Ezpalak


2021eko uztailaren 27an

Liburuaren Eguna

Ekitaldi mordoa izango da apirilaren 23an, Liburuaren Nazioarteko Eguna ospatzeko: azokak, hitzaldiak... Hizpide egokia litzateke egun horretarako Joan Mari Torrealdaik Jakin aldizkarian euskal liburugintzaz kaleratu duen azterketa. 2003an 1.945 liburu argitaratu ziren euskaraz nahiz ele bitan, 2002an baino 312 gehiago. %41 hezkuntza eta irakaskuntza arlokoak ziren, %20 haur eta gazte literaturakoak, %18 giza eta gizarte zientziakoak eta %12 helduen literaturakoak. Torrealdaik azterketan aipatzen duenez, tituluek gora egin dute, baina tiradek behera eta kezkagarria da hori. Alde ilunen artean, argitaletxeen atomizazioa, berrargitalpenen eskasia, helduen literaturaren beherakada... aipatzen ditu. Cervantesen eta Shakespeareren heriotza egunaren urteurrenean, klasikoen lanak irakurri nahi dituenari lagungarri izango zaio Klasikoen Gordailua (www.armiarma.com/klasikoak). Patxi Salaberrik zuzendutako Euskal Testuen Gordailua oinarri hartuta, Erdi Arotik 1936ko Gerra bitarteko euskarazko liburuak jarri ditu bertan Susa argitaletxeak.


Musika Bestak Biarritzen

Musika izango da nagusi Biarritzen apirilaren 24a bitarte, Musika Bestak jaialdiaren karietara. Musika klasikoa gailenduko den arren, izango da jazza eta doinu berritzaileagoak entzuteko aukerarik. Oldarra abesbatzari egindako omenaldiarekin abiatuko da jaialdia asteazkenean. Oldarra abesbatzak, Biarritz baletak eta Kili Kolo zirku taldeak kabaret kutsuko ikuskizuna eskainiko dute Kasinoan. 21ean, Roberto Plano piano joleak Hego Ameriketako konposizioak interpretatuko ditu leku berean. 22an Parisko Orkestraren emanaldia izango da Gare du Midin, Michel Plassonek zuzenduta. Larunbatean, Lausanneko Camerataren saioa izango da Kasinoan eta bukatzeko, Thierry Caens tronpeta jolea eta Richard Galiano soinu jotzaileak jazz emanaldia eskainiko dute Marion aintziraren inguruan.


Ipuin kontalarien jaialdia

Ahozko tradizioko ipuinak, egile garaikideenak, pasadizoak, asmatutakoak... denetarik entzun ahal izango da apirilaren 28tik maiatzaren lehena arte Munduko Kontu Kontalariak jaialdian. Afrika, Hego Amerika, nahiz Espainiako Estatuko zazpi ipuin kontalari izango dira kontu kontari Elorrio, Zornotza, Durango, Mungia, Markina, Bermeo, Elgeta eta Agurain herrietan: Chati Calvo (Aragoi), Quico Cadaval (Galizia), Rubén Martínez (Venezuela), Mercedes Carrión (Peru), Marta Escudero (Mexiko), Willo (Kolonbia), Boni (Kamerun).


Periferiak hirugarrenez

Kultur sortzaile ugari bilduko ditu Bilbon eta Donostian Periferiak ekimenak. Hirugarren aldia du aurtengoa kultur topaketa berezi honek. «Periferiak gauzak inguratzen dituen begirada bat adierazten du. Egunero gure oraina egiten eta desegiten duten egia-jokoetako erreskatea ere bada. Memoria periferikoak esperientziaren denbora berreskuratzen du, eta aurre egiten dio solas ireki bati», diote antolatzaileek. Hitzaldiak, kontzertuak, dokumentalak antzerki emanaldiak Bilboko zubietan... ekitaldi andana izango da; Bilbon apirilaren 22tik maiatzaren 1a bitarte eta Donostian maiatzaren 16tik ekainaren 2a bitarte. Besteak beste, Belén Gopegui, Dora Salazar, Antzerkiola Imaginarioa, Anari, Angela Davis eta Santiago López izango dira topaketetan. Informazio gehiago www.periferike.org helbidean.


