Gune biribilak


2021eko uztailaren 20an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Elkar ulertzeko, elkar ikusteko, elkarrekin egon eta elkarrekin denbora elikatzeko gune aproposak eratu behar ditugu. Frontoiak badu bere gune karratua. Hitzari eman behar zaio orain berea: biribiltasuna".
Horrelaxe bukatzen nuen pasa den maiatzaren hogeitabiko artikulua aldizkari honetan. Urtarrilaren hogeita hamarrekoari jarraitzen zion hark eta begi aurrean duzun honek, berriz, aipatu bi artikuluon hariari heldu nahi dio berriro ere, eguneroko kultura xehearen aitzakian, intuizio lainotsuei hitza eman eta, ondorioz, iruten noan haria niretzat ez ezik besteentzat ere ulergarri -ikusgarri- bihurtu nahirik.

0- Etxea
Zerrenda luzea osatuko nuke "etxe" hitza aipatzeaz bat burura datozkidan irudiekin. Argi daukat, ordea, zerrenda hori aldatu egingo litzatekeela pertsona batetik bestera. Esate baterako, hamabost urteko gazte batentzat kanpin denda bat eta gustuko bikotea bihur daitezke benetako "etxe". Elkar bizitza proiektu batean pentsatzen ari direnentzat, ordea, gela bat, sukaldea eta komuna dituen eraikin merke bat izan daiteke munduko "etxe"rik ederrena.

Argi dago, beraz, ez dagoela "etxe" hitzarekin loturiko irudi bakar eta berezkorik. Ezin uka, baina, irudi horietan sumatzen den ezaugarri komun multzoa.

1- Etxearen funtsa
Ipar Ameriketako azken urakanen ondorioz oinarrizko betebeharrak asetuta izatetik kalean lo egitera pasa da milaka lagun. Halakoak ikusita, badirudi barrukoa kanpokoarengandik babestea dela etxe baten funtzioa. Teilatu batek ez du dena egiten, ordea. Jana eta loa ziurtatzeaz batera, bestelako baloreak ere bilatzen ditugu "etxe" batekin amets egitean. Eta balore horiek dira, hain zuzen, norbera non hasi eta besteak non gelditzen diren markatzen laguntzen digutenak.

Babesa eta intimitatea. Bikote banaezin horretan bilduko nuke nik, "etxe"aren benetako funtsa.

Baina zer gehiago dago "etxe"aren irudiari lotuta?

2- Espazioen esanahiak
Gaston Bachelard-ek espazioari buruzko hainbat iradokizun eskaini zigun bere La poética del espacio lanean. Etxeaz eta etxeko gelez, etxeaz eta unibertsoaz, txikitasunaz, intimitate eta biribiltasun fenomenoez aritu zen, besteak beste, eta aitortu behar dut aspaldi erosi nuela liburua, eta are zaharragoa dela haren lehen argitalpenaren data, baina, hala ere, bizitzaren gurpilek tarteka-marteka itzultzen nautela bertako post-it eta esaldi azpimarratuetara, eta, usteak ustel, orri horituak birpasatu ahala sortzen zaizkidan sentsazio eta irudiak euri berria bezain fresko, bizi eta berde iruditzen zaizkidala, zinez.

Kapituluen muina biltzen saiatu naiz, sentsazio eta irudi horien lekuko:

- "Gure inkontzientea nonbaiten bizi da. Gure arima etxe bat da, eta etxeez gogoratzean, geure barneko guneetan bizitzen ikasten dugu.
- Etxea gure lehen unibertsoa da, munduan egoteko txokoa, benetako kosmosa.
- Bakartzen denak norberarengan biltzen denaren itxura hartzen du.
- Txikitasuna handitasunaren etxea da.
- Intimitatean sakondu ahala egiten du aurrera handitasunak.
- Txoriaren gorputzak eta ekimenak ematen diote forma habiari, barruan bueltaka lekua egiten ari delarik.

3- Gune biribiletarantz
"Eraginkortasuna afektuan bilatu behar da". Horra, irailaren hamahiruan Berria-ren erdiko orrialdeetan Mikel Insaustik Andeetako urteberri ospakizunen inguruan jasotako esaldia, eta handik aste betera, egunkari bereko zutabean erabili nuen abiapuntua.

Ez da kasualitatea. "Bihotz gabeko garapen ereduak ez du etorkizunik XXI. mendeari begira". Joseba Azkarraga soziologoaren iritziz ere, une honetan gizartearen jokaleku historikoa aldatzen ari da, eta, ondorioz, eragile kolektibo gehienak beren burua auto-definitzeko prozesuan murgilduta daude (Diruak behar luke bihotzik, 2005).

Azkarragak XXI. mendeari begira kooperatibentzat planteatzen duena oso ondo ezkontzen da elkarte kultural askoren egungo egoerarekin: irudi berri baten premia. Zer dago irudi horren atzean? Beste hitz bi elkarrekin harremanetan eta batak bestea elikatzen: egitura eta ekimena -funtzionamendua-.

