Osasuna: Bularreko minbizia, saihestu daitekeen arriskua
Gurearen moduko gizarte batean, bularreko minbizien kasuen %78 menopausia osteko emakumeen artean detektatzen dira, Madrileko Gregorio Marañón Ospitaleko Ginekologia Onkologikoko Zerbitzuan diharduen Santiago Lizarraga doktorearen esanetan. Gaixo horietan, bularreko tumoreak hormono-dependienteak izan ohi dira, hau da, estrogenoak »emakumezkoen hormona femeninoak» behar dituzte, hazteko eta barreiatzeko. Horrexegatik, ezinbestekoa da menopausia ostean dauden emakumeei ahalik eta goizen detektatzea.
Bularreko minbiziaren epidemiologian azken urteotako joerak bi gauza nabarmentzen ditu: gaitza gero eta gehiago diagnostikatzen dela, batetik, eta minbiziarekin lotutako heriotza-tasak behera egin duela, bestetik. Bi gertaera horiek medikuntzak egindako aurrerapauso izugarriekin esplikatzen dira, diagnostikorako baliabideak asko aurreratu direlako, baina baita tratamendurako dauzkagun armak ere. "Baina, zoritxarrez, diagnostikoa egiten den unean kasuen %35-40en pronostikoa ez da batere ona, ordurako gaitza aurreratu samarra dagoelako, edo baita minbizia detektatu zaion emakume horrek adin handia duelako", Valladolid-eko Unibertsitate Ospitaleko Bularreko Patologia Unitateko buru den Marina doktoreak dioenez.
Aditu honen iritziz, duela urte batzuetatik hona bi adin-tarte dira arriskutsuenak, bularreko minbiziaren eragin handiena jasaten dutenak: 56-58 urte artekoa, eta 39-44 artekoa. Eta hori zergatik gertatzen ote da? Hiru arrazoi aipatu ditu adituak: elikadura-mota; antisorgailuen erabilera desegokia, ahotikoena batez ere; eta aurreneko aldiz ama izateko adina gero eta gehiago atzeratzea.
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]
Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]
Atxik Berrituz giristino taldeak Kristauak Euskal Herriko bake prozesuan liburua argitaratu du Maiatz argitaletxearekin. Giristinoek euskal bake prozesuan zer nolako engaiamendua ukan duten irakur daiteke, lekukotasunen bidez.
Ertzaintzarekin bigarren negoziazio mahaia ireki du Bigen Zupiriak, martxoan ERNE, ESAN eta SIPErekin ertzainei urteko soldata gutxienez 4.200 euro igotzea adostu ostean. Agente kopurua areagotzeko plan horretan Arkautiko (Araba) akademiak "berebiziko... [+]
Maiatzaren 17an Erriberako lehenengo Euskararen Eguna eginen da Arguedasen, sortu berri den eta eskualdeko hamaika elkarte eta eragile biltzen dituen Erriberan Euskaraz sareak antolatuta
EH Bilduk aurkeztutako mozioa onartu dute osoko bilkuran. Udalak egitasmoa sustatzen duen enpresari, Cañaveras Solarri eskatu dio proiektuak ez ditzala hartu balio estrategiko handiko gisa kalifikatutako nekazaritza lurrak, eta gune populatuetatik gutxienez 500 metroko... [+]
Duela egun batzuk iragarri zuen Puntueu-ek La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien kaltea monitorizatuko zuela. Asteburu honetan izan dira partiduak, hain zuzen, eta monitorizazioaren datuak hor daude, penagarriak dira.