Aztekak hobe ezagutzeko

Azteken zibilizazioari buruzko erakusketa handia paratu du Bilboko Guggenheim museoak. Europako eta Ameriketako hainbat herrialdetako bildumetatik jasotako seiehun pieza jarri dituzte ikusgai. Azteken Inperioaren hasieratik gainbeheraraino, hamaika eremutan banatu dituzte piezak. Ez da inoiz aztekei buruzko halako erakusketarik antolatu, bertan dauden artelanak berrogeita hamarretik gora erakundetan sakabanatuta zeuden-eta. Irailaren 18a arte izango da zabalik.

* * * * * * * * * * * * * * * * * *

Pirateriaren Aurkako Plana onartu berri du Espainiako Gobernuak. Hala, lan taldea sortuko du propio pirateriaren aurka »top mantakoa nahiz Internet bidezkoa» neurriak har ditzan. Halaber, sentsibilizazio kanpainak jarrriko ditu martxan Planak, gazteei zuzendutakoak gehienak. Espainiako Internauten Elkartea eta Kontsumitzaileak Martxan aurka agertu dira, besteak beste.

Pottery café kafetegi artistikoa. Trago bat hartzen ari zarela eskulanak egiteko aukera ematen du Donostian (Benta Berri) dagoen kafetegi-tailer-dendak. Izan ere, zeramikazko piezak (kikarak, gatzontziak, platerak... ) margotu daitezke bertan. Piezak aurrez egosita daude, beraz, bezeroak hura margotzen du eta ondoren bigarren aldiz egosten dute Pottery caféko labean. 10-25 euroko prezioa dute piezek eta labean 24 orduz izan ondoren, etxera eraman ahal izango du bezeroak.

Ohitura eta praktika kulturalak neurtzeko inkesta egin zuen SGAEk Espainiako Kultura ministerioarekin lankidetzan, 2002ko apirila eta 2003ko martxoa bitartean. Hona 15 urtetik gorako 12.180 inkestatuen emaitzetatik eratorritako datu batzuk: %86,2k musika entzuteko ohitura du, %50ek disko bat erosten du urtean gutxienez eta %8,4 urtean behin doa gutxienez kontzertu batetara; %55,6k zinemara doala dio; %31,9 antzerkira joan ohi da; dantzari dagokionez, %8,3 doa soilik ikuskizunetara; opera eta zarzuela ikuskizunak, %5,7k eta %5,5ek ikusten dituzte, hurrenez hurren; %49,1 da ohiko irakurlea. Telebista da guztietan errege, %98k egunean 165 minutuz ikusten duela dio.


Azkenak
2024-12-31 | Julene Flamarique
24 urteko espetxe-zigorra bete ostean libre da Guillermo Merino durangarra

Merino 2001. urtean atxilotu zuten, eta dispertsioa jasan du, zigorraren zati handi bat Euskal Herritik kanpoko kartzelatan igaro baitzuen baldintza “zailetan”. Orain, askatasuna berreskuratu du.


2024-12-31 | Leire Ibar
Prezioek gora egingo dute urte berriarekin batera

Urte berriaren hasierarekin, hainbat zerbitzu eta produkturen prezioetan igoerak izango dira. Elikagaietan, energia fakturetan, udal-zergetan eta etxebizitza gastuetan garestitze nabariak atzemango dira.


2024-12-31 | ARGIA
Apirilaren 11n egingo da Aberri Egun bateratua, Euskal Herria Baterak deituta

Euskal Herria nazio dela aldarrikatzeko ekitaldia egingo dute Donostiako Kursaalean. Astebeteko ekitaldi sorta izango da.


2024-12-31 | ARGIA
Gontzal Fontaneda euskaltzale gasteiztarra hil da

Euskaltzale eta militante gasteiztarra abenduaren 30ean hil da. Gontzal Fontaneda Orille (1943-2024) 1960ko hamarkadan euskarak Gasteizen egin zuen bidearen lekuko eta bidelagun izan zen. 15 urterekin hasi zen euskara ikasten. Euskara ikasteko metodo bat asmatu zuen eta euskara... [+]


Eraikiz kolektiboa: “Gizonok matxismoaren aurrean ardurak hartzeko unea iritsi da”

Ander Magallon, Mikel Irure eta Xabier Jauregi Metropoli Forala saioan egon dira maskulinitate berrien inguruan mintzatzen.


