Makina bat kontu


Itsaso izoztuen aztarnak
Planeta gorriaren ekuatore inguruko eremu lauan Ipar Itsasoa adinakoa omen zen ozeano izoztuaren aztarnak topatu dituzte. Aipatu eremuan inoiz ura jariatu zen eta azkar izoztu ere bai, eta horrela, posible izan daiteke bizia izatea lurrazalean edo honen azpian, Mars Express-eko ikerlari den John Murray-ren arabera. Iritzi honen oinarria orain bi aste Mars Express espaziontziak bidalitako irudien analisia da.
Murrayk dioenez "eremu horretan ura eta izotza milioika urtetan izan dira". Murray Ingalaterrako Milton Keynes-en dagoen Open University-ko ikerlari eta bulkanologoa da eta azpimarratu duenez "aztertzen segitu behar dugu, bizia topatuko baitugu".
Beste ikerlari batzuk ez dira hain baikorrak eta diotenez itsaso honetan laba eta ura nahasturik izango ziren garai batean, bizi-aukerari trabak jarriz.
Murray ez dago ados iritzi hauekin eta kraterren tamaina nabarmentzen du uraren teoria sostengatzeko. Oso krater txikiak direnez, ezingo zen labarik egon, zeren eta laba isurtzen den kraterretan laba bertan finkatzen baita mendi garaiak sortuz. Kraterrak dauden mendien altuera 30 eta 45 metro artekoa da eta horrek adierazten du ez dela material solidorik bertan finkatu.

Toutankhamon ez zuten erail
Toutankhamoni egin berri dioten eskaner baten arabera, eta uste zenaren aurka, ez zen eraila izan. Orain arte ezker belarriaren atzean zauri baten aztarnak zeudela zioten egindako hainbat erradiografiek, baina eskanerrak ezeztatu egin ditu emaitza horiek eta itxuraz, osasun ona zuela baieztatu du.
Beraz, 8 urterekin faraoi izatera iritsi eta 18rekin hil zen Tutankhamonen heriotzak misterio izaten jarraituko du.

Gihar artifizialak
Urteak dira gihar artifizialak deiturikoak ikertzen ari direla. Ikerketa hauetan beste urrats bat eman nahi da, robot besoaren eta giza besoaren arteko pultsua jokatuz.
Hiru diseinuk aurre egingo diote 17 urteko gizaseme bati. Ez dakigu txanda honetan nor aterako den garaile, baina garbi dago zein den helburua: giza besoa baino indartsuagoa den beso artifiziala sortzea.
Erronka orain sei urte planteatu zen. Garai hartan Jet propulsion Laboratory-ko Yoseph Bar-Cohen fisikaria polimero elektroaktibo deiturikoekin lanean hasi zenean, ez zuen emaitzarik espero gutxienez hamar urte igaro arte, baina teknologiak uste baino azkarrago egin du aurrera eta hil honetan hiru ekipo aurkeztuko dituzte bere besoek. Bat Nuevo Mexikokoa da, bestea Suitzakoa eta azkena Virginiakoa. Lehen biek plastiko eta polimeroetan oinarritutako teknologia erabiltzen duten bitartean hirugarrenak gel eta zelula elektrokimikoetan oinarritutako zuntzak erabiltzen ditu.
Ea hil honetan bertan emaitza emateko moduan garen.


Azkenak
2025-02-17 | ARGIA
Ikasle feministek elkarretaratzea egin dute Gasteizko EHUko campuseko irakaslearen sexu erasoak salatzeko

Gertatutakoak ez direla kasualitatea azpimarratu dute. Unibertsitateko eremuetan indarkeria matxista gertatzen dela azaldu dute, eta arazoa sistematikoa dela. Protokolo bat eskatu dute erasotuak babesteko. Erasotzaileak inpunitate osoarekin jokatu duela salatu dute.


Bi futbol taldek planto egin dute irain arrazisten aurrean Bizkaian eta partiduak bertan behera geratu dira

Gaztelueta C -Berango C gazteen futbol partidua bertan behera geratu zen Larunbatean. Jokatzen ari zirela Gaztelueta C taldeko gazte batek aurkariari "beltz zikin madarikatua" deitu zion. Gorengo erregional mailako Otxarkoaga-Iturrigorri partiduan ere... [+]


Bederatzi pertsonari lau eta hamar hilabete arteko kartzela-zigorrak ezarri dizkie Voxen kontra protesta egiteagatik Bilbon

Atxuri auzoan 2019ko azaroaren 5ean Voxen kontra egin zuten bederatzi pertsonaren kontrako epaia iritsi da. Akusatuek ez dute espetxean sartu beharko.


