Landareak: Indarra lar, juizioa eskas


2021eko uztailaren 27an

Erotuta nabil, lagun batek esaten didan eran: zoraute!, landaretzaren aro berriarekin. Sagarrondoak loratu eta fagoak hostoz janzten ari direnean orain dela hilabete edo aipatzen nuen leherketa bere gorenean da. Loratze eta janzteak onenean eta zertaz idatziko dizudan erabaki ezinik, hautatu ezinik...
Gorosti arren loratze harroa, sagarrondoen lore arrosen paisaia, intxaurrondoen lore ar zintzilikarioak, sasi-arkaziak zuri direnekoaren usain eztiegia, zartagineko osin-kimuen doinua, irasagartzarrak emango dituen lore xaloa, atzaparra adinako peoniaren loreak, palmondo eta zitrikoetako neguaren orbainak, pinuen puja malgua, orburu buru finak eta zainzurien zain delikatuak, patata berrien larruazalaren zaporea, ganaduaren pasmobelar tapizak... Zerrendaren betelanarekin aspertu gabe hona ba:
Aziendaren pasmobelarra, Ajuga reptans, bere onenean da. Belardi argietan bizi da eta belarra hazi eta lurra itzalpean hartu aurretik loratu eta hazten da. Hamar-hamabost bat zentimetroko lore multzo ubelak ederki bereizten dira, zut. Herrestaria da pasmobelar hau eta lorea eman ordurako herrestadarrak hedatzen ditu gero eta sail handiagoak hartuz. Bera bizi den belardietan erraza da urtetik urtera landarearen hedatzeaz eta lore koadrilaren zabaltzeaz jabetzea. Sendabelar gisa, geuk pasmobelar arrunta »Anagallis arvensis» hartzen dugun bezalaxe ganaduari eta abereei ematen zaie infekzioei aurre egin eta haiek eragindako zorne eta pasmoak botatzeko. Aziendarik baldin baduzu loretan dagoela bildu behar da eta toki lehor batean jaso, premia sortzen denean adar batzuk uretan egosi eta infusioa erabiltzeko.
Indarra sobera eta juizioa eskas izaten duen lagun batek baino gehiagok bortitzagoa eta beraz arriskutsuagoa den ganaduaren hau harro hartzen du... bakoitzak berea.


Azkenak
Harri-jasotzea
Harri eskolek emandako bultzada

Harri-jasotzearen gorakada nabaritu da azken urteetan, batez ere emakumeen artean. Gazteek harri eskoletan ikasten dute kirolean esperientzia dutenengandik. Crossfit-a, sare sozialak eta telebista faktore garrantzitsuak izan dira kirolaren piztualdian, harri eskolekin batera... [+]


Kanboko Marieneko lurrak irauli dituzte ELB, Lurzaindia eta Ostia sareak

Maiatzaren 17an bertaratu eta barazkiak landatzeko hitzordua jarri diete herritarrei. Karia horretara egun osoko egitaraua osatu dute, Marieneako lurrak laborantzarako atxikiak izatearen alde.


Itzalaldiaren biharamunean, Espainiako Gobernuaren eta Red Eléctrica de Españaren arteko tirabirak dira nagusi

Pedro Sánchezek hornitzaile pribatuei eta Red Eléctrica de Españari egotzi die itzalaldiaren inguruko informazio gutxi eskaintzea, baina azken honek jakinarazi du "gutxi gorabehera" aurkitu dutela Iberiar penintsula osoko argindarra joatearen arrazoia... [+]


Homo erectusek hitz egiten zekiten?

Rudolf Botha hizkuntzalari hegoafrikarrak hipotesi bat bota berri du Homo erectus-i buruz: espezieak ahozko komunikazio moduren bat garatu zuen duela milioi bat urte baino gehiago. Homo sapiens-a da, dakigunez, hitz egiteko gai den espezie bakarra eta, beraz, hortik... [+]


Iraultza, iraultza baino lehen

Böblingen, Germaniako Erromatar Inperio Santua, 1525eko maiatzaren 12a. Georg Truchsess von Waldburgek Wurtembergeko nekazari matxinatuak mendean hartu zituen. Handik hiru egunera, maiatzaren 15ean Filipe Hessekoak eta Saxoniako dukeak bat egin zuten errebelde turingiarrak... [+]


2025-04-30 | Jon Torner Zabala
Aramu + AimarZ
Bizirik bada, musikaren berotasunagatik da

Aramu + AimarZ
Noiz: apirilaren 26an.
Non: Zumarragako Zelai-Arizti frontoi irekian.

---------------------------------------------------------

Udalaren webguneak dio: "Bide Bizia marka turistikoa eta izen bereko jaialdia Zumarragaren arima munduari erakusteko,... [+]


Gorputz hotsak
“Oso literala naizenez, marrazten dudana ulertzea gustatzen zait”

Irudimentsua eta umoretsua da, eta marraztea bere pasioa da. Oihan Iriarte Eletxigerrak (Bilbo, 2001) Autismoa eta biok (Txalaparta, 2025) liburu ilustratua sortu du autismoa ikusarazteko. Bere bizipenetatik abiatutako liburua da. Arte figuratiboaz baliatu da batez ere:... [+]


2025-04-30 | OlatuKoop sarea
Maiatzaren Lehenerako proposamen bat: lan desiragarriak eta burujabeak denontzat

Maiatzaren Lehenaren kari, bere gogoeta partekatu nahi izan du Olatukoop Ekonomia Sozial Eraldatzailea sustatzeko sareak. Langileen egunari lotuta, lanaren izaeraren eta zentzuaren inguruko gogoeta egin dute, lan burujabe eta desiragarriak denontzako garatzeak gure bizitzak eta... [+]


2025-04-30 | Estitxu Eizagirre
Zer dezake udal batek makroberriztagarrien aurrean?

Bizitza ez-berriztagarriak filma ikusentzun zuten atzo 70 inguru lagunek Villabonan. Francisco Vaquero egilea bertan izan zen eta emanaldiaren ostean hitza hartu zuten herritarrek, kargu publiko batek eta egileak berak. Hainbat gai eta ikuspegi anitzak agertu ziren, baina... [+]


2025-04-30 | Sonia González
Zaurgarritasunaren tranpa

Zenbait urtetatik hona sarri entzuten dugun kontzeptua da zaurgarritasuna. Gaur gaurkoz, diskurtso politikoetan pertsona zaurgarriez aritzea ohikoa da. Seguru nago nik ere inoiz erabili dudala berba hori Bizilan.eus webgunean, eskubide laboralak eta prestazio sozialak azaltzeko... [+]


Eurokeynesianismo militarra

Europa berrarmatu. Europa defendatzeko berrindustrializatu. Hori da azkenaldian Europar Batasuneko agintari politikoek sustatu nahi duten agenda, Europako defentsari buruzko Liburu Zuria, Europa BirArmatu eta 2030 Prestasuna planen bidez. Militarismoa sustatzeko aitzakiak dira... [+]


Errolda denontzat!

Maiatzaren 11n, igandea, Errekalde plazan (Bilbo) hitzordua dugu euskal hiri eta herrietan bizi diren pertsona guztiek errolda izan dezaten aldarrikatzeko korrikan. Ekintza hori gure udalerrietan bizi den inor erroldarik gabe ez egotea bultzatzen duen kanpaina zabal baten... [+]


Eguneraketa berriak daude