Net Hurbil: Jainkoak ere Londresko bonbez bazekien zerbait

  • Londresko bonbek piztutako eztabaiden artean bada bat musulmanek etxe barruan daukatena: zer egin zibilen kontrako bortizkeria itsua Islamaren izenean egiten denean? Batzuentzat ekintzaileok ezin dira benetako musulmanak izan. Beste batzuen ustez, Islamaren barruan beti egon dira horrelako joerak.

2021eko uztailaren 27an

Londresko bonben ondoren zorrotz erreakzionatu dute Britainia Handiko musulmanen buruzagiek, Islamak horrelako jokabideak arbuiatzen dituela ozen aldarrikatuz. Baina arazoa sakonagoa eta korapilatsuagoa dela erakutsi du Ziauddin Sardar idazleak.

Pakistan iparraldean jaio zen 1951n Sardar, eta mutikotan etorri Londresera gurasoekin. Fisika eta Informazio Zientziak ikasi zituen. Gaztetatik lan egin du zientziak eta informazioa lotzen dituzten proiektuetan; 40 liburu inguru ditu publikatuak. Horietako batzuetan aztertu du gaur egun Hirugarren Munduko herrialdeek -musulmanek batez ere- zientzia mailan duten atzerapena, eta hau kolonialismoaren ondorioekin esplikatzen du. Ezin esan ezkertiarrentzako susmagarria denik.

The New Statesman astekarian plazaratu duen The Struggle for Islams soul (Islamaren arimagatik borrokan) artikuluan, hasieratik argi utzi du bere jarrera: «Musulman gehienek arbuiatzen dute bortizkeria, baina, hala ere, terroristak Islamaren historian erro sakonak dituen pentsamendu zehatz baten ondorio dira. Musulmanek ez badiote honi aurre egiten, terrore gehiago ikusteko gaude».

Sardarrek bere burua musulman aitortzen du. Eta bere fedea bortizkeria arazoekin hain lotuta egoteak aztoratzen du. Ez dute lasaitu Britainia Handiko musulmanen buruzagiek egindako deiek. «Deklarazio horien arabera -dio Sardarrek- bonba horiek jende ero eta gaixoak ipini ditu, Islamak ez omen dauka zerikusirik horiekin. Baina Islamak dena dauka ikusteko horrekin. Terroristak Islamaren iturriak ari dira erabiltzen beren ekintzak justifikatzeko. Nola esan dezakegu zerikusirik ez duela?».

Londresen bonbak lehertu ziren astean bertan, musulmanen egoitza sakratu den Mekan -Saudi Arabian- eraikuntza historikoak suntsitzen ari ziren bulldozerrez. Eta Indian emakume talde bat saiatzen ari zen andre gazte bat islamdarren madarikaziotik askatzen: aitaginarrebak bortxatu zuelako, herriko buruzagiek kondenatu dute senarrarengandik eta bost seme-alabengandik aparte bizitzera. Hiru gertakizun horiek »beste askorekin batera» Islamaren ikuspegi beraren erakusgai ikusten ditu Ziauddin Sardarrek.

Ikertzaileak analizatu du pentsamolde estu hori, Al Kaedak bezala mundu osoko hainbeste islamdarrek beren estrategia eta ekintzak justifikatzeko erabiltzen dutena. Koranaren irakurketa zehatz baten fruitua da bere ustez.

Hasteko, Koranaren irakurketa honek historia gorroto du. Ez du aurrerapenik, moralaren garapenik eta giza eboluziorik onartzen. Honek ondorio oso nabarmenak ekarri ditu Saudi Arabian bertan. Azken 50 urteetan Meka eta Medinan 300 eraikuntza historikoz goiti suntsitu dituzte. Bertan lan egina da Sardar, eta ondo ezagutzen du gaia. Geratzen diren eraikuntza zahar bakarrak laster joango omen dira lurrera, duela urte gutxi talibanek Afganistango Bamia bailaran buda erraldoiak dinamitaz lehertu zituzten moduan.

«Saudi Arabian nagusi den wahabismoak ez ditu babestu eraikuntza zaharrak, batik bat Profetarekin zerikusia zutenak. Zergatik? Beste musulman batzuek ere aipatu dezaketelako Profetaren historia eta horrela erakutsi Profeta une eta leku jakin batean bizi zen eta ondorioz modu zehatz batean jokatzera behartuta zegoen gizona zela. Profetaren ekintza bakoitza eternalizatu eta unibertsalizatu nahi dute wahabiek. Horregatik testuingurua arriskugarria da haientzako, eta desagerrarazi egin behar da».

