Ermuko erdal giroan euskarazko bi hedabide


2021eko uztailaren 19an

Arreta Irratiak urtebete egin du aurten, maiatzaren 29an. 107.4 frekuentzian entzun daitezke irratiak prestatutako saioak. Irratiko arduradunak, Jabi Vidalek, esan digunez, «denetarik egiten dugu, magazinak, elkarrizketak, egunkarien albisteen inguruko debateak eta abar. Musikari buruzko programa bat ere badugu eta Fisikako bi ikaslek egindako fisikari buruzkoa ere bai». Bertsolaritza, hip-hop, jazz, ska, rock edo flamenkoa entzun daitezke irratian eta baita bidaiei buruzko emisioak ere. Egunean zuzeneko bi ordu egiten dituzte eta gainerakoa musika eta errepikapenekin betetzen dute.

10 dira sortzen dituzten saioak eta denak euskaraz. Vidalek adierazi digunez, «irratia euskaraz eginda entzule kopurua asko murriztuko zela bagenekien, baina hasieratik argi izan dugun ideia da. Hala ere, euskara erabiltzen ez duen jende gazte askok entzuten du irratia, beraz, hori ere ona dela uste dugu». Bere ustez, «erantzun ona jaso dugu, irratia herrian barneratu egin da».

Irrati lokal asko bezala, Arreta Irratia ere gutxiren artean sortu zuten: Asier Unanuek, Haritz Cordobak, Iñaki Ziarsolok eta Jabier Vidalek. Poliki-poliki lagun gehiago gehitu dira eta gaur egun 15 bat dira proiektua bultzatzen dutenak eta bertan lanean dabiltzanak, denak ermuarrak. Denek egiten dute lan musu-truk.

Herriko Arreta Irratiak lehen urratsak 2001eko uztailean eman zituen, nahiz eta oraindik egoitzarik, dirurik eta izenik ere ez izan. Kontzertu eta bestelako ekitaldiei esker egoitza alokatzeko eta materialak erosteko dirua lortu zuten. 2003ko San Martin azokan Arreta Irratia aurkeztu zuten herriko plazan programa eginez. Irratia handik bost hilabetera jaio zen, maiatzaren 29an, Kaleko Berbak programarekin.

Irratiaren helburua irrati libreen kudeaketarako sortutako Arrosa proiektuan parte hartzea da. Horretarako Interneterako sarbidea lortu behar dute eta horretan dabiltza gaur egun buru-belarri.

1.650 Drogetenitturri hilero

Euskaraz aritzen den herriko beste komunikabidea Drogetenitturri hilabetekaria da. 1.650 ale banatzen ditu Ermuan eta Mallabian hilero eta bietako informazioa biltzen du.

Aldizkariak soldatapeko langile bat du gaur egun eta maketaz arduratzen den beste bat. Kolaboratzaileak ere baditu eta bertako koordinatzaile Alazne Aiestaranek dioen bezala, «oso garrantzitsuak dira, haiek gabe aldizkaria ezin izango litzateke egin». Kolaboratzaileek ez dute ezer kobratzen eta herriko jendeak osatzen du talde hau. Aldizkaria Euskal Birusa elkarteak dituen bazkideei banatzen zaie -215 bazkide gutxi gorabehera-. Bestalde, Ermuko eta Mallabiko denda, taberna eta leku publiko gehienetan ere zabaltzen da. Halaber, etxean Drogetenitturri jaso nahi dutenek ere eskura dezakete. Doan banatzen da eta 650 etxetara heltzen da, bazkideak barne.

Herrian duen harrerarekin kontentu daude langileak. Aiestaranen ustez, «lortu dugu euskal hiztuna ez den jendea ere erakartzea. Askotan aldizkari elebiduna egin beharko genukeela esaten digute. Gutxi dira herrian aldizkaria ezagutzen ez dutenak». Izan ere, Udalak kaleratzen duen bihilabetekariaz gain, ez dago beste herri komunikabiderik Ermuan. Hala ere, Aiestaranek adierazi duen bezala, «gure helburua ez da konpetentzia egitea, ezingo genuke nahita ere. Beraz, herrian berezia iruditzen zaiguna egiten saiatzen gara eta horrela jendea erakartzen».

Mallabiko eta Ermuko Udalek diruz laguntzen dute aldizkaria eta Bizkaiko Foru Aldundiaren eta Eusko Jaurlaritzaren diru-laguntzak ere jasotzen ditu. Laguntza gehiago, kolaboratzaile gehiago, eta ahal izanez gero tirada igotzeko diru gehiago nahiko lukete aldizkariko arduradunek. Irailean azterketa bat egingo dute zenbateko tiradara hel daitezkeen jakiteko. Aiestaranek berak dioen moduan, «herrian denek euskaraz ez baitakite eta ez litzateke logikoa izango tirada irakurleak baino gehiagokoa izatea. Gainera, gure soldatak igotzeko ere diru gehiago nahiko genuke, ez baikara iristen lanbide arteko gutxieneko soldatara».

