Bero-beroan


2021eko uztailaren 16an

Hirukoaren gehiengo osoa kolokan da

Egungo hiruko gobernuaren gehiengo osoa, hori da kolokan jarri dena EHAK-k Batasunaren boto eskaera jaso zuenetik. Joera nagusietan ez da aldaketarik espero, hauteskundez hauteskunde jasotzen diren emaitzek behin eta berriz adierazten duten bezala. Gobernagarritasunaren ikuspegitik, ordea, eserleku gutxi batzuek funtsezkoak dira Jaurlaritza norabide batekoa edo bestekoa izan dadin. Inkesten arabera, 4-6 izan daitezke EHAK-k lor ditzakeen eserlekuak eta kopuru horrekin, badirudi berak bete dezakeela iragandako legealdian Sozialista Abertzaleek izandako giltza funtzioa. Ikusi behar, dena den, Ezker Batua noraino iritsiko den, eta baita Aralar ere, ataka estuan, iragartzen zaion parlamentaria funtsezkoa izan baitaiteke EHAKrik gabeko gehiengo osoa osatzeko. EHAKren presentziak, dena den, ezin du ezkutatu ilegalizazioek sortzen duten egoera antidemokratikoa. Bakegintzaren pakete osoaren barruan garrantzi berezia hartuz, hurrengo legealdirako konpongai nagusietakoa izango da.


Erresuma Batua Frantziako erreferendumari begira

Maiatzaren 5ean egingo dituzte Legebiltzarrerako hauteskunde orokorrak Erresuma Batuan. Laboristak ala kontserbadoreak izango dira Gobernuan? Laboristak balira, hauteskunde orokor batzuk hiru aldiz jarraian irabaziko lituzketen lehen aldia litzateke. Baina badirudi britainiarrek maiatzaren 5ari beste edo gehiago begiratuko diotela Frantzian 29an Europako Konstituzioaren erreferendumean zer ateratzen den, eta oraingoz inkestek nahiko garbi diote ezezkoa nagusituko dela. Apurka gero eta gehiago ezagutzen ari den Europako Batasunaren (EB) Bolkestein zuzentaraua litzateke ezezko horren arrazoi nagusietakoa. Zerbitzuen liberalizazioa arautzen du honek, 2004ko urtarrilean onartu zuen Europako Batzordeak, baina orain bere atal korapilatsuenetakoak berraztertzen ari dira eta sindikatuek gogor ekin diote bere aurka. Erresuma Batuan, erreferenduma datorren urtean egingo litzateke, jadanik gainerako herrialde gehienen posizioa ezaguna denean. Edozein modutan, EBko estatu bakar batek Konstituzio-Itunari ezezkoa emango balio, berau ez litzateke aurrera aterako. Zenbait adituk dioenez, Europako Batasuneko estatuek jadanik aurreikusia dute B plan bat, oso ezkutuan dagoena, baina berehalakoan indarrean jarriko litzatekeena ezezkoa gailenduz gero. Koldo Gorostiaga eurodiputatu ohiak, esate baterako, hitz egiten zuen B plan honi buruz otsailean LARRUNen egindako Europako Konstituzioari buruzko debatean.


Jon Agirre presoari mokorreko ebaketa egingo diote

Hilaren 14an Jon Agirre 62 urteko preso arrasatearrari mokorreko ebaketa egin eta protesia jarriko diote Donostia Ospitalean. Agirrek 24 urte egingo ditu espetxean maiatzean eta, gaitz desberdinak medio, larri dago. Sarritan eskatu da bere askatasuna, baina oraingoz denetan ukatu zaio eta bere zigorraren azterketa berririk ez badago, 2006ko udan aterako da kalera espetxean 25 urte bete ondoren.


