Arantza Goioaga: «Internetek iturri ofizialetatik edaten duen kazetaritza apurtzen du»

  • www.izaronews.com web guneak bi urte daramatza lanean, Euskal Herriko politikaren eta beste hainbat gairen inguruan informazioa emanez eta berau sakonki aztertuz. Kazetarientzat eta politikaren mundua gertutik jarraitzen dutenentzat, Izaronews kontuan hartzeko erreferentzi bat gehiago bilakatu da dagoeneko eta horregatik proiektuaren atzean nor dagoen hobeto ezagutu nahi izan dugu. Arantza Goioaga atariaren zuzendariak kontatu digunez, Aspaldiko Komunikazioak elkarte kulturalak buruturiko egitasmoa da. Abokatu bat, ekonomista bat eta kazetari ugari dabiltza debalde lanean eta publizitateak sostengatzen du ekimena. Euskarria soilik Internet duen komunikabide honi buruzko zehaztasun gehiago ere eman dizkigu Goioagak.

2021eko uztailaren 19an
Duela bi urte inguru jaio zen Izaronews izeneko komunikabidea. Nondik nora sortu zen berau egiteko ideia?
Jatorrizko ideia ez zen web orria egitea izan. Ez dut istorioa sekula kontatu: duela bost bat urte, kazetaritza munduan genbiltzan batzuk pentsatu genuen ondo legokeela Euskal Herriko berrien agentzia sortzea. Denok uste genuen herri honek daukan gabezietako bat komunikabide propioena dela. Gogor ekin genion ahalegin horri, eta zailena ere lortu genuen, finantzazioa. Baina, tamalez, hainbat agintariren erruz egitasmoa zapuztu zen. Botereak ez dauka konfiantzarik kazetari independenteengan, komunikabideak kontrolatu nahi ditu eta kontrolatutako jendea nahi du haien helburuak burutzeko. Oraindik ere uste dut ideia ona zela hura. Kontua da ez genuela proiektua guztiz baztertu. Taldea zabaltzen joan zen eta Aspaldikoak izeneko Interneteko foro pribatua sortu genuen. Bertara kazetaritzarekin zerikusirik ez daukan hainbat lagun ere hurbildu zitzaigun, herri honen egoerarekin kezkatuta. Bestalde, Kataluniara egin genuen bidaiak asko lagundu zigun: beste errealitate batzuk ikusi genituen, Vilaweb eta Tribuna Catalana, esaterako. Beraiengandik ikasi eta lanari ekin genion. Izaronews horrela jaio zen.

Ohiko joera papereko komunikabideek Interneten informazioa jasotzea izan da, baina zuen produktua zuzenean Interneterako egina dago. Zein abantaila ditu horrek?
Interneteko abantailarik nagusiena oso azpiegitura gutxi behar dugula da. Gainera, informazioa sarean kontsumitzen dutenek ez daukate inolako arazorik informazio iturriarengana, hau da, gugana jotzeko. Posta elektronikoa oso azkarra da eta lotsatienak ere ausartu ohi dira galdetzera, iritzia ematera edo kritikatzera. Batez ere komunikabide tradizionalek Internet kritikatzen dute, ez omen delako fidagarria, erabiltzen dituen iturriak ezezagunak omen direlako. Onartu egin behar dut gustura irakurtzen dudala nire paperezko egunkaria, kafearekin batera, baina Internetek apurtu egiten du kazetaritza tradizionala, soilik iturri ofizialetatik edaten duena, horrek sortzen duen mendekotasunarekin. Gure iturriak eta beste komunikabideenak berdinak dira, baina ofizialetan konfiantza gutxiago daukagu. Gainera, gurea irakurlea internauta da, beste foro eta komunikabideetan sartzen dena eta giroa zelan dagoen esaten diguna. Beraien bidez ere informazioa iristen zaigu eta hori gero egiaztatu behar dugun beste iturri bat da. Ausartenek edo denbora gehien daukatenek euren blog propioa dute. Ezin dutenek hurbilen duten web orrira jotzen dute informazio bila.

