Osasuna: Lo gutxi egitea obesitatearen kausa izan daiteke


2007ko otsailaren 21ean
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Behar baino gutxiago lo egiteak apetitua handitu egiten duela frogatu du AEBetako Chicagoko Unibertsitatean egindako ikerketak. Annuals of Internal Medicine aldizkari ospetsuan argitaratutako lanean, zientzialariek diotenez loaldia gutxitzeak asaldatu egiten ditu gosea erregulatzen duten hormonen odoleko mailak eta honek apetitua gehitzen du. Pertsonak, egoera horretan, gehien desio dituen jakiak eduki kaloriko altua duten eta karbohidratoetan aberatsak direnak dira.

Ikerketa horren emaitzekin, loaren galera obesitatearekin lotu nahi izan zuten. Esperimentuan aritutako pertsonek lau ordu besterik ez zituzten lo egin bi gauez jarraian, eta leptina izeneko hormonaren maila %18 jaitsi zen pertsona horietan. Hormona horixe da garunari janari gehiago behar duela "esaten" diona, eta beraz, jaten jarraitzeko irrika eragiten duena. Aldi berean, gosearen sentsazio subjektiboa gehitzen duen grelina izeneko hormonaren maila ere %28 gehitu zen pertsona horien odolean.

Esperimentuetan aritutako pertsonak gizonezko osasuntsuak ziren, gazteak, borondatez sartu zirenak. Eta esperimentuan loaldi baldintza bereziak jasan ondoren, beren apetitua %24 gehitu zen, eta gustukoenak janari gozoak izan zituzten -gozokiak, galletak-, gaziak -patata frijituak eta fruitu lehorrak-, eta karbohidrato asko zituztenak -ogia eta pasta-.

Ikerketak hainbat gauza frogatu dituen arren, adituen ustez, oraindik ere argitzeko dago ea bi joera horiek, obesitatea eta lo falta, benetan lotuak ote dauden gizakietan. Lorik egiten uzten ez zaien arratoiek, normal lo egiten dutenek baino gehiago jaten dute laborategian. Eta ikerketa epidemiologiko ugarik erakutsi dute gutxiago lo egiten duten pertsonek gainpisurako joera handiagoa izaten dutela. Chicagoko unibertsitatean orain arte egindako ikerketek beste hainbat zeinurekin lotzen zuten gutxi lo egitea: zahartze-zeinuekin, intsulina-erresistentziarekin, eta baita gorputzak infekzioei aurre egiteko duen gaitasuna gutxitzearekin ere.

Loak atseden fisiko eta mentala esan nahi du. Lorik ez egiteak ondorioak ditu egunean zehar: nekea, logura, suminkortasuna, hipersentikortasuna. Eta, itxura guztien arabera, baita obesitaterako joera ere, azken ikerketek frogatu bide duten bezala.


Azkenak
Haur eta gazteen osasun mentalaren alde mobilizatu dira herritarrak

Psikiatria zerbitzua Bidasoatik Donostiako ospitalera lekualdatu dute. Hori salatzeko, 'Osakidetza entzun: osasun mentalik gabe ez dago etorkizunik' lemapean manifestazioa egin dute 12:00etan.


2025-03-21 | Iñaki Lasa Nuin
Ezegonkortasuna eta desoreka

Goizean jaiki orduko hasten dira desegokitasunak. Beharbada lotarako erabili duzun lastaira ere ez zen egokiena. Baina, ezin ba idatzi desegoki sentiarazten nauten guztiez. Horregatik, udaberriko ekinozioa –egunaren eta gauaren arteko oreka– dela eta, oraindik ere,... [+]


2025-03-21 | Axier Lopez
‘Pikoletoak’ ere Euskal Herrian euskaraz

Guardia Zibilaren historia bat - Hemendik alde egiteko arrazoiak izenburupean, datorren astean argitaratuko dugun 305. LARRUN aldizkariaren pasarte batzuk dira ondorengoak, erakunde armatuaren sorrera garaietan girotutakoak.


Rosa Zarra Ertzaintzaren pilotakadak hil zuen

Rosa Zarra Ertzaintzaren pilotakada baten ondorioz hil zela da Eusko Jaurlaritzako Poliziaren Biktimen Balorazio Batzordeak atera duen ondorioa, Berria-k jakinarazi duenez. Orain arte, Ertzaintzak beti egin dio uko bertsio horri, eta Rosa Zarra berak zuen gaixotasunaren ondorioz... [+]


Oier Sanjurjo
“D eredua bultzatzen eta ikastolen nortasuna zabaltzen ahaleginduko naiz”

Nafarroako Ikastolen Elkarteak lehendakari berria du. Oier Sanjurjok hartu dio lekukoa Elena Zabaleta Andresenari.  Beste zazpi kide izanen ditu alboan Sanjurjok.


2025-03-21 | ARGIA
Ertzainen %20ak eta udaltzainen %30ak ez dute euskara-eskakizunik azken deialdian

ELA sindikatuak azaldu duenez, azken Lan Eskaintza Publikoaren oinarrien arabera, Ertzaintzarako eskainitako lanpostuen %20ak eta Udaltzaingoaren %30ak ez daukate euskara-eskakizunik. Gasteizen, adibidez, udaltzain-lanpostuen erdietan, 24tan, ez dago euskara-eskakizunik.


Donostiako Birunda gune autogestionatua “ilegalki” hustu dute

Ustez, lokalaren jabetza eskuratu dutenek bidali dituzte sarrailagileak sarraila aldatzera; Ertzaintzak babestuta aritu dira hori egiten. Birundak epaiketa bat irabazi du duela gutxi.


Inoren Ero Ni + Lisabö
Eta eromenaren lorratzetan dantzatu ginen

Inoren Ero Ni + Lisabö
Noiz: martxoaren 14an.
Non: Gasteizko Jimmy Jazz aretoan.

----------------------------------------------------

Izotz-arriskuaren seinalea autoko pantailatxoan. Urkiola, bere mendilerro eta baso. Kontzertuetara bideko ohiko errituala: Inoren... [+]


2025-03-21 | Elhuyar
Autismoak: normaltasuna zabaltzeko aukera bat

Berrogei urte dira Euskal Herrian autismoaren inguruko lehen azterketak eta zerbitzuak hasi zirela. Urte hauetan asko aldatu da autismoaz dakiguna. Uste baino heterogeneoagoa da. Uste baino ohikoagoa. Normalagoa.


Euskal Herriko Filosofia Zaleen Sarea eratzeko prozesua abian da

Txinparta izeneko prozesua Martxoaren 21ean hasiko da eta urte bete iraungo du. "Udaberriaren hasierarekin batera proiektu herritar berri bat" aurkeztu nahi dutela adierazi dute. 


Duero ibaitik gora otsoa berriz ehizatzea onartu du Espainiako Kongresuak

PP, Vox, Junts eta EAJren botoekin Espainiako Kongresuak onartu du otsoa espezie babestuen zerrendatik ateratzea eta, horren ondorioz, berriz ehizatu ahal izango dute Duero ibaitik iparrera.


Eguneraketa berriak daude