Euskara hiltzeko arriskuan?


2007ko otsailaren 21ean
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

UNESCOk mundializazioak milaka hizkuntza desagerraraztea ekarriko duela dio, eta horien artean euskara datekeela.

Hala ere, ez dirudi arrisku horrek ardurarik ematen dietenik euskara bere hizkuntzatzat daukaten Euskal Herriko agintariei. Gauza jakina da Frantziaren menpeko lurraldeko agintariek euskararekiko daukaten iritzia.

Nabaria da era berean Nafarroakoek Lingua Navarrorumekin daramaten jokabidea. Agintari nagusiak duela gutxi esan zuen euskararen arazoa Nafarroan konpondurik dagoela eta bide onetik doala. Jokabide horrekin Nafarroan euskara ziur desagertuko dela.

Euskal Autonomia Erkidegoko agintariek ere euskara Euskadiko hizkuntza izatea lortzeko eginbeharrari eta ahaleginari ez diete garrantzi handirik eman orain arte.

Neoliberalismoaren jokabideak euskara arriskuan jarri du, arrisku hori mundializazioa lortzeko daraman jokabideak sortu duelako.

Arrisku hori gorabehera, EAEko agintariak neoliberalismoaren alde daude. Hor dago Europako Konstituzio neoliberalaren aldeko jarrera, nahiz eta ondotxo jakin Konstituzio horrek ez duela onartzen euskara.

Gainera, herritarren esku utzi dute herria euskaldundu eta alfabetatzeko eginkizuna, euren esku hartu beharrean, eta, mundu horretan agertu direnean, gehienetan itxura egiteko edo herritarren lana oztopatzeko izan da.

Egunotakoa da, herritarrek sorturiko euskaltegiek egindako protesta. Arazo horren inguruan erakundeen ordezkariek idatzitako artikulua irakurrita, ematen du Euskal Herria euskaldundu eta alfabetatzeko betebeharra herritarrek sorturiko euskaltegien eginkizuna dela, euren hitzetan "euskaltegi pribatuena", eta ez erakundeena.

Eta zer esan eskolaumeak euskalduntzeko asmaturiko ereduei buruz? Hasieran esan ziguten hiru ereduetako haurrek jakingo zutela euskara ikastaldiaren amaieran. Eta itxuraz 25 urtetan ez dira konturatu hori ez dela egia. Gehiago, ikasten duten asko ez da gai ikasitakoa mantentzeko, agintariak ez direlako arduratzen ikasitakoa erabiltzeko aukera nahikoa gizartean izan dezaten. Eta abar, eta abar.


Azkenak
2025-03-03 | Leire Artola Arin
ANALISIA
Karbonoa ez da neutroa

Agintari gutxik aitortzen dute publikoki, disimulurik eta konplexurik gabe, multinazional kutsatzaileen alde daudela. Nahiago izaten dute enpresa horien aurpegi berdea babestu, “planetaren alde” lan egiten ari direla harro azpimarratu, eta kutsadura eta marroiz... [+]


PKK-k su-etena deklaratu du, buruzagiaren agindua onartuta

Abdullah Öcalan buruzagiak PKKri otsailaren 27an eskatu zion armak uzteko. Taldeak egin duen adierazpenean babes osoa agertu dio buruzagiari eta Öcalanek eskatutakoa betetzeko konpromisoa adierazi du.


Istiluak handiak Grezian, 57 lagun hil ziren tren istripuaren bigarren urteurrenean

Poliziaren eta manifestarien arteko talkek atxilotu eta zauritu ugari utzi dituzte ostiralean herrialdeko hiri nagusietan. Herritarrek gertatukoaren erantzuleak zigortzea eskatu diote gobernuari, ez baita oraindik istripuaren inguruko epaiketarik ireki. Greba orokorra deitu... [+]


Frantziak eta Erresuma Batuak Ukrainarako su-eten plan bat aurkeztuko diete AEBei, Trump Zelenskiri oldartu ostean Etxe Zurian

Hala iragarri du Keir Starmer Erresuma Batuko lehen ministroak Londresen eginiko goi bileran. Etxe Zurian Trumpek Zelenskiren aurka egin ostean, izandako eztabaidaren aurrean, Europako buruzagiek babesa adierazi diote Ukrainako presidenteari.


Elizako sexu abusuen biktimei kalte-ordaina emango die Iruñeko Artzapezpikutzak, “laster”

Elizak 23 kasu ditu onarturik Nafarroa Garaian. Haiek "ekonomikoki, psikologikoki eta espiritualki laguntzeko" konpromisoa adierazi du Iruñeko artzapezpikuak.


Nafarroako armarri historikoaren erabilera debekatu du Castejoneko alkateak

Karbankulu pomelatua "garai batean gure bizilagun Francisco Casanova hil zutenen ideiak babesten dituztenek erabilitako ikurra" dela, adierazi du  Noelia Guerra UPNko Castejoneko alkateak, eta sinbolo "ez ofizialak" udalaren espazioetan erabiltzea... [+]


Larhunen dabilen otsoaren presentziaren “ondorio larriak” salatu ditu ELB sindikatuak

Mendizale batek asteburuan ikusi du animalia Lapurdiko Azkaine herrian, eta otsoa dela baieztatu du Pirinio Atlantikoetako Prefeturak. ELB lurraldean "harraparien presentziaren kontra" agertu da.


Pagolarren gainean eolikoak jartzearen aurkako aldarria, plazara

Elkarretaratzea egin zuen Aiaraldeko Mendiak Bizirik plataformak atzo Laudioko Lamuza plazan, Mugagabe Trail Lasterketaren testuinguruan. 


Erabat doan izango da Hondarribian euskara ikastea

EH Bilduk sustatuta, Hondarribiako udalak euskara sustatzeko diru-laguntzetan aldaketak egin eta laguntza-lerro berri bat sortu du. Horri esker, erabat doakoak izango dira euskalduntze ikastaroak, besteak beste.


Martxoak 3tik 49 urte
“1976ko Gasteizko greben mugimendua eskola politikoa izan zen”

Martxoak 3ko sarraskiaren 49. urteurrena beteko da astelehenean. Grebetan eta asanblada irekietan oinarritutako hilabetetako borroka gero eta eraginkorragoa zenez, odoletan itotzea erabaki zuten garaiko botereek, Trantsizioaren hastapenetan. Martxoak 3 elkartea orduan... [+]


Memoria bala bat da buruan

1976ko martxoaren 3an, Gasteizen, Poliziak ehunka tiro egin zituen asanbladan bildutako jendetzaren aurka, zabalduz eta erradikalizatuz zihoan greba mugimendua odoletan ito nahian. Bost langile hil zituzten, baina “egun hartan hildakoak gehiago ez izatea ia miraria... [+]


2025-03-03 | Jakoba Errekondo
Zakilixuten potroximela

Nori ez zaio gustatzen ahuakatea? Ia denok atsegin dugu fruitu berri hori, di-da amaren batean etxekotu zitzaigun. Zenbat urte da ba dendaero ikusten hasi garela? Gure mahaietara iritsi aurretik, historia luzea du.


Txikori-belarra udaberrian

Udaberri aurreratua ate joka dabilkigu batean eta bestean, tximeletak eta loreak indarrean dabiltza. Ez dakit onerako edo txarrerako, gure etxean otsailean tximeleta artaldean ikustea baino otsoa ikustea hobea zela esaten baitzen.


Eguneraketa berriak daude