2025-02-17 | Axier Lopez
Itziarren semea?

Ia mende batez, Euskal Herrian ez da belaunaldirik tortura ezagutu ez duenik. 1960tik 5.379 lagun dira ofizialki, baina askoz gehiago dira, publikoki torturatu gisa agertzeak min egiten duelako oraindik ere. Eta seguruenik, oinarri-oinarrian ez delako ezer aldatu. Polizia... [+]


Eneko Anduezak PSE-EEko idazkari nagusi izaten jarraituko du

PSE-EEren zuzendaritza berriak alderdikideen %95en onespena jaso du. Anduezak proposatutako Batzorde Exekutiboan aurreko 26 kideetatik zortzi aurpegi berri daude soilik.


Europak toki bat aldarrikatu nahi du Ukrainako bake negoziaketan, AEBen bazterketaren aurrean

Macronek egindako deiari erantzunez, NATOko eta Europako agintariak Parisen elkartuko dira astelehen honetan, AEBek eta Errusiak iragarri ostean Ukrainako gerra amaitzeko elkarrizketei heltzekotan direla. Europak diru asko xahutu du Ukraina laguntzen, eta gerra amai dezakeen... [+]


Erantzukizun publikoak hartzea eskatu dute Euskal Herriko Torturatuen Sarearen aurkezpenean

Torturak jasan dituzten 900 lagun bildu dira Donostian Euskal Herriko Torturatuen Sarea aurkezteko, otsailaren 15ean. Ekimenak torturatuen bozgorailu izan nahi du, eta oraindik torturen berri eman ez duten herritarrak sarera batzera animatu dituzte. Eusko Jaurlaritzari eta... [+]


Labrazaren defentsan
"(Oiongo osoko bilkuraren) helburua argia da, legez legitimatzea tramitazioan irregulartasun nabarmenak dituzten megaproiektu energetikoak"

Joan den asteazkenean egun gogorra eta desatsegina bizi izan genuen, ez bakarrik Labrazarentzat, baita zentral eoliko,... [+]


Gazteen arteko genero arrakalak gora egin du kokapen politikoari dagokionez

Azken hogei urteetako gazteen kokapen politikoa izan dute aztergai The Economisten. Europan 18-29 urte arteko gizonak emakumeak baino posizio kontserbadoreagoetan kokatzen dira. 


Gasteiz inguruan Vitoria Solar 1 eta 2 parke fotovoltaikoak eraikitzea onartu du Eusko Jaurlaritzak

Parke bakoitzak hirurogei hektarea izango ditu, eta 32 milioi euroko aurrekontua du proiektuak. Ingurumen eta baimen teknikoak berretsita, egitasmoari hirigintza baimena baino ez zaio falta eraikitzeari ekiteko.

 


Industriaren etorkizunaren aldeko manifestazioak milaka lagun batu ditu Iruñean

Arriskuan dauden BSH, Sunsundegui, Nano Automotive, Siemens Gamesa, Tenerias Omega, Tasubinsa eta Volkswagen enpresetako langile batzordeek haien egonezina azaldu dute eta Nafarroako Gobernuari "benetan bermatzailea den legeria bat artikulatzea" eskatu diote.


Tentsio betean, preso truke berria egin dute Israelek eta Hamasek

Su-etena hitzartu eta hilabete bete denean, lehen faserako adostutako 33 bahituetatik 25 askatu ditu Hamasek. Israelek, berriz, 985 preso utzi ditu aske. Bigarren fasea martxoaren 2an da indarrean sartzekoa, baina bi aldeek jarraitu beharreko urratsak zehazteko daude... [+]


Analisia
Nostalgiari ‘sold out’

Gauzak ez dira izatez errazak, eta, izango da batagatik edo besteagatik, baina, azken boladan, mingainari behar baino gehiagotan egin diot kosk bi kontu hauengatik: sold out-aren kultura eta FOMOa –azken hori agian azaldu behar da, ez baita hainbestetan esana: esperientzia... [+]


Zedarriak Foroari erantzuna
Defentsan inbertitzea

Zedarriak Foroak Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua txostena aurkeztu zuen urtarrilaren erdialdean. Bertan, EAErako gomendioak jasotzen dira, Draghik eta Lettak Europako Batasunerako aurkeztu dituzten txostenak erreferentziatzat... [+]


Eguneraketa berriak daude