Sarreren gaineko kontrolik ba al daramazue?
Hostalia enpresaren web orriari esker lortzen dugu zerbitzu hori. Gure azken datua [elkarrizketaren unean] otsailaren 21ekoa da: 45.204 sarrera. Errekorra abenduaren 30ean lortu genuen, Ibarretxe Plana Legebiltzarrean bozkatu zen egunean, 60.000 sarrerekin. Ez daukagu kontrol zehatzik eta ezin diogu OJDri ordaindu, diru larregi eskatzen duelako. Baina horrelako datuak garrantzitsuak dira guretzat eta gure irakurlearen profila izan daitekeenaren arrasto batzuk badauzkagu. Sarrera gehienak lanetik egiten dira eta gehienbat Euskal Herriko internautak dira irakurtzen gaituztenak. Espainiatik ere asko sartzen zaizkigu, eta Estatu kanpotik ere bai, Genovatik edo Aravacatik, adibidez. Dena den, Estatutik kanpoko irakurle gehienak estatubatuarrak dira. Diasporako euskaldunek irakurtzen gaituzte eta sekulako indarra ematen digu Australiatik, Txinatik edo Uruguaitik mezuak jasotzeak.

Izaronews bezalako orrialde batetan berritze lana bereziki garrantzitsua izango da.
Bai, etengabeko lana da. Bi pertsona gaude bakarrik, baina txandaka egiten dugu lan, etortzen zaigun informazioa web orrira igoaz eta guk sortzen duguna egokituz. Ikuspegi horretatik, web guneak agentzi formatua dauka. Ez daukagu informazioa antolatzeko irizpiderik, etorri ahala igotzen ditugu berriak. Hala ere, oso noizean behin eta oso gertakizun garrantzitsua denean informazio bat lehenengo postuan manten dezakegu. Hala, orria ez da berdina goizean, eguerdian eta gauean, eta gure irakurle asko egunean zehar bi edo hiru aldiz sartzen dira aldaketak ikusteko.

Politikari buruzko informazioan oinarritzen da orrialdea. Zein irizpide jarraitzen dituzue?
Informazio politikoak agintzen du herri honetan eta Izaronewsek egoera hori islatzen du, baina edukiak zabaldu nahiko genituzke. Adibidez, interesgarri litzateke herriek beraien gauzak sartu ahal izatea. Vilaweb orrian herri bakoitzak bere espazioa dauka eta hori da duen arrakastaren gakoetako bat.

Dena den, politika da nagusi zuen gunean, gai konplexua beti ere. Objektibitatea bilatzen duzue?
Ez gara ez objektiboak eta ez neutralak. Nor da neutrala baina? Hori bai, egungo egoera ikusita, harro gaude independente izateaz. Ni pertsonalki, zuzendaria izanda, ez naiz inongo alderdiko militante. Eta izanez gero, ez litzateke desegokia izango. Ezin dut ezkutatu abertzalea eta feminista naizenik, ezta giza eskubideen urraketek sutan jartzen nautenik ere. Hori igarri egiten da, jakina. Ez da nola idazten duzun berria soilik, baizik eta noiz, nola eta non kokatzen duzun. Baita ARGIArako egiten didazun elkarrizketa hau ere. Euskal komunikabide asko ez lirateke gu elkarrizketatzera ausartu ere egingo. Agian gogorra naiz, baina gaurko gure independentzia orain 40 urteko klandestinitatea bezalakoxea da.

Independenteak zaretela diozu, baina EAJren sektore kritikoarekin lotu izan zaituztete.
Esan izan da Xabier Arzalluz edo Joseba Egibar Izaronewsen zabaltzen diren hainbat informazio edo iritziren atzean daudela. Egia da Arzalluzek artikulu bat edo beste idatzi izan duela, baina besterik gabe, eta Joseba Egibar prentsaurrekoetatik baino ez dut ezagutzen. Gure artikulu egileren batek agian errazago egingo du bat beraien ideiekin ofizialekin baino, eta ez dago arazorik. Inork esaten badigu ez duela gure lana gustuko, bere ikuspuntua emateko aukera eskaintzen diogu. Baina ez dute egiten. Honek lehengo galderara garamatza: botereak ez badizu zilegitasunik eman nahi, errua bota eta isildu egiten zaitu. Izaronews guztientzat dago zabalik, batez ere komunikabide ofizialen bozgorailua ez dutenentzat.

