Bero-beroan


2021eko uztailaren 27an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Iztueta, 157 irakasle eta sinbolismoa

Anjeles Iztueta Eusko Jaurlaritzako mamuetakoa .izan da Brunete mediatikoa deitu izan den horren begietara. Ibarretxe lehendakaria beraren ondoren, Eusko Jaurlaritzako pertsonarik zigortuena. Azken ika-mika gogorra, orain arte hizkuntz eskakizuna lortu ez duten 157 irakasleen auziarena da eta halako gai arantzatsuetan sarri gertatzen ez den bezala, erronkari eutsi dio eta, oro har, hizkuntzarekin konpromisorik sendoena duten euskalgintzaren sektoreak pozik agertu dira arazoaren kudeaketan erakutsi duen jarreragatik. Euskalgintzan dihardutenek ez dituzte datu gehiegirik behar irakasle talde honek eta euskal gizarteko zenbait sektorek euskararekiko duten jarrera ulertzeko, baina, gizarte osoari begira, bistan da datuok berak lehen lerrotik eskaintzean asmatu egin duela. Hizkuntz normalizazioa hizkuntz gatazka da ezinbestean, eta halako auzia dagokion bezala defendatzea sinbolikoki funtsezkoa da, urratsak eman bai, baina egoera oso zaila bizi duen euskararen berreskurapen prozesuarentzat.


Garai berrien usainean

Hauteskunde atarikoak apirilaren 17tik haratagoko eszenatokia desitxuratzen du, baina denak ematen du aditzera datozen hilabeteak azken 20 urteotako garrantzitsuenetakoak izango direla. Ibarretxe Plana, Anoetako Proposamena, herri kontsultaren inguruan egituratutako abertzaleen foro berria, distentsio eskaerak, Batasuna eta PSOEren arteko harremanak, Zapatero presidentearen adierazpenak, euskal presoak lehen lerroetan jartzeko egiten ari diren ahaleginak... eta oraingoz, propaganda mediatikoak kontrakoa erakutsi nahi badu ere, ETAk ez duela ez inor hil, ez inor modu gogorrean zauritu. Horra hor osagai mordoxka. Horrek guztiak ez du adierazten gatazkaren konponbidearen ateak batetik bestera zabalduko direla, baina bai garai berriak datozela, nahiz eta zaila den zehaztea zer nolako garaiak. Aberri Egunari begira eta batez ere hauteskundeen ostean, seguruenik hobeto irudikatuko da hau guztia.


PSNren ele-meleak

Euskararen gaiak eta Konstituzioaren 4. Xedapen Iragankorraren gaiak (EAEkiko nahi dituzten harremanak nafarrek zehaztuko dituztela zehazten duena) PSNren etengabeko norabide desberdinen adierazle esanguratsuenetakoak dira. Euskararenean, egungo zuzendaritza UPN atzean uzten ari da zenbait gaitan, nahiz eta bere baitako sektore batzuek proposamen interesgarriak egin dituzten (batez ere D eredua Nafarroa osora zabaltzeko aukerarena). Xedapenari dagokionez, ‘orain ez‘ dio, eta aldaketa bultzatzeko une aproposenaren bila dabil.


Marbella eta Murtzia, zenbait parekotasun.

Europako herrialde desberdinak lotzen dituen diru zuriketarako sare erraldoia desegin dute Marbellan. Diru beltza bere kaxa barra-barra mugitu da bertan, eta hori bakarrik gerta daiteke sistemaren estamentu askok, dauden berme eta kontrol neurriekin malgutasun handiz jokatzen badu. Javier Ortiz kazetariak, El Mundoko bere zutabeetako batean Murtziako kasua aztertzen du eta hausnarketarako gai interesgarria eskaintzen du: Murtziako hiru sektore klabetan »eraikuntza, nekazaritza eta zerbitzuak» langile inmigranteen erregularizazio prozesua gelditu egin da, enpresarien oso sektore garrantzitsuak hortik etekin handiak ateratzen dituelako. Horren ondorioz, azken urteetan Murtziak hazkunde ekonomiko oso handia izan du. Enpresari askok etekin handiak egiten dituzte, eta agintariak ere »nagusienak PPkoak» pozarren dira egoerarekin. Baina agintari hauek, hautesle askoren sostengua ere badute eta, besteak beste, herritarrak beldur dira legearekin zorrotz aritzeak ekar dezakeen ekonomi moteltzearekin. Non da moraleja? Batez ere klase ertainetako hautesleriaren multzo handi baten konplizitaterik gabe, agintariek ezingo luketela horren arin ibili, horrenbeste diru beltz sortzen duen sistema babestu eta, beraz, delinkuentzia zurirako humus aproposena sortu.