Kharjiteek utzitako erro zaharrak

Wahabismoaren beste ardatza bere monolitismoan datza. Ez du ez onartzen eta ez ulertzen berea ez den beste ikuspegirik. Iritzi alternatiboa dutenak apostatak, kolaboratzaileak edo are zerbait okerragoa direla uste du Islamaren barruko tradizio honek. Hau argitzeko, aipatu dugun Indiako emakumearen kasua kontatu du Ziauddin Sardarrek.

Imrana Bibik 28 urte ditu eta Uttar Pradesh estatuan bizi zen gizon txiro batekin ezkonduta. Aitaginarrebak bortxatu egin zuen. Eta orduan inguruan wahabien ildoa segitzen duten seminario bateko apezek erabaki zuten bere bost haur eta gizonarengandik aparte bizi behar zuela. Protestan joan ziren emakumeei aurre egin zieten Deobandeko apezek esanaz: «Gure fatwa (agindua) onartzen ez duen musulmana ez da musulman benetakoa, Islamari traizio egiten dio».

Historiatik kanpo dagoen tradizioak ez du onartzen Islamaren aniztasuna. Islamaren barruan izan diren eta diren tradizio humanista, arrazionalista edo mistikoak, denak bihurtzen dira horrela arriskutsu. Horregatik, India eta Bangladeshen erre egiten dituzte Ahmadiyya sektaren elizak, Mahoma azken profeta izan ez zela esateagatik. Pakistanen sunitek xiiak akabatzen dituzte, Iraken bezala. Eta Aljerian Talde Islamiko Armatuak (GIA) herrialde osoa deklaratu zuen herejetzat, edozein herritar heriotzera kondenatuz.

Islam barruan, Sardarren iritzian, hasieratik egon da present joera hau, ez da askok uste izan duten moduan gauza modernoa. Mahoma hildakoan bere lekua hartu zuten lau kalifetako bat, Ali, kharjite izeneko sektako kide batek hil zuen. Kharjiteena sekta puritanoa zen eta bere kideek azken Profetak egindako errebelazioaren ondoren, historia bukatu zela uste zuten. Kharjiteek musulman izatearen ikuspegi arras ezberdina ekarri zuten. Egiazko musulman izateko arima garbia eduki behar zen, eta horrelakoa den batek ezin du ezer txarrik egin, bekaturik ez du sekula. Aldiz, bekatu egin duena ez da egiazko musulmana eta edonork hil dezake. Sekta hori suntsitu egin zuten, baina bere ideiak etengabe azaldu dira ondorengo 1.300 urteetan.

XVIII. mendean kharjiteen arrastoei jarraituz Muhammad Ibn Abd al-Wahhab-ek wahabi sekta sortu zuen. Arrasto berak ikusten ditu Sardarrek joan den mendean Musulmanen Anaitasuna sortu zuen Sayyid Qutb-en ideietan, gaur hain famatua den Bin Ladenen dotrinan eta beste talde islamiar askoren hitzetan.

«Gizatasuna eta historia ekuaziotik kanpo utzi dituztenez, kontzientziarik ez dute. Ez kulparen edo damuaren noziorik. Beraiek perfektuak direla daukate txertatuta psikologian, eta ondorioz edozer egin dezakete inpunitate osoz». Faxismoa ez da urrun horrelako pentsakizunetik, eta hala ikusi zen Afganistanen talibanen eskutik.

Azken asteotan musulmanen artean antzeko analisiak idazle gehiagok ere egin dituzte. Islamaren barruan eztabaida sakona behar dutela, alegia.

Arazo asko aurkituko dituzte horretarako. Alde batetik, horrelako eztabaida ez da erosoa ezein komunitaterentzako. Baina bestetik, George Bushek deklaratutako «Terrorearen kontrako Gerra»k gauza zaildu egiten du. Ziauddin Sardarrek idatzi duenez: «Gerra horrek munstroa elikatzen du. Horregatik Irak bihurtu da filosofia neo-kharjitearen lurrik emankorrena».


www.argia.eus/nethurbil helbidean, gai honi buruzko informazio gehiago eta Interneteko loturak.


Azkenak
Zigor gehiago espero dituzte Zarauzko EAJko zinegotzi ohiaren etxearen auzian

EAEko Auzitegi Nagusiaren epaiak ez duela "zirrikiturik utzi" dio SOS Talaimendi plataformak, eta "oraindik merezi duten legezko zehapena jaso ez duten zenbait erabaki arbitrario eta ia delituzko" geratzen direla adierazi du. Besteak beste, Zarauzko Udalak... [+]


Isunak kendu dizkiete ertzainei euskaraz hitz egiteagatik zigortutako donostiarrei

Eusko Jaurlaritzak isunak kendu dizkie ertzainei euskaraz hitz egiteagatik zigortuak izan ziren Donostiako herritarrei. Manex Ralla eta Amaia Abendaño dira herritar horiek, isunak kendu dizkietela baieztatu diote hedabide honi.


