Turkiatik Ondarroara


2021eko uztailaren 28an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Turkia aldean ibili berriak dira lagun lagun batzuk, landareei begiratuz gain ikusten dituen bat tartean. Hango paisaietaz hitz egiten eta begian jo zuen bakarra sasiarkazia aitatu.
Sasiarkazia Ameriketan iparraldekoa da. Enrike IV.aren lorazaina zen Jean Robinek 1.601ean jaso zituen Kanadatik bidalitako lehen haziak eta 1624an landatu zuen lehen zuhaitza Parisen. Haren ohorez Robinia pseudoacacia izena eman zitzaion. Ehun eta hogei bat urte bizitzen da eta ezagutzen den ale handienaren ipurdiak 1,6 metroko diametroa du eta 5 bat metroko perimetroa. Egurra busti-lehorrerako ezagutzen den onena da eta garai batean gure artean gaztainak zuen tokia aspaldi hartua du: itxituretako hesolak, atakak… Erretzeko ere, nahiz eta txinpartatsua izan, oso ona da. Etxeetan, egituratan alegia, erabiltzeko zutikako lana egin behar duten zutabe eta abarretarako haritza bera baino hobea da. Baba eta ilar jendearen familiakoa denez, airetik nitrogenoa hartu eta lorrera lotzen duten bakterioak ditu zainetan apopilo. Izerdiak makilgoxoaren antzeko gustua du, baina osagai toxiko bat du. Lorea multzo zintzilikarioetan zuri zabaltzen du, albardatuta jateko ederrak dira eta eragin lasaigarria dute.
Turkian ikusi eta aitatutako sasiarkaziak ederki mantenduta omen zeuden edozein kaletan borobil-borobil inausita. Lagunari adierazi nion sasiarkazi horiek ez direla inausita borobilduak, berez direla esferikoak, txertatutako barietate berezi bat: Robinia pseudoacacia Umbraculifera alegia. Izenak dioen eran aterki baten eitea hartzen du, tiki samarra da eta espezie nagusiak dituen arantzatzarrak izaten ez dituenez kaleetarako, kaletar ahulen arterako egokia da oso.
Ondarroatik barrena Berriatuako idi probetara bidean ibili gara duela gutxi. Ondarroan errioaren ondoan dagoen haur eskolaren aldameneko enparantzan era honetako sasiarkazia sail polita badago, Euskal Herrian oso bakanak diren erakoa. Itsasoan amutik bizi direnek ez dute, nonbait, beren haurrak arantza artean haztea nahi…


Azkenak
2025-03-03 | Leire Artola Arin
ANALISIA
Karbonoa ez da neutroa

Agintari gutxik aitortzen dute publikoki, disimulurik eta konplexurik gabe, multinazional kutsatzaileen alde daudela. Nahiago izaten dute enpresa horien aurpegi berdea babestu, “planetaren alde” lan egiten ari direla harro azpimarratu, eta kutsadura eta marroiz... [+]


PKK-k su-etena deklaratu du, buruzagiaren agindua onartuta

Abdullah Öcalan buruzagiak PKKri otsailaren 27an eskatu zion armak uzteko. Taldeak egin duen adierazpenean babes osoa agertu dio buruzagiari eta Öcalanek eskatutakoa betetzeko konpromisoa adierazi du.


Istiluak handiak Grezian, 57 lagun hil ziren tren istripuaren bigarren urteurrenean

Poliziaren eta manifestarien arteko talkek atxilotu eta zauritu ugari utzi dituzte ostiralean herrialdeko hiri nagusietan. Herritarrek gertatukoaren erantzuleak zigortzea eskatu diote gobernuari, ez baita oraindik istripuaren inguruko epaiketarik ireki. Greba orokorra deitu... [+]


Frantziak eta Erresuma Batuak Ukrainarako su-eten plan bat aurkeztuko diete AEBei, Trump Zelenskiri oldartu ostean Etxe Zurian

Hala iragarri du Keir Starmer Erresuma Batuko lehen ministroak Londresen eginiko goi bileran. Etxe Zurian Trumpek Zelenskiren aurka egin ostean, izandako eztabaidaren aurrean, Europako buruzagiek babesa adierazi diote Ukrainako presidenteari.


Elizako sexu abusuen biktimei kalte-ordaina emango die Iruñeko Artzapezpikutzak, “laster”

Elizak 23 kasu ditu onarturik Nafarroa Garaian. Haiek "ekonomikoki, psikologikoki eta espiritualki laguntzeko" konpromisoa adierazi du Iruñeko artzapezpikuak.


Nafarroako armarri historikoaren erabilera debekatu du Castejoneko alkateak

Karbankulu pomelatua "garai batean gure bizilagun Francisco Casanova hil zutenen ideiak babesten dituztenek erabilitako ikurra" dela, adierazi du  Noelia Guerra UPNko Castejoneko alkateak, eta sinbolo "ez ofizialak" udalaren espazioetan erabiltzea... [+]


Larhunen dabilen otsoaren presentziaren “ondorio larriak” salatu ditu ELB sindikatuak

Mendizale batek asteburuan ikusi du animalia Lapurdiko Azkaine herrian, eta otsoa dela baieztatu du Pirinio Atlantikoetako Prefeturak. ELB lurraldean "harraparien presentziaren kontra" agertu da.


Pagolarren gainean eolikoak jartzearen aurkako aldarria, plazara

Elkarretaratzea egin zuen Aiaraldeko Mendiak Bizirik plataformak atzo Laudioko Lamuza plazan, Mugagabe Trail Lasterketaren testuinguruan. 


Erabat doan izango da Hondarribian euskara ikastea

EH Bilduk sustatuta, Hondarribiako udalak euskara sustatzeko diru-laguntzetan aldaketak egin eta laguntza-lerro berri bat sortu du. Horri esker, erabat doakoak izango dira euskalduntze ikastaroak, besteak beste.


Martxoak 3tik 49 urte
“1976ko Gasteizko greben mugimendua eskola politikoa izan zen”

Martxoak 3ko sarraskiaren 49. urteurrena beteko da astelehenean. Grebetan eta asanblada irekietan oinarritutako hilabetetako borroka gero eta eraginkorragoa zenez, odoletan itotzea erabaki zuten garaiko botereek, Trantsizioaren hastapenetan. Martxoak 3 elkartea orduan... [+]


Memoria bala bat da buruan

1976ko martxoaren 3an, Gasteizen, Poliziak ehunka tiro egin zituen asanbladan bildutako jendetzaren aurka, zabalduz eta erradikalizatuz zihoan greba mugimendua odoletan ito nahian. Bost langile hil zituzten, baina “egun hartan hildakoak gehiago ez izatea ia miraria... [+]


2025-03-03 | Jakoba Errekondo
Zakilixuten potroximela

Nori ez zaio gustatzen ahuakatea? Ia denok atsegin dugu fruitu berri hori, di-da amaren batean etxekotu zitzaigun. Zenbat urte da ba dendaero ikusten hasi garela? Gure mahaietara iritsi aurretik, historia luzea du.


Txikori-belarra udaberrian

Udaberri aurreratua ate joka dabilkigu batean eta bestean, tximeletak eta loreak indarrean dabiltza. Ez dakit onerako edo txarrerako, gure etxean otsailean tximeleta artaldean ikustea baino otsoa ikustea hobea zela esaten baitzen.


Eguneraketa berriak daude