Oiartzun: Meatze gorrizko bidean


2007ko otsailaren 21ean

Arditurriko bide gorriak, Oiartzungo hainbat auzo zeharkatzen ditu eta herriko plazatik 5 minutura dago. Bertara iristeko, N-1 errepidea hartuko dugu Donostia edo Irunetik inguratzen bagara. Astigarragatik bagatoz berriz, GI-2132 errepidea hartuko dugu. Azken aukera, A-8 autopista hartzea da, zuzenean eramango gaituena. Bestalde, trena edo autobusez ere irits daiteke Oiartzunera. Ibilbidea nahi dugun lekuan hasi genezake. Bide gorria Pasaiaraino luzatzen da, baina ez dago erabat lotua, nahiz martxan dagoen proiektua. Guk oraingoan, Ugaldetxo auzotik hasiko dugu, ekainean egingo den lore feriaren sarrera izango denetik.

Ibilbidea Oiartzun ibaiaren aldamenetik doa. Kokapen hori aukeratuta, orain 2.000 urte erromatarren garaietatik ustiatu diren Arditurriko meategietara, trenak egiten zuen bide historikoa ezagutarazi nahi izan da. Trenaren ibilbidea 1901ean eratu zen eta 60ko hamarkadaren erdi aldera arte egon zen indarrean. 80ko hamarkadan, udalak lur horiek erosi zituen eta Ugaldetxo, Iturriotz, Altzibar eta Ergoiengo auzoak bateratzen dituen pasealekua egin zuen. Paisaiarekin nahastuta, garai batean garrantzi handia izan zuten errota, dorretxe eta burdinola ugari ikus daitezke. Has gaitezen bada ibilbidearekin.

Auzoz auzo, Arditurrira

Lehen pausoak eman bezain pronto, bide gorriaren alboetara baratzeak ikusiko ditugu, oiartzuarrek lurrari dioten atxikipenaren adierazle. Berehala, Iturraldeko tunela zeharkatu beharko dugu. Argiztatua dago eta oso berezia da. Aurrerago, Bide gorriaren bukaeran, topatuko ditugu tunel gehiago. Dagoeneko, Iturriotz auzora iristean, bidegurutze batekin topo egingo dugu. Ezkerreko bideak zuzenean herriko plazara eramango gaitu nahi izanez gero. Gu aurrera, Altzibar auzorantz goaz. Tarte honetan, iturria eta komunak ditugu, beharra izanez gero. Hurrengo bidegurutzean, jarraitu bide gorria aurrerantz. Eskuinera, zubia pasatuz Altzibar auzoa dago. Hemendik aurrera hormigoizko bidea harri txintxarrez osatutakoak ordezkatuko du. Aurrera jarraituz, halako batean, errepideak zeharkatuko du gure bidea. Kontu handiz gurutzatu zebra bidetik. Pixkanaka mendi alderantz goaz. Ergoien auzoa geldialdia egiteko aitzakia ederra da. Bertan bi museo daude, Herri Musikaren Txokoa eta Luberri Oiartzungo ikasgune geologikoa. Jatetxe ugari, pilotalekua eta atseden hartzeko lekuak ere baditugu bertan. Konturatzerako, tunelekin topo egingo dugu eta laster batean, Arditurriko meatzetan izango gara. Paisaiaz gozatuaz, pixkanaka itzulerako bidea hartuko dugu.

