Landareak: Hordi baina txorrotx
Lurra sasoian da eta nabarmena da. Hotza eta uraren emanaren ondorengo lehorte epelaren eraginez lurrazala lantzeko ederki da, lur-sasoia da. Goldeak, karramarroak, arreak, bostortzak, aitzurrak, arrasteluak... dantzan goza daitezke nonahi. Izakitutako, iraulitako, berdindutako baratza eta soroak nagusitzen ari dira eta egunetik egunera tipulaz, letxuz, babaz, patataz, ilarrez... jantzita, dotore azaltzen zaizkigu udaberriari ondo etorria ematera, pertxenta. Neguaren mirakulua bizitu duten lurmen soilak landaremen bihurtzen ari dira, gogoz, kementsu.
Hostoa galtzen duten zuhaitz eta zuhaiskak landatzeko azken aukera, hostaiari eusten diotenen landaketa garai betea, lorontzietan neguko hilotzak udarako lore berriengatik aldatzeko eta luberritzeko aukera, frutarbolak txertatzeko sasoia, inausketa gehienetarako egokiera, muintegiak haziz ereiteko tartea, aldaxkak edo eskejeak lur azalari iltzatzeko aroa, soroak patata-erroilez orrazteko eta baratze-soinak azken puntako landare eta hazizko mantal-aurrekoz apaintzeko unea. Urteroko izerdi berriaren ikuskizun paregabea. Heldutasunean dauden landare gehienen loraldia aurten batera datorrela nioen aurreragokoan, batera halaxe egin behar aurten ere beste lan meta hau ere, negu-negu partean ezin izandu baita aitzurrik lurrean sartu. Datorren urtetan loratuko direnak izango badira, orain jantzi behar abarkak. Hori ikuskizuna, loredi bakarra bilakatua dugun ingurunean, kolore eta usain festaz hordi, urte guztiko eta hurrengo urtetako festak ereiten, landatzen, txertatzen... txorrotx!
Festa gozoen premia inoizko larriena den garai honetan, abarkak topatzen zaila, baita abarkak jantziko dituztenak ere...
Hamas, Iran eta beste hainbat eragilek Israeli egotzi diote erasoa, baina oraingoz ez du egiletza onartu. Horrez gain, Hezbollahko agintari garrantzitsu bat hil du Israelek asteazkenean Beiruten, eta ostegunean Israelgo Armadak ziurtatu du Hamaseko buru militarra hil zuela Gazan... [+]
“Haiengana zuzentzen da eta haiei soilik apuntatzen die”, informatu du Irutxuloko Hitzak. Astearte gaueko 21:30etan atxilotu zuten gizona, Eusko Jaurlaritzaren Segurtasun Sailak jakinarazi duenez.
Emmanuel Macron Frantziako presidenteak Marokoko Mohamed VI erregeari gutun bat bidali dio babesa adierazteko. Pedro Sanchezek ere duela bi urte eman zion babesa Marokoren autonomia planari. Macronek deia egin du alde guztiak biltzeko konponbide politiko bat emateko gatazkari.
Abuztuaren 5ean emango dio domina zentroari Gasteizko Udalak, eta abuztuaren 2rako elkarretaratzea eta prentsaurrekoa deitu du Memoria Osoa plataformak. Martxoak 3 elkarteak salatu du “planteamendu diskriminatzailea” eta “irakurketa partziala” egiten... [+]
Elon Musken proiektuen artean bada adimen artifizialeko bat ere, Grok, eta horretarako Musken jabetzako X edo Twittereeko erabiltzaileen jarduna ari dira baliatzen, LLM edo hizkuntza eredua handitzeko eta entrenatzeko. Izatez, Twitterreko zure ezarpenetan sistema hori... [+]
Bederatzi militar sionista atxilotu dituzte, Sde Teimango kartzelan preso palestinar bati egindako torturengatik; besteak beste, metalezko barrak sartu zizkioten ipurtestetik. Kolono "zibilen" eta soldaduen protestak piztu dira torturatzaileekin elkartasunez, eta... [+]
Eraso LGTBI+fobiko eta matxistak espazio publikoan ematen direla gehien adierazi dute mugimendu hauek urtero ateratzen dituzten txostenen arabera. Gasteizko Mugimendu Feministak eta Lumagorri elkarteak guztien plazera erdigunean jarriko duen jai eredu bat nahi dute, eta neurri... [+]
AEBetako hauteskunde presidentzialetarako hautagaiek Israeli babesa berretsi diote Netanyahuk herrialdera egindako bisita baliatuta, Alderdi Demokratarena barne. Demokraten hautesle ugarik, ordea, genozidioaren inguruko jarrera jarri dute bozka emateko baldintza gisa.
Muturreko lehorteak eta euriteak dira beroketa globalak Pakistanen duen inpaktuaren alde agerikoena. Ez dira hain ezagunak, ordea, hondamendiek piztu eta bizkortzen dituzten gaitz sozialak, eta zenbat eta nola oztopatzen duten azken horiek Asiako herrialdearen garapen oso eta... [+]
Aragoiko Asabón errekak zeharkatzen duen lurraldeak hainbat ustekabe eder gordetzen ditu. Ez naiz historialaria, eta, hortaz, ez dut halako kronika historiko bat eginen. Bereziki mendizale gisa mintzatuko naiz, aspaldi honetan nire gogoak –nire senak– halako... [+]
ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei irakurgai proposamen.
Aspaldidanik Saran bizi den arren, goiza Bidasoaren ibarrean pasa behar zuenez gero, Hondarribiko parte zaharrean zitatu gaitu Ruper Ordorikak (Oñati, 1958). Goiz eguzkitsuan, puntual eta irribarretsu agertu da maldan gora, konsistorioaren parera, turista gazte kuadrilla... [+]