2025-01-30 | Leire Ibar
EITBko Euskara Batzordeak salatu du baztertu egin dela euskararen eskakizuna zuzendaritza postuetan

EITBko Euskara Batzordeak gaitzespena adierazi du azken hilabeteetan egindako zuzendaritza postuetarako hautaketa prozesuak direla eta. Salatu dutenez, euskarazko C1 maila ez duten hiru pertsona hautatu dituzte postu garrantzitsuetarako: EITB Mediaren zuzendaritzarako, Social... [+]


Adifek dio AHTko obretan “lan osasun baldintza egokiak” betetzea bermatzen duela

AHT Geldituk Nafarroako Abiadura Handiko Trenaren obretan lan esklabotza egoerak daudela salatzen duen lekukotza eskandalagarria jaso ondoren, obra horiek sustatzen dituen Adif sozietateak publikoki erantzun behar izan du: "Gezurra dira".


2025-01-30 | Aiaraldea
Amurrioko Udalak uko egin dio Aiaraldea Komunikabidearen dirulaguntza 2025eko udal aurrekontuetan sartzeari

Ostegun honetako Udal Osoko Bilkuran eztabaidatu eta bozkatuko dira Amurrioko Udaleko 2025erako aurrekontuak eta, beste behin ere, Udal Gobernuak uko egin dio Aiaraldea Komunikabidearen hitzarmen eta dirulaguntza berrezartzeari.


2025-01-30 | Ahotsa.info
KarKarCar, mugikortasun kooperatiboko proposamen berria Iruñerrian

Kar Kar Car auto elektrikoen erabiltzaileen kooperatiba ibilgailuen flota handitzen eta bere zerbitzua Iruñerriara zabaltzen ari da.


Guardianeko langileek mobilizazioekin jarraituko dute, instituzioen “promesa faltsuen” aurrean

Asteazkenean ekin zion Laudioko enpresak labea hozteko prozesuari, Eusko Jaurlaritzako teknikarien bermearekin. Langileak haserre eta "engainatuta" azaldu dira erakundeen jarrerarekin: "Gu babestera joan eta langileen ondoan egon behar zuena, ez da egon"... [+]


2025-01-30 | Gedar
Otsailaren 12an epaituko dute Raimundo El Canastero taldea

Lizarrako Udalaren jarrera autoritarioa salatzeko sortu zuten Beef D'Alda abestia, eta horren harira auzipetu dituzte. Adierazpen askatasuna aldarrikatzeaz gain, otsailaren 8rako egitarau bat antolatzen ari dela jakinarazi du musika taldeak.


Etorkizuneko belaunaldiak gurpil gainean eramanez Gasteizen

Bizieskola ekimenaren bitartez Gasteizko Eraman kooperatiba ikastetxeetako umeak trebatzen hasi da ikasturte honetan, hirian bizikletaz segurtasunez eta modu independentean ibiltzeko. Gasteizko Udalarekin batera parte hartzen du ekimenean, eta kooperatibako kideek ikastetxeetako... [+]


Mendebaldeak Kongon dituen hainbat enbaxada jo-mugan hartu dituzte M23ren kontrako protestetan

Kongoko Ipar-Kivuko Goma hiriburura sartu eta bereganatu du Martxoak 23 talde armatuak. Zabalpena aitzina doa eta Bukavu Hego-Kivuko hiriburua dute orain xede. Herritarrak karrikara atera dira, M23aren aurka eta Ruandak eta Mendebaldeak erakunde armatu horri erakutsitako... [+]


2025-01-30 | Axier Lopez
Mugikorrik gabeko eskolak Brasilen

Gure bizitzetan pantailen inbasioa azkartu da azken urteotan. Euskal Herrian, alde batetik, “pantailak euskaraz” nahi ditugula diogu ikus-entzunezkoen eskaintza handitzeko, eta bestetik, antolatzen gara eskoletan askotariko pantailek irabazi dituzten eremuak... [+]


2025-01-29 | Julene Flamarique
Greba mugagabea hasiko dute Trapagarango MFS enpresaren 104 langileen kanporatzearen aurka

ELAk eta LABek EREa baztertu eta berau erretiratzea galdegin dute. Sindikatu biek gogoratu dute 2023an antzeko neurriak geldiaraztea lortu zutela mobilizazioen bitartez


2025-01-29 | Julene Flamarique
Marokok “inolako azalpenik eman gabe” El Aaiunen sartzea eragotzi die Eusko Legebiltzarreko ordezkariei

Mendebaldeko Saharako giza-eskubideen egoeraren azterketa egiteko bidaia egin dute Euskal Fondoko eta Eusko Legebiltzarreko kide batzuek. Hegazkinetik ezin izan dute jaitsi ere egin. Legebiltzarkideek Marokoren jarrera “lotsagarria eta onartezina” dela adierazi dute.


Eguneraketa berriak daude