Argitalpenak


2021eko uztailaren 27an
Ezin dut egia esan
Jokin Oregi
Artezblai
63 orrialde
9 euro

Serantes V. sariaren akzesita

Jokin Oregiren Ezin dut egia esan antzezlanak lortu zuen iaz Santurtziko Udaleko Serantes Kultur Aretoak antolatzen duen antzerki sariaren akzesita. Txiki-txikitandik lagunak diren bi emakume eta haien senarrak ditu antzelan honek protagonista. Bikote bateko emaztea eta besteko senarra, maitale izan ziren gizonak bere emaztea izango zena ezagutu aurretik. Bestalde, horien bien bikotekideen artean maitasun harremana sortu da. Dena dela, senar-emazte bien bizimoduak ohiko moduan jarraituko du gerora ere, harik eta Inesek Koldo uztea erabakitzen duen arte eta bikoteetako bat betirako banatzen den arte. Orduan emakume hori beste senar-emaztearen etxera joango da, eta istripu bat izango du.


Egan
Batzuen artean
Euskalerriaren adiskideen elkarteko «boletin»-aren euskarazko gehigarria
307 orrialde
18 euro

Monzon, Agirre, Lekuona, Janamari Malharin... gogoan

Ehun urte bete dira Telesforo Monzon jaio zenetik, eta Eganen azkeneko zenbakian haren izaera eta lanak ekarri nahi izan dituzte akordura: Koldo Izagirrek Monzonen zortzi poema argitaragabe aurkeztu ditu; Xabier Mendiguren Elizegik bergararraren erretratua egin du, bere hitz lauzko idazlanetan barrena; eta Piarres Xarritonek Iparraldeko euskalzaleen animatzaile gisa azaldu du Telesforo Monzon. Lan horiez gain, bertan aurki daitezke ere XVI. mendean Lazarragak idatzitako artzain nobela, Julen Lekuona kantautoreak utzi zizkigun piezak, Janamari Malharin irakasleari Itsasun egin zitzaion omenaldia edota Pilartxo Etxeberriak Txillardegiren hizkuntzalaritza ibilbideaz egindako azterketa.

Euskal Herriko Historiaurrea
Xabier Peñalver, María José Noain
Ibaizabal
144 orrialde 14,20 euro

Historiaurrekoen garabidea

Ibaizabal argitaletxeak aditua ez den irakurlearentzat sortutako Euskal Gaiak bildumaren barnean plazaratu du Xabier Peñalver eta María José Noainen artean osatutako Euskal Herriko Historiaurrea. Liburu honetan, gu bizi garen lurraldeak ezagutu zituen lehen giza taldeen ohituren eta garabidearen berri ematen da, adibide eta argazki esanguratsuz lagundurik. Paleolitoa, Mesolitoa, Neolitoa, Kobre Aroa, Brontze Aroa eta Burdin Aroa izenarekin ezagutzen diren garaiak iraun zuten ehunka mila urtetan zehar Euskal Herrian zebiltzan gizakiek zer-nolako bilakaera izan zuten aztertzen da bertan, urratsez urrats azalduz nola lortu zuten sua menderatzea, animaliak ehizatzea eta etxekotzea, buztina eta metalak lantzea eta, oro har, aurrera egitea.

Karmel
Batzuen artean
Euskal Herriko Karmeldarrak
127 orrialde
Urteko harpidetza:
12 euro

Karmel aldizkariaren berriena

Euskara ona izateko, hutsik gabea, ulerterraza eta aberatsa izan behar duela azpimarratzen du Gotzon Garatek Karmel aldizkariaren azken zenbakian plazaratu duen Euskaraz ongi idaztea zer den lanean. Aitzitik, Jose Inazio Basterretxeak euskarazko kazetaritzaren lehen kongresua hartu du hizpide, ahaztu gabe 1976a euskal prentsaren urtea izendatu zutela hiru euskal aldizkarik »alegia, Anaitasuna, Goiz Argi eta Zeruko Argia». Xabier Kaltzakortak, berriz, 1813an gertatutako Bitoriako Batailari buruzko kopla batzuk dakartza kontura. Eta Luis Baraiazarrak Batista Spanoli dohatsua. Bestalde, gizarte sailean Karmel aldizkarian bertan hainbeste lan argitaratua den Andres Maria Urrutia Badiola euskaltzainburu berriaren bizitza eta bibliografia azaldu dituzte.