Ez. Mundu modernoak artalde ezberdinei jarraika ibiltzera bultzatu arren ez gara ardiak. Eta ukuilu komertzialetan multzokatzeko joera zabalduz doan arren, ez gara behiak ere. Norbaiten esanetara makurtzen gara diru eta babes truke, baina erasotzailearen mamua hor dago beti.

Hain justu mamu horiei kolektiboki aurre egiteko eratzen dugu taldea.

Taldeak babesa ematen digu, konpromiso baten truke, baina konpromiso horren kalenturak gora eta behera egiten du, haizea nondik datorren.

Garai bakoitzak bere marea dakar eta gaur egun argi dago konpromiso hitzak baino mami gehiago duela partaideen emozioetara iristeak, alegia, haren barneko "etxe" partikularrarekin konektatzeak.

Emozio horiek lurra eta ongarria eskatzen dituzte, ordea. Proiektuaren partaide bakoitza bere "etxe" partikularretik aritzeko gunea. Gune aproposa. Gune biribila.

Zergatik biribila eta ez karratua, adibidez?

Hiru hilabete barru zehaztuko dizuet, urte amaierako artikuluan.


ASTEKARIA
2005eko urriaren 09a
Azoka
Azkenak
Zestoako Gaztetxearen desalojoa geratzea lortu dute

Uztailaren 19an, 8:00etan zegoen gaztetxea husteko agindua emanda. Momentuz, lortu dute desalojoa atzera botatzea. Zestoako Gazte Asanbladak Bilboko Aresti Zentro Sozialistaren desaloa jasan zutenei elkartasun osoa adierazi die.


Yael Braun-Pivet izango da berriz Frantziako Asanbleako lehendakaria

Frantziako Asanbleak Yael Brau-Pivet hautatu du legebiltzarreko presidente. Lehia aurreikusten zen FHB eta Macronisten artean, eta azkenean, gutxigatik bada ere, lehendakariaren alderdikoak gailendu dira.


Margolan figuratibo zaharrena

Sulawesi (Indonesia) uhartearen hegoaldean, Leang Karampuang kobazuloan hiru irudi antropomorfoz eta basurde batez osatutako margolana aurkitu dute Griffith eta Southern Cross unibertsitateetako eta Indonesiako Agentzia Nazionaleko arkeologoek. Nature aldizkarian argitaratutako... [+]


Leonard Peltierren ihes ukatua

Lompoc (Kalifornia, AEB), 1979ko uztailaren 20a. Leonard Peltier ekintzaile indigenak eta beste bi presok espetxe federaletik ihes egin zuten. Iheskideetako bat kartzelaren kanpoaldean bertan tirokatuta hil zuten; bestea ordu eta erdi geroago atzeman zuten handik milia batera... [+]


Adin txikiko neska baten erasotzaileari jarritako epaia salatu du Gasteziko Mugimendu Feministak

Gasteizko adin txikiko neska bati sexu erasoa egin zion adin txikiko mutil batek, 2023ko ekainean. Gasteizko Mugimendu Feministak ez ditu bidezkoak ikusten epaileak erasotzaileari ezarri dizkion neurriak. Uste du erasoa jasan duenaren birbiktimizazioa bultzatzen dutela... [+]


Donostiako udaltzainek Parte Zaharreko hainbat gazte “jipoitu eta zauritu” dituztela salatu dute

Alde Zaharreko Gazte Asanbladak (AZGA) salatu du Donostiako Udaltzaingoak auzoko hainbat gazteren aurka astelehen gauean egindakoa: “Auzoko hainbat gazte futbolean jokatzen ari ziren Trinitate enparantzan, Udaltzaingoa hurbildu eta mehatxuka guztiak identifikatzeko agindua... [+]


Ursula von der Leyen Europako Batzordeko presidente izendatu dute

401 aldeko boto eta 284 kontrako jaso ditu, baina gehiengoa lortu du 41 botogatik. Hurrengo bost urteetan berriro ere presidente izango da, popularren, sozialdemokraten, liberalen eta berdeen babesa jasota. EH Bilduk kontra bozkatu du, eta EAJk alde.


Hamabost urte beharko dira Gazako genozidioan Israelek sortutako 40 milioi tona hondakin jasotzeko

NBEren ikerketa baten arabera, lehertu gabeko artilleria, substantzia kaltegarriak eta palestinarren gorpuak daude hondakin artean. 50.000 bonba baino gehiago bota ditu Israelek urritik, eta 40 milioi tona hondakin sortu dituzte.


1.200 soldadu israeldarrek baino gehiagok egin dute beren buruaz beste azken 50 urteetan

Genozidioarekin lotutako suizidio ugari identifikatu dira, armada sionistak datuak ezkutatzen baditu ere.


Eguneraketa berriak daude