Kontzertu ekonomikoak talka ekarriko ei du Maragall eta PSOE artean

Pasqual Maragall Generalitateko buruak EAJ eta PSE-EEren arteko gobernua hobetsi duela azpimarratzerakoan, albo batera geratu zen kontzertuaren gaia. Maragallek jarraitzen duen oinarrizko gaia da eta Kataluniako Estatutuaren erreforman oinarrizkoa. Gaur egun Nafarroako Foru Erkidegoa eta EAE dira hitzarmen ekonomikoak dituzten erkidego bakarrak. Maragallek beste erkidegoek ere antzerako ereduak izatea nahiko luke eta hori indarrez azaleratzen denean, PSCren eta PSOEren arteko talka saihestu ezina izango ei da analista zenbaiten ustez.


Eusko Legebiltzarrean ez da giro

Jesus Mari Agirre Berezibar Eusko Legebiltzarreko Itzulpen Zerbitzuko buruak izenburu hori jarri dio erabili.com-en argitaratutako iritzi artikuluari. Legealdia amaituta, hausnarketa egin du euskarak Legebiltzarrean bizi duen egoerari buruz. Pozik egoteko arrazoirik dagoenik ez dirudiela dio berak. Legebiltzarkideek ahozko jardunean, osoko bilkuretan, azken bi urteetan, aurreko bietan baino gutxiago hitz egin dute euskaraz; 2004an %10ak eta 2001ean %18ak. Idatzian berriz, Batasuna da idazkiak euskara hutsean aurkezten dituen alderdi bakarra. Gainerako alderdiek gaztelania hutsean aurkezten dituzte. Emakumeen eta gizonen berdintasuna lortzeko hautagai-zerrendetan kuotak jarri diren bezala, euskararekin beste hainbeste zergatik ez den egiten galdetu du Agirrek.


Nafarroako hizkuntza politikako ponentziaren porrota

Bukatu da Nafarroako Parlamentuaren ponentzia. Alderdiek jaso dute txostena eta ez zaio batere gustatu hainbat alderdiri. Aralarrek (bere ekimenez abiatu zen ponentzia) apirilaren 13ko bileran ponentzia bertan behera uztea proposatu zuen eta Batasunak ponentzia herren jaio zela azpimarratu du. Esanak esan, ponentziaren ondoren, ez dago aldaketa handirik euskararentzat. Aldaketa nabarmenena Iruñerriko hizkuntz eremuak berraztertzeko proposamena da.


NUPeko euskararen normalizazioko batzordekideak dimititzeko zorian

Patxi Salaberrik eta Koldo Asironek dimititu zuten eta orain mehatxua egin du batzordeak. Dimititu baino lehen, hamar eguneko epea eman diote Pedro Burillo NUPeko errektoreari. Burilloren erabakiaren zain da orain batzordea. Hilaren 5ean, berriz, batzordeak hamar eguneko epea jartzeko erabakia hartu baino lehen, Nafarroako Unibertsitate Publikoak hurrengo ikasturterako eskaintza onartu zuen. Lehenengo mailan euskarazko derrigorrezko 13 irakasgai berri eskainiko ditu, oraingo kopurua bikoiztuz. Dena den, bi hizkuntzetan ikas daitezkeen irakasgaien eskaintza %12,2koa da.


Euskarazko ekitaldiak laguntzarik gabe utzi ditu Iruñeko Udalak

2004ko martxoan egindako deialdira aurkeztu ziren euskarazko ekitaldiak antolatzen dituzten taldeak. 150 ekitaldik ez du sosik ikusi, horien artean 75 bat hitzaldi eta 25 kontzertu, bertso eta antzerki saio eta bideo emanaldi daude. Talde hauek jakin dute ordea, diru-laguntza horietarako zen dirua (20.000 euro) Udaleko kutxara itzuli dela. Iruñeko Udalak eman die afera honen azalpena: bi langile gaixo egon dira eta ezin izan dituzte diru-laguntza horiek bideratu.


