Atzekoz aurrera, zorriak zori
AEBetakoa baino eraginkorrago, zorri ejertzito oso bat omen da lagun baten gutizia den etxeko arrosadian. Landare gajoen petrolioa den izerdia amerikarrek Irakekoa baino aise errazago lapurtzen dute.
Zorriak azkarrak izaki, badakite bai zein landaretan apopilo jarri eta hura jabetzerako beren morroi bihurtu. Zorriak nola arraio aurkitzen du, ordea, ostalari inozentea?
Duela ia mende erdi bat zientzialari ugariren lanak baliatuz Frantziako INRA, nekazaritza ikerketarako institutuko zuzendari izan zen Francis Chaboussosusek bota zuen teoria batek zorriaren ostalari otzanena zein izan daitekeen ulertzen lagun gaitzake. Trofobiosiaren teoria deitzen zaio eta inguruan duzun edozein agronomori galde iezaiozu, ea unibertsitatean erakutsi edo badenik ere aitatu dioten... Trofobiosia landarearen elikaduran gertatzen den desoreka bat da. Desoreka hau naturalki gerta daiteke: lehortea, tenperatura gora-behera handiak... edo gizakiak eragin dezake: ongarri gehiegi, inausketa latzak, botikak... Ondorioz landarea proteolisi egoera batean murgiltzen da, hau da, proteina eta azukre konplexuak hautsi eta izerdira igaroko diren nitrogeno sinplea eta azukre motzak ekoizten ditu. Ejertzitoka datozen izurriteetako intsektuak eta gaixotasunetako onttoek izerdi gozoena, nitrogenoa eta azukrea oparo, duten landareak aukeratzen dituzte.
Zorriaren zorriona aldatzeko, landarea berezko proteosintesi egoerara itzuli beharko litzateke, intsektu eta onttoentzako batere erakargarri ez diren proteina eta azukre konplexuak osatzera, alegia. Hau lortzeko hona trikimailu parea: baga, alga edo osinak uretan jarri eta lau-bost egunetara beste hainbeste urakin nahastuta landareak busti, biga, koipea ederki baino hobeto garbitzen duen garbikari baten ttantta batzuk uretan nahasi eta landarea, eta batez ere zorriak busti, lehenengo bustian ez bada bigarrenean zorriak hilko dira soineko argizari geruza urtu eta hilko dira.
Intsektizida gehienek landarean proteolisia edo desoreka sustatzen dute, beraien negozioa diren zorriak ugaritzeko, noski! Aurreak erakusten omen du atzea nola dantzatu, baina nekazaritzan, beste hainbat eta hainbat gaietan bezalaxe, atzekoz aurrera goazela dirudi... Zorriak zori, zorrionak!
Sare sozialetan ustezko mezu xenofoboak, gorrotozkoak eta indarkeria bultzatzen dituztenak zabaltzea egotzi diote. Osasunari ere 20.000 euroko isuna ezarri dio Indarkeriaren Aurkako Batzordeak Sadarren jokatutako Bartzelonaren aurkako Ligako partidan ikusleen egonaldia... [+]
Matx, tokiko kirolaren sare soziala, atzo jarri zen martxan. Urte hasieran app mugikor gisa jaio ondoren, orain Mastodon azpiegituraren gainean berregina azaldu da. Tokikom tokiko hedabideen sareko kirol albisteen biltegi gisa ageri da webgunea orain nagusiki,... [+]
Bi ordu edo bi ordu eta erdiz haur eta gazte andana hartzen ditu jantokiaren tarteak eskoletan. Jateko, jolasteko eta elkarbizitzeko espazio horretan jantokiko arduradunak esku hartzeko dituen mugez, jarraitzen diren irizpideez, begiraleen rolaz eta duten formazioaz arituko... [+]
Astelehen honetan zendu da langilea Muskizeko enpresan, mantentze lanak egiten zituen bitartean. Zerbitzu medikuek berehala esku hartu bazuten ere, ez zuten lortu suspertzea. UGT sindikatuak lan istripu honen arrazoiak ikertzea exijitu du.
.jpeg)
Azaroak 20an, Haurren Nazioarteko Eguna, ikastetxe sarreretan krespoi belzdun bandera palestinarra eta bi zapata pare jartzea proposatu du hezkuntza arloko ekimen herritarrak. Azaroaren 30etik urtarrilaren 31ra bitartean haur palestinarrentzako elkartasun mezuak jaso eta ondoren... [+]
“Te Siklârel Romanipen” ikasketa plana prestatu dute Ijito Herriaren historia eta kultura Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan txertatzeko. Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak sortu du proiektua, EHUrekin eta Amuge Euskadiko Emakume Ijitoen Elkartearekin... [+]
Bitartekaritzaren eta pertsonen arteko komunikazio zuzenaren bidez, izaera penaleko gatazka bati konponbidea aurkitzea da Justizia Errestauratiboaren helburua. NUPek eskainiko duen prestakuntza 100 ordukoa izango da eta ikasleei titulazioaren gastuen %90 ordainduko zaie.
Vicent Andrés Estellés poetaren hitzak harturik, bat naiz hainbat eta hainbat kasuren artean, eta ez kasu bakan, arraro edo ezohiko bat. Zoritxarrez, ez. Hainbaten artean, bat. Zehazki, Europako Kontseiluaren arabera, eta ibilbide handiko beste erakunde batzuen... [+]
Fermin Muguruzak kontzertua eskaini zuen pasa den larunbatean Martuteneko kartzelan, Iñaki Pikabea 'Piti' eta Joseba Sarrionandia ETAko kideek espetxe horretatik ihes egin eta 39 urtera. Orain, kontzertua dela-eta hainbat jenderen kexak jaso ostean, Eusko... [+]
Argazkia bai, ala argazkia ez? Oraintxe bertan, ez dago argi Rio de Janeiron hasi berri-berria den G20aren goi bileran argazkia izango ote dugun ala ez. Bertaratu diren agintari gorenen “familia-argazkia”, alegia. Horrelakoetan arauzkoa bihurtu dena: turista... [+]
Bizkarsoro filma (Josu Martinez, 2023) Donostiako zinema aretoetan proiektatuko dute ostiral honetatik aurrera (hilak 22); SADEko Iñaki Elorzak azaldu duenez, bi aste inguruz proiektatuko dute printzipioz, eta, arrakasta baldin badu, denbora gehiagoz. Hala azaldu dute... [+]
Nafarroako Salhaketak jakinarazi duenez, laguntza hori ezinbestekoa zen preso egondako pertsonek "gutxieneko oinarri ekonomiko bat" eduki zezaten, "askatasunean bizitzen hastera igarotzean". 480 eurokoa baino ez zen subsidioa.