monumentua eta Landaben hizpide, hasi da koplaka emanaldia edo... [+]


2024-11-26 | EHU Palestina
EHUn Israelen genozidioa eta apartheidarekin harreman oro aztertu eta eteteko batzordearen alde

Palestinan genozidio bat burutzen ari den Israelgo estatu eta berarekin batera diharduten enpresa eta erakunde guztiekin eteteko asmoz sortu zen EHU Palestina. Israelen inpunitatea Europan eta Estatu Batuetan dituen harreman politiko, militar, ekonomiko, zientifiko zein... [+]


DBHko ikasleak literaturzaletzea helburu duen irakurketa-lehiaketa aurkeztu dute

Esloveniako eskoletan izan duen arrakastari tiraka, Alberdania argitaletxeak Euskal Herriko ikastetxeetara ekarri du Joko Ona Denontzat irakurketa-lehiaketa: DBHko ikasleek “kalitate handiko liburuak” irakurriko dituzte taldeka, eta avatarra aukeratuta, horiei... [+]


2024-11-26 | Mikel Aramendi
India, Trump 2.0 aldirako kontuak ateratzen

Ari da mundu guztia kontuak ateratzen Trump 2.0 aldian norberari gerta dakiokeenaren eta munduan gerta daitekeenaren inguruan. Subjektuaren mudakortasuna ezagututa, ziur samartzat eman daitekeen aurreikuspen bakanetakoa da Estatu Batuen Txinarekiko harremanak, ekonomikoak... [+]


2024-11-26 | ARGIA
Indarkeria matxistaren aurkako egunean, gizonei mezua: “Konponbidea ez bazarete, arazoa zarete”

Milaka lagun bildu dute Indarkeria Matxistaren Kontrako Egunean deitutako manifestazio eta elkarretaratzeek. Gizon, hedabide eta erakundeei zuzendu zaie Mugimendu Feminista.


Guraso bileran hizkuntzak nola kudeatu ez badakizu, gida honek lagunduko dizu

Zenbat komunikazio egoeratan ateratzen da galtzaile euskara? Arduradunak ez duelako aurrez pentsatu hizkuntzak nola kudeatu, erresistentziak egoten direlako eta haiei erantzuteko argudioak prest ez daudelako… Soziolinguistika Klusterrak jendaurrean.eus gida ipini du... [+]


2024-11-26 | Ahotsa.info
Paris 365
15 urte pobreziari aurre egiten Iruñerrian, eta inoiz baino beharrezkoagoa

Paris 365 elkarteak 15 urteurrena ospatu zuen larunbatean Geltokin. 15 urte gosariak, bazkariak eta afariak egunean euro baten truke zerbitzatzen urteko 365 egunetan horren beharra duten guztiei. “Atsedenik gabe”, azpimarratu nahi izan zuten bezala. Horrez gain,... [+]


2024-11-26 | Julene Flamarique
Iruñeko auzo guztietan euskarazko haur eskolak galdegiteko manifestaldia egingo dute abenduaren 11n

“Ez da posible hiri guztia zeharkatu behar izatea seme-alabak hemengo jatorriko hizkuntzan murgiltzeko” salatu dute guraso askok. Euskarazko plazak ere “oso urriak direla” salatu dute familia askoren artean eginiko bideoan.


2024-11-26 | Sustatu
Kabi@ 2024 Durangoko Azokan: Eremu digitala pentsatzen eta garatzen

Durangoko Azokaren alor digitala da Kabi@ espazioa eta egitaraua. Aurtengo edizioan, abenduaren 5ean eta 6an izango dira Kabi@ko ekitaldiak, Azokaren lehen bi egunetan (gero 8ra bitartean iraungo du). Ekitaldiak banatuko dira Durangoko Bizenta Migel Liburutegiaren eta Landako... [+]


2024-11-25 | Leire Ibar
Euskal Herriko I. Hikadromoa antolatu dute Durangoko Azokan

Durangoko Azokako berrikuntzetako bat izango da ZirHika taldeak sortu duen hikalarien bilgunea. Hika hitz egitea eta ongi pasatzea izango da helburua, abenduaren 7an Landako ikastetxean.


Eguneraketa berriak daude