Euskara hiltzeko arriskuan?


2007ko otsailaren 21an

UNESCOk mundializazioak milaka hizkuntza desagerraraztea ekarriko duela dio, eta horien artean euskara datekeela.

Hala ere, ez dirudi arrisku horrek ardurarik ematen dietenik euskara bere hizkuntzatzat daukaten Euskal Herriko agintariei. Gauza jakina da Frantziaren menpeko lurraldeko agintariek euskararekiko daukaten iritzia.

Nabaria da era berean Nafarroakoek Lingua Navarrorumekin daramaten jokabidea. Agintari nagusiak duela gutxi esan zuen euskararen arazoa Nafarroan konpondurik dagoela eta bide onetik doala. Jokabide horrekin Nafarroan euskara ziur desagertuko dela.

Euskal Autonomia Erkidegoko agintariek ere euskara Euskadiko hizkuntza izatea lortzeko eginbeharrari eta ahaleginari ez diete garrantzi handirik eman orain arte.

Neoliberalismoaren jokabideak euskara arriskuan jarri du, arrisku hori mundializazioa lortzeko daraman jokabideak sortu duelako.

Arrisku hori gorabehera, EAEko agintariak neoliberalismoaren alde daude. Hor dago Europako Konstituzio neoliberalaren aldeko jarrera, nahiz eta ondotxo jakin Konstituzio horrek ez duela onartzen euskara.

Gainera, herritarren esku utzi dute herria euskaldundu eta alfabetatzeko eginkizuna, euren esku hartu beharrean, eta, mundu horretan agertu direnean, gehienetan itxura egiteko edo herritarren lana oztopatzeko izan da.

Egunotakoa da, herritarrek sorturiko euskaltegiek egindako protesta. Arazo horren inguruan erakundeen ordezkariek idatzitako artikulua irakurrita, ematen du Euskal Herria euskaldundu eta alfabetatzeko betebeharra herritarrek sorturiko euskaltegien eginkizuna dela, euren hitzetan "euskaltegi pribatuena", eta ez erakundeena.

Eta zer esan eskolaumeak euskalduntzeko asmaturiko ereduei buruz? Hasieran esan ziguten hiru ereduetako haurrek jakingo zutela euskara ikastaldiaren amaieran. Eta itxuraz 25 urtetan ez dira konturatu hori ez dela egia. Gehiago, ikasten duten asko ez da gai ikasitakoa mantentzeko, agintariak ez direlako arduratzen ikasitakoa erabiltzeko aukera nahikoa gizartean izan dezaten. Eta abar, eta abar.


Azkenak
Iruñeko haur-eskola publikoetako ikasle berrien %37 familia sozioekonomiko ahulekoak dira

Plaza eskatu duten guztiak onartuak izan dira onarpen-sistema berria eta zikloaren doakotasunari esker. 12.000 euro baino gutxiagoko errenta duten familien 297 umek izango dute plaza.


Tanpoiek metalak dituztela frogatu dute; tartean, beruna eta artsenikoa

Lehen aldiz, ikerketa bat egin dute tanpoiek metalak ote dituzten ikusteko. Izan ere, metal batzuk toxikoak dira, baina AEBetako, Europako eta Erresuma Batuko legediek ez dute horri buruzko araudirik.


2024-08-22 | June Fernández
MIGRAZIO-DOLUA
Herrimina trauma bihurtzen da

Herrialde berri batera moldatzeak dakarren astindu identitarioaz gain, migrazio-bidaietan eta berton aurre egin behar dieten indarkeriek oztopatzen dituzte etorkinen bizipenak. Psikoterapia da ondoeza sendatzeko bide bat, baina ez bakarra.


Euskal preso politikoei espetxe politika arrunta aplikatzeko eskatu dio Sarek Eusko Jaurlaritzako Justizia eta Giza Eskubideen Sailari

"Jarrera proaktiboagoa" eskatu dio Eusko Jaurlaritzaren Justizia Sail berriari Sarek, abuztuaren 20an egindako prentsaurrekoan. Espetxeetako normalizazioa "oraindik urruti" dagoela salatu dute, ikusita 148 presoetatik "ehun preso baino gehiago" egon... [+]


Energia-enpresa nagusiek biodibertsitateari eragindako kalteen %47 ezkutatzen dute, EHUren ikerketa baten arabera

"Irudia zuritzeko" estrategiak erabiltzen dituzte energia arloko enpresa nagusiek. Ekintza positiboak azpimarratu eta inpaktu negatiboa "estaltzen" dutela ondorioztatu du ikerketan parte hartu duen EHUko doktoregai Goizeder Blancok.


2024-08-21 | ARGIA
Udaltzaingoak kaleko saltzaileekin duen “jarrera oldarkor eta bortitza” salatu dute Bilboko konpartsakideek

Udaltzaingoaren azken egunotako "gehiegikerien" aurrean, Bilboko Konpartsen Federazioak elkartasuna adierazi die manteroen kolektiboko lagunei, Areatzan egindako elkarretaratzean.


Eneko Etxeberria: “Hitz bakarrean, inpunitatea bilatzen du Gobernuak”

Maiatzaren 30ean Nafarroako Gobernuak zenbait biktimaren aitortza egin zuen eta senitartekoek Sekretu Ofizialen Legea bertan behera uzteko eskatu zuten. Horien artean, Mikel Zabalza eta Mikel Arregiren familiak. ‘Naparraren’ anaiak ere egina du eskaera hori. Eneko... [+]


AEBek diote Israelek onartu duela “trantsizio proposamena”, baina Hamasek kritikatu du baldintzak aldatu dituztela

Hamasek salatu du talde islamistak aurretik onartutako akordio proposamenetan Israelgo lehen ministro Netanyahuk baldintza berriak jarri dituela. Iran su-etenaren alde agertu da, baina Israel “zigortzeko eskubidea” aipatu dute, uztailaren 31n Hamaseko buruzagi Ismail... [+]


Emazteari eraso zion ertzainak tratu txarrak ea lehenagotik ematen zizkion ikertzen ari da Fiskaltza

Ertzaina emakume bezala erregistratu zen Trans Legearen bitartez, baina inori ez zion aldaketaren berri eman. Fiskaltzak uste du indarkeria matxista leporatzetik libratzeko asmoarekin aldatu zuela sexuz.


Eguneraketa berriak daude