Antxoa berreskuratu


2007ko otsailaren 21ean
Kantauriko arrantzaleek maiatza bukaerara arte 160.000 kilo antxoa lurreratu dituzte. Joan den urtekoak 3 milioi kilo antxoa izan ziren. Arrain hori Kantauri aldeko, batez ere Euskal Herriko, 3.500 familiaren bizibidea da. Bizkaiko golkoko uretan aurten izandako antxoa kanpainaren hondamendiak agerian utzi du berriro ere orain aspaldi AZTIko adituek iragartzen zuten hura, inguruaren ikerketa-lanak egin eta gero azken asteotan berretsi dutena: antxoa galzorian dago. Zergatik? Besteak beste, eta ez da arrazoirik eskasena, batzuek, Frantziar Estatuko arrantzaleek esaterako, Europako Batasunaren konplizitateari esker, sare pelagikoak bezalako arrantza-sistema basatiak erabiltzen ari direlako. Euskal arrantzaleek antxoaren arrantzarako metodo artisanalak erabili izan dituzte betidanik eta urteak dira arrantzale frantsesen ekintzak salatzen dituztela.

Horri Arcachongo Ituna delakoaren ondorio latzak gehitu behar zaizkio, izan ere, akordio horren ondorioz Kantauriko ontziteriak urtearen data zehatz batean 9.000 tona antxoa eman behar baitizkie arrantzale frantsesei, guztiontzako arrantzarik ez dagoela ikusiagatik... Egoera horrek "antxoaren gerra" deitutakoa eragin du hainbat alditan, hau da, mugaren alde bateko eta besteko arrantzaleen arteko liskarrak itsas zabalean.

Gauzak horrela, antxoa berreskuratu nahi badugu, ezinbestekoa da berehalako konponbide sendo bat bilatu eta hitzartzea, alde bietako partaideen konpromisoa eskatuko duen irtenbide bat. Bruselak ez badu ezer egiten sare pelagikoen aurka, Arcachongo Ituna ez bada ezesten, ez baldin bada geldialdi biologiko luzerik abian jartzen, arrantza-baliabideen galera izugarriaz gain, ondorioak ezin okerragoak izan daitezke arrantzaleentzat eta euren familientzat. Eta nola ez, "gatazka" areagotu egingo litzateke. Frantziako arrantza arduradunek adierazi dutenez, heldu den ekainean antxoa arrantzatzera irtengo dira itsasontzi frantsesak -Kantauriko arrantzaleen gogoaren aurka-. Horrek "gatazka" giroa erabat berotuko du. Gure uretako antxoa berreskuratzeko geldialdi biologiko luzerik ezarri ahal izateko, arrantzaleei geldialdi bitartean legokiekeen ordain-sari duina emateko konpromisoa hartu beharko luke Administrazioak...

Eta orain, antxoaren arrantzaldi izugarriaren ondoren, hegaluzearena dator... Antzekorik gertatuko ote da? Galderaren erantzuna ekain-uztaila bitartean jakingo dugu. Joan den urtekoak 8.261 tona hegaluze ekarri zituen.

MCC: apustu ausart eta arriskutsua. Arrasateko MCC taldeak, euskal enpresa pribaturik handienak, 2004ko ekitaldiko datuak eskaini berri ditu. Aurreko urtekoak baino askoz hobeak dira. Horren seinale, enpresaren etekin sendotuak 502 milioi euro bildu zituen 2004an; 2003koarekin alderatuz gero, %22ko hazkundea litzateke. Hala ere, garrantzitsuena ez da hori izan, 2005-2008 urte bitarterako plan estrategiko grinatsu baten iragarpena baizik. Plan horren arabera, 25.000 lanpostu berri sortu nahi ditu MCC arrasatearrak, salmentak 17.000 milioi eurotan kokatu eta 4.000 milioi euroko inbertsioak egin. Gaur egungo 70.884 pertsonako plantillak 95.000 langile izango lituzke hiru urtera.

