Landareak: Arraunlarien ostaza
Pozoituak ibili dira urak Donostia parean... Haizearen aztiak ur-axalak harrotu eta hala moduzko uberak ikusi dira Donostiako ditxosozko estropaden azken egun honetan. Bart goizaldera ostaza haziak emango zizkion baten batek itsasoari.
Ostaza edo apo-belarra edo apo-lilia (Verbascum thapsus) urak pozondu eta arrainak errazago arrantzatzeko erabili izan da. Lan iktiotoxiko honetarako makina bat landare erabili izan da eta badarabilte gaur egun ere: Mediterraneo aldean torbiskoa (Daphne gnidium) eta esne-belarrak (Euphorbia sp.) »tartean aparteko aipamena mereziko duen tartikua», Guyanako indioek Hariari sonatua eta Tephrosia, Kolonbian Phyllanthus mexiae eta abar.
Ostazak aza edo hosto multzoa lurrean zabaltzen du. Verbascum izenak "barbascum" (bizar) omen du jatorri eta hostoa babes-estaltzen duen errauts-ilaun koloreko ilazki trinkoa arrazoi. Hosto hauen erdian bi metroraino irits daitekeen gara sendoa tontortzen du. Hau lore hori biziz janzten da.
Ostaza ortziaren aza ote da? Garai batean aztiek bere gara aginte-zigor gisa dantzatuz espiritu txarretatik babestu eta onei deitzeko erabiltzen zuten. Gara bera kriseiluen mukitarako ere jarri izan da. Asma, bronkitisa, tisia... apalduz arnasa hobetzen du loreen urak; ur honexek zimari distira horia eransten dio. Zainen ehokinak uzkiko zuringodolen mina baretzen du eta, esan bezala, hazi pozoitsua arrantzaleen zorroan dabil. Intsektuak akabatzen dituen rotenoideak dituenez, ostaza osoa beratzen izan duen ura landareak bustitzeko oso ona da.
Urak pozoitzen, arraunlarien ipurdia eta tosta arteko borroka goxatzen eta arnasa luzatzen, ontzi-buru azti-usteen kriseilu eta zigor, horiz tindatutako kalparretan, arerio intsektu alaenak uxatzen... Donostiako estropadan izan da bai ostaza!
Zestoako Iraeta auzoan, Urola ibaiaren meandroan daude Amilibia baserria eta bere lurrak. Horiek modu kolektiboan erosteko dirua biltzen ari da Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkartea. 2025 bukaerarako dute hitzartua azken ordainketa, baina erosketa fasean egon arren,... [+]
Angeluko Cyclopotes elkarteak ikusmen-gabeko jendeer parada ematen die bizikletaz ibiltzeko. Tandem club des déficients visuels du zinezko izena elkarteak eta 2004ean sortu zen. Joan den astean Amikuze eta Oztibarren gaindi pasa dute aste osoa, egun guziez ibilbide... [+]
Orgullo Cazurro talde faxistako kide bati kontra egin zion atxilotuak, eta bideo batean jaso zuen hori. Guardia Zibilak atxiki du berriki, eta badirudi "gorroto-delitu bat" egotzi diola.
Donostian, 300 pertsona baino gehiago “pobrezia eta muturreko bazterkeria egoeran” bizi direla salatu dute Kaleko Afari Solidarioak (KAS) eta Hiritarron Harrera Sarea taldeek. “Michelin izarrak dituzten zortzi jatetxe dituen hirian eta Basque Culinary Center... [+]
Ostiral goizean ekitaldi politiko bateratua egingo dute Gironan, Herrialde Katalanetan. Puigdemont faltako da, ezin baitu itzuli.
Bere sorterri Ataunen hil da Maximo Aierbe Muxika, 74 urterekin. Euskaldunon Egunkariaren sortu aurreko eta ondoreneko urte malkartsuetako eginahaletan parte hartu zutenek gogoratuko dute proiektu berriaren akziodun bila hainbeste lan egindako gizon hura. Disziplina eta... [+]
Bilboko AZET plataformak pisu turistiko bat okupatu zuen atzo, auzoaren turistifikazioa salatzeko.
20:00etan atera dira lehen datuak, harridura orokorra eraginez: zundaketa guziek lehen kokatzen zuten eskuin muturreko RN hirugarren atera da eta ezkerreko FHB Fronte Herritar Berria garaile. Gehiengoan edota gehiengo osoan ikusten zen RN Batasun Nazionalarentzat zaplaztekoa... [+]
Israelgo egunkari Haaretz-ek hilabeteetako ikerketa egin du Israelgo Armadak iragan urriaren 7an Hamaseko erasoari nola erantzun zion aztertzeko. Armadako soldadu eta ofizial ugarirekin hitz egin du eta ondorioa argia da: Israelek Anibal direktiba indarrean jarri zuen, aurretik... [+]
Frantziako Estatuaren aurkako protestak aitzina doaz Kanaky irlan eta errepresioak ere ez dauka etenik. Uztailaren 10ean tiroz hil du errepide blokeoan zegoen Rock Victorin Wamytan gaztea. Independentisten artean ezaguna den familia batekoa da gaztea: 1998ko Noumeako Bake... [+]
Langile eskubideen aldeko ekintzaile Sharifeh Mohammadiri heriotza zigorra ezarri diote. 2023ko abenduaren 5ean atxilotu zuten aktibista matxinada karguak egotzita.
“PPko polizia patriotikoak” Barne Ministerioaren datu-baseen bitartez, Podemoseko politikariak espiatu zituela informatu du El Paísek, horien artean Pablo Iglesias, Yolanda Díaz, Ione Belarra edo Irene Montero. Espainiako Estatu osoko autonomia erkidego... [+]
Iñaki Echanizek irabazi du Zuberoa, Nafarroa Beherea, Hazparne eta Biarnoko zati bat barnebiltzen dituen laugarren hautesbarrutian. 2022an bezala, garaile atera da, ezkerreko Fronte Herritar Berriaren izenean.