Azkenak
Euskal preso politikoei espetxe politika arrunta aplikatzeko eskatu dio Sarek Eusko Jaurlaritzako Justizia eta Giza Eskubideen Sailari

"Jarrera proaktiboagoa" eskatu dio Eusko Jaurlaritzaren Justizia Sail berriari Sarek, abuztuaren 20an egindako prentsaurrekoan. Espetxeetako normalizazioa "oraindik urruti" dagoela salatu dute, ikusita 148 presoetatik "ehun preso baino gehiago" egon... [+]


Energia-enpresa nagusiek biodibertsitateari eragindako kalteen %47 ezkutatzen dute, EHUren ikerketa baten arabera

"Irudia zuritzeko" estrategiak erabiltzen dituzte energia arloko enpresa nagusiek. Ekintza positiboak azpimarratu eta inpaktu negatiboa "estaltzen" dutela ondorioztatu du ikerketan parte hartu duen EHUko doktoregai Goizeder Blancok.


2024-08-21 | ARGIA
Udaltzaingoak kaleko saltzaileekin duen “jarrera oldarkor eta bortitza” salatu dute Bilboko konpartsakideek

Udaltzaingoaren azken egunotako "gehiegikerien" aurrean, Bilboko Konpartsen Federazioak elkartasuna adierazi die manteroen kolektiboko lagunei, Areatzan egindako elkarretaratzean.


Eneko Etxeberria: “Hitz bakarrean, inpunitatea bilatzen du Gobernuak”

Maiatzaren 30ean Nafarroako Gobernuak zenbait biktimaren aitortza egin zuen eta senitartekoek Sekretu Ofizialen Legea bertan behera uzteko eskatu zuten. Horien artean, Mikel Zabalza eta Mikel Arregiren familiak. ‘Naparraren’ anaiak ere egina du eskaera hori. Eneko... [+]


AEBek diote Israelek onartu duela “trantsizio proposamena”, baina Hamasek kritikatu du baldintzak aldatu dituztela

Hamasek salatu du talde islamistak aurretik onartutako akordio proposamenetan Israelgo lehen ministro Netanyahuk baldintza berriak jarri dituela. Iran su-etenaren alde agertu da, baina Israel “zigortzeko eskubidea” aipatu dute, uztailaren 31n Hamaseko buruzagi Ismail... [+]


Emazteari eraso zion ertzainak tratu txarrak ea lehenagotik ematen zizkion ikertzen ari da Fiskaltza

Ertzaina emakume bezala erregistratu zen Trans Legearen bitartez, baina inori ez zion aldaketaren berri eman. Fiskaltzak uste du indarkeria matxista leporatzetik libratzeko asmoarekin aldatu zuela sexuz.


Kongok espero du tximino baztangari aurre egiteko adina txerto emango dizkiola Mendebaldeak

Kongoko Errepublika Demokratikoa ari da gehien jasaten tximino baztanga edo mpox-en epidemia. Urtea hasi zenetik 16.700 kasu atzeman dituzte, eta ia 600 pertsona zendu dira herrialdean; gehien-gehienak, haurrak.


Hainbat gizon atxilotu dituzte asteburuan indarkeria matxistagatik

Tuteran 30 urteko gizon bati 23 urteko bikotekideari erasotzea leporatu diote, eta Ondarroan 31 urteko gizon bati lankide bati ukituak egitea, herriko osasun etxean. Bilboko jaietan bi sexu eraso salatu dituzte, eta Donostian 20 urteko gizon bat atxilotu dute, hiriaren... [+]


2024-08-20 | ARGIA
Osakidetzan tratamenduari ekin nahi dioten transek psikiatriatik pasa behar dutela salatu dute

Hainbat kolektibok salatu du Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatean arreta jasotzen duten transei lehen harrera psikiatrikoko profesionalek egiten dietela, horrek transak patologizatzen dituela eta harrera endokrinoak egin beharko lukeela. Harrera endokrinoak... [+]


2024-08-20 | Euskal Irratiak
Bigarren etxebizitzen kontrako aldarria entzun da Miarritzen

Etxebizitzen %20 baino gehiago jadanik bigarren etxebizitzak dira Ipar Euskal Herrian. Larrialdi klimatikoaz sentsibilizatzeko lau hilabetez, Nantesetik abiatu Alternatiba txirrindula itzulia, kostaldean zen aste buruan.


Eguneraketa berriak daude