Drogetenitturri 1994. urtean sortu zuen herriko Euskal Birusa euskara elkarteak. Aiestaranek gogoan duenez, «garai hartan izan zen herri aldizkarien loraldia. Eibar, Elgoibar eta Arrasaten sortu ziren lehenak. Arrasate Press izan zen erreferentea». Orduan Drogetenitturri saldu egiten zen eta langile guztiak boluntarioak ziren, baina 8-10 ale baino ez zituzten atera horrela. Hala, egitura birplanteatu zuten eta soldatapeko langile bat eta maketatzaile bat jarri zituzten.

2003. urtean Drogetenitturriren 100. zenbakia kaleratu zuten eta uztailekoa 126.a izango dute. Ez zaie erraza egin 126.enera iristea: 2000. urtean aldizkaria desagertzear egon zen. Taldea nahiko desegituratua zegoen, langile finko bakarrak lana utzi zuen eta baita publizistek ere. Hala ere, «lortu dugu buelta ematea» dio gaur eguneko koordinatzaile Alazne Aiestaranek.

Aldizkariak izena luzea eta bitxia du eta beraren azalpenak merezi du: Drogetenitturrik Ermuko leku izen bat jasotzen du, Errekalde bideko iturriarena eta Droget zen iturriari txorrota jarri zion pilotari ezagunaren ezizena. Leku hori oso maitatua izan da ermuarrentzat, uda aldeko bainu eta atsedenleku estimatuena.

Euskal Birusaren itxaropena: gazte ermuarrak

Euskal Birusa euskara elkartea 80ko hamarkadan sortu zuten herriko 15 bat lagunek. Taldea, gaur egun, populazioaren %54 gaztelania elebakarra den eta %45,8 elebiduna den herrian ari da lanean. Iaz martxan jarri zuten Berbatruk egitasmoa abian jartzea dute aurtengo helburua. Honen bidez ostalarien artean euskara erabiltzea indartu nahi dute. Berbetan izeneko euskararen gogoeten inguruko jardunaldiak ere antolatzen dituzte eta aurten, Ermuko Udalak LKS enpresari eskatutako egoera soziolinguistikoari buruzko diagnosiaren emaitzak aurkezu dituzte.

Nahiz eta herritar gehienak (%89,6) euskara promozionatzearen alde agertu, azterketaren arabera euskararen transmisioa galtzen ari da eta 0 eta 3 urte arteko haurren ia %80ak gaztelera jasotzen du. Horrek esan nahi du euskara eskolan ikasten dela nagusiki. Beste datu esanguratsua euskararen erabilera da. Batez ere familian erabiltzen dute ermuarrek euskara (%15). Gaztelania gehien erabiltzen den lekuak dira berriz, osasun zerbitzuak eta Udala (%80).

Irakaskuntzari dagokionez, nahiz eta ikasle gehienak B eta D ereduan aritu A eta B ereduko matrikulazioek gora egin dute eta D eredua, aldiz, ez da hazi.

Hala ere, Euskal Biruseko kide eta Arreta Irratiko koordinatzaileak, Alazne Aiestaranek dioenez,«gaur egun haur gehienek B eta D ereduan ikasten dute eta gehienak euskara ulertzeko eta hitz egiteko gai dira, baina aisialdia beste kontu bat da, ez da euskara erabiltzen. Hor saiatu beharko ginateke. Gu itxaropentsu gaude, bestela ez ginateke hemen arituko. Herriko etorkizuna gazteak dira.»


Azkenak
2024-12-31 | Julene Flamarique
24 urteko espetxe-zigorra bete ostean libre da Guillermo Merino durangarra

Merino 2001. urtean atxilotu zuten, eta dispertsioa jasan du, zigorraren zati handi bat Euskal Herritik kanpoko kartzelatan igaro baitzuen baldintza “zailetan”. Orain, askatasuna berreskuratu du.


2024-12-31 | Leire Ibar
Prezioek gora egingo dute urte berriarekin batera

Urte berriaren hasierarekin, hainbat zerbitzu eta produkturen prezioetan igoerak izango dira. Elikagaietan, energia fakturetan, udal-zergetan eta etxebizitza gastuetan garestitze nabariak atzemango dira.


2024-12-31 | ARGIA
Apirilaren 11n egingo da Aberri Egun bateratua, Euskal Herria Baterak deituta

Euskal Herria nazio dela aldarrikatzeko ekitaldia egingo dute Donostiako Kursaalean. Astebeteko ekitaldi sorta izango da.


