"Pribilegiodunen" merkataritza ordutegiak


2021eko uztailaren 23an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Sindikatuek ukatu eta sektoreko langileek hainbat mobilizazio egin arren, EAEko hirukoak legegintzaldia itxi aurretik burututako azken ekimena dendak igande eta jaiegunetan gehienez zortzi aldiz ireki ahal izatea zehazten duen dekretua izan zen. Arloko sailburuak, Ana Agirrek, adierazpen gogorrak egin zituen sektoreko langileriaren aurka, inolako lotsa izpirik sentitu gabe, "pribilegiatu" hutsak direla esanez. "Pribilegiatu" horiek soldata eskasak dituzte, lan prekarietatean bizi dira eta aurrerantzean igande eta jaiegunetan lan egin beharko dute, horrela sektoreko langile orok gizarte eta familia bizitzarako duen eskubidea urratuz. Agirre sailburuak sei zifrako soldata, auto ofiziala eta zereginik gabeko asteburuak dauzka... prest egongo ote litzateke egungo lana utzi, dendari kargua hartu eta igande eta jaiegun batzuetan lan egiteko? Probokaziorik ez, mesedez.

Hortaz, gobernuko hirukoaren erabakia merkataritza ordutegien liberalizazioaren lehen urratsa da. Horrela, agerian gelditu da berriz Ibarretxe eta sailburuen filosofia neoliberala, ez bada kapitalista, merkataritza enpresa handien zerbitzura. Bost axola zaie milaka langilek igande eta jaiegunetan lan egin behar izatea, kontuan izan gabe horrek langileen familia eta bizitza sozialean duen eragina. Bost axola zaie saltoki txikiek merkataritza-gune handiekin ezin lehiatu eta zenbait kasutan atea behin betiko itxi behar izatea. Bost axola izan zaie ezusteko erreakzio naturala eta gehiegi ere ez dira arduratuko halako probokazioen kalteak ordaindu behar dituzten langileek mobilizazio are erradikalagoak egiten dituztenean. Ardura bakarra saltoki handien interesei behar bezala erantzutea izan da, asko baitira euskaldunon lurraldean batzen diren enpresari handi eta multinazionalak. Negozio ezin hobea, betikoentzat, EAJ, EA eta EB taldeez osatutako Gobernuari esker. Gerora, beti bezala baita ere, Gobernu berbera izango da kaltetutako langileen ekintzak gaitzetsiko dituena. Jakina, ez du gogoratuko berau dela, hirukoa, probokazioen sortzaile nagusia eta benetako erantzulea.

Confebasken probokazioa. Confebask patronalak urte honetako negoziazio kolektiboetarako bidaia orria aurkeztu du jadanik. Sindikatu eta langileentzako probokazio hutsa da. Hasteko, lanaldia murriztearen aurkakoa eta soldata aurreikusitako inflazioaren gainetik igotzearen aldekoa da. Justifikazio gisa nazioartea aipatzen dute, euren estrategiarako interesgarria den oro bertatik hartuz. Eta ahaztu egiten dituzte euren enpresek azken urteetan poltsikoratu dituzten milioi askoko mozkinak. Sindikatuek emandako erantzunaren arabera, aukera bada lanaldia murriztu eta soldatak igotzeko. Isilpean gordetzen dute azken zazpi urteetan lan-kostuak %56,7 igo zirela, enpresa-etekinak %155,5 handiagoak izan ziren bitartean. Bankuek eta aurrezki kutxek %20ko hazkundea izan zuten 2004ko mozkin izugarrietan eta euskal enpresa askok ere halako portzentaia hurbil izan zuen. Confebaskeko lehendakari eta BBVAko aholkulariak, Roman Knöor jaunak, primeran daki hori guztia, izan ere, urtero milioi askoko diru-sarrera ikaragarriak egiten baitizkio finantza-erakunde horrek. Eta aurten inflazio-kostuari dagokiona baino askoz gehiago jasoko du!

Halako probokazioak eteteko modu bat baino ez dago: sindikatuek, alderdi politikoek eta gizarte-mugimenduek bat egitea patronalaren aurkako estrategia bateratuak bideratzeko. Patronal kapitalista eta basatiak ez baitu beste xederik mozkinak irabaztea ez denik, langileen prekarietate eta lan-malgutasunaren truke, eta langileriaren eskubideak urratuz.

Euskal nekazaritza eta abeltzainen borroka. Euskal nekazaritza desagertzen ari da -hainbat baserritarren "heriotza" eta ustiapen eta lanpostu ugariren galera dela eta-, Europatik ezarri eta Gasteizko eta Nafarroako Gobernuek garatu eta babesten dituzten laborantza-politiken ondorioz. Azken aldian, kaleetan ikusgai izan dira Hego Euskal Herriko nekazari eta abeltzainak, EHNE eta NNE (UAGN) sindikatuekin batera, zenbait kamioi frantsesi Urnietako Iparlateko instalazioetarako sarbidea oztopatu nahian. Zertarako? Frantziar estatutik eta Europa osotik datozen esne inportazioak salatzeko, izan ere, "jatorriz bertakoak baino merkeagoak direnez" industriak produktuaren prezioa jaitsi nahi baitu. Halako politiken bitartez, euskal nekazarien sindikatuen arabera, Iparlatek Euskal Herriko ustiategi bat itxiarazten du egunero. Era berean, argi utzi dute egungo nekazaritza-politika ez dela ekoizleen aldekoa. Botere publikoek produktuak eta merkatu handiak jartzen dituzte ororen gainetik. Ondorioz, Euskal Herriak berezko nekazaritza-eredu bat behar du. Eta horretarako erabaki bat hartu beharra dago: bertako sarea ala multinazionalak. Nahiz eta azkenok izen euskalduna izan.