Koroi eder bat. Bertso-bilduma
Pedro Migel Urruzuno
Auspoa, Gipuzkoako Foru Aldundia
302 orrialde

Pedro Migel Urruzunoren bertsoak

Bere ipuinengatik da ezagun Pedro Migel Urruzuno (1844-1923), haatik ez bertso-jartzaile bezala egin zuen lan oparoagatik, eta hain zuzen, horixe da Antonio Zavala haren bertsoen bilketa egin eta liburu hau argitaratzera animatu duen arrazoia. Jesusen Bihotzari, Maria txit garbiari, 1881eko Arantzazuko erromeriari, Aita Sebastian Mendibururi, Josefatxoren ametsari, Kilimongo itur-errekari, Jesus jaio berriari, Hiru Erregeen adorazioari, Aldareko sakramentu guztiz santuari, Ama Doloretakoari, Aita San Joseren gozoei, neska-mutil-zaharrei, Itziarko Ama Birjinari, Aita Agustin Kardaberazi, artzaiei, Justa Jesus aingerutxoari eta beste askori jarri zizkion Urruzunok bertsoak.

Jon eta Noj
Goretti Vadillo
Elkar
45 orrialde
6,65 euro

Ametsak bezain egiazkoa den Jonen laguntxo berria

Jokin Mitxelenak marraztu duen kontakizun honen izenburu zehatza Jon eta Noj. Galaxia eta Mundua da, eta Goretti Vadillok haurrentzat idatzi duen aurreneko lana dugu. Izan ere, bere seme Jon jaio zenean, ogia besapean ekarri beharrean, hauxe bezalako umeentzako istorioak ekarri zituen. Lo egiteko orduan, argia itzalitakoan, arbel bihurtzen da Jonen gela, beltz-beltza. Eta Jonek arbelehorretan gauzak marrazten ditu. Marrazki horietako batean agertu zaio hain zuzen Noj, beste galaxia bateko mutila.

Faustoren itzala
Fito Rodriguez
Utriusque Vasconiae
121 orrialde 14 euro

Elhuyar anaien gaineko errealitatearen fikzioa

Elhuyar anaia ospetsuei La Bascongadan, Euskal Herriko Adiskideen Errege Elkartearen itzalean sortutako Bergarako Errege Mintegian, XVIII. mendean, bizitzea egokitu zitzaien gorabeheretan oinarrituta dago Fito Rodriguezen azken idazlana. Bascongada, antza denez, Espainiako Koroaren aginduz helburu militar sekretuekin lan egin zuen erakundea baino ez ei zen, eta Joan Jose Elhuyar sekretu horien zerbitzuan lan egin zuen zientzialaria. Gauzak horrela, elkarren artean etengabe txirikordatzen diren bi hari ditu Faustoren itzala nobelak. Lehenengoak, Joan Jose Elhuyarrek Fausto anaiari Kolonbiatik bidaltzen dizkion gutunek osatzen dute. Haietan, Elhuyartarren sekretua eta garaiko giroa aurkituko ditu irakurleak: Ilustrazioa, erromantizismoaren hastapenak, Inkisizioa, masoneria... Bigarren haria, berriz, gure egunetan Ipar Europatik Euskal Herrira etorritako gazte baten istorioak osatzen du. Gazte horri, Upsalako unibertsitatean noizbait aurkitutako Elhuyarren gutunak bidaltzen dizkio bere aitak. Eta dokumentu horiek direla-eta bizi behar izaten dituenen berri ematen du berak grabatutako bideoen bitartez.


Azkenak
Hamaseko buru politikoa hil dute Iranen, eta Israelek eskualde mailako gerra elikatzen jarraitzen du

Hamas, Iran eta beste hainbat eragilek Israeli egotzi diote erasoa, baina oraingoz ez du egiletza onartu. Horrez gain, Hezbollahko agintari garrantzitsu bat hil du Israelek asteazkenean Beiruten, eta ostegunean Israelgo Armadak ziurtatu du Hamaseko buru militarra hil zuela Gazan... [+]


Pistola faltsu batekin Donostian atxilotu duten pertsona migratzaile talde bat mehatxatzen ari zen, Irutxuloko Hitzaren arabera

“Haiengana zuzentzen da eta haiei soilik apuntatzen die”, informatu du Irutxuloko Hitzak. Astearte gaueko 21:30etan atxilotu zuten gizona, Eusko Jaurlaritzaren Segurtasun Sailak jakinarazi duenez.


