Landareak: Azpitarako akaramailua
San Blasetako Abadiñon opil eta erroskilen anisaren usain artean behikunde latza, azken urteetako zabalena ikusteko aukera ederra izan genuen. Txarolesak, blondak, herri-behiak, alistana-sanabresa idiskoak eta idiak... ikuskizun polita merke asko Gerediaga auzoko Solozabal baserriaren atzekaldean. Usaina zela eta, erroskila dozenen paldo ziren gurbitz-adarretaz idaztea erabaki samartua nuenean, kristal zartatuz distiratutako adarrak, isatsa egina eta ilaje orraztua zuten zezenak eta mahatsondoarekin mozorroturiko baserriaren artean horra intsusadia!
Ona da intsusa (Sambucus nigra) ona. Bieito deitzen diote galegoek, bedeinkatua. Bonarbre katalanek, zuhaitz ona. Teutonek intxusaren aurrean txapela kendu beharra dagoela dion esaera bat dute. Europarrek mundu osora eraman zuten, Andeetako muturretaraino, hainbeste onura antzeman izan zaio intsusari... Gurea bezalako kultura atlantikoetan etxearen babesa bermatzen duen landarea da intsusa. Abadiñoko Solozabalen bezela makina bat etxe, etxeordeko, borda, eilor eta oilategitan ikusi daiteke. Areago... sendabelar erabilienetakoa da »erredurak sendatzeko ukendurik ezagunena osatzen du», moja-konbenturen batean garagardoa intsusaz gozatzen dute, bere adar hutsez jostailuak egiten dira, ukuiluko azpiak ateratzen direnean zapoak, sube gorriak eta arrabioak uxatzeko azpi berrien azpian intsusa adarrak jartzen dira, eta abar, eta abar... Hortik, jakina, intsusak adina izen duen landare gutxi: akamailu, akamelu, akaramailu, flot-arbola, intu, intxu, intusa, intsusa beltza, linsura, linsusa, litsusa, maus, plausta, plausta arra, sabiko, sabuka, sabukitze, saguka, sakuta, sakute, saliparda, San Juan lilia, sarets, sauka, sauko, sauku, sorgin-mahatsa, sugukitze, txikutxa, txotxika, txutxika, zaminka, zaminza, ziaurrea, ziorria, zuka-ziria.
Euskalgintzaren Kontseiluak Larrialditik indarraldira adierazpena plazaratu du Euskararen Egunaren atarian. 2025a euskararen normalizazio eta biziberritze prozesua “noranzko egokian jartzeko urtea” izango dela adierazi du. Bide horretan, lehen eginkizuntzat jo dute... [+]
Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]
Iruñerriko Mankomunitateak Imarkoaineko Hondakin Zentroaren proiektuaren aldaketa onartu zuen ostegun honetan eta, horren arabera, azpiegitura 2026ko urtarrilaren 21ean hasiko da lanean.
Estirpe Imperial da talde neonazia, besteak beste ezagun egin dena erabiltzen dituen letra faxista eta arrazistengatik.
Gipuzkoako Batzar Nagusietako Kultura Batzordeak, EAJ, PSE eta PPren aldeko botoekin, azaroaren 22ko bilkuran erabaki du Eusko Jaurlaritzari eskatzea azter ditzala “euskal kulturan hain esanguratsuak diren” gurutzeak eta haien inguruko “ohiturak”... [+]
Israelek gosea erabiltzen du palestinarren aurkako gerra-arma gisa, eta nekazaritza-produktuak mundu osoan merkaturatzen ditu.<
Etxebizitza Sindikatu Sozialistak eta Harituk antolatuta, manifestazio bat izan zen ostegun arratsaldean Iruñeko Alde Zaharrean. "Etxebizitzaren negozioaren aurrean, eta hura sustatzen duten politikarien aurrean, etxebizitza eskubide unibertsalaren benetako defentsa... [+]
EH Bizirik sarea makroproiektuen aurkako plataformen elkargunea da eta martxoaren 22an manifestazio nazionala deitu du Gasteizen: "Lekuko borrokez gain, esparru zabalagoan lan egitea ezinbestekoa dela jakitun, manifestazio honek sare osoari eragiten dien puntuak izango ditu... [+]
Hogei urte bete ditu Gaindegiak, Euskal Herriaren garapen sozial eta ekonomiko iraunkorrerako Behategiak. Horren harira, denbora horretan Euskal Herriak esparru horietan izan duen garapenaren berri ematen duen azterketa aurkeztu dute, eta datuok Europar Batasunekoekin konparatu... [+]
Azaroaren 21ean Errenteriako Torrekuan eta Badalaben egon nintzen "Komunikazio libreago baterantz trantsizioan" izeneko jardunaldian.