Iritzi artikuluek presentzia handia dute.
Egia da Izaronewsen bisita gehien jasotzen dituzten testuak iritzi artikuluak direla. Jendeak atsegin du besteek esaten dutena irakurtzea eta gustuko gauza dugu hori. Artikuluak garrantzitsuak dira; politikak agintzen du informazioan eta denek iritzia eman nahi dute. Idazten ez dakienak edo ausartzen ez denak ere argudio berriak ezagutu nahi ditu. Iritzi artikuluak idazten dituztenen artean, zalantzarik ez, ikuspuntu abertzalekoak nagusi dira. Baina pentsamendu guztietara zabalik gaude. Gure kolaboratzaileen artean badaude PSEkoak, IUkoak, PSCkoak eta PPko euskaltzaleren bat. Fitxatu egiten ditugu. Beste herrietako kolaboratzaileak ere badauzkagu eta baita militanteak ez direnak ere. Ez dugu kontrolik egiten, bakoitzak nahi duena eta pentsatzen duena idazten du. Ez dugu inoiz zentsurarik erabili, ezta nahi ere. Garrantzitsua ondo idatzita egotea da, ekarpena egitea, entretenigarriak izatea eta errespetu falta handiegirik ez agertzea. Beno, errespetu falta pixka bat onartzen dugu. Laburtasuna ere garrantzitsua da beti eta Interneten ezinbestekoa, batzuetan kasurik egiten ez badigute ere.

Zer bilatzen du jendeak eta zer aurkituko du Izaronewsen?
Berri onak bilatzen dituela pentsatzen dut, beraien iritziekin bat datozen iritziak edota kontrako iritziak hausnartzeko, komentatzeko edo haserretzeko. Egunean gertatutakoaren gaineko laburpen irakurterraza nahi dute eta guk hori eskaintzen diegu. «Ia separatista hauek zer esaten duten» bezalako jarrerekin sartzen denik ere bada.

Zein erronka du orain Izaronewsek?
Euskarazko Izaronews egitea da gure asmoetako bat, desberdina, baina antzeko diseinu eta edukiekin. Edo ingelesezko orria. Ideia asko ditugu: atal gehiago sortzea, euskal kultura sustatzea, euskal diasporaren errealitatea zabaltzea, lekuko informazioa ematea, gure irakurleek beraien blog propioa ipintzeko espazioa eskaintzea... Dirua behar da eta pixkanaka goaz. Orain arteko ibilbidearekin oso pozik gaude.

Jaio berriari izena
«Berri agentzia sortu nahi genuenean, izenak batetik gure herriarekin identifikatu behar gintuela eta bestetik dimentsio unibertsala izan behar zuela pentsatu genuen. Dimentsio unibertsala 'news'ek ematen dio, denek dakitelako zer den, hemen eta Pakistanen. 'Izaro', berriz, laburra da, herri honetako leku deigarria, erraz gogoratzen dena. Semeari edo alabari izena ipintzea bezalakoxea da».


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Internet
2024-12-23 | Julene Flamarique
Emakumeak nola bortxatu aholkuak partekatzeko 70.000 partaideko Telegram kanal bat atzeman dute Alemanian

Mundu osoko 70.000 gizonek baino gehiagok hartzen dute parte emakumeak nola drogatu eta bortxatu hitz egiteko txat-talde batean. Alemaniako ARD irrati publikoko bi kazetarik egin dute ikerketa urtebetez eta erakutsi dute kasu batzuetan biktimak bikotekideak, arrebak eta amak... [+]


Teknologia
Gizakion sorkuntza agortzen?

Adimen artifiziala gizakion eremu asko ordezkatzen ari dela badakigu: erosotasuna, abiadura, efizientzia... Mundu kapitalista honen abiadura beharretan, gizakion ahalegina oztopo dela sinetsarazi digute. Gure, klase xumeen, egiteko eta sortzeko aukerak murrizteko erasoak leku... [+]


2024-11-15 | Gorka Julio
S2 - Sareak berreskuratu eta berrasmatu

Azaroaren 15ean Errenteria-Oreretan Euskal Herria Digitala osatzen dugun eragileek antolatutako hirugarren jardunaldiak egingo ditugu. Autodefentsa digital feminista lantzeko tailer bat eta digitalizazio demokratikoa oinarri izango duen hitzaldi bat izango dira... [+]


Wikipediako 2023ko argazki onenak: naturako argazki ikusgarriak nagusi

Wikimedia Commons-en biltzen dira Wikipedian erabiltzen diren lizentzia libreko fitxategiak: irudiak, argazkiak, audioak, bideoak… Une honetan 110 milioi fitxategiko bilduma erraldoia osatzen dute. 2006an hasi ziren urteko argazki onenak aukeratzen. 2023koak hautatu berri... [+]


