Net Hurbil: Emaiguzu, Jauna, hondamendi bat ondo inbertitzeko
Maiatz honen hasieran artikulu mamitsua publikatu du Kleinek Estatu Batuetako The Nation astekari aurrerakoian: The Rise of Disaster Capitalism, euskaraz "Hondamendi Kapitalismoaren goraldia" emango lukeena. Naomi Kleinek azken hamarkada hauetan gertatu diren hondamendiak eta horien ondorengo garapenak aztertu ditu, munduko ekonomia kirtenetik helduta daukaten agintarien zenbait urrats eta asmorekin lotzeko. Azkenean, ondorio honetara iritsi da: XXI. mende hasieran kapitalismoak esploratu eta esplotatzeko lur berririk aurkitzen ez duenez -lur osoa okupatu baitu-, inbertsio handiak egiteko aukera hondamendi naturaletan aurkitu du.
Iazko udan, abuztuko lozorro orokorra baliatuz, Bushen gobernuak urrats handi bat egin omen zuen prebentzioko gerraren bidean: Birreraikitze eta Estabilizazio lanen Koordinaziorako Bulegoa sortu zuen. Buru Carlos Pascual Ukrainian enbaxadore izana dauka, eta honela zehaztu zuen bere lana: "Diseinatuko ditu planak oraindik gerran ez dauden 25 herrialdeetan gerra-ondoren martxan jartzeko. Ikusten denez, prebentzioko txikizio betirakoa aldarrikatzen duen gobernuak orain badu bulego egonkor bat birreraikitze prebentiborako".
Pascualen bulegoak arrisku handiko herrialdeez osatutako zerrenda dauka zaintzapean, eta ekipoak dauzka lanean gerraren planifikazioan azkar hasi eta gerra baretu denean berriro azkar erantzuteko. Ekipo hauetan daude enpresa pribatuak, gobernuz kanpoko erakundeak eta "Think Tank" deitzen diren analisi elkarteak. Pascualek argitu zuen aurtengo urrirako egongo direla prest kontratuak, oraindik zanpatu ez dituzten herrialdeak berreraikitzeko.
Buelgoaren helburua ez da inon aurreko estatua berreraikitzea, demokrazian eta merkatuan lerratutako estatu berriak baizik. Berreraikitzaile arin hauek lagunduko dute horrela "ekonomia ez bideragarri bat antolatu zuten enpresa publikoak desegiten", askotan berreraikuntzak "aurreko zaharra desegitea" esan nahi baitu.
Antzinako kolonialista zahar haiek deskubritu zituzten lur berriak non utopia posible ikusten baitzen. Orain aldiz, esaten zitzaigun terra nullius edo jaberik gabeko lur gehiagorik ez egotean ez zegoela deskubritzeko deus. "Baina hondamendi asko dauzkagu, Jainkoen eskuak edo Bushenak (Jainkoaren aginduz) errauts bihurtutako herrialdeak. Eta txikizioa den orotan dago birreraikuntza, 'idortassun ikaragarriari' plan perfekto eta ederrenekin aurre egiteko aukera".
Azken tsunamiaren ondoren gertatzen dena ikusten du Kleinek eskema berriaren adibide gordin. Focus on the Global South erakundearen ikerlari batek honela definitu du egoera: "Orain arte kolonialismo korriente bat geneukan. Gaur, aldiz, kolonialismo sofistikatua daukagu, eta haiek 'berreraikuntza' deitzen diote". Kleinek antzeko kexuak entzun ditu Banda Aceh-n eta Iraken, Afganistanen eta Haitin. Munduko herrialde asko berreraikitzen ari da gobernu paralelo bat, kontsultoria handi, ingeniaritza firma, mega-GKE, gobernu, NBEaren laguntza agentzia eta nazioarteko finantz erakundeek osatutako kastek antolatu duten gobernua.
