Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
ostirala 2024ko azaroaren 29an
Mikel Arana: «Ez dugu PPk babestutako lehendakarigaia sostengatuko»
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
EArekiko gorabeherak izan ditugu hizpide hasieran: «Harrituta gaude EArekin. Hirukoaren alderdi izandakoaren jarrera ez da dotorea izan. Talde Mistoak -Aralar eta EBk osatuta- hamar minutuko tartea izango du osoko bileretan: guk zazpi eta Aralarrek hiru. Batzuek diruaz eta aholkulariez interesatuta baino ez ginela esan dute eta ez da egia. Guk ez dugu arazorik bozen araberako proportzionaltasuna izateko. Gure diskurtsoa azaltzeko aukera parekatuago bat baino ez dugu eskatu. Europako Parlamentuan horrelako arazoak egokitzen dira, hemen zergatik ez?», diosku Aranak.
Bake eta normalizazio politikoak gobernagarritasunari aurrea hartu izanak konplikatu bide du Legebiltzarraren eraketa. Egoera berriak hirukoaren berrosaketa oztopatuko al du?
Espero dut hala ez izatea. Horrela izango balitz, hasiera txarra izango litzateke-eta. Finean, hauteskundeen emaitza estuen ondoren bakoitzak bere lekua ondo finkatu nahi izan du. EHAK-k erdiko rola jokatu dezake, alderdi klabea bihurtu da mahaiaren eta taldeen eraketan. Neurri batean haiei begira jokatu dute gaineratiko alderdiek. Gertatua horrela ulertu behar da eta EAk protagonismoa bilatu duela. Baina horrek ez ditu bake eta normalizazio prozesuan alderdien artean dauden sintoniak zapuztuko, ezta hiruko gobernua berregiteko gogoa ere. Hirukoan eta bake prozesuan adostasunak sendoak direla uste dut.
EBk Ibarretxe babestuko du lehendakariaren inbestidura saioan, beraz.
Arriskutsua da profeta gisa aritzea. EAJ nahiz EArekin hitz egiten ari gara akordio bat lortzeko hirukoaren inguruan. Printzipioz, gobernuan sartuko garen edo ez bigarren planoan utzi dugu, baina inbestidura saioan Ibarretxeren aukera sostengatuko dugu, baldin eta -gutxienez- lau urteko gobernu programa adosten badugu, noski.
Bake eta normalizazio prozesua nola kudeatu nahi luke EBk?
Bake eta normalizazio politikan ezin dugu joan den ekitaldiko prozedura errepikatu. Legebiltzarrak onartu zuen plana Madrilera eraman eta kito, alegia. EBrentzat funtsezkoa orain alderdien arteko mahaia osatzea da eta horretan bakoitzak Estatutuaren erreforma bideratzeko proposamen bat aurkeztea. Hori da prozedura.
Prozedura horretan funtsatzen al da hirukoaren arrakasta edo Jaurlaritza berriaren iraupena?
Ez guztiz. Iraupenaren arazoa ez da bakarrik gobernu osaketaren araberakoa izango, oposizioaren jarreraren esku ere badago. Hiruko gobernua gutxiengoak osatua izango den aldetik, oposizioak -ados jarriz gero- legealdi motz baten aurrean jar dezake gobernua. Baina, hauteskunde garaian esandakoa mantentzen bada, hau da, elkarrizketa eta akordioetara iritsi behar dugula, orduan legealdi osoa bete liteke. Zapaterok gehiengo sinplea dauka Madrilen eta inork ez du zalantzan jartzen legealdi osoa beteko duenik. Egoera honek osagai funtsezkoa dakarkio euskal politikagintzari eta da: oposizioaren beharra izatea lau urtez gobernatu ahal izateko. Erantzukizuna ez litzateke hirukoarena bakarrik beraz.
EHAK gakoa dela aipatu duzu.
EHAK gako izan daiteke edo ez. Alderdi sozialistak eta alderdi popularrak bat egiten badute EHAK gakoa izango da. Berdinketa EHAK-k apurtu dezake, baina EBren ustez hurrengo lau urteetan logika berriak agertuko dira politikagintzan.
Zein logika?
PPk eta PSE-EEk ez dutela beti bat egingo pentsatzea logikoa da, adibidez. Ez da ulergarria Estatuan arerio zuzenak izatea eta Euskadin bat egitea. Horrela jokatzeak zailtasunak ekarriko lizkioke PSE-EEri.
Zein aukera landu dezake PSE-EEk?