Loriartzun, Oiartzunen turismoa dinamizatzeko proiektua
Ingurumenaren Nazioarteko Egunarekin batera, ekainaren 4 eta 5ean, landareen inguruko feria izango da Oiartzunen. Oiartzungo Udalak eta Oarsoaldea, Eskualdearen Garapenerako Agentziak esku hartu dute Loriartzun izeneko proiektu honetan. Oiartzungo udalerriaren turismo jasangarriaren garapenerako proiektua da Loriartzun eta bere ekintza nagusia izango da lore feria. Oro har, landare zale guztiei dei egiten zaie parte har dezaten. Lore festa honen helburua ez da salerosketa hutsa. Euskal Herrian lorezaintzarako dagoen zaletasunetik abiatu da ospakizun hau. Azoka Oiartzungo bide gorrian zehar egingo da. 50 bat stand-karpa jarriko dira 25 metro bakoitzeko stand bat. Batzuk herriko elkarteentzat gordeko dira, euren produktuak erakutsi ditzaten, eta besteak, bai Euskal Herriko baita Espainiako Estatuko lore eta landare ekoizleentzat izango dira. Azokaren erdibidean jarduera didaktikoetarako pabiloiak egokituko dira. Batean, lore sortak eta lore jokoak nola egin erakutsiko da eta bestean, "paisaiaren ingeniaritza" ekintzak ikusi ahal izango dira. Sarrera nagusia Ugaldetxo auzoko bide gorriko sarreratik izango du. Altzibarko auzotik ere eremura sartu ahal izango da. Toki horretatik, gainera, hainbat ekintza egingo diren hirigunerako sarbidea dago: erakusketak, musika, lore jokoak, eta abar. Bide gorriko tunel horietako bi, azokaren ibilbidean daude. Horietako batean taberna jarri nahi da eta bestea erakusketarako edo barneko landareak jartzeko egokituko da.
Parte hartzeko aukera izango dute ekoizle, lore eta landare saltzaile, paisajista, inguruko artisau, ezti saltzaile, lurrin egile, konpostaje teknikari, sendabelar ekoizle eta gai honen inguruan lan egiten dutenek. Loriartzun Proiektuaren ekintza nagusia izango da lore feria, baina ez bakarra: zuhaitz landaketa, udalerria lorategiz hornitu, herritarrentzat oro har eta eskoletarako bereziki "sentsibilizazio programak" sortu, formazio ikastaroak eta erakusketak antolatu... Udalerriak dituen aberastasun natural, ondare kultural, historiko, gastronomiko eta baliabide turistikoak ezagutarazi nahi dira ekimen honekin, oiartzuarren parte hartzea delarik proiektuaren helburuetariko bat.
Bestalde, dagoeneko martxan da udalerrirako ingurumen-turismoa bultzatzeko tren berdea. Trena herriko plazatik abiatzen da bide gorrian barrena, geldialdiak eginez azalpenak emateko. Bi ordu inguruko bidea egiten du, aukera ezin hobea herri zoragarri hau bisitatu eta naturaz gozatzeko.

Informazio gehiagorako

Jo ezazu turismo bulegora:

Oarsoaldea Eskualdeko Turismo Bulegoa
Donibane, 11

Tel: 943 494 521

turismooarsoaldea.net


Azkenak
Lineal A idazkunik luzeena

Lineal A duela 4.800-4.500 urte erabilitako idazkera minoikoa da. Berriki, Kretako Knossos jauregi ezagunean, bolizko objektu berezi bat aurkitu dute, ziurrenik zeremonia-zetro gisa erabiliko zutena. Objektuak bi idazkun ditu; bata, kirtenean, laburragoa da eta aurkitutako... [+]


Gizonak frontera, emakumeak zubira

Londres, 1944. Dorothy izeneko emakume bati argazkiak atera zizkioten Waterloo zubian soldatze lanak egiten ari zela. Dorothyri buruz izena beste daturik ez daukagu, baina duela hamar urte arte hori ere ez genekien. Argazki sorta 2015ean topatu zuen Christine Wall... [+]


Resako aztarnategia Andosillan
Ebroko muga zaharraren lorratzetan

Nafarroako Erriberako Andosilla herrian, sorpresa ugari ematen ari den indusketa arkeologikoa egiten ari dira Aranzadiko arkeologoak eta herritar boluntario taldeak. Resako aztarnategian orain arte oso ezezaguna zaigun Goi Erdi Aroko gizarteak hobeto ulertzeko aztarnak aurkitu... [+]


Pippi Kaltzaluzek 80 urte bete ditu, beti bezain iraultzaile

Pippi Kaltzaluzeren istorioak lehenengoz kaleratu zirenetik 80 urte bete direla-eta, leku berezia eskaini diote Boloniako Nazioarteko Haur eta Gazte Liburu Azokan. Azkarra, independentea, errebeldea, lotsagabea, menderakaitza, apur bat basatia, sormen handikoa, ausarta eta... [+]


