Euskararen inguruko albiste laburrak


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.


Euklidesen Elementuak matematika liburua euskaraz

Euklidesen Elementuak liburu klasikoa euskaraz irakur daiteke Elhuyar Fundazioak argitaratu eta Patxi Angulok itzuli duen bertsioari esker. Euklidesek duela 22 mende inguru idatzi zuen liburua eta orduz geroztik zientzia liburuen artean gehien argitaratutakoa eta itzulitakoa izan da. Geometria, zenbakien teoria, zenbaki irrazionalak, espazioko geometria eta beste hainbat gai jorratzen ditu liburuak. Elementuak liburua zientziaren alorrean oso garrantzitsua izan da eta Angulo itzultzaileak adierazi duenez, «liburu hau agertu zenean beste guztiak desagertu ziren eta erromatarren garaitik XIX. mendea arte erabili da eskoletan matematika erakusteko». Patxi Angulok Elementuak lanaren itzulpenaz gain, hainbat atal gehitu dizkio bere liburuari.


Gaelikoa Europako hizkuntza ofizial izatea ospatzeko arrazoirik ez?

Gaelikoa Europar Batasuneko hizkuntza ofiziala bihurtuko da 2007an. The Irish Independent egunkarian idatzi duen Eilis O’Hanlon kazetariak ez du neurri hori ospatzeko arrazoirik aurkitu. O'Hanlonen ustez, «(...) herritarrik konprometituenez osatutako taldetxo batek Europako Batasunak irlandera onartu zezan burrunda eragiten badu ere, inori ez dio axola. Axola balitzaigu bezala egiten dugu, hori delako Irlandako jende ikasi eta aurreratuak defendatu behar duen aldarrikapen bat (...)». Ofizialtasuna eskatzea baino neurri hoberik badu O’Hanlonek: «Irlandera hainbeste maite badugu, errekazionatu beharra daukagu. Adibidez: irlanderaz hitz eginda. Horren ordez, zenbait keinu alferrikakorekin konformatzen gara, hala nola, kaleen izenak gaelikoz ipintzearekin. (...) Nola edo hala moldatu gara Europako aurrekontuetatik 3,5 milioi euro lortzeko urtero, EBren agiriak gaelikora itzultzea ordaintzeko, bitartean herrialde honetako jende guztiak ingelesez irakurri ditzakeen arren. Europaz ondo baliatu gara».


Behatokia nazioartean

Hizkuntz Eskubideen behatokiak hiru bidaia egin berri ditu Kurdistanera, Italiako Trieste-ra eta Londresera. Hiru helburu bete nahi ditu atzerrian Behatokiak: Euskal Herrian hizkuntza eskubideak zertan diren azaltzea, Behatokia nazioartean erreferente bihurtzea eta nazioarteko aditu eta erakundeekin hizkuntza komunitate gutxituen sarea edo kontseilua sortzea.


Azkenak
Birundaren aldeko manifestazioa egin dute Donostiako Parte Zaharrean barrena

Pasa den asteko "kaleratze ilegala" salatu dute hainbat herritarrek, ostiral arratsaldean.


2025-03-31 | Ahotsa.info
Burlatako Gazte Asanbladak gaztetxearekin jarraitzeko akordioa iragarri du Udalarekin

Manifestazio jendetsu batek herriko kaleak zeharkatu ditu, Poliziaren gehiegizko dispositibo batek zainduta, gazteek kudeatutako guneen defentsan eta Gaztetxeak erasoen aurrean defendatzeko. Manifestazioaren amaieran, publiko egin dute iragarpena.


2025-03-31 | Gedar
Etxebizitza-arloko arrazakeria salatu eta apirilaren 5ean mobilizatzera deitu dute hainbat kolektibok

Etxebizitza eskuratzeko orduan pertsona arrazializatuek eta migratzaileek jasaten duten bazterketa sistematikoa salatu dute Gasteizen, agerraldi baten bidez. Apirilaren 5ean Donostiara bertaratzera deitu dute, etxebizitza-eskubide unibertsalaren alde.