Hondamendiak miseria ekarri du herrialde horietara, eta lanik ez da bertan. Baina atzerriko kontsultoreak handizki bizi dira, eguneko mila dolar gehi gastu eta plusak kobratuz. Bertako herritarrak, aldiz, behar duten lanik eta erabaki ahalmenik gabe geratzen dira. "Demokrazia eraikitzen" duten gobernuetako adituek gardentasun eta "ondo gobernatze" ikasgaiak irakatsi nahi omen dituzte... baina kontratista eta GKE horietatik gehienek ez dute onartzen beren barne kontabilitateak erakustea, laguntzetarako diruak kontrolik gabe xahutzen dituzte.
Prentsa indepiendenteak tarteka eskaintzen ditu ustelkeria handi horren hainbat printza. Sri Lankan 600.000 pertsonak jarraitzen duela oraindik "behin-behineko" kanpalekuetan, eta etxea berritu edo lortzeko itxaropenik gabe. Banda Aceh-n badirudiela ia ez dela ezer egin berreraikitze lanetan. Afganistango Hamid Karzai lehendakariak salatu duela kontratista atzerritarren ustelkeria eta dirulaguntzen xahuketa. Hondamendia gertatu den lekuan bertan dauden herritarrei eta hauen erakundeei ez zaiela ez hitzik ematen eta ez entzuten...
Baina sakoneko arazoa Kleinen ustez da berreraikitzea ez dela agintarientzako helburu nagusia, dena berrantolatzea baizik. Ustelkeria eta inkonpetentzia ixtorioekin, eskandalu handiago bat estali nahi da: hondamendi kapitalismo harrapariaren gorakada. Honek ingeniaritza sozial eta ekonomiko erradikal bati ekiteko, hondamendiak sortutako beldur eta etsipena erabiltzen ditu. "Berreraiketa industria hain azkar eta efikaz aritzen da lanean, ezen eta pribatizazioak eta lurren ebasketa bertako herritarrek kolpea nondik datorkien ohartu baino lehen burutzen baitituzte".
Txirtxilatutako herrialde horiek erakargarriak dira orain Banku Mundialarentzako -honek hartu baitu berriraikitze lanetan iniziatiba, Nazio Batuen Erakundeko funtzionari "bigunegiei" lekua kenduta-. Herrialde horiek aginduak txintxo onartzen dituzte. Katastrofe baten ondoren, gobernuak edozer egiteko prest daude dolarrak eskuratzeko, honekin sekulako zorretan sartu eta erreforma politiko zabalak onartu behar izan arren. Bitarte horretan, herritarrek nahikoa lan dute babeslekua edo janaria bilatzen, pribatizazioaren kontrako borrokarako betarik hartzeko.
Hondamendi kapitalismoaren eredu garbi bat 1998an ikusi zen Mitch hurakanaren ondoren. 9.000 lagun hil eta herriak eta azpiegiturak deuseztu zituen bederatzi egun iraun zuen denborale hark. Herritarrak artean lokatzetan leporaino zeudelarik, ondoko asteetan Hondurasko parlamentuak "hondamendiaren osteko likidazioak" onartu zituen: aireportuen, itsas portuen eta errepideen pribatizatzea, telefono eta argindar enpresa publikoen pribatizazioa, ur zerbitzuarena... Guatemalak telefono sarea pribatizatu zuen. Nikaraguak gauza bera, eta argindar konpainia eta petrolio sektorea ere bai.
Orain tsunamiaren ondoren, Munduko Bankuaren laguntza eskaintzak ez dira arrantzale herriak berreraikitzeko kostaldean azpiegitura turistikoak eta piszifaktoriak baizik, portuak arrantzu korporazio multinazionalei eskaintzeko, aireportuak pribatizatzeko...
