Piketero argentinarrek justizia nahi dute

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Azken zazpi urteotan izandako gobernu guztiei buruhauste gehien eman dien mugimendua langabetuena -hots, piketeroena- izan da: zazpi urte dira langabetuak, estatuak emandako diru laguntza urriak baliatuz (familia txiro bakoitzeko, 150 peso -45 euro inguru- hilabetero), lana eta duintasuna erdiesteko bidean lehenengo taldeak antolatzen hasi zirenetik. Argentinako hegoaldean jaio baziren ere, laster zabalduko ziren Buenos Aireseko konurbaziora: han bizi dira Argentinak dituen 14 milioi pobreetako gehienak.

Ekainaren 26 hartan, bizirik zegoen sei hilabete lehenago hiru presidente bota zituen matxinada; beheko eta ertaineko klaseak batuta, giza erasoak erakundeek artean zeukaten zilegitasun apurra erabat txikitu zuen -Denak joan daitezela, leloan islatua-. Larria, beraz, Gobernuarentzat egoera eta gutxi kinka zuzentzeko baliabideak, politika egiteko modu berriei aurre egiteko. Egun batzuk lehenago, Duhaldek esan zuen: "Ez dugu gehiagotan onartuko, ordena jarri behar da".

Buenos Aires hiriburu federaleko hegoaldeko mugan Riachuelo izeneko ibai pozoitua dago. Berak bereizten ditu hiriburua eta Buenos Aires probintzian dagoen Avellaneda udalerria. Han dago Pueyrredón zubia. Bertan elkartzear zen, besteak beste, zonaldeko talde piketero gehienak biltzen zituen Aníbal Verón koordinakundea, Gobernuaren arerio nagusienetako bat.

Protestaren egunean, zubitik oso metro gutxira zegoen Walter, garai haietan Telefonicarentzat, kabinetako dirua bilduz, lanean ziharduena: "Errepresioa egongo zen susmoa denok genuen, piketeak oztopatzeko ahal izango zuten guztia egingo zutela iragarrita baitzeukan Duhalde presidenteak", azaldu du. "Kabinetan dirua biltzerakoan babesten ninduen poliziak bazekien familiako batzuk piketeroak zirela. Erregutu zidan zubira joan ez zitezen eskatzeko; bazekien errepresioa Pueyrredón zubian izango zela, aurretiaz zegoela prestatuta. Telefonora heldu nintzenerako, hasia zen tiroketa", dio, etsipeneko keinua eginez.

Egun hartako ordu txikietan, Estatuko Inteligentzia Zerbitzuko (SIDE) kidea den Oscar Rodríguezek, Duhalderen konfiantzakoak, protestaren eta errepresioaren lekuak nahiz orduak zeintzuk izango ziren azaldu zizkien Alfredo Fanchiotti komisarioari, Néstor Benedettisi -Avellanedako lehenengo komisaldegiko buru-, Raúl Rodasi -Marea Azul taldekoa; Mitreko etorbidean errepresioa gauzatu zuena- eta Mario de la Fuente eta Alejandro Acosta poliziei .

Sarraskiaren ostean, hedabide guztietan, Gobernuak piketeroen arteko liskar bortitzak bezala aurkeztu zituen tiroketa horiek, baina ez ziren langabetuek sortuak, poliziak baizik. Zubipean, Pavón etorbidean "Verón"eko piketeroak eta isolatuta zirudien polizia talde bat aurrez aurre geratu zirela aprobetxatuz, hasi ziren tiroak, Fanchiottik zuzenduriko errepresioa hasi zen. Lau ordu iraun zuen errepresio basatiak. Egun hartan, normalean gomazko perdigoiez hornitzen dituzten poliziaren "Itaka" fusilek berunezkoak bota zituzten: erraz bereizten dira aurrenekoak berdeak eta bigarrengoak gorriak direla. Aztarnarik ez uzteko, poliziek erabilitako kartutxoak banan-banan bildu zituzten, hainbat bideo eta argazkitan ikusi den lez.

Ehunka pertsona atxilotuta, beste hainbeste bortizki kolpatuta, berunezko balek ia ehun zauritu eta hildako bi utzi zituzten: Darío Santillán eta Maximo Kosteki, Lanús eta Guernicako Verón-eko kideak zirenak.

