Landareak: Mahastia, klima gora behera


2007ko otsailaren 21ean
Aspaldiko urtetan plazan dabilen gaia da klimaren aldaketa. Negutegi efektua deitzen den mamu hori, CO2 eta tenperaturen gorakadek eta estratosferako ozonoaren galerak eragindako berotze orokorrean, euriteen gora beheratan eta lur azalera iristen diren erradiazio ultramoreen hazkundean laburbil daiteke. Aldaketa hauek gero eta garrantzi ekonomiko handiagoa duen mahastizaintzan etorkizunean izango dituzten ondorioak aztertzen hasiak dira dagoenerako. Alemaniako Geisenheimgo Mahatsa eta Mahatsardoaren Institutuko Enologia saileko Hans R. Schultz buru-belarri ari da lan honetan eta hedatu berri duen lan batean, besteak beste, honoko hauek aditzera eman ditu.
Mahastien bizimoduan eta mahatsardoaren kalitatean eragin dezaketen aldaketa nagusitzat honoko hauek jo ditu: udazkeneko izotzen urritzearen ondorioz hazkunde sasoiaren luzatzea, neguko euriteen hazkundea eta udakoen murriztea, negu epelagoetan materia organikoaren gutxitzea, lurrean nitrogenoa jalki eta metatzea eta CO2-ren hazkundea. Azken aldaketa hau landareak genetikoki egokitzeko baino azkarrago gertatuko dela uste da. Ondorioz fotosintesirako gaitasuna, biomasa eta etekinak haztearekin batera argia, elikagaiak eta uraren erabileraren eraginkortasuna hobetuko litzateke. Teorikoki onak diren ondorioak, alegia.
Erradiazio ultramoreen areagotzeak mahatsondoaren ekoizpenaren zenbatekoan kalte egin omen dezake, baina baita mahatsaren kalitatea hobetu ere.
Aurreikusten den tenperaturen etengabeko gorakada mahatsondoa lantzeko aukera gero eta iparralderago zabaltzen ari da, 10-30 kilometro artean hamarkadako. Honek mahatsondo barietateen hedatze-mapa aldatzea ekarriko du.
Ondorio hauek era desberdin batean biziko ditu mahats barietate bakoitzak. Batzuk atzera utziko dira eta beste batzuk sustatu. Diru asko dago mahatsardoaren joko-mahaian eta orain zein barietate landatu eta nola zaindu asmatzen duenak gerora upategiak, bankuen upategiak beti bete izango ditu. Schultz jauna ere ikerketa honekin aberasteko bidean da.


Azkenak
Turistifikazioaren Aurkako Urria antolatu dute, hiri bizigarri baten alde

Turismoaren Nazioarteko Egunean, joan den ostiralean, aurkeztu zuen Bizilagunekin plataformak Turistikazioaren Aurkako Urria egitasmoa.


2024-09-30 | ARGIA
Barakaldoko tiroketaren harira zazpi pertsona atxilotu dituzte

Gizon bat hil eta beste bi pertsona zauritu dituzte igandean, Barakaldon izandako tiroketan. Ertzaintzak zazpi lagun atxilotu ditu –bost gizon eta bi emakume–, eta ikerketa zabalik da oraindik.


2024-09-30 | ARGIA
Israelek dozenaka lagun hil ditu Libanon eta Yemenen, Hezbollah eta Hamaseko buruak tartean

Israelen bonbardaketek ez dute etenik. Beirut (Libano) eta Yemengo hainbat azpiegitura izan ditu jo-puntuan azken egunotan, eta dozenaka herritar hil erasoetan. Horien artean, Hezbollah erakunde xiitako buruzagi Hassan Nasrallah eta Segurtasun Prebentiboko komandante Nabil... [+]


2024-09-30 | ARGIA
Ultraeskuinak lehen aldiz irabazi ditu hauteskundeak Austrian, baina ez du gobernua norekin osatu

Botoen %28,8 lortu ditu FPÖ alderdi ultranazionalistak, 2019an baino %13 gehiago. ÖVP Alderdi Popularrak botoen %26,3 jaso du eta hirugarren indarra izan da SPÖ alderdi sozialdemokrata, botoen %21,1ekin. Alderdi nagusiek uko egin diote ultraeskuinari gobernatzeko... [+]


Pilar Garaialde, Gogora Institututik kanpo utzi duten estatuaren biktima:
“Beti zoru etikoa ahoan, baina ez dakit hori non ote dagoen”

Iragan asteazkenean, Gogora Institutuko Zuzendaritza Kontseiluko bost kide independenteak hautatu zituzten Gasteizko Legebiltzarreko Justizia eta Giza Eskubideen Batzordean. EAJren eta PSE-EEren abstentzioek Pilar Garaialde Salsamendi zuzendaritzatik kanpo utzi zuten. Bera zen,... [+]


2024-09-30 | Bertsozale.eus
Eneritz Artetxe Eizagirre nagusi Hondarribian
Gipuzkoako Bertsolari Txapelketako bosgarren final-zortzirena jokatu da gaur Hondarribiko Itsas Etxean. Artetxe, saioa irabaztearekin bat, final-laurdenetara sailkatu da.

Herri indigenei egindako kalteengatik barkamena eskatu du Kanadako Elkarte Medikoak

Kanadako Elkarte Medikoak (CMA) barkamena eskatu die herri indigenei, praktika medikoentagik edo haien gabeziagatik historikoki eragin dizkieten kalte fisiko eta psikologikoengatik. Barkamen-eskea egin duen ekitaldi berean txosten bat aurkeztu du, medikuen jarduera antietikoak... [+]


2024-09-30 | Bertsozale.eus
Aitor Salegi Martijak irabazi du Andoainen
Azken aurreko final-zortzirena jokatu da gaur Bastero kulturgunean. Datorren larunbateko saioarekin osatuko da final-laurdenetako zerrenda. Sarrerak bertsosarrerak.eus atarian daude eskuragai.

Eguneraketa berriak daude