Osasuna: Urtero 1.000 biriketako minbizi diagnostikatzen dira EAEn


2021eko uztailaren 27an

Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburu Gabriel Inclan-ek adierazi bezala, urtero mila biriketako minbizi kasu inguru diagnostikatzen dira Euskal Autonomia Erkidegoan. Biriketako Minbiziaren Espainiako Taldeak Bilbon egin zuen sinposioan eman zuen datu hori Inclanek, gaitza lehen mailako osasun-arazo definituz, kopuruagatik, heriotza-tasengatik, erabili behar diren baliabide ekonomiko nahiz sanitarioengatik, eta kasu bakoitzak duen garrantzia pertsonal, familiar eta laboral izugarriarengatik.
Sinposioan emandako datuen arabera, 2000. urtean 18.000 biriketako minbizi kasu izan ziren, eta heriotza-tasa 17.000 pertsonakoa izan zen. EAEn, esan bezala, 1.000 kasu diagnostikatzen dira, batez beste, urtero. Baina kasu horietan agerian utzi beharra dago tabakoaren garrantzia, berau baita biriketako minbiziaren erikortasunaren eta hilkortasunaren eragile nagusia, eta hori gutxi balitz, baita kardiopatia koronario guztien %30aren erantzule zuzena ere.
Tabakoa faktore kausal erabakigarria da aho-barrunbeko, laringeko eta biriketako tumoreetan, arrazoi sortzaile nagusia, lehen esan bezala, baina beste hainbat tumore gaiztorekin ere »hala nola hestegorri, maskuri eta giltzurrunetakoekin» lotura zuzena daukala frogatu dute ikertzaileek.
Horrexegatik, Inclanek argi utzi zuen "kontsumoaren aurrean, tabakoari erabat uko egitea beste neurririk ezin dela onartu", eta tabakoaren erabilera kontrolatzeko erakunde desberdinek »administratibo, politiko nahiz sanitarioek» hartutako neurriak erabat justifikatuak daudela gehitu zuen. Adibide gisa, zera azaldu zuen: heziketarako martxan jarritako ekimenei esker eta Lehen Mailako Arretan egindako jardun medikoei esker 1997. urtean %29 erretzaileak ziren bitartean, 2002. urtean pertsona horien kopurua %26ra jaistea lortu dela.


Azkenak
2024-08-02 | Euskal Irratiak
Euskarabentura, 160 gazte euskaldun bildu dituen “esperientzia izugarria”

Uztaila osoan barna Euskal Herria trabeskatu duen espedizioa burutu da jada. Euskal lurraldeko eta diasporako 160 gaztek parte hartu dute aurtengo edizioan, Atharratzetik Getxora.


Inaugurazio erromantiko-berantiarra

Musika Hamabostaldiak 85. edizioari hasiera eman dio, orkestra handi batekin eta inaugurazio baten mailako programarekin.


2024-08-02 | Axier Lopez
Lizarrako alkateak (UPN) Raimundo el Canastero taldea salatu du txosnen debekuaren aurkako abesti baten harira

Udaltzaingoak ostegunean deklaratzera deitu du Raimundo el Canastero taldeko abeslaria, Lizarrako jaietan txosnak debekatzearen aurka sareratu duten abestiagatik. Ondoren, aske utzi dute, baina ikerketak aurrera jarraituko du. Sarean zentsuraren aurkako eta elkartasun mezuak... [+]


Pablo González kazetaria aske utzi dute, Polonian bi urte eta erdi kargurik gabe espetxeratuta egon ondoren

2022ko otsailaren 28an atxilotu ondoren, aske utzi dute bere aurkako frogarik eta bistako epaiketarik gabe. Bizkaiko kazetariaren talde juridikoak informatu du “preso dauden hainbat kazetari libre uzteko” Errusiak eta Poloniak adostu duten trukeagatik geratu dela... [+]


413 milioi euroko isuna jarri diote Booking multinazionalari Espainian

Booking enpresa multinazionalari "nagusitasunezko posizioan bi abusu” egitea egotzi dio Espainiako Merkatuen eta Lehiaren Batzorde Nazionalak. Batetik, Espainiako Estatuan dauden eta erreserben bitartekotza-zerbitzuak erabiltzen dituzten hotelei ekitatezkoak ez diren... [+]


Prep, GIBaren aurkako beste hesi bat

Estrategia eta neurri ugari daude GIB birusari aurre egiteko; horien artean Prep esposizio aurreko profilaxia. Birusarekiko esposizio arrisku handia dutenek eskatu dezakete.


Hamaseko buru politikoa hil dute Iranen, eta Israelek eskualde mailako gerra elikatzen jarraitzen du

Hamas, Iran eta beste hainbat eragilek Israeli egotzi diote erasoa, baina oraingoz ez du egiletza onartu. Horrez gain, Hezbollahko agintari garrantzitsu bat hil du Israelek asteazkenean Beiruten, eta ostegunean Israelgo Armadak ziurtatu du Hamaseko buru militarra hil zuela Gazan... [+]


Frantziak Marokorekin bat egin eta Mendebaldeko Sahararen gaineko soberania aitortu dio

Emmanuel Macron Frantziako presidenteak Marokoko Mohamed VI erregeari gutuna bidali dio babesa adierazteko.


Pistola faltsu batekin Donostian atxilotu duten pertsona migratzaile talde bat ari zen mehatxatzen

“Haiengana zuzendu eta haiei apuntatzen die”, informatu du Irutxuloko Hitzak. Astearte gaueko 21:30etan atxilotu zuten gizona, Eusko Jaurlaritzaren Segurtasun Sailak jakinarazi duenez.


Terrorismoaren Biktimen Oroimenerako zentroari Gasteizko Urrezko Domina ematearen aurka mobilizatuko dira oroimenaren aldeko elkarteak

Abuztuaren 5ean emango dio domina zentroari Gasteizko Udalak, eta abuztuaren 2rako elkarretaratzea eta prentsaurrekoa deitu du Memoria Osoa plataformak. Martxoak 3 elkarteak salatu du “planteamendu diskriminatzailea” eta “irakurketa partziala” egiten... [+]


2024-08-01 | Sustatu
Zer egin Elon Musken Grok adimen artifiziala ez elikatzeko (aukeran)

Elon Musken proiektuen artean bada adimen artifizialeko bat ere, Grok, eta horretarako Musken jabetzako X edo Twittereeko erabiltzaileen jarduna ari dira baliatzen, LLM edo hizkuntza eredua handitzeko eta entrenatzeko. Izatez, Twitterreko zure ezarpenetan sistema hori... [+]


2024-08-01 | Gedar
Ehunka kolono sionista oldarka sartu dira presondegi batera, hainbat torturatzaile babesteko

Bederatzi militar sionista atxilotu dituzte, Sde Teimango kartzelan preso palestinar bati egindako torturengatik; besteak beste, metalezko barrak sartu zizkioten ipurtestetik. Kolono "zibilen" eta soldaduen protestak piztu dira torturatzaileekin elkartasunez, eta... [+]


Eguneraketa berriak daude