Thailand Tsunami Survivors and Supporters taldeak honela adierazi du egoera: "Negozioekin lotutako politikarien otoitzei honela erantzun diete jainkoek. Turismoa, hotelak, kasinoak eta ganba haztegiak kokatzearen kontra borrokatu ziren kostaldeko komunitateak, denak birrindu ditu tsunamiak. Espekulatzaile guzti horientzako orain gure itsas bazterra erabat libre dago". Horra XXI. mendeko terra nullius.
Kultura eta Hizkuntza Politikako sailak nagusiki gaztelania darabilten hedabideetan "euskarazko albisteak areagotzeagatik" diru-laguntzak banatu ditu beste urte batez. Ia milioi bat euro banatu dute Noticias, Gara eta Vocento hedabide taldeen artean, artikulu batzuk... [+]
Ertzaintzak ertzain bat atxilotu du, hiru pertsona hiltzen saiatzea egotzita. Agentea lan orduetatik kanpo zegoen, eta deklaratu zuen bere buruaren defentsan egin ziela tiro furgonetan zihoazen ustezko hiru lapurri. Ertzaintzaren ikerketaren arabera, gezurra da deklaratu duena.
Haize-erroten eta eguzki-plaken ezarpen zabalarekin kezkatuta, populazioa "espekulazio energetiko" gisa kalifikatzen duen joera bati aurre egiten ari da.
Venezuelan dauden Askapena talde internazionalistaren brigadistekin hitz egin du ARGIAk, hauteskundeen osteko egoeraz eta etorkizunaz.
Carles Puigdemont erbestetik itzuli da Kataluniara zazpi urteren ondoren. Salvador Illaren inbestidura saiora joan baino lehen, Bartzelonako Garaipenaren Arkuan hitzaldi labur bat eman du milaka lagunen aurrean. Poliziak Puigdemont atxilotzeko agindua du, baina ez du lortu... [+]
Larunbatean zeharkatuko ditu hiriko kaleak Donostiako Klasikoak, eta Gernika-Palestina herri ekimenak Israelek bertan duen presentzia salatu du, prentsaurreko batean. Adierazi dutenez, “genozidioa eteten ez duten bitartean” klasikoak ez luke Israel-Premier Tech... [+]
Israelek Hamas eta Hezbollahko buruzagiak hiltzeko helburua ez da erresistentzia ahultzea. Benetako asmoa da inteligentzian eta arlo militarrean bere nagusitasunaren irudia berrezartzea Israelgo iritzi publikoaren aurrean .
2017tik Bruselan dago Kataluniako presidente ohia, baina itzultzea erabaki du Generalitateko hurrengo presidentearen inbestidura eztabaidarako. “Normaltasun demokratikoko baldintzak ez” izatea salatu du, eta aipatu du itzultzeak suposatzen duen atxiloketa arriskua.
Udaletxe aurrean eginiko prentsaurreko jendetsuan, Donostian gertatzen ari diren jarrera arrazista, klasista eta faxistekin kezka adierazi dute hiriko eragile sozial eta politiko ugarik. Irakurketa bateratua eskaini dute 37 eragilek, besteren artean, Ernai, GKS, Bilgune... [+]
“Herriaren eta beren familien alde” jartzeko eskatu diete Edmundo Gonzálezek eta María Corina Machadok adierazpen bateratu baten bitartez. Maduroren gobernuak erantzun egin die, eta erabaki dute dokumentuaren sinatzaile biei “ikerketa penala... [+]
Palestine Action taldeak dio bere ekintzaileek astelehen goizean (abuztuak 6) Elbit-ek Bristolen duen fabrika "inbaditu" dutela. Ikerketa eta fabrikazio zentroa oso zainduta dago, eta espetxeko furgoneta bat erabili dute kanpoko perimetroa txikitzeko.
Osasun artak biltzen ari da Pablo Gonzalez Moskun une honetan. Joan den astean, Poloniako Radomgo segurtasun handiko espetxetik atera zen kazetaria bi urte eta bost hilabeteko preso egon ondoan. Poloniak leporatzen zion espioitza frogatu gabe libre atera da.