Hauteskunde aurreko gogoetak


2007ko otsailaren 21an
Datozen urteetarako euskal politikaren nondik norakoak apirilaren hamazazpian egingo diren hauteskundeetako emaitzek argituko dizkigute. Gau horretan jakin izango dugu Ibarretxeren egitasmoa bezala ezagutu dugunak berezko ibilbiderik duen ala ez. Hau da, egungo Autonomia Estatututik harantzago jaurtiketa erradikala egiteko masa kritiko nahikorik baden. Abenduaren hogeita hamarrean euskal parlamentuak onartu zuen Estatutu Berria negoziaziorako tresna baliagarria izango da baldin eta gaurko hiruko gobernua osatzen duten alderdiek gehiengo absolutua lortzen badute. Kontuan izanik euskaldunon erabakitzeko eskubidean oinarritutako autogobernu berri baten alde jeltzaleek duela urte batzuk hartutako erabakiak zailtasun politiko handiak dituela errealitatean gauzatu dadin, ezinbestekoa zaio abertzaletasun horri gehiengo oso hori lortzea Estatuko ordezkariekin modu eraginkorrean negoziatu ahal izateko.

Baina estatuko ordezkariekin baino lehenago elkarrizketa eta negoziazioa Euskadin eman beharko da oraingoan bertako herri ordezkarien artean. Emaitzek esango digute zein izan beharko lukeen akordioaren eduki nagusia. Eduki horri dagokionez bi joera nagusi nabarmen ditzakegu gaur bertatik. Abertzaletasunaren eta Ezker Batuaren garaipen argi batek posible egingo luke Jesus Egigurenek ordezkatzen duen sozialismoarekin elkarrizketa eta negoziazioa euskaldunon erabakitzeko eskubideari buruz. Beste gauza bat litzateke herritarrek gehiengo osoa sozialisten eta popularren emaitzen esku utziko balute. Hipotesi hau konfirmatuko balitz hauteskundeetan euskal politika beste koordenada batzuetan mugituko litzateke sozialisten zuzendaritzapean eta autogobernuaren eztabaidak beste norabide bat hartuko luke. Aipatu aukera hori emango balitz kolpe ikaragarria suposatuko luke abertzaletasunarentzat eta, batez ere, Ibarretxe lehendakariak azken lau urte hauetan eraman duen estrategiarentzat. Aldaketa sakonen premia begi-bistakoa litzateke ustezko egoera horretan, nahiz eta gaur egun Ibarretxek babes osoa izan jeltzaleen munduan.

Probabilitate hori posible al da egungo errealitate elektoralean? Galdera honen erantzunak Batasunarengana garamatza zuzen zuzenean. Batasunak ordezkatzen duen ezker abertzaleak ez badu lortzen hauteskundeetan modu legalean egotea, uste dut orduan bakarrik izango litzatekeela posible sozialisten eta popularren arteko emaitzen baturak gehiengo osoa lortzea, eta hori gainera konfirmatuko balitz sozialisten igoera handiagoa dela popularren jaitsiera baino. Ez da erraza, baina, Batasuna Legebiltzarrean ez badago, posible da. Eta zer ondorio izango lituzke besteengan Batasunak hurrengo legegintzaldian ordezkaritza parlamentarioa izateak? Behin baino gehiagotan esan ohi dudan bezala, bere ordezkaritzaren pisu politikoa baino askoz ere pisu eta eragin handiagoa izango luke euskal politikan. Hau da, politikaren nondik norako bat baino gehiago baldintzatzeko moduan legoke. Gehiengo absolutuaren posibilitatea itxirik geldituko litzateke PSOE-PP bikotearentzat eta, segur aski, baita gaurko hiruko gobernuarentzat, eta horrek aukeren eta alternatiben mundua zabalduko luke. Besteak beste, euskal politika bi ardatz nagusien arabera taxutzeko aukera azalduko litzateke. Bata, jeltzaleek eta agian EAkoek sozialistekin osatu dezaketen ardatza. Bestea, ETArik gabeko ezker abertzaleak PNV-EA bikotearekin hitzartu dezakeena. Bi eszenatoki guztiz diferenteak, bietan jeltzaleak barneko eztabaida bat baino gehiago egitera behartuak.

Eta Batasuna prest al dago politika eraginkor hori egiteko, hartu behar dituen erabakiak hartzeko? Alegia, prest al dago Anoetako proposamenaren arabera etxeko lanak egiteko etxekonekoei pilota ate aurrean utzi baino lehen? Txomin Iturbek aspaldi esan omen zien, esan behar zienei, Aljerreko elkarrizketak zirela-eta, negoziatu dezagun negoziatzeko zerbait dugun bitartean. Alperrik, ordea. Gizona baita harri berdinean estropezu egiten duen animalia bakarra.