Trans Pertsonen Lehen Mailako Arretako Zerbitzuak jarriko ditu abian Osakidetzak

Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako trans pertsonei zuzendutako protokolo asistentziala eguneratzea da helburua. Lehen Mailako Arretako Taldeak (LMAT), trans pertsonentzako Lehen Mailako Arretako Zerbitzu berriak (tLMAZ) eta Gurutzetako Unibertsitate Ospitalean dagoen Genero... [+]


Osakidetzako datuen kontraesanak: itxaron-zerrendak behera, herritarren kexak gora?

Jaurlaritzak ziurtatu du itxaron-zerrendak bi hilabetetik behera jaitsi direla azken hiruhilekoan. Manu Lezertua EAEko arartekoak, berriz, beste datu bat nabarmendu du herritarren kexei buruzko urteko txostenean: Osakidetzari dagozkion kexak %70 igo dira, eta batez ere... [+]


“Neutrotzat aurkezten dena, egiaz, ideologia nagusiaren konplizea da”

Gozamen aparta bezain deskribatzeko zaila dakar, norbaiten hitzak irakurri edo entzun ostean, zera pentsatzeak: “Horixe zen neu aurreko hartan azaltzen saiatu nintzena!”. Idazlea eta itzultzailea da María Reimóndez, eta galegoz aritzen da, hizkuntza... [+]


Unibertsitate pribatuak sortzeko baldintzak gogortu nahi ditu Espainiako Gobernuak

Ugaritu diren “txiringito pribatuei” muga jartzeko asmoz, unibertsitate berriak sortzeko baldintzak gogortu nahi ditu Espainiako Gobernuak. Euskal Herrian polemika artean jaio zen azken unibertsitate pribatuak adibidez, Gasteizko Euneizek, gaur gaurkoz ez ditu... [+]


2025-04-02 | Cira Crespo
Espainiako bandera

Juan Bautista Bilbao Batxi idazleak barku batean egiten zuen lan, eta bere bidaietako kronikak bidaltzen zituen Euzkadi egunkarira. Horri esker, XX. mende hasierako mundu osoko kronika interesgarriak ditugu, euskaraz. 1915eko ekainean, hain zuzen, Murtzian egin zuen... [+]


Segurtasuna, etorkinak eta beldurra

Segurtasun falta dagoen irudipena handitu dela azaldu du Eustaten azken txostenak. Gurean, Trapagaranen, Segurtasuna orain, delinkuenteen aurka manifestaziora deitu dute herritar batzuek.

Bi izan dira sentsazio hori zabaltzeko arrazoiak. Batetik, udalak Udaltzaingoaren... [+]


Haurtzaroaren denbora

Haurtzaroaren amaiera eleberri distopikoa idatzi zuen Arthur Clarkek, 1953. urtean: jolasteari utzi dion gizarte baten deskribapena. Eta ez al da bereziki haurtzaroa jolasteko garaia? Jolasteko, harritzeko, ikusmiratzeko eta galdera biziak egiteko unea. Ulertzeko tartea zabalik... [+]


2025-04-02 | Castillo Suárez
Erantzunak

Badira etxebizitzak saltzeko atarietara harpidetuta daudenak, etxe bat erosi nahiko luketelako. Tarteka etxeak ikusteko hitzorduak ere egiten dituzte, eta seguru nago saltzaileak badakiela pertsona horiek ez dutela etxea erosiko, ez bisitan etxeari aurkitzen dizkioten baina... [+]


2025-04-02 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Hirigintza militarra

Berriki zabaldu da Gazako lurralderako Egiptok egindako hirigintza-antolaketa plana. Marrazki batean jaso dira etorkizuneko kale, eraikin eta iruditeria, oraindik metraila eta lehergailuen usaina darion errealitate baten gain. Hirigintza proposamena, beste bonba jaurtiketa bat... [+]


Eguneraketa berriak daude