Estresa uretan disolbatua
Lehen ere esan dugu lur azpitik azalera agertzen den urari ur termal deitzen zaiola, baldin eta agertzen den tokiko batez besteko tenperatura baino bost gradu beroagoa bada. Hala ere, badira askoz tenperatura altuagoan agertzen direnak. Fiteroko bainuetxekoak, esaterako, hipertermalak dira, hau da, oso beroak (48 gradu); Zestoakoak, aldiz, epelagoak dira: 27 edo 31 gradu, iturriaren arabera. Hipotermalak, beraz. Aipatutako biek osatzen dute Euskal Herriko bainuetxe hirukotea, Kanbokoarekin batera. Bada beste bat Errioxan, baina Nafarroarekin muga-mugan: Arnedillo.
Ura ukitu gabe ere bapo egon daiteke bainuetxe batean. Bainuetxeak hotelak dira gaur egun, eta hori dute euren eginbidearen ardatz. Ur termalek nortasun berezia ematen diete, jakina, baina hori baino askoz eskaintza zabalagoa daukate honezkero. "Bainuetxearen oinarria iturriak dira »diosku Egigurenek», baina zentro hau aspaldi garatu zen turismo gune modura". Garai batean, ura botiletan sartu eta farmazietan saltzen zen, baina hori lekuz eta garaiz kanpo ei dago gaur egun. "Orain era askotako zerbitzuak eskaintzen ditugu: estetikoak, aurpegirako tratamenduak, masajeak…".
Zumaiako Zelai talasoterapia-hotelera jo dugu itsasoko urak ekar diezagukeen onuraz galdezka, eta hantxe hartu gaitu Jesus Mari Merinok: "Funtsean, gure tratamenduak eta bainuetxeenak berdintsuak dira". Ura ez da berdina, noski. Besteak beste itsasokoa ezin daiteke edan.
Ura ponpa bidez hartzen dute itsasotik, eta hortik biltegi handi batzuetara eraman. "Han analisiak egiten dizkiogu »dio Merinok» eta hortik igerilekura joaten da". Gainera, ura berotu egiten da, igerilekuan 33 edo 34 gradutan egon dadin.
Itsasoko ur guztiak antzekoak izaten dira, baina ez berdinak. Zumaiakoak, esaterako, ohi baino iodo gehiago dauka. Oro har, azalerako gaitzei aurre egiteko (psoriasia…) izaten dira onak, eta baita mina arintzeko ere. Arindu, baina ez sendatu. Ala bai? "Inoiz bai -azaldu du Jesus Mari Merinok-, min motaren araberakoa izaten da hori". Batzuk gaitzak jota joaten dira talasoterapiara, baina gehienak aisialdi hutsagatik, "lasaitasun bila batez ere". Zoritxarrez, oso azkar berreskuratzen da uretan disolbatutako estresa.
Enpresa jo dute egoeraren erantzuletzat, baita erakunde publikoak ere. Langile batzuek bost hilabete baino gehiago daramatzate kobratu gabe, eta ostiral honetan egingo dute manifestazio bat, ontziolatik abiatuta: ez dezatela itxi aldarrikatzeko.
Donostiako Udalak Mikel Zabalza Garateren (1952-1985) omenezko plaka bat jarriko du larunbat honetan (hilak 30), Guardia Zibilaren Intxaurrondoko kuartelaren aurrean (Baratzategi kalea, 35). Guardia Zibilak gaurko egunez atxilotu zuen Zabalza, 1985ean, Altzako bere etxean... [+]
Azaroaren 25ean hasi eta abenduaren 1era arte iraunen du Hego Koreako Busan hirian aitzina doan gailurrak. Petrolio ekoizle diren estatuak eta beraien lobbyak oztopoak jartzen dabiltza, ekoizpenaren mugatzerik ez dutelako nahi.
Eguneroko abiadura itogarritik atera eta eskola-proiektua amesteko, gogoetatzeko denbora hartzea aldarrikatu dute solaskideek, Superbotereak liburua aurkezteko mahai-inguruan. Patxadatsu aritu dira, hain justu, eraldatzeaz, inpotentziaz, ilusioaz, eskola bakoitzak egin beharreko... [+]
Barakaldoko Udalak euskararen erabilera “umiliagarria” egin duela salatu du Sasiburu euskara elkarteak. Salaketa argitaratu ostean kanpainaren euskarazko bertsioa ezabatu du udalak. Halakorik berriz gerta ez dadin arduradunen barkamen publikoa eta behar diren... [+]
Abenduaren 14an Bilbon etxebizitzaren negozioaren aurkako mobilizazio nazionala antolatu dute Euskal Herriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak eta Euskal Herriko Etxebizitza Sindikatuen Sareak. Ia 200 izan dira auziarekiko elkartasuna adierazi duten eragileak.
2024ko otsailean Astigarraga-Hernani tartea amaitu zutenean Abiadura Handiko Trena 2027an prest egongo zela aurreikusten zuen Eusko Jaurlaritzak. Orain Arkautiko lotunearen obren lizitazioari ekin dio Jaurlaritzak; Euskal Trenbide Sarea enpresaren esku utzi du, eta 2027an hasiko... [+]
82 urteko abeslari oriotarrak azken disko bikoitza kaleratu du, Gernikan 2023ko azaroaren 11n eskainitako kontzertuaren zuzenekoa. Eta horrekin bere ibilbideari amaiera eman diola iragarri du.
2006. urtean, Baltasar Garzonek, orduko epaile izarrak, errebelazio moduko bat izan zuen, eta jardunbide bat idatzi zuen, terrorismoagatik inkomunikatutako atxilotuen eskubideak bermatzeko. Epaile berak ehunka atxilotu inkomunikatu pasatzen ikusi zituen bere aretotik, horietako... [+]
Duela gutxi, larrialdi klimatikoa zertan zetzan galderaren aurrean, zientzialari batek erantzun bikain hau eman zuen: “Begira, larrialdi klimatikoa hauxe da, zure mugikorrean muturreko fenomeno meteorologikoei loturiko gero eta bideo gehiago ikusten dituzu, eta konturatzen... [+]
Bihotzean ditudan oroitzapenik politenetakoak dira. Euskal Filologia egiten ari nintzen garai hartan, eta Arbizuko elkarte batera joan ginen Ruper Ordorikaren kontzertu batera. Han zeuden Rikardo Arregi Diaz de Heredia eta Juanjo Olasagarre. Ez nintzen Arregiri esatera ausartu... [+]
Gutxi ateratzen naiz azken urteetan. Askotan esan dut, badakit, baina badaezpada ere. Bertso saio batera joan naiz gaur. “Bejondeizula”. Bai, horregatik abisatu dut gutxi ateratzen naizela, pentsatzen dut zuek kultur ekitaldi askotara joaten zaretela, eta... [+]