Azkenak
Correosek Gipuzkoan dituen lantokietako langileek salatu dute udan izaten ari diren lan-karga “jasanezina”

Udan lantaldea asko murriztu da langile gehienek oporrak hartu dituztelako, eta sindikatuek salatu dute Correosek apiriletik langileen oporraldien berri izanda ere ez dituela langile gehiago kontratatu.


Espainiako Parekotasun Legeko akatsak aukera ematen du senideak zaintzeko baimena eskatu duten langileak kaleratzeko

2/2024 Lege Organikoa abuztuaren 22an sartu da indarrean, eta “akats tekniko tamalgarria” du, Espainiako Berdintasun sailburu Ana Redondok adierazi duenez. Sexu-indarkeriaren biktimak kaleratu ezin direnen taldean sartu dituzte. Espainiako Berdintasun Ministerioak... [+]


Beroak adinekoen heriotza hirukoiztuko du Europan 2100. urterako

Hori da ikerketa berri batek ondorioztatu duena, baldin eta betetzen badira gaur egun berotzearen handitzeari buruz dauden aurreikuspenak. Eta NBEren arabera, mende amaierarako tenperaturak 3 graduko igoera izango du XX. mende hasierarekin konparatuta.


Miarritzeko auzapez ohi Didier Borotra zendu da

Politikari zentrista ezaguna, 1986tik 1991ra Departamendu kontseilari izan zen, 1991tik 2014ra Miarritzeko alkate eta Frantziako senatari 1992tik 2011ra. 86 urte zituela zendu da abuztuaren 21ean, infartu baten ondorioz.

 


Emazteari eraso egin zion ertzaina kargutik kendu dute

Bingen Zupiria Eusko Jaurlaritzako Segurtasun sailburuak adierazi du: “Ertzaintzako barne arautegiak hutsegite larritzat eta botatzeko arrazoi posibletzat ditu horrelakoak”. Gainera, Gipuzkoako Fiskaltzak eskatu dio instrukzioko epaitegiari auzia genero indarkeria... [+]


2024-08-22 | Euskal Irratiak
Maddi Kintana: “Gazte euskaldunen hizkeran frantsesak eragin handiagoa du”

Maddi Kintanak Baiona, Angelu eta Miarritzeko gazteen euskara aztertu du bere tesian. Hitz berriak sortzen dituzte baina baita hitzak beste hizkuntzetatik hartzen ere, besteak beste, interneten eraginez.


Iruñeko haur-eskola publikoetako ikasle berrien %37 familia sozioekonomiko ahulekoak dira

Plaza eskatu duten guztiak onartuak izan dira onarpen-sistema berria eta zikloaren doakotasunari esker. 12.000 euro baino gutxiagoko errenta duten familien 297 umek izango dute plaza.


Tanpoiek metalak dituztela frogatu dute; tartean, beruna eta artsenikoa

Lehen aldiz, ikerketa bat egin dute tanpoiek metalak ote dituzten ikusteko. Izan ere, metal batzuk toxikoak dira, baina AEBetako, Europako eta Erresuma Batuko legediek ez dute horri buruzko araudirik.


2024-08-22 | June Fernández
MIGRAZIO-DOLUA
Herrimina trauma bihurtzen da

Herrialde berri batera moldatzeak dakarren astindu identitarioaz gain, migrazio-bidaietan eta berton aurre egin behar dieten indarkeriek oztopatzen dituzte etorkinen bizipenak. Psikoterapia da ondoeza sendatzeko bide bat, baina ez bakarra.


Euskal preso politikoei espetxe politika arrunta aplikatzeko eskatu dio Sarek Eusko Jaurlaritzako Justizia eta Giza Eskubideen Sailari

"Jarrera proaktiboagoa" eskatu dio Eusko Jaurlaritzaren Justizia Sail berriari Sarek, abuztuaren 20an egindako prentsaurrekoan. Espetxeetako normalizazioa "oraindik urruti" dagoela salatu dute, ikusita 148 presoetatik "ehun preso baino gehiago" egon... [+]


Energia-enpresa nagusiek biodibertsitateari eragindako kalteen %47 ezkutatzen dute, EHUren ikerketa baten arabera

"Irudia zuritzeko" estrategiak erabiltzen dituzte energia arloko enpresa nagusiek. Ekintza positiboak azpimarratu eta inpaktu negatiboa "estaltzen" dutela ondorioztatu du ikerketan parte hartu duen EHUko doktoregai Goizeder Blancok.


Eguneraketa berriak daude