Azkenak
2024-07-09 | Gedar
Uztailaren 20an mobilizatzera deitu dute Iturmendin, sare sozialetako mezuengatik auzipetutako bizilagunarekin elkartasunez

Otsailean atxilotu zuten Iturmendiko pertsona bat, eta bi urte eta erdiko espetxe-zigorra eskatzen dute bere kontra, sare sozialetako zenbait mezu direla-eta. Uztailaren 16an epaituko du Espainiako Auzitegi Nazionalak.


2024-07-09 | Euskal Irratiak
Peio Dufau, Fronte Herritar Berria
“Orain badakigu gutaz anitz espero dela, badugu lan anitz egiteko”

Frente Herritarrak irabazi ditu hauteskunde legegileak Pirinio Atlantikoetako seigarren hautesbarrutian, Peio Dufau izanen delarik diputatu heldu diren urteetan. Bozen %36,28 bildurik, 27 117 bozekin, historiako lehen diputatu ezkertiar abertzalea izanen da. Haren gibeletik,... [+]


2024-07-09 | UEU
Katixa Dolhare Zaldunbide
“Literatura hezkuntzaren zimendua da”

Euskara eta euskal literatura, programaketatik ikasgelara jardunaldia antolatu dute elkarlanean Seaskak eta UEUk Baionan, Udako Ikastaroen barruan, eta bertan parte hartuko du Katixa Dolhare Zaldunbidek. Ezpeletan sortu zen 1982an, Lapurdin, eta familiarekin Nafarroa Beherean... [+]


2024-07-09 | Sustatu
PDF eta ePubak euskaraz entzun mugikorrean audioliburuen gisa

Alex Gabilondo software librearen zaletuaren gida batetik probatu dugu, eta ibili dabil: PDF eta ePubak euskaraz entzun mugikorrean (edo Android gailuetan zehatzago) audioliburuen gisa. Software libreko doako tresnekin, gainera.


Tsunami auzia artxibatu du García-Castellón epaileak, desobedientzia zibila terrorismo bilakatzen saiatu ondoren

Espainiako Auzitegi Nazionaleko apelazio aretoak astelehen arratsean esan du baliogabetu egin behar direla Tsunami auzi judizialaren ikerketako azken hiru urteak, "ilegalki" luzatu zelako. Erabaki hori behin betiko bihurtzean Puigdemont eta Rovira kasutik aterako... [+]


Krabelin gorriz jantzi dute German Rodriguezen hilarria

German Rodriguez eta Joseba Barandiaran omendu, eta langile mugimenduaren alde egindako lana txalotu dute Iruñean. Palestinari ere elkartasuna adierazi diote, sanferminetan urteroko zitan Iruñean.


2024-07-08 | Pauline Guelle
Analisia
Hesi istorio

Nork aurreikusten ahal zuen 2024an Peio Dufau –Marie Heguy-Urain duelarik ordezko–  EH Baiko hautagaia, diputatu izanen zela? Eskuin muturraren kontrako kanpainak eta estrategiak funtzionatu du. Ipar Euskal Herriak ez du faxistarik bidaliko Frantziako Asanblea... [+]


Gorbeialdeko makroproiektu energetikoen aurkako milaka helegite aurkeztu dituzte Jaurlaritzan

Zigoitian 100 hektareako parke fotovoltaikoa eraiki nahi du Solariak, eta eskualdea gurutzatuko luke oso goi tentsioko linea batek ere. Urkabustaiz, Zigoitia eta Zuiako bizilagunek herritarren 5.540 helegite aurkeztu dituzte ingurua “mehatxatzen duten proiektuak gelditzeko... [+]


Emakume bati sexu erasoa egiteagatik, gizon bat atxilotu dute larunbatean Tuteran

Udaltzaingoak gizon bat atxilotu du larunbat honetan Tuteran, emakume bati sexu-erasoa egitea egotzita. Emakumeak Poliziari deitu zion laguntza eske gizona jarraika zuelako.


Hamalau egun atxikita egon den saharar ekintzaile politikoa libre utzi dute

Ostiral arratsaldean deportatu behar zuten, baina hegaldiaren komandanteak ez zuen sahararraren bidaia ahalbidetu, hegaldia segurua ez zela izango argudiatu zuelako, EFEk jaso duenez. Bilboko Guardia Epaitegiak larunbat goizaldean gaztearen “askatasun-gabezia... [+]


Donibane Lohizuneko arrantzale bat hil da Espainian, Kantabrian

Itsasoan gertatutako istripu baten ondorioz hil da arrantzalea. Hunekin Aski itsasontzian lanean ari zelarik erreskatatu zuten gizona, larunbat arratsaldean. Erietxean hil zen.


Iñaki Echaniz, laugarren barrutiko irabazlea
“Itxaropen haizea dakar Fronte Herritar Berriaren dinamikak”

Iñaki Echanizek irabazi du Zuberoa, Nafarroa Beherea, Hazparne eta Biarnoko zati bat barnebiltzen dituen laugarren hautesbarrutian. 2022an bezala, garaile atera da, ezkerreko Fronte Herritar Berriaren izenean.


Eguneraketa berriak daude