Frantziak babestu du Marokok Mendebaldeko Sahararen soberania izatea

Emmanuel Macron Frantziako presidenteak Marokoko Mohamed VI erregeari gutun bat bidali dio babesa adierazteko. Pedro Sanchezek ere duela bi urte eman zion babesa Marokoren autonomia planari. Macronek deia egin du alde guztiak biltzeko konponbide politiko bat emateko gatazkari.


Terrorismoaren Biktimen Oroimenerako zentroari Gasteizko Urrezko Domina ematearen aurka mobilizatuko dira oroimenaren aldeko elkarteak

Abuztuaren 5ean emango dio domina zentroari Gasteizko Udalak, eta abuztuaren 2rako elkarretaratzea eta prentsaurrekoa deitu du Memoria Osoa plataformak. Martxoak 3 elkarteak salatu du “planteamendu diskriminatzailea” eta “irakurketa partziala” egiten... [+]


2024-08-01 | Sustatu
Zer egin Elon Musken Grok adimen artifiziala ez elikatzeko (aukeran)

Elon Musken proiektuen artean bada adimen artifizialeko bat ere, Grok, eta horretarako Musken jabetzako X edo Twittereeko erabiltzaileen jarduna ari dira baliatzen, LLM edo hizkuntza eredua handitzeko eta entrenatzeko. Izatez, Twitterreko zure ezarpenetan sistema hori... [+]


2024-08-01 | Gedar
Ehunka kolono sionista oldarka sartu dira presondegi batera, hainbat torturatzaile babesteko

Bederatzi militar sionista atxilotu dituzte, Sde Teimango kartzelan preso palestinar bati egindako torturengatik; besteak beste, metalezko barrak sartu zizkioten ipurtestetik. Kolono "zibilen" eta soldaduen protestak piztu dira torturatzaileekin elkartasunez, eta... [+]


Eraso matxistak eta LGTBI+fobikoak salatzeko telefonoak aurkeztu dituzte Gasteizko jaietarako

Eraso LGTBI+fobiko eta matxistak espazio publikoan ematen direla gehien adierazi dute mugimendu hauek urtero ateratzen dituzten txostenen arabera. Gasteizko Mugimendu Feministak eta Lumagorri elkarteak guztien plazera erdigunean jarriko duen jai eredu bat nahi dute, eta neurri... [+]


Netanyahuren bisita AEB-etara
Palestinako auzia erabakigarria izan daiteke demokratentzat AEBetako hauteskunde presidentzialetan

AEBetako hauteskunde presidentzialetarako hautagaiek Israeli babesa berretsi diote Netanyahuk herrialdera egindako bisita baliatuta, Alderdi Demokratarena barne. Demokraten hautesle ugarik, ordea, genozidioaren inguruko jarrera jarri dute bozka emateko baldintza gisa.


Indusen ibaibideak

Muturreko lehorteak eta euriteak dira beroketa globalak Pakistanen duen inpaktuaren alde agerikoena. Ez dira hain ezagunak, ordea, hondamendiek piztu eta bizkortzen dituzten gaitz sozialak, eta zenbat eta nola oztopatzen duten azken horiek Asiako herrialdearen garapen oso eta... [+]


2024-07-30 | Xabier Iaben
Aragoiko Asabón errekan barna bizikletaz
Pardina eta makien arrastoan

Aragoiko Asabón errekak zeharkatzen duen lurraldeak hainbat ustekabe eder gordetzen ditu. Ez naiz historialaria, eta, hortaz, ez dut halako kronika historiko bat eginen. Bereziki mendizale gisa mintzatuko naiz, aspaldi honetan nire gogoak –nire senak– halako... [+]


2024-07-30 | ARGIA
Uda honetan irakurtzea merezi duten sei liburu

ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei irakurgai proposamen.


“Musikak erroreari zor dio ondo emandako notari bezainbat”

Aspaldidanik Saran bizi den arren, goiza Bidasoaren ibarrean pasa behar zuenez gero, Hondarribiko parte zaharrean zitatu gaitu Ruper Ordorikak (Oñati, 1958). Goiz eguzkitsuan, puntual eta irribarretsu agertu da maldan gora, konsistorioaren parera, turista gazte kuadrilla... [+]


Eguneraketa berriak daude