Katalunian lantzen ari dena. Horretan EBren rola funtsezkoa izan daiteke. Katalunian alderdi sozialistarekin gobernatzen ari gara. Euskadin hainbat udaletxetan ere bai, eta Madrilen IU eta PSOEren arteko harremanak onak dira. Aurrekontuetan ados gaude, elkarri babesa ematen diogu. Hemen ere bide hori urratu daiteke. Normalizazio politikoa ahalbidetzen den neurrian alderdi sozialistarekin harremana finkatuz joango da.
Lopezek ba al du zuen sostenguaren aukera lehendakariaren inbestiduran?
Patxi Lopez lehendakari hautagaia da, baina PPren bozekin kontatuz. 18 bozekin aurkezteak ez du zentzurik, PPren bozekin kontatu nahiko du, baina guk ez dugu sostengatuko PPk babestutako lehendakarigaia, bere bozak dohainik emanda ere. PPk ez dio inongo mesederik egiten euskal politikaren normalizazioari.
Artean zer da objektibo normalizazioa bideratzeko eta gatazka gainditzeko?
PP ez dela Gobernuan, horrek aldaketa sakona ekarri du. ETAk azkenaldian ez duela inor hil. Ezker abertzaleak Eusko Legebiltzarrean bere ordezkaritza daukala, Batasunaren Anoetako proposamena barne. Bertan ETAri rol bat ematen zaio, Gobernuarekin eztabaidatu beharrekoa. Bi mahai osatzearen aukera dago, alegia. Eta alderdi sozialistaren diskurtsoa aldatu egin dela. «Orain arte Estatutua eta aski!» zioen. Orain Estatutu berri baten beharra onartzen hasia da. Hitz egiteko aukera ez dute erabat errefusatzen. Horiek horrela, gure itxaropena bi mahaien osaketan dago. Hasteko, alderdien arteko mahaia osatzeko aukera badago. Bien bitartean, azken zortzi urteetan PPk eta ezker abertzaleak ez dute behin ere bat egin mahai baten inguruan, orain PP eta EHAK elkarren ondoan eseri dira hainbat mintegi publikotan eta irrati-telebistetako tertulietan. Horrek legealdiari beste ukitu bat emango dio.
Nola dakusazu EB normalizazio bidean?
Gure proposamena Atxikimendu libreko federalismoa da, normalizaziorako funtsezkoa, normalizazio bidean aipatzen den hirukiaren erdibideko osagaia. Hiruki hori bloke konstituzionalista litzateke -PP kanpo oraingoz-, ezker abertzalea eta EAJ-EA-EB hirukoa. Independentismoaren eta konstituzionalismoaren artean, erdibidea atxikimenduzko federalismoa da. Hau da: euskal gizarteak erabakitzeko eskubidea dauka, erdibidetik Estatuarekin adostasunera irits gaitezke. Inork ez du nahi duen guztia lortzen baina denok lortzen dugu nahi dugunaren parte bat.
Gobernuan segituz gero zer ekarri nahi zenukete kudeatzen duzuen sailetik?
EBk etxebizitzaren politika berri bat ekarri du. Alokairuaren aldeko apustu sendoa egin dugu. Arlo honetan ez zegoen politika zehatzik ez garbirik, dena zozketaren bidez egiten zen, promozio pribatuak barne. Etxebizitzaren gaiari orain arte ez zuen duintasuna eman diogu. Halaber, inmigrazioaren arloan pauso garrantzizkoak eman ditugu. Lurzoruaren legean aldiz, ustekabe mingarria hartu genuen Batasuna, PSOE eta PPk bat egin zutelako guk aurkeztutako legea errefusatzeko. Ekitaldi honetan lege hori aurrera ateratzea eta gizarte ekimen guztiak hobetzea da gure nahia.
EB alderdi posibilitistatzat jo dezakegu? EAJrekin gobernatzea lekuko.
Jaurlaritza honen barruan sail bakoitzak autonomia handia dauka bere politika egiteko. Mugak daude aurrekontuetan, baina hortik aurrera bakoitzak bere politika egin dezake, eskuin, zentro nahiz ezkerrekoa izaki. Guk EAJrekin adostasunak normalizazio politikoaren arloan ditugu ez hainbeste politika sozialean, hori begi-bistakoa eta logikoa da. Gobernuan izateko arrazoia ez da EAJrekin bat egiten dugulako gizarte politikan, Euskadik gobernu transbertsala behar duela irizten dugulako baizik, eta bertan zentro eta ezkerreko interesek bat egin dezaketela ikusten dugulako. Posibilismoa ez, elkarrekin lan egiteko aukera daude.