2024-11-01 | Sustatu | Sustatu
Wikipedia AA eduki okerretik (baina ez AA orotatik) askatzeko premia eta proiektua

WikiProject AI Cleanup proiektuari ekin diote Wikipedian: "Adimen Artifizialaren garbiketa", nolabait esatearren. Wikilari boluntarioak momentuz ingelesez, frantsesez eta alemanez hasi dira adimen artifizialaren bidez sortutako materialak detektatu eta (okerrak... [+]


2024-10-30 | Axier Lopez
Marta G. Franco
“Sare sozial komertzialetan inertziaz jarraitzen dugu, baina ez gara emaitza onak lortzen ari”

Gorrotoa sustatzen duten algoritmoak, mendekotasuna sortzeko diseinatutako aplikazioak, pertsonak beharrean publizitate-hartzaileak ikusten dituzten plataformak, merkantzia gisa tratatzen gaituzten sare sozialak... Badirudi azken aldian Internetetik toxikotasuna baino ez dugula... [+]


Mugikorrak ez, baina Chromebookak bai?

“Pantaila aurrean denbora gutxiago igarotzeko esaten diegu gazteei, eta aldi berean ikastetxean derrigortzen ditugu gailu digitaletara konektatzera”. Eskoletako digitalizazio prozesuei frenoa jartzeko eta teknologiak (ez bakarrik hezkuntzan) gure gain duen kontrolaz... [+]


2024-10-08 | Sustatu
.eus domeinuetako 15 terabyte gorde dituzte artxibo publikoetarako

Espainiako Liburutegi Nazionala eta Euskariana Euskadiko Liburutegi Digitala elkarlanean aritu dira, bigarren urtez jarraian, .eus domeinuko eduki multzo handi baten bilketan. 13.000 domeinutan, orrialde sorta handiak biltegiratu dituzte, informazioko 15 terabyte guztira. Baina... [+]


Wikipediaren hizkuntza gutxituen biltzar batean bizitakoak

Lanopor egun batzuk izan nituen joan den astean. Oporrak ziren, baina ordu batzuk dedikatzen dizkiodan afizio bati emanak izan ziren, biltzar batean inbertituak: hotelean lo eta hotel bereko areto batean jardunaldiak goiz eta arratsaldez. Ordu gutxi batzuk geratzen ziren hiria... [+]


Internet demokratiko eta burujabe baten alde lanean

Internet hasieran askatasunaren espazio izan zen, baina gaur egun enpresa handien esku dagoen lurralde kontrolatu bihurtu da. Testuinguru honetan, teknologia burujabetza eta ongizate komuna lortzeko Internet berreskuratzeko beharra gero eta premiazkoagoa da. Egile eta aktibista... [+]


2024-09-17 | Sustatu
Euskal kulturari buruzko artikuluak hobetzeko lehiaketa Wikipedian

Euskarazko Wikipediaren proiektuetako bat da Ikusgela, ikus-entzunezko material didaktikoak sortzeko ekimena, eta ikasturte berria abiatzera doaz euskal kultura sailerako bideo sorta berria argitaratuz. Hori egireko orduan konturatu dira artikulu askok hobekuntza eskertuko... [+]


2024-09-16 | Sustatu
EAEko Hezkuntza Sailak datuen babesa egoki bete gabe egin zuen hitzarmena Google Workspace for Education erabiltzeko

Udako albistea da, zenbait tokitan agertu zena, Datuak Babesteko Euskal Agintaritzak (DBEA, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio-organo bat) Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailari espedientea ireki ziola Googleren produktu batzuk erabiltzera behartzeagatik ikasleen... [+]


Europak 15.000 milioi euroko isuna jarri die Apple eta Google multinazionalei

Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak Apple eta Irlanda kasua ebatzi, eta Googleren aurkako zigorra berretsi du, nagusitasunezko posizioaz abusatzeagatik.


2024-09-10 | Sustatu
Kaixomaitia.eus irail amaieran itxiko da, ez badu inork erreleboa hartzen

Irail amaieran itxiko da Kaixomaitia.eus, harremanak aurkitzeko euskarazko webgunea, 17 urteko jardunaren ondoren. Hala jakinarazi du mezu batean bere sortzaileak, urteotan baliabide hau kudeatzen hainbeste lan egin duen Iñigo Arandia Galarragak. Mezuan aipatzen du... [+]


Eguneraketa berriak daude