Nazioarteko enpresa liderraren akziodun nagusiak langileak dira


2007ko otsailaren 21ean
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
CAFek Beasainen dauzka egoitza soziala eta planta nagusia. Enpresan langileak berak egin dira aurten akziodun nagusi. Halaxe da. Joan den otsailetik aurrera, Cartera Socialean, euskal enpresa horretako langileen jabetzako tituluak biltzen dituen elkarte instrumentalean, %21,6raino igo da akziodunen partizipazioa. Burdinbideen arloko enpresako langileen akzio-blokea Gipuzkoako Kutxa eta Bizkaiko BBK aurrezki kutxena baino handiagoa gertatu da. Izan ere, Gipuzkoako Kutxa akzioen %20,7ren jabe da, eta BBK-k duela gutxi murriztu zuen partizipazioa %20 arte, %4,8 saldu eta gero. Bestinver kapital sozialaren %11,31ren jabe da, eta Arabako Vital Kutxak akzioen %5 dauka. Enpresako akzioak Burtsan kotizatzen dira.

Cartera sociala akzioen %25a edukitzera irits daiteke

Cartera Sociala elkarte instrumental bat da. CAFeko langileek haren bidez kanalizatzen dute partizipazioa enpresan. Otsaileko hilabetean CAFen tituluen %2,6 eskuratu zituen, eta akziodunen rankingeko lehen postua hartu. Alabaina, zergatik erabaki da langileen partizipazio handiagoa? Operazio hori Administrazio Kontseiluaren plangintzaren barruan txertatua dago: era horretan, kapitalean partizipatzeko planetik kanpo zeuden langileei parte hartzeko atea ireki die. Helburua bete dadin, Cartera Socialak gehi dezake partizipazioa %25 arte, eta, beraz, oraindik badu kapitalaren beste %3,93 hartzeko marjina.

Partizipatzea erabakitzen duten langileek zazpi urteko epea izango dute tituluak ordaintzeko. Ordainsari gordinaren %2,5 kenduko zaie nominatik zazpi urtez, eta denbora horretan ez dute akzioen dibidenduen etekinik jasotzeko eskubiderik izango. CAFeko langileek tituluko 30 euroko prezioan eskuratuko dituzte akzioen eskubideak. CAFeko akzioak otsailean 81,75 euro kotizatzen zirela kontuan izanda, beherapen nabarmena da.

CAFek etekina %21 handitu zuen 2004an

Iazko ekitaldiko datu ekonomiko finantzarioek abalatzen dute enpresaren norabide ona. 2004an, 578 milioi euroko salmenta izan zuen, 2003an baino %16,8 handiagoa. Salmenten ehuneko handi bat kanpoko merkatuetara bideratu zen: %56. Zergak pagatu aurreko etekin gordina 17,4 milioi eurokoa izan zen; 2003ko ekitaldiarekin alderatuta, %21 handiagoa. Zergak pagatu osteko etekin garbia, berriz, 14 milioikoa. Enpresaren cash-flow edo kutxako fluxua -etekinak gehi inbertsioak- 29,7 milioi eurora heldu zen.

Iazko abenduaren 31n, 2.445,2 milioi eurokoa zen CAFen eskabideen portafolioa, kopuru errekorra bere zenbatekoetan. Izan ere, 2003ko ekitaldikoa baino %53,8 handiagoa da. Iazko kontratazioetan, honako salgai hauek dira gailen: RENFErentzako abiadura handiko eta errodadura desplazagarriko trenak (400 milioi euro), Bruselako metrorako bagoiak (100dik gora milioi euro), Madrilgo metrorako hainbat serie (500 milioi euro) eta Erromako metroko sei tren handitzea (44 milioi euro). Horrez gainera, mantenuko kontratu garrantzizkoak ere badira, guztira 400 milioi eurotik gora egiten dutenak.

1860an abiatu zen enpresak lau milioi bidaiari mugitzen ditu munduan egunero
CAF, S.A. enpresa jatorriz 1860ko beste ekimen baten ondorio da. Orduko hartan, Domingo Goitiak, Martin Usabiagak eta Jose Frantzisko Aranak Fábrica de Hierros San Martín izeneko lantegia sortu zuten, pudelatzeko labeetan eta zilindroen laminazioan aritzeko. Handik hogeita hamabi urtera, 1892an, Frantzisko Goitia, Domingo Goitiaren seme eta oinordeko zena, Urkixoko Markesarekin elkartu zen La Maquinista Guipuzcoana lantegia fundatzeko. Enpresa horren helburu soziala zen makinak eta burdin lanak ustiatzea eta burdinbideetako material mobila eraikitzea. La Maquinista enpresak Beasainen jarri zuen egoitza soziala 1899an. Handik gutxira, 1905ean, Fábrica de Vagones de Beasain izena ezarri zioten lantegiari, eta urte horretan bertan eskatu zizkion Sociedad de Gasificación de Madrid enpresak ikatzetarako 10 tobera-bagoi, 15 tonakoak eta freno-palankekikoak. CAF, S.A. enpresa 1917an sortu zen berez. Espainiako Gerra Zibilaren ondoren, 1940an, CAFek Espainiako estatuko burdinbide-parkea berreraikitzen parte hartu zuen, eta orduan hasi zen Irango fabrika abian jartzen.

