Ramon Zallo: «Ez dut uste alderdien arteko mahaia osatuko denik»


2021eko uztailaren 27an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Hauteskundeetako datu bat izan dugu hizpide abiapuntuan, duela lau urteko parte-hartzea %10 jaitsi izana, hau da, 100.000 boz gutxiago bildu izana oraingoan: "Ez da datu azpimarragarria. Hauteskunde hauek ‘ohikoak’ izan dira, ‘ezohikoak’ aurrekoak izan ziren. Beraz, portzentajea eta parte-hartzea normala izan da. Duela lau urteko polarizazioak herri honen biziraute beharra islatu zuen. Oraingoan, neurri batean, normalizazioa islatu da". Emaitzak emaitza, sektore batzuek Ibarretxe Plana lurperatu ikusten dutela aipatu diogu: "Nik ez dut horrela ikusten. Aitzitik, hauteskundeen emaitzek apur bat gora igo dute subiranotasunaren maila. EAJ-EAk galdu duen bozen zati bat subiranotasun erradikalagoen aldera joan da. Beraz, subiranotasuna ez da ahuldu. Marko politikoaren aldaketa erradikalagoa eskatzen duen sektoreak puntu erdi bat irabazi du".

Bigarren trantsizioan bete-betean al gaude hauteskundeen ostean?
Bigarren trantsizioa aspaldi hasi zen, gutxiengoek aurreko markoa zalantzan jarri zutenean hasi ere, gerora, astiro-astiro, gehiengoak egoera eztabaidan ipini ostean, trantsizioan sartu gara guztiz. Gakoa trantsizioa amaitzea da, eta hori prozesu geldoa da. Artean, trantsizioak bi ildo urratu behar ditu, batetik, bake bidea ireki behar du, eta bestetik, alderdi politikoen arteko harremanen oinarri sendoa finkatu.

Hauteskundeek nola eragin dute prozesuan, ordea?
Pizgarri izan dira. Lehenik EAJ-EA bikotea mugitu zen eta ondoren ezker abertzalea, Batasunaren Anoetako Proposamena lekuko. Artean, Aralar jokaleku politikoan sartu da. Ezker abertzalearen proiektuak eraiki fasean daude, oraindik ez dituzte berauek ondo definitu, oraingoz Ibarretxe Planaren inguruan ari dira. Artean, PSOE mugitu da. Duela bi urte Estatutua ez zela erreformatu behar zioen, eta orain ez du baztertzen bere erreforma.

Gauzagarria ikusten al duzu alderdien arteko gatazka ebazteko negoziazio mahaia eta gobernu egonkorra adostea.
Ez dut uste alderdien arteko mahaia osatuko denik. Ez dut jokaleku hori »oraingoz» eraikigarria ikusten. Hasteko, aldebiko harremanak izango dira alderdien artean, baita taldeen arteko bilerak ere. Nik hiru prozesu desberdinduko nituzke: bake, normalizazio eta gobernagarritasun prozesuak. Prozesuak nahastu gabe garatu beharko dira, bereiz, elkarrekiko errespetu osoz, ezin bestera gauzatu, bestela nekez iritsiko dira akordio batera. Gero, uztartzen joango diren ahala, prozesuek elkarri eragin diezaiokete. Alderdien arteko mahaia Eusko Legebiltzarrean ikusten dut, bortizkeriaren arazoari irtenbidea emateko tokia izango da, abertzaleen eta Madrilgo Gobernuaren arteko bilgunea. PSE bozetan igo izanak erraztu egingo du bakerako bidea. Normalizazio politikoa eta gobernurako aurreakordioak ere Legebiltzarrean ebatziko dira.

EAJ nola ikusten duzu egoera horretan?
EAJk bi arima ditu uneon. Batek PSErekin akordio batera iritsi nahi luke, gai guztietan eta ikuspegi orokor batez. Josu Jon Imazen apustua hori izan liteke. Joseba Egibarrek, berriz, une historiko honetan marko juridiko politikoan gehiago sakondu nahi luke, epe luzera euskal arazoaren ebazpena lortzeko. EAJren bi arima horiek izanda ere, prozesuaren erritmoak markatuko dituena Ibarretxe da. Ibarretxe da EAJn epaile eta liderra. Besterik da, bere soluziobideek epe ertainean emaitzarik eskainiko ote duten. Horrela izan ezean, bi arima horiek berriz ere kontrajarriko lirateke.

Ibarretxe Lehendakari ikusten al duzu berriz ere?
Dudarik gabe. Ez dago ordezkatu duenik. Gainera, epaile izateaz batera, joko politikoa ere ematen ikasi du.

EB nola ikusten duzu?
Familia politikoen arteko zubia da, eta aldi berean, ezkerraren aldarrikapenak aurrera ateratzeko beharrezkoa. Nazio arazoa tarteko izaki, baztertzen diren aldarrikapenen sustatzailea da. Eguneroko arazo sozialez gogoratzen den alderdia.

