Aurrekariak. Gertuko lagun bati gertatzen zaiona kontatuko dut. Minik hartuko ez duelakoan nago, are gehiago, mesede egingo dion esperantza daukat. Alex deituko diot.

Adiskide honi ume-umetatik irakatsi diote zer sentitu behar duen gertakari ezberdinen aurrean, zer dagoen ondo, oso ondo, txarto edo oso txarto; bere egiazko emozioak eraldatu arte, natural sentitzen zuena ezin deszifratzeraino. Egun, lanak ditu oraindik benetan sentitzen duenaz jabetzeko. Alexen aro ezberdinetan zehar bere inguruko boteredunek idatzi diote erabili eta ikasi beharreko moralaren gidoia: etxean, ikastetxean, lagun artean, lanean, politikan, kirolean, kalean... Alex sentibera da, azkarra eta bizia. Gidoi maltzur horiek primeran antzeztu ditu, ikusleen eta egileen gozamenerako, ez bererako. Inoren testuak interpretatzen beti. Inprobisazioaren berezko bidea, sormen eta askatasunez betea, antzerki eskola naturalari zeriona, erabat zentsuratuta eduki du oraintsu arte. Zentsuratzaileak? Gidoigile ezberdinak hasieran eta Alex bera gero, berau zorrozten. Ulertzen ditut aktore zuzendari kaxkar horiek, hauek ere beren beldurrek gidaturik ibili dira baina... A ze kaltea egin dioten!

Moralistak -postaleko iraultzaile zein tradizionalistak- eta labeldun errepresoreak. Sarri esan izan diot Alexi jende modu hau dela arriskutsuena, postaleko iraultzaileak eta moral tradizionalaren jarraitzaileak. Gezurrezko lagunak direla uste dut, praktikan bai behintzat, ezkerreko erlijio abertzalearen apezpiku batzuk eta Jainko epailearen mezulari besteak. Dogmatik gertu eta bihotzetik urruti bizi dira, konturatu barik izan arren. Gizakiok urteetan zehar jaso dugun egurra, bueltatzen diogu hurkoari, metodo berberarekin nahiz eta mezua erabat ezberdina izan. Errepresio, zigor, mendeku eta gezurrean hezi bagaituzte probabilitate handiak ditugu geuk ere halaxe jokatzeko ondokoarekin. Indarrean eta intimidazioan oinarritutako eredua, hauxe da ezagutzen duten jokamolde bakarra. Egiazko libertate eta izaeren aniztasunak izugarrizko izua ematen die, ez dira autentikoak. Azken finean, arrautzarik gabeko oskol gogorreko kakati batzuk baino ez dira. Ulertzen ditut baina ez ditut alboan nahi, beren barruko iraulia egin arte behinik behin. Fikziozko askatasunaren bozeramale hauen aurkako txertoa behar du Alexek. Eta labeldun errepresoreak? Alexi ez diot azaldu behar labeldun zigortzaileen arriskurik, ez du behar, beren mezuan garden azaltzen dutelako zer diren.

Non dago Alex? Mendekuaren hiru faseak. Bat. Zalantzarik gabe dramatikoena. Epaitu eta zigortu duten bakoitzean amorrua sentitu izan du Alexek. Sentimendu hori mina eragin dion horri itzultzeko indarrik ez du izan, ondorio eta zigorren beldur, beraz, ahal izan duen izaki ahulenarekin hartu du mendekua, bere buruarekin. Hamarkadatan zehar tratu txarra eman izan dio bere barruko biztanle txiki horri, eta azkenean, hau ere epaile egin du. Kuriosoa da, epaile titularrik izan ez duenetan ere, bere barrutxoak ikasi du autoinkulpatzen, bere buruarendako kode penal gogorrena aplikatuz.

Bi. Azkenean bere barrua konprenitu du, kostata baina absoluzio osoa eman dio betiko. Horregatik hasi da Alex dagoeneko bere bide propioa egiten, berez dituen sormenerako gaitasunei erruen tapa hermetikoa kenduz. Zaharberritze erreparatzaile unean dago, bere burua berriz ere ezagutzeko lanetan. Orain, barregarria ere bada batzuetan, gauzarik txikiena ere aurpegiratzen dionari aurre egiten saiatzen da, ez da hain erraz makurtzen, ezta..! Bere erara baina mendekua benetako etsaiarekin hartzen du, poza ematen dit honek.

Hiru. Ez da hona ailegatu guztiz. Azken fase bi hauen artean dago. Laster barruak diotsona, gezurrezko interprete barik, hain ondo ulertuko duenez praktika, trebetasunak lantzea, berez-berez irtengo zaio eta orduan errietek ia ez diote zauririk eragingo. Aurreko fasean konprobatu du borroka mota honetan bera dela nagusi. Fase honetara heltzerakoan ez dio borrokari beldurrik edukiko. Orduan aurkariak Alexek berak aukeratuko ditu eta, oso zakar edo dorpeak badira, bere kontra jarduteko txandarik ere ez die eskainiko, ez beldurragatik, ez aspertzearren baino.