Lehen Duhalderekin, Kirchnerrekin orain, gabineteko burua den Alfredo Atanasofek "piketeroek elkar hil dute" esan zuen berak deituriko prentsaurrekoan; segituan, hainbat agerralditan antzeko argumentuak azalduko zituzten Juanjo Alvarezek (Argentinako segurtasun idazkaria lehen, hirikoa egun), Jorge Matzkinek (Barne ministroa) eta Jorge Vanossik (Justizia ministroa). Oraindik ere Probintziaren Gobernadorea den Felipe Solák Fanchiotti komisarioa publikoki txalotu eta zoriondu zuen, baina hara non, egun bi beranduago, Página 12 egunkariak Sergio Kowalewsky argazkilariaren lana kaleratu zuen: Avellanedako tren geltokian egindako argazkiek Fanchiotti Darío Santillán tirokatzen eta, geroxeago, Darío bera hankaz gora jartzen -hobeto odolusteko- erakusten dute. Bat-batean, Solák goraipatutako hura "ero, psikopata eta hiltzaile hutsa" bihurtu zen Gobernadorearen beraren esanetan.

Piketeroak gaiztotzeko, kriminalizatzeko eta erreprimitzeko prestatutako estatu konplotak kale egin zuen. Agur piketeroen eta hiriburuko klase ertainaren arteko loturaren kontrako erasoari.

Sarraskiaren egunetik hilabete oroko 26 guztietan milaka piketerok moztu dute Pueyrredón zubia hildako kideentzat justizia eskatuz, beraientzat oso garbiak diren hilketen ardura politikoak argitzeko.

Sarraskiaren hurrengo egunean, Errepresioaren Aurkako Koordinadora (Correpi) eta Aníbal Verón mugimendua auzia prestatzen hasi ziren: hiru urteko lan erraldoia, Claudio Pandolfi abokatuak zuzendurik, lekukoak, frogak eta errudunak zeintzuk diren argi zezaketen osagaiak biltzeko.

Maiatzaren 17an hasi zen epaiketa, baina aulkian jezartzen ari direnen artean bost polizia baino ez dago; arduradun politikoak (arestian aipatutako guztiak, gehi beste batzuk, Kirchner presidentea tartean dagoela), momentuz, lekuko gisa agertuko dira, uztailean zehar.

Hernán López Echague idazle eta kazetari argentinarra, ikerketak sostengatzeko eta epaiketari jarraitzeko osatuta dagoen Nazioarteko Batzordearen partaidea da. Honela azaldu digu, epaiketa dela-eta, zer espero den: "Egungo epaiketa estatuaren aurpegi zuritze hutsa besterik ez da; aulkian jarrita daudenak hiltzaileak beraiek badira ere, ez dira sarraskia pentsatu eta gauzatu zutenak: horiek, oraindik ere, gobernuko goiko postuetan ditugu. Orain, espero dugu abian dagoen epaiketak arduradun politikoak epaitzeko bigarren auzia zabaltzeko behar den beste froga eman dezala". Hala izan dadila.

Maiatzaren 24an, Alejandro Acosta poliziak honakoa aitortu zuen Lomas de Zamorako epaitegian: "Gerra munizioak hartzen ari zela, zer egingo genuen galdetu nion Fanchiottiri. Berak beltz zikin horiek guztiak hil behar zirela erantzun zidan. Aurrera jo genuen, manifestariak tirokatzen zituela".

Aginduak nork eman zituen, benetako arduradunak nor diren egiaztatzea falta da. Argentinak justizia behar du.


Azkenak
Gazteak teknologiaren ikuspuntu kritiko eta arduratsuan hezteko proiektuaren alde bozkatzeko azken eguna

Gazteen artean teknologia libreen ezagutza zabaltzeko “Digitalizazio arduratsua” proiektua prestatzen ari dira Baionako Etxepare Lizeoa eta Iametza. Gipuzkoako Foru Aldundiaren “Ideiak2024” aurrekontu parte-hartzaileetara aurkeztu dute egitasmoa. Gaur da [+]


Sanferminetako bederatzi sexu eraso ikertzen ari da Foruzaingoa, horietako hiru “intentsitate altukoak”

Sanferminetako lehen bi egunetan gutxienez bederatzi eraso sexista salatu dituzte, horietako hiru intentsitate handiko sexu erasoak, Mugimendu Feministak gaitzetsi duenez. Foruzaingoak erasoei lotutako gizonak atxilotu ditu, eta gertakariak ikertzen ari da. Erasoei erantzuteko... [+]


69 milioi bidaia ordaindu ziren iaz Gipuzkoako Mugi txartelaren bitartez

2022an baino 12 milioi ordainketa gehiago egin ziren, eta inoizko datu hoberenak lortu ditu 2023an. Gipuzkoan bizi diren emakumeak izan ziren Mugi sistema gehien erabili zutenak, eta gehienbat hiri-autobusen erabilera gailendu zen. Pasaiako txalupako eta Loiuko aireporturako... [+]