2024-12-31 | ARGIA
Zarautzen terapia kontsulta duen gizon bat atxilotu dute, emakume bati sexu-erasoa egitea egotzita

Getariako etxebizitza batean egin dio eraso, Segurtasun Sailaren arabera. Emakumea astero joaten zen terapia naturaleko kontsultara, eta Ertzaintza ikertzen ari da ea antzeko ekintzen biktima gehiago dauden.


2024-12-31 | Leire Ibar
Kataluniako emakume kazetarien erdiak baino gehiagok jasaten du sexuagatiko diskriminazioa

Media.cat-ek egindako azken ikerketak agerian utzi du emakume kazetariek Katalunian jasaten duten sexu-diskriminazioa. Inkestatutako emakumeen %54,4k sexu-jazarpena jasan dutela eta %55,1ek sexu-generoaren araberako jazarpena izan dutela adierazi dute.


2024-12-31 | Julene Flamarique
Akusazioak hemezortzi urteko espetxe-zigorra eskatu du Mario Lopez Gernikako entrenatzaile ohiarentzat

Sexu erasoak 1998an hasi ziren, biktimak 13 urte zituenean. 2003an kluba utzi bazuen ere, emakumeak iaz salatu zituen sexu erasoak, Mario Lopezek taldeko entrenatzaile gisa jarraitzen zuela. Orain 18 urteko espetxe-zigorra eskatzen du akusazioak, fiskaltzak baino lau urte... [+]


Israelgo espetxerik ankerrenean atxiloturik dago Gazako azken ospitaleko zuzendaria

Hussam Abu Safiya medikua askatzeko eskatu du Osasunaren Mundu Erakundeak, eta bere aldeko kanpaina ere abiatu dute sareetan. Abu Safiya medikua ez da edonor; nazioartean erreferente bihurtu da, berak zuzentzen zuen ospitalearen aurka egindako erasoak kontatzen zituelako.


2024-12-31 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Obrak eta obrak, marra horia lausotzeko

Garai aproposa izaten da urteburua iraganeko lorpenak goraipatzeko eta, are gehiago, etorkizuneko asmo-usteak aldarrikatzeko. Eta halatsu da Txinan ere, alafede. Bide batez, ez da harrigarria abenduko azken orduetan, aurreikusitako planari aurrea hartuz, Xinjiangeko Urumqi-Yuli... [+]


Petardo eta bengalak, albo-kalteak dituen tradizioa

Urtezahar gauean petardo, bengala, traka, suziri eta bestelako gailu piroteknikoekin jolasean arituko dira asko eta asko aurten ere, horietako ez gutxi adin txikikoak. Eta errepikatuko dira istripuak, suhiltzaileen esku-hartzeak, eta burrunba gordin sufritzen duten ume, adineko... [+]


2024-12-31 | Usurbilgo Noaua
Beste sute bat izan zen erraustegian

Suhiltzaileek beste sute bat itzali behar izan zuten abenduaren 27an Zubietako erraustegian.


2024-12-31 | Josu Iraeta
Borroka luzearen ametsak, egiazko nahi ditut

Badira, garun distiratsua izanik, "zehaztasun gutxiko" definizioekin, gauza bera, beste era batera esanda, aldatzen eta itxuraldatzen adituak direnak. Berea zen, eta hainbat hamarkadatan errepikatu den proiektu in eternum bat izan da. Hasiera batean hori zen hegemoniko... [+]


Bizilagunekin plataforma munduko futbol kopa Donostian jokatzearen aurka: “Ez dugu gure aurkako golik ospatuko!”

Bizilagunekin plataformak gogor kritikatu du Donostia 2030eko munduko futbol txapelketaren egoitzetako bat izatea, Marokok, Portugalek eta Espainiak antolatuko duten edizioan. “Hiria munduko mapan kokatzea” eta “lehen mailako kirol ikuskizuna herritarrei... [+]


2024-12-31 | Sustatu
Max streaming plataforman ere euskarazko edukiak agertzen hasi dira

Nazioarteko ordainpeko streaming plataformetan, Amazon Prime Video eta Netflix izan ziren lehenak euskarazko edukiak eskaintzen, eta orain Max gehitu zaie (2024 arte HBO edo HBO Max izan dena). Pantailak Euskaraz-ek azpidatziak moldatu ditu, eta EITBk bikoizketak eskaini, eta... [+]


Eguneraketa berriak daude