2024-12-31 | ARGIA
Gontzal Fontaneda euskaltzale gasteiztarra hil da

Euskaltzale eta militante gasteiztarra abenduaren 30ean hil da. Gontzal Fontaneda Orille (1943-2024) 1960ko hamarkadan euskarak Gasteizen egin zuen bidearen lekuko eta bidelagun izan zen. 15 urterekin hasi zen euskara ikasten. Euskara ikasteko metodo bat asmatu zuen eta euskara... [+]


Eraikiz kolektiboa: “Gizonok matxismoaren aurrean ardurak hartzeko unea iritsi da”

Ander Magallon, Mikel Irure eta Xabier Jauregi Metropoli Forala saioan egon dira maskulinitate berrien inguruan mintzatzen.


2024-12-31 | ARGIA
Zarautzen terapia kontsulta duen gizon bat atxilotu dute, emakume bati sexu-erasoa egitea egotzita

Getariako etxebizitza batean egin dio eraso, Segurtasun Sailaren arabera. Emakumea astero joaten zen terapia naturaleko kontsultara, eta Ertzaintza ikertzen ari da ea antzeko ekintzen biktima gehiago dauden.


2024-12-31 | Leire Ibar
Kataluniako emakume kazetarien erdiak baino gehiagok jasaten du sexuagatiko diskriminazioa

Media.cat-ek egindako azken ikerketak agerian utzi du emakume kazetariek Katalunian jasaten duten sexu-diskriminazioa. Inkestatutako emakumeen %54,4k sexu-jazarpena jasan dutela eta %55,1ek sexu-generoaren araberako jazarpena izan dutela adierazi dute.


2024-12-31 | Julene Flamarique
Akusazioak hemezortzi urteko espetxe-zigorra eskatu du Mario Lopez Gernikako entrenatzaile ohiarentzat

Sexu erasoak 1998an hasi ziren, biktimak 13 urte zituenean. 2003an kluba utzi bazuen ere, emakumeak iaz salatu zituen sexu erasoak, Mario Lopezek taldeko entrenatzaile gisa jarraitzen zuela. Orain 18 urteko espetxe-zigorra eskatzen du akusazioak, fiskaltzak baino lau urte... [+]


Israelgo espetxerik ankerrenean atxiloturik dago Gazako azken ospitaleko zuzendaria

Hussam Abu Safiya medikua askatzeko eskatu du Osasunaren Mundu Erakundeak, eta bere aldeko kanpaina ere abiatu dute sareetan. Abu Safiya medikua ez da edonor; nazioartean erreferente bihurtu da, berak zuzentzen zuen ospitalearen aurka egindako erasoak kontatzen zituelako.


2024-12-31 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Obrak eta obrak, marra horia lausotzeko

Garai aproposa izaten da urteburua iraganeko lorpenak goraipatzeko eta, are gehiago, etorkizuneko asmo-usteak aldarrikatzeko. Eta halatsu da Txinan ere, alafede. Bide batez, ez da harrigarria abenduko azken orduetan, aurreikusitako planari aurrea hartuz, Xinjiangeko Urumqi-Yuli... [+]


Petardo eta bengalak, albo-kalteak dituen tradizioa

Urtezahar gauean petardo, bengala, traka, suziri eta bestelako gailu piroteknikoekin jolasean arituko dira asko eta asko aurten ere, horietako ez gutxi adin txikikoak. Eta errepikatuko dira istripuak, suhiltzaileen esku-hartzeak, eta burrunba gordin sufritzen duten ume, adineko... [+]


2024-12-31 | Usurbilgo Noaua
Beste sute bat izan zen erraustegian

Suhiltzaileek beste sute bat itzali behar izan zuten abenduaren 27an Zubietako erraustegian.


2024-12-31 | Josu Iraeta
Borroka luzearen ametsak, egiazko nahi ditut

Badira, garun distiratsua izanik, "zehaztasun gutxiko" definizioekin, gauza bera, beste era batera esanda, aldatzen eta itxuraldatzen adituak direnak. Berea zen, eta hainbat hamarkadatan errepikatu den proiektu in eternum bat izan da. Hasiera batean hori zen hegemoniko... [+]


Bizilagunekin plataforma munduko futbol kopa Donostian jokatzearen aurka: “Ez dugu gure aurkako golik ospatuko!”

Bizilagunekin plataformak gogor kritikatu du Donostia 2030eko munduko futbol txapelketaren egoitzetako bat izatea, Marokok, Portugalek eta Espainiak antolatuko duten edizioan. “Hiria munduko mapan kokatzea” eta “lehen mailako kirol ikuskizuna herritarrei... [+]


2024-12-31 | Sustatu
Max streaming plataforman ere euskarazko edukiak agertzen hasi dira

Nazioarteko ordainpeko streaming plataformetan, Amazon Prime Video eta Netflix izan ziren lehenak euskarazko edukiak eskaintzen, eta orain Max gehitu zaie (2024 arte HBO edo HBO Max izan dena). Pantailak Euskaraz-ek azpidatziak moldatu ditu, eta EITBk bikoizketak eskaini, eta... [+]


Eguneraketa berriak daude