BBK Liven atarian protesta deitu dute lan-baldintzak salatzeko

Ostegunetik aitzina egingo da festibala Bilbon, Kobetamendin. Behin baino gehiagotan salatu da bertako langileek baldintza negargarrietan egiten dutela lan, eta ostegunerako protesta deitu du Laneko Autodefentsa Sareak, 19:00etan, EiTBren egoitzaren aurrean. Langileentzako gida... [+]


2024-07-09 | Mikel Aramendi
Hungariako lehen ministro Viktor Orbanek badarabil plan zehatzen bat buruan

Europar Batasunaren txandakako presidentetza beretu eta astebeteren buruan Viktor Orban hungariar lehen ministroak egin duen ezusteko blitz-ak azalpen serioa eskatzen du. Gaiaren neurrikoa.


‘The Lancet’ aldizkariak Gazan Israelek hildakoak zenbat izan daitezkeen kalkulatu du: ia 200.000 pertsona

"Zaila da, baina beharrezkoa". Hala azaldu du The Lancet zientzia aldizkariak Gazako hildakoak kontatzeko hartu duen lanaren berri. Hildakoen kopurua, gaixotasunak eta bestelako zeharkako faktoreak kontuan hartuta, gutxienez 186.000 pertsona hil dituztela kalkulatu... [+]


Su-eten negoziaketak martxan dira berriz, Netanyahuk oztopo berriak jarrita

Netanyahuk baldintza bezala jarri du Israelek ofentsiba berrabiarazi ahal izatea “gerraren helburuak bete arte”. Iturri batzuen arabera, Hamasek onartu du su-eten iraunkorra negoziaketen lehen fasean adostea, aurrebaldintza izan beharrean.


Tsunami auzia artxibatu du Espainiako Auzitegi Gorenak ere

Espainiako Auzitegi Nazionaleko apelazio aretoak astelehen arratsean esan du baliogabetu egin behar direla Tsunami auzi judizialaren ikerketako azken hiru urteak, "ilegalki" luzatu zelako. Erabaki hori behin betiko bihurtzean Carles Puigdemont eta Marta Rovira kasutik... [+]


2024-07-09 | Gedar
Uztailaren 20an mobilizatzera deitu dute Iturmendin, sare sozialetako mezuengatik auzipetutako bizilagunarekin elkartasunez

Otsailean atxilotu zuten Iturmendiko pertsona bat, eta bi urte eta erdiko espetxe-zigorra eskatzen dute bere kontra, sare sozialetako zenbait mezu direla-eta. Uztailaren 16an epaituko du Espainiako Auzitegi Nazionalak.


2024-07-09 | Euskal Irratiak
Peio Dufau, Fronte Herritar Berria
“Orain badakigu gutaz anitz espero dela, badugu lan anitz egiteko”

Frente Herritarrak irabazi ditu hauteskunde legegileak Pirinio Atlantikoetako seigarren hautesbarrutian, Peio Dufau izanen delarik diputatu heldu diren urteetan. Bozen %36,28 bildurik, 27 117 bozekin, historiako lehen diputatu ezkertiar abertzalea izanen da. Haren gibeletik,... [+]


2024-07-09 | UEU
Katixa Dolhare Zaldunbide
“Literatura hezkuntzaren zimendua da”

Euskara eta euskal literatura, programaketatik ikasgelara jardunaldia antolatu dute elkarlanean Seaskak eta UEUk Baionan, Udako Ikastaroen barruan, eta bertan parte hartuko du Katixa Dolhare Zaldunbidek. Ezpeletan sortu zen 1982an, Lapurdin, eta familiarekin Nafarroa Beherean... [+]


2024-07-09 | Sustatu
PDF eta ePubak euskaraz entzun mugikorrean audioliburuen gisa

Alex Gabilondo software librearen zaletuaren gida batetik probatu dugu, eta ibili dabil: PDF eta ePubak euskaraz entzun mugikorrean (edo Android gailuetan zehatzago) audioliburuen gisa. Software libreko doako tresnekin, gainera.


Jaioberriaren guraso ez direnek ere berau zaintzeko baimen ordaindua lortu dezakete Suedian

Seme-alaba jaioberria zaintzeko baimen ordainduaren zati bat aiton-amonei edota gertuko beste norbaiti eman diezaiekete gurasoek Suedian, uztail honetatik aurrera.


Krabelin gorriz jantzi dute German Rodriguezen hilarria

German Rodriguez eta Joseba Barandiaran omendu, eta langile mugimenduaren alde egindako lana txalotu dute Iruñean. Palestinari ere elkartasuna adierazi diote, sanferminetan urteroko zitan Iruñean.


Eguneraketa berriak daude