1990ean hasi zen Madril eta Sevilla arteko AVE trenerako bagoigintzan, eta 1992an jo zuen goia nazioarteko merkatuan: salmentak, esportazioa, sarearen eta instalazioen hedatzea eta mantenuko zentroak mundu osoan. CAFek, egungo egunean, Beasainen, Iranen, Zaragozan eta Estatu Batuetako Elviran dauzka instalazioak. Orain dela hainbat urtetik hona, Espainiako estatu osoan banatuta dauzka mantenuko zentroak: Bilbon, Vigon, Bartzelonan eta Sevillan, hain zuzen. CAFen esportazioko jarduna hain handia denez, hainbat herrialdetan dauzka, halaber, produzitzeko/muntatzeko eta mantentzeko plantak: eskualdeko tren arinak muntatzeko eta mantentzeko zentroa Kaliforniako Sacramenton eta mantentzeko zentroak Mexikon, Sao Paulon (Brasil), Buenos Airesen (Argentina), Lisboan (Portugal) eta Londresen (Ingalaterra).

Nabarmentzekoa da CAFek, arian-arian, zer salto kualitatibo eman duen, 1969tik aurrera I+D departamentua indartzen hasi zenetik. Azken urte hauetan, burdinbideetako material integralaren zentro teknologikoa jarri du martxan, eta, iaz, 2004ko urtean, fabrikatu eta entregatu zuen lehenbizikoz zabalera bariableko eta bitentsioko abiadura handiko trena. CAFek hain gaitasun handia du produzitzeko eta esportatzeko, non kalkulatzen baita, egunero eta mundu osoan -Madrilen, Sevillan, Bartzelonan, Mallorkan, Herbehereetan, Irlandan, Finlandian, Brasilen, Estatu Batuetan eta beste hainbat lekutan-, lau milioi bidaiarik baliatzen dituztela Beasaingo enpresa horrek hornitutako ibilgailuak -trenak, metroak, tranbiak eta abarrak-.


Azkenak
Funtsezkoa jendea da

Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]


Lanbroa

Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]


Euskaraz bizitzeko, Euskararen Errepublika

Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]


2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Amillubi proiektuak lehen urtea ospatuko du abenduaren 1ean

Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]


Gazako %36 guztiz suntsitu dute, base militarrekin lurraldearen kontrola segurtatzeko

Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]


2024-11-22 | Andoni Burguete
Etekin egarriak itotzen duenean

Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]


Planifikatzen ez duen Nafarroako Energia Planaren kontra alegatu dugu

Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.

Gobernuak aurkeztu... [+]


2024-11-22 | ARGIA
Languneko zuzendari Lohitzune Txarola
“Hizkuntza gutxituen pisu ekonomiko eta estrategikoa aldarrikatu nahi du Langunek”

Azaroaren 26an eta 27an, Langune Euskal Herriko Hizkuntza Industrien Elkarteak eta FUEN Federal Union of European Nationalities erakundeak antolatuta, ‘Hizkuntzen irabazia. Benefits of language industry in the economy’ kongresua egingo da Donostiako Kursaalean. Han... [+]


2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Biriatuko Arbolaren Besta hemen da

Azaroaren 23an egingo dute tokiko arbola, fruitondo eta landare ekoizleen azoka. Horrez gain, egitarau oso indartsua prestatu dute 22 arratsaldetik hasita 23 iluntzera arte: bioaniztasunari buruzko mahai-ingurua, sagarrari buruzko mintzaldia, "Nor dabil basoan?"... [+]


Euskarazko testuak ahots bihurtzen dituen patrikako gailu inteligentea merkaturatu dute

Lup izeneko gailuak testuak ahots bihurtzen ditu adimen artifizialari esker. Hainbat hizkuntza bihurtzeko gaitasuna dauka. Teknologia gutxiko gailua da, hain zuzen aurrerapen teknologikoetatik urrun dagoen jendeari balio diezaion. Ikusmen arazoak dituztenentzat sortu eta... [+]


2024-11-22 | Antxeta Irratia
“Feministon aurkako oldarraldia” gelditzeko indarrak batu dituzte Lizuniagan

Udan izandako indarkeria kasuen gorakada batetik, eta hainbat gizonezkok mugimendu feministak antolaturiko ekitaldiak boikotatu dituztela bestetik, Bortziriak, Xareta, Azkain, Bertizarana, Malerreka eta Baztango mugimendu feministek, erakunde publikoen konpromiso irmoa exijitu... [+]


2024-11-22 | Gedar
Espainiako Gobernuak ez ditu harremanak apurtu Elbit Systems armagintza-enpresa sionistarekin

Espainiako Defentsa Ministerioaren 6 milioi euroko esleipen publikoak jaso ditu aurten enpresak. Margarita Robles ministroaren arabera, urriaren 7tik ez diote "armarik saldu edo erosi Israelgo Estatuari", baina indarrean zeuden kontratuei eutsi diete. Elbit Systemsek... [+]


2024-11-22 | Joan Mari Beloki
Errusofobia lehen eta orain (II)

Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]


Eguneraketa berriak daude