PSE eta Patxi Lopez, berriz, Zapatero Madrilen delarik?
Zapaterok alderdi sozialistak emandako jira-bira erraztu du. PSOE bloke konstituzionalista izatetik proiektu propioa izatera pasa da, iazko hauteskundeen garaipenari esker, noski. Edonola ere, Zapaterok Patxi Lopezen PSEren lerroa babestu du. PSC eta PSE ez dira gauza bera, ordea.

Kataluniako prozesua hemen ez dela bideragarria esan nahi duzu.
Ez dakit bideragarria den. Izan liteke. Baina, nik ez nuke bide horren alde egingo, tira, ez dut bideragarria ikusten. Hemen berezko bide bat urratu behar da. Euskadin bertan garatu beharrekoa, adostasunez gehiengoak bilduko dituena, ondoren Estatuarekin akordio batera iristeko. Guk, Konstituzioaren mugei dagokienean, ez dugu kataluniarren irakurketa mimetikoa egin behar. Alegia, Konstituzioaren erabilgarritasuna aztertu behar da herri honi irtenbide bat emateko eta ez Konstituzioari berari.

Normalizaziorako bidean Alderdien Legea dago alabaina.
PSOEk aurrera egin nahi badu bertan behera utzi beharko luke, baina ez dut uste »Estatuari begira» hori egiteko indar korrelazioan dagoenik. Ordea, Legearen edukiari jurisprudentzia moduko bat ezar liezaioke. Eta ez dut horregatik Legea erreformatuko denik uste. Jurisprudentzia politiko horrek baina, epailei adieraz liezaieke Gobernuaren asmoa dela Legea aplikatzea bortizkeria kasutan inplikatuta dauden alderdiei soilik. Lege injustu honen bidegabekeriak saihesteko modua litzateke.

Ezker abertzalea nola dakusazu, EHAK agertu ostean?
Ezker abertzalea oso ahul dago. Bere arazoa ez dago konponduta. Larrialditik atera da, baina bortizkeriaren arazoa konpondu bitartean behin-behineko urratsa baino ez du eman. EHAKren aldeko boza elkartasunarena da, sektore sentiberek emana, izateko eskubidea daukan sektore baten aldekoa eta ETAren ekintzarik gabe emanda. Finkatzeko eta sendotzeko, sakoneko arazoak konpondu behar ditu.

Aralar Legebiltzarrean sartu da.
Oso berri ona da. Irizpide propioa daukan sektore hau »ezker abertzalearen baitan bortizkeriarekiko distantzia markatu duena» erakundeetatik kanpo geratzea txarra litzateke herri honentzat, ezker abertzalea biolentziaren epikari lotuta interpretatuko bailitzateke. Baina, Aralarrek ez du Batasuna ordezkatuko, ez du asmorik ere. Ezker abertzaleko ildo honek finean ezker abertzalea berrosatzea du xede, proiektu propio berri batekin eta biolentziarik gabe.

Azkenik, PP eta San Gilen egoera politikoa nola ikusten duzu?
PP jokoz kanpo geratu da bolada batez. Maria San Gili jokoa zabaltzea kostatuko zaio, hemen jokoa gauzatzen den bitartean Estatuari begira egongo da. PPk bere jokoa Zapatero eta Raxoiren artean garatu nahiko du. San Gilen jokoa edo rola erabat baztertua geratuko da. Raxoik, halaber, nahiko lan dauka bere alderdiaren eskuin muturreko adarrarekin.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Nazioartea
Palestinako alderdi nagusiek batasun gobernurako akordioa lortu dute Txinan

Hamas, Fatah, Palestina Askatzeko Herri Frontea, Palestinako Jihad Islamikoa eta beste hamar taldek hitzarmena sinatu dute, genozidioa amaitu ostean “Palestinako lurralde guztien” gaineko agintea izateko. “Okupazioaren aurka borrokatzeko” eskubidea dutela... [+]


2024-07-24 | Axier Lopez
Artxibatu egin dute AraInfo-ko bi kazetariren eta Zaragozako zinegotzi baten aurkako kereila

"Kereilatuei –Chorche Tricas eta Iker González kazetariak– egotzi eta iraingarritzat jotzen zaizkien artikuluak "adierazpen- eta informazio-askatasunaren barruan daude", eta Zaragoza en Común-eko zinegotzi Suso Domínguezen kasuan... [+]


Polioa topatu dute Gazako uretan eta epidemia zabaltzeko arrisku handia dago

Palestinar errefuxiatuen kanpalekuen ondoko ur zikinetan Poliomielitis birusaren kontzentrazio altuak topatu dituzte. UNICEFek ohartarazi du “hondamendia” gertatzeko aukera asko daudela.