Ikasle etorkinak gaztelania ikasi gabe geratuko diren beldur

EAEko Auzitegi Nagusiak indarrik gabe utzi du Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak 2003an jarritako plana. Eskolan epez kanpo ikasten hasten ziren haur etorkinei B eta D ereduak gomendatzen hasi ziren. Auzitegi Nagusiak esan du orain, bide hori jarraituta A eredua baztertu duela Hezkuntza Sailak, alegia, ama hizkuntza gaztelania ez duten haur etorkinak hizkuntza hori ikasi gabe geratzeko arriskua dagoela. Anjeles Iztuetaren sailak abian jarritako planak hautsak harrotu zituen bere garaian, ez hizkuntz eredu kontuengatik, Espainiako autonomia erkidegoetatik etorritako haurrak izendatzeko «etorkin» hitza erabiltzeagatik baizik.


UPNrentzat ez dago hizkuntz normalizaziorik normalizazio demokratikorik gabe

Alderdiaren VII. kongresuan onartutako txostenak dio lehenengo oinarrizko eskubideak bermatu behar direla, hala nola, berdintasuna, justizia eta askatasuna. Hizkuntza bigarren mailako eskubidetzat jo du. Euskararen normalizazio kontzeptua ez zaio batere gustatzen UPNri, gizartearen eta herriaren gehiengoaren borondatea ez delako hori, eta beraz, horien eskubideak urratzen ditu. Euskara nazionalismoak bahituta daukala dio alderdiak eta askatu egin behar dela. Kontuak kontu, UPNk dio euskararen alde eta herritarrak euskara ikasteko duen eskubidearen alde dagoela.


Blogak eta Garagardoak topaketa Elgetako Kafe Antzokian

Elgetako Espaloia Kafe Antzokiak pentsatu du euskaraz ari diren bloglariek elkartzeko premia badutela, nahiz eta hasiberriak izan. Apirilaren 17an, hauteskunde egunean, egin dute hitzordua eta noski, Internetez emaitzak jarraitzeaz gain, blogosferari dagokion edozeri buruz hitz egiteko astia izango da. Blogs&Beers (Blogak eta Garagardoak) izeneko topaketak egiten dituzte munduko bloglariek, eta Elgetakoa, euskaraz aritzen direnen lehenengoa izango da.
Euskaldunduko duen eskola


aldarrikatu dute Iparraldeko irakasleek

62 irakasle elkartu dira; eredu publikokoak, pribatukoak eta Seaskakoak, denak bigarren mailakoak. «Zenbat euskaldun sortzen ditu eskolak?». Funtsezko galdera horri erantzutea uko egiten omen zaio. Arduradun politikoak baikorregi sumatzen ditu irakasle taldeak eta errealitatea bestelakoa omen da. Hainbat neurri eskatu dizkio botere publikoari: euskararen ofizialtasuna, ikasleak benetan euskaldunduko dituen eredua garatzea, euskarak ordu kopuru berezia izatea, besteak beste. Irakasle taldeak Frantziako Hezkuntzako ordezkaritzarekin eta Euskara Erakunde Publikoko arduradunekin elkartu nahi du datozen asteetan.


Azkenak
2024-07-09 | Gedar
Uztailaren 20an mobilizatzera deitu dute Iturmendin, sare sozialetako mezuengatik auzipetutako bizilagunarekin elkartasunez

Otsailean atxilotu zuten Iturmendiko pertsona bat, eta bi urte eta erdiko espetxe-zigorra eskatzen dute bere kontra, sare sozialetako zenbait mezu direla-eta. Uztailaren 16an epaituko du Espainiako Auzitegi Nazionalak.