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
#2
Danele Sarriugarte Mochales
#3
Mikel Garcia Idiakez
#4
Xabier Letona Biteri
#5
Azkenak
2024-11-29
Xabier Letona Biteri
Iruñerriko hondakinak bilduko dituen Imarkoaineko gunea %33 garestitu da
Iruñerriko Mankomunitateak Imarkoaineko Hondakin Zentroaren proiektuaren aldaketa onartu zuen ostegun honetan eta, horren arabera, azpiegitura 2026ko urtarrilaren 21ean hasiko da lanean.
2024-11-29
Xabier Letona Biteri
Tuterako alkateak aurrekontuak aurkeztu ditu talde neonazi baten abestiarekin
Estirpe Imperial da talde neonazia, besteak beste ezagun egin dena erabiltzen dituen letra faxista eta arrazistengatik.
2024-11-29
Jon Torner Zabala
Zorroztasun historikoaren izenean: dragoiak bai, bikingo beltzaranak ez
2024-11-29
Axier Lopez
EAJ, PSE eta PPk mendietako gurutze katolikoak babestu nahi dituzte “euskal kultura eta ohituren parte” direlako
Gipuzkoako Batzar Nagusietako Kultura Batzordeak, EAJ, PSE eta PPren aldeko botoekin, azaroaren 22ko bilkuran erabaki du Eusko Jaurlaritzari eskatzea azter ditzala “euskal kulturan hain esanguratsuak diren” gurutzeak eta haien inguruko “ohiturak”... [+]
Boikota Israelgo datilei (eta datil horiek saltzen dituzten supermerkatuei)
Israelek gosea erabiltzen du palestinarren aurkako gerra-arma gisa, eta nekazaritza-produktuak mundu osoan merkaturatzen ditu.<
2024-11-29
Gedar
Etxebizitzarako eskubide unibertsala aldarrikatu dute Iruñean
Etxebizitza Sindikatu Sozialistak eta Harituk antolatuta, manifestazio bat izan zen ostegun arratsaldean Iruñeko Alde Zaharrean. "Etxebizitzaren negozioaren aurrean, eta hura sustatzen duten politikarien aurrean, etxebizitza eskubide unibertsalaren benetako defentsa... [+]
2024-11-29
Estitxu Eizagirre
EH Bizirik sarearen manifestazioa martxoaren 22an Gasteizen
“Indarrak batuta soilik lortuko dugu makroproiektuen oldarraldi hau gelditzea”
EH Bizirik sarea makroproiektuen aurkako plataformen elkargunea da eta martxoaren 22an manifestazio nazionala deitu du Gasteizen: "Lekuko borrokez gain, esparru zabalagoan lan egitea ezinbestekoa dela jakitun, manifestazio honek sare osoari eragiten dien puntuak izango ditu... [+]
2024-11-29
Xabier Letona Biteri
Gaindegiaren 20 urteko argazkia
Euskal Herriak biztanlerian, energian eta pobrezian gora egin du, CO2 isurketetan eta elikagaien kontsumoan behera
Hogei urte bete ditu Gaindegiak, Euskal Herriaren garapen sozial eta ekonomiko iraunkorrerako Behategiak. Horren harira, denbora horretan Euskal Herriak esparru horietan izan duen garapenaren berri ematen duen azterketa aurkeztu dute, eta datuok Europar Batasunekoekin konparatu... [+]
2024-11-29
Irutxuloko Hitza
Donostiako musika teknikari ezagun bat salatu dute hainbat emakumek, sexu jazarpenagatik
Atzo hasi ziren zabaltzen Iñaki Castro musika teknikariaren kontrako salaketak '@denuncias_euskalherria' kontuan, eta dagoeneko dozenatik gora emakumeren testigantzak bildu dira.
Komunikazio libreago baterantz
Azaroaren 21ean Errenteriako Torrekuan eta Badalaben egon nintzen "Komunikazio libreago baterantz trantsizioan" izeneko jardunaldian.
2024-11-29
Euskal Irratiak
Eguberriko merkatu solidario, etiko eta euskaltzale bat Baionan
Lau egunez idekia izanen den merkatu bat antolatzen du Plazara kooperatibak euskararen aldeko beste hamar bat eragilerekin –horien artean ARGIA–.
2024-11-28
Leire Ibar
Tolosan Ertzaintzak pilotakadaz zauritu zuen gaztearen kasua artxibatu dute, biktimak deklaratu aurretik
Epaileari nahikoa izan zaio azaroaren 27an Ertzaintzak egindako deklarazioa kasua artxibatzeko. Erabakiaren aurrean helegitea aurkeztuko duela adierazi du Xuhar Plataformak. “Xuharrek ez du begia galdu, Ertzainak begia galduarazi dio”, salatu du mugimenduak.
Eguneraketa berriak daude