Egundoko erronka, ezbairik gabe... baina aurreko erronken emaitzak ikusita, nahiz eta arriskutsua izan, berme onez abiatzen da. Apustu ausart eta arriskutsua da. Batzuen ustez, MCCk duela zenbait urte martxan jarritako internazionalizazioak deslokalizaziora daramatza bere enpresa guztiak. 2008 urtera bitartean 20 lantegi berri sortu nahi ditu atzerrian. MCCko ordezkarien arabera, aldiz, "internazionalizazio prozesu horren helburua ez da deslokalizazioa, atzerriko merkatuak bereganatu eta Estatu espainolean fabrikatzen direnena baino balio erantsi handiagoa duten produktuen komertzializazio-lerroak garatzea baizik, eta horrek gainera enplegua sustatzen lagunduko du". Hori da MCC taldearen konpromiso publikoa. Orain artean ez da izan MCCrekin mesfidati jokatzeko ez arrazoi, ez historiarik. Egindako urratsek, zuzenak gehienak, aldez aurreko analisi sakonak izan dituzte beti. Espero dezagun arrakasta bihurtutako ekintzak -enpresa berriak, sektore berriak, enplegu gehiago, inbertsio gehiago- etorkizunerako oinarri sendoa izatea.

Mobilizazioaren etekina. Gasteizko Caballito multinazionalaren moduko langileen mobilizazioek, kasuan bezala urte eta erdi igaroagatik, askotan ez dute etekinik ateratzen. Eta beste askotan, guztia ez, baina nahi denaren zati bat lortzen da. Hori da, hain zuzen, Bizkaiko komertzioetako langileen kasua, merkataritza-gune handiak asteburu eta jaiegunetan irekitzearen aurkako mobilizazioei esker, euren asmoa bete baitute... Hori bai, oraindik ikusteke dago zer gertatuko den Araban eta Gipuzkoan, eta Lakuako Gobernuko dekretuarekin batez ere, azken horrek ahalbidetzen baitzuen komertzio handien irekiera. Dekretu hori ezetsi arte ez da gerra bukatuko.


ASTEKARIA
2005eko ekainaren 12a
Azoka
Azkenak
Berwick eta gu

Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]


Zerbitzu publikoak: motozerrari bidea erraztu ala basoa garbitu?

Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]


2025-04-16 | Haritz Arabaolaza
Hizkuntza

Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]


Leku ‘kuttunak’

Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]


2025-04-16 | Rober Gutiérrez
Trebetasunak

Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]


2025-04-16 | Euskal Irratiak
Mikel Epaltza
“Nire etxea utzi nuen ETAk nazioarteko begiraleen esku armak utz zitzan”

Atxik Berrituz giristino taldeak Kristauak Euskal Herriko bake prozesuan liburua argitaratu du Maiatz argitaletxearekin. Giristinoek euskal bake prozesuan zer nolako engaiamendua ukan duten irakur daiteke, lekukotasunen bidez.


Ertzaintza handitu eta 8.000 polizia nahi ditu Jaurlaritzak 2030erako

Ertzaintzarekin bigarren negoziazio mahaia ireki du Bigen Zupiriak, martxoan ERNE, ESAN eta SIPErekin ertzainei urteko soldata gutxienez 4.200 euro igotzea adostu ostean. Agente kopurua areagotzeko plan horretan Arkautiko (Araba) akademiak "berebiziko... [+]


Iñaki Bakero (Erriberan Euskaraz)
“Batzuek ez gaituzte hemen nahi, baina bagaude”

Maiatzaren 17an Erriberako lehenengo Euskararen Eguna eginen da Arguedasen, sortu berri den eta eskualdeko hamaika elkarte eta eragile biltzen dituen Erriberan Euskaraz sareak antolatuta


Aguraingo Udalak atzera bota du 50.000 plaka fotovoltaiko instalatzeko proiektua

EH Bilduk aurkeztutako mozioa onartu dute osoko bilkuran. Udalak egitasmoa sustatzen duen enpresari, Cañaveras Solarri eskatu dio proiektuak ez ditzala hartu balio estrategiko handiko gisa kalifikatutako nekazaritza lurrak, eta gune populatuetatik gutxienez 500 metroko... [+]


2025-04-16 | Sustatu
Bi hilabete igaro dira eta berdin gaude: IP blokeoak dozenaka euskal webguneren kontra futbola dagoenean

Duela egun batzuk iragarri zuen Puntueu-ek La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien kaltea monitorizatuko zuela. Asteburu honetan izan dira partiduak, hain zuzen, eta monitorizazioaren datuak hor daude, penagarriak dira.


Eguneraketa berriak daude