2024-07-09 | Euskal Irratiak
Peio Dufau, Fronte Herritar Berria
“Orain badakigu gutaz anitz espero dela, badugu lan anitz egiteko”

Frente Herritarrak irabazi ditu hauteskunde legegileak Pirinio Atlantikoetako seigarren hautesbarrutian, Peio Dufau izanen delarik diputatu heldu diren urteetan. Bozen %36,28 bildurik, 27 117 bozekin, historiako lehen diputatu ezkertiar abertzalea izanen da. Haren gibeletik,... [+]


2024-07-09 | UEU
Katixa Dolhare Zaldunbide
“Literatura hezkuntzaren zimendua da”

Euskara eta euskal literatura, programaketatik ikasgelara jardunaldia antolatu dute elkarlanean Seaskak eta UEUk Baionan, Udako Ikastaroen barruan, eta bertan parte hartuko du Katixa Dolhare Zaldunbidek. Ezpeletan sortu zen 1982an, Lapurdin, eta familiarekin Nafarroa Beherean... [+]


2024-07-09 | Sustatu
PDF eta ePubak euskaraz entzun mugikorrean audioliburuen gisa

Alex Gabilondo software librearen zaletuaren gida batetik probatu dugu, eta ibili dabil: PDF eta ePubak euskaraz entzun mugikorrean (edo Android gailuetan zehatzago) audioliburuen gisa. Software libreko doako tresnekin, gainera.


Tsunami auzia artxibatu du García-Castellón epaileak, desobedientzia zibila terrorismo bilakatzen saiatu ondoren

Espainiako Auzitegi Nazionaleko apelazio aretoak astelehen arratsean esan du baliogabetu egin behar direla Tsunami auzi judizialaren ikerketako azken hiru urteak, "ilegalki" luzatu zelako. Erabaki hori behin betiko bihurtzean Puigdemont eta Rovira kasutik aterako... [+]


Krabelin gorriz jantzi dute German Rodriguezen hilarria

German Rodriguez eta Joseba Barandiaran omendu, eta langile mugimenduaren alde egindako lana txalotu dute Iruñean. Palestinari ere elkartasuna adierazi diote, sanferminetan urteroko zitan Iruñean.


2024-07-08 | Pauline Guelle
Analisia
Hesi istorio

Nork aurreikusten ahal zuen 2024an Peio Dufau –Marie Heguy-Urain duelarik ordezko–  EH Baiko hautagaia, diputatu izanen zela? Eskuin muturraren kontrako kanpainak eta estrategiak funtzionatu du. Ipar Euskal Herriak ez du faxistarik bidaliko Frantziako Asanblea... [+]


Gorbeialdeko makroproiektu energetikoen aurkako milaka helegite aurkeztu dituzte Jaurlaritzan

Zigoitian 100 hektareako parke fotovoltaikoa eraiki nahi du Solariak, eta eskualdea gurutzatuko luke oso goi tentsioko linea batek ere. Urkabustaiz, Zigoitia eta Zuiako bizilagunek herritarren 5.540 helegite aurkeztu dituzte ingurua “mehatxatzen duten proiektuak gelditzeko... [+]


Emakume bati sexu erasoa egiteagatik, gizon bat atxilotu dute larunbatean Tuteran

Udaltzaingoak gizon bat atxilotu du larunbat honetan Tuteran, emakume bati sexu-erasoa egitea egotzita. Emakumeak Poliziari deitu zion laguntza eske gizona jarraika zuelako.


Hamalau egun atxikita egon den saharar ekintzaile politikoa libre utzi dute

Ostiral arratsaldean deportatu behar zuten, baina hegaldiaren komandanteak ez zuen sahararraren bidaia ahalbidetu, hegaldia segurua ez zela izango argudiatu zuelako, EFEk jaso duenez. Bilboko Guardia Epaitegiak larunbat goizaldean gaztearen “askatasun-gabezia... [+]


Donibane Lohizuneko arrantzale bat hil da Espainian, Kantabrian

Itsasoan gertatutako istripu baten ondorioz hil da arrantzalea. Hunekin Aski itsasontzian lanean ari zelarik erreskatatu zuten gizona, larunbat arratsaldean. Erietxean hil zen.


Iñaki Echaniz, laugarren barrutiko irabazlea
“Itxaropen haizea dakar Fronte Herritar Berriaren dinamikak”

Iñaki Echanizek irabazi du Zuberoa, Nafarroa Beherea, Hazparne eta Biarnoko zati bat barnebiltzen dituen laugarren hautesbarrutian. 2022an bezala, garaile atera da, ezkerreko Fronte Herritar Berriaren izenean.


Eguneraketa berriak daude