2025-03-31 | Usurbilgo Noaua
Zaintza eredua eraldatzeko ahalegin betean segitzen du Usurbilek

Usurbil herri zaintzaileagoa izateko lankidetzan ari diren herrikide, eragile eta erakundeen talde argazkia duzue albiste honi atxikitakoa. Larunbatean Sutegin egindako "Usurbil, herri zaintzailea" izeneko ekitaldian atera genuen. Norabide horretan herri hau egiten ari... [+]


analisia |
Save the Children, saldu bonbak (II)

Historia errepikatzen dela idatzi zuen Marxek, “lehenik tragedia gisa, gero fartsa moduan”. Armagintzaren eta militarismoaren inguruan errepikapen hutsa ez, espiralean goraka doan buklea ari gara bizitzen, fartsatik asko duena, eta tragedian amaitzeko gero eta aukera... [+]


Miranderi buruzko zikloa abiatuko dute Iruñean, bere obraz eta figuraz gogoetatzeko

Astelehen honetan hasita, astebetez, Jon Miranderen obra izango dute aztergai: besteren artean, Mirande nor zen argitzeaz eta errepasatzeaz gain, bere figurarekin zer egin hausnartuko dute, polemikoak baitira bere hainbat adierazpen eta testu.


2025-03-31 | Garazi Zabaleta
Errekauek
“Errekauek” eta “enkarguk” etxean jasotzeko proiektua Azpeitian eta Azkoitian

Duela lau urte abiatu zuten Azpeitian Enkarguk proiektua, Udalaren, Urkome Landa Garapen Elkartearen eta Azpeitiako eta Gipuzkoako merkatari txikien elkarteen artean. “Orain proiektua bigarren fasera eraman dugu, eta Azkoitian sortu dugu antzeko egitasmoa, bere izenarekin:... [+]


2025-03-31 | Nagore Zaldua
Udaberrian sakura loreak eta itsas-tomateak

Itsasoan badira landareen itxura izan arren animalia harrapari diren izaki eder batzuk: anemonak. Kantauri itsasoan hainbat anemona espezie ditugun arren, bada bat, guztien artean bereziki erraz atzemateko aukera eskaintzen diguna: itsas-tomatea.


2025-03-31 | Jakoba Errekondo
Ohea berotzearen teknika

Ohe beroan edo hotzean egiten da hobeto lo? Nik zalantzarik ez daukat: hotzean. Landare jaioberriek bero punttu bat nahiago dute, ordea. Udaberriko ekinozio garai hau aproposa da udako eta udazkeneko mokadu goxoak emango dizkiguten landareen haziak ereiteko.


Apirila, zikloaren hasiera

Udaberrian orain dela egun gutxi sartu gara eta intxaurrondoa dut maisu. Lasai sentitzen dut, konfiantzaz, bere prozesuan, ziklo berria hasten. Plan eta ohitura berriak hartu ditut apirilean, sasoitu naiz, bizitzan proiektu berriei heltzeko konfiantzaz, indarrez, sormen eta... [+]


2025-03-28 | Sustatu
La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien kaltea monitorizatuko du Puntueus-ek

Azken aldian, asteburuetan, Internet ez dabil ondo. Hasieran, zaila zen webguneei ezarritako blokeoen zergatia ulertzea; orain, badakigu Espainiako La Ligak agindu zituela, futbola modu ilegalean emititzea saihesteko. La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien... [+]


Abenduaren 27an Bilbao Arenan milaka euskaltzale batzeko dei egin du Kontseiluak

Bilbon eginiko aurkezpenean iragarri dute ekitaldia, euskarari "arnas berri bat emateko eta behar duen indarraldia gorpuzten hasteko" lehen urratsa izango dela nabarmenduta. Euskaltzale guztiei, baina, oro har, "justizia sozialean eta gizarte kohesioan aurre... [+]


Eguneraketa berriak daude