Sionismoaren kolapsoa

Hamasen urriaren 7ko erasoa eraikin zahar bat astindu duen lurrikararekin konpara daiteke. Arrakalak agertzen hasiak ziren, baina orain begi-bistan daude, oinarrietaraino.


“Anti-euskaldun bat hautagai jarrita ezin daitekeela irabazi esplikatu zaie Pariseko buruei”

Ipar Euskal Herriak dituen militante nekaezin horietarikoa dugu Peio Dufau: ofizioz tren gidaria, CGT sindikatuan buru belarri inplikaturikoa, Bake Bidean dinamikan engaiatua eta alabari Wolfram sindromea izeneko eritasun arraroa atzeman ziotenaz geroztik izen bereko elkartean... [+]


2024-07-24 | Itxaro Borda
Estres test

Laugarrenez altxatu da eguzkia Baionako besten eremu setiatuan eta uste dut, septentrioko Euskal Herri honetan, hatsa hobekiago hartzen dugula, batez ere gure hiru diputatuak Fronte Herritar Berrikoak direlako eta olde beltz-kakia hirugarren postura zokoratu dugulako. Bi gauza,... [+]


Holokausto, apartheid, ‘nakba’

Estatu palestinar bat, bi estatu edo batere ez. Horiek dira Palestinako gatazkaz aritzean irudikatzen diren irtenbideetakoak. Egungo Gazak eta Zisjordaniak osa dezakete Palestinako Estatua; edo izan daiteke Zisjordaniako A eremua bakarrik –Palestinako Agintaritzako... [+]


2024-07-24 | Nerea Menor
Silvina Molina, Argentinako kazetari feminista
“Sareak ehuntzea da garrantzitsuena, laguntza eskaini eta batera lan egitea. Lehentasuna orain bizirautea da”

Genero eskubideen urraketaren inguruan mintzatu gara Silvina Molina kazetariarekin. Télameko (Argentinako albiste agentzia publikoa) Generoen eta Aniztasunen ataleko editorea zen Molina, Javier Mileiren gobernuak martxoan agentzia itxi zuen arte. Kazetaritza, inklusioa... [+]


Bilbaoko ehiztari-biltzailea

Mexikoko Coahuila basamortuan, Bilbaoko dunak izeneko parajean, giza eskeleto baten arrastoak topatu dituzte. Arkeologoek aztertu ondoren, ondorioztatu dute 950-1250 urte artekoak direla eta Candelariako kulturarekin lotuta daudela.

Aurkikuntza berri pozgarria izan da... [+]


NATOk armak oparituko dizkio bere buruari, eta klima kutsadura denori

Munduko erakunde militar suntsitzaileenak 75 urte bete ditu, eta eztei horiek behar bezala ospatzeko, esan du bere kideek gehiago gastatu beharko dutela armetan. Gainera, urtemugaren goi bileran beste potentzien kontrako gerra hauspotu du NATOk, Txinaren eta Errusiaren kontrako... [+]


Trump presidenteordea eta Putin ukrainar presidentea

Joe Bidenen narriadura kognitiboaren eztabaidak bi urte inguru ditu. Batzuetan portaera bitxia zuen, beste batzuetan ez zitzaion ondo ulertzen edo egiak ez ziren gauzak esaten zituen, semea Iraken hil zitzaiola, adibidez. Halere, establishment liberalak bere egoera kognitiboari... [+]


2024-07-24 | Julen Azpitarte
Free jazz
Beltzetan beltzena

1959. urtea mugarri izan zen jazzaren bilakaeran: Miles Davisek A Kind Of Blue grabatu zuen martxoan eta apirilean; disko horretan parte hartu zuen John Coltranek Giant Steps plazaratu zuen maiatzean; eta, azkenik, Ornette Colemanek The Shape Of Jazz To Come argitaratu zuen,... [+]


Jesús Rodríguez. Tsunami Democràtic auzia
“Zergatik erori da orain auzi osoa, akatsa egin eta hiru urtera?”

Zortzi hilabeteko erbestealdiaren ondoren, etxera eta Directa-ko erredakziora itzuli da Rodríguez (Gramanet del Besós, Bartzelona, 1974). Inork ezer espero gabe, uztailaren 8an, arratsalde bakarrean, erabat irauli zen bere eta beste hamaika inputaturen aurkako... [+]


AEBetako Greenpeace desagerraraz dezake Dakota Access oliobidearen enpresak jarritako salaketak

900 milioi inguru eskatzen dizkio Energy Transfer Partners enpresak AEBetako Greenpeace erakunde ekologistari, 2016 eta 2017an oliobidearen aurkako protestetan kalteak eragin izana leporatuta. “Epaiketa honetan porrot eginez gero, Greenpeace justizia klimatikoaren aldeko... [+]


Eguneraketa berriak daude