Ezpalak


2021eko uztailaren 27an


Kultur aniztasuna jokoan

Globalizazioak geroz eta pisu handiagoa duen garaiotan, gaitza da herri bakoitzak bere kulturari eustea. Gaitzago, interes ekonomikoak atzean daudenean eta haien atzean herrialde indartsuenak. Kultur aniztasuna babesteko akordioa lortzearren, Unescoko 190 herrialde kideetako ordezkariak bildu ziren Parisen, urtarrilaren amaieratik otsailaren 12ra arte, Unescok deituta. Ez da lehen aldia, 2001ean kultur aniztasunaren aldarrikapen unibertsala onartu zuen erakundeak eta hura babesteko beharraz ohartarazi. Aldizkaria ixterakoan bukatu gabea zegoen Parisko biltzarra, baina zaila da imaginatzea akordioa erdietsiko dutenik. Alegia, kulturen altxorrak ez duela diru gosea garaituko.


Nafarroako Bertso Txapelketa gertu

Lakuntzan (Sakana) izango da aurtengo Nafarroako Bertsolari Txapelketaren finala, martxoaren 13an. Duela 24 urte jokatu zen Sakanan (Etxarri-Aranatzen) finala azkenekoz eta lehenengoz eta bertan egitea bertsolaritzan azken urteetan izandako zabaltzearekin lotu dute antolatzaileek. Joan den asteburuan jokatu zen lehen finalaurrea Larraintzarren eta hurrengo biak Goizuetan (hilak 19) eta Iruritan (otsailak 27) izango dira. Aurten hiru lagun izango dira txapelketan estreinakoz: Oier Lakuntza, Diego Riaño eta Miguel Mari Elosegi Luze.


Bost kontinenteetako musika tresnak

Mundu osoko laurehun eta berrogeita hamarretik gora musika tresna bildu dituzte Gasteizko Vital Kutxaren aretoan Mundu osoko instrumentuak. Ikusteko musika goiburupean. Fernando Martínez de Viñaspre komisarioak Irungo instrumentu bildumazale ezagun batzuen funtsetatik aukeratu ditu martxoaren 13a bitarte zabalik izango den eraskusketan paratutako tresnak... Laurogeita zortzi herrialdetako instrumentu horiek ikusita, kontinente bakoitzean zein motatako tresnak nagusitzen diren jakin dezakegu. Afrikan estetikari ematen diote garrantzia handiagoa soinu kalitateari baino, Asian sokazko instrumentuak eta perkusiokoak dira nagusi, Amerikan haizezko tresnak dira nagusi, Ozeanian didgedirooaren modukoak eta Europan soinuaren kalitateari eman izan zaio garrantzia tresnak sortzerakoan.


DFoto bigarrengoz

COFF Ordóñez Falcón fundazioak irudiaren gaineko DFoto topaketa antolatu zuen iaz lehenengoz eta hark izandako harrera beroak berriz antolatzera animatu ditu. Iaz Europako galeriek parte hartu zuten eta horiez gainera New Yorkeko eta Teherango galeria bana izango da argazkigintza eta bideo garaikidearen azokan euren lanak erakusten. Apirilaren 14tik 17ra bitarte, laurehun artistaren lanak izango dira ikusgai. Gainera, aurten argazkigintzaren gaineko argitalpenak, katalogoak eta aldizkariak izango dira propio jarriko duten liburu dendan eta enpresetako arte bilduma kontserbatzaileen nazioarteko bilera egingo da egun horietan Donostian.


Topagunearen film labur zirkuitua

Eskaintza kulturala aberastea, euskarazko ekoizpena sustatzea, zinema ezagutaraztea eta zinegile eta ikusleek elkar ezagutzea helburu izanik, abiatu zuen iaz Film Laburren Zirkuitua Topaguneak. Hala, euskarazko bost film labur erakutsiko ditu Hegoaldeko hogeita bi herritan: Iñaki Beraetxe eta Iñigo Kintanaren Ostertz, Safy Nebbouren Lepokoa, Angel B. Aldarondoren Amnesiak, Ane Muñozen El Salto de Beamon eta Koldo Almandozen Amuak.

* * * * * * * * * * * * * * *

Euskaldunen Argentina erakusketa zabaldu dute Irisarriko Ospitalean, Euskal Argentina elkarteak, Nafarroa Behereko Museoak, Euskal Kultur Erakundeak eta Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Nagusiak babestuta. 1850 eta 1930 urteen artean Euskal Herritik »Iparraldetik batez ere» Argentinara joandakoen lekukotasunak biltzen ditu (argazkiak, ikus-entzunezkoak, dokumentu historikoak...) eta ekainaren 4a arte bisitatu ahal izango da. Kepa Etxeandia argazkilari baionesaren ideia izan zen erakusketa hau antolatzea. Izan ere, Argentinara joandako senide bat aurkitu zuen Argentinan duela hiru urte eta orduan materiala biltzeari ekin zion. Argentinara emigratzeko izandako arrazoiak, hara heldutakoan bizitakoak, hemendik hara eta handik hona idatzitako gutunak eta egungo euskal argentinarren bizimoduaren berri jasoko du Irisarrira bertaratzen denak.

Operara hurbiltzeko. Bigarren urtez, DVD bidezko opera emanaldi zikloa antolatu du Donostiako Orfeoiak. Opera zaleei hurbiltze aldera, musikagile garrantzitsuen obren berri emango du Carlos Benitok emanaldia hasi aurretik eta operek gaztelaniazko azpitituluak izango dituzte. Dagoeneko aurkeztu ditutzte Ludwig Van Beethovenen Fidelio eta Carl Maria von Weberren Isilpeko ehiztaria eman dituzte jada. Otsailaren 24an Richard Wagnerren Holandar herratua eskainiko dute, martxoaren 3an Engelbert Humperdincken Hansel eta Gretel eta 10ean Richard Straussen Salome. Guztiak arratsaldeko zazpietan izango dira, Orfeoiaren egoitzan.


Azkenak
Negoziazioa: negarrerako zioa

Hezkuntza publikoko irakasleok  hamabost urtetan berriztu gabeko lan-hitzarmena eguneratzeko eta hobetzeko beharra eta eskubidea dugu. Horretarako, benetako negoziazio batean murgilduta egon beharko genuke, baina errealitatea negargarria da. Negoziazio batean, alde oro ados... [+]


2025-04-10 | ARGIA
Bizi Baratzea Orria jende asko batzen ari da komunitatera

Martxoaren 27an aurkeztu zuen ARGIAk Bizi Baratzea Orria, lurrari begiratzen dion urtarokako aldizkari berria. Martxoaren hasieran zabaldu zen kide egin eta formatu oso berezia duen orri handia etxean jasotzeko aukera. Erantzun oso beroa izan du. Kide hauen profila ezagutu nahi?


Muga zergak 90 egunez %10era jaitsi dituzte AEBek, baina Txinari %125era igo dizkiote

Jaitsiera AEBen muga zergen igoerari erantzun ez dieten eta negoziatzeko prest azaldu diren herrialdeei aplikatu diela argudiatu du Donald Trumpek, Europar Batasuna barne. Txina eta AEBen arteko lehia komertzialak gora egiten jarraitzen du.


2025-04-10 | ARGIA
Maiatzean beste bost greba egun egingo dituzte EAEko hezkuntza publikoko irakasleek

Hirugarren greba zikloa iragarri dute Steilas, ELA, LAB eta CCOO sindikatuek maiatzaren 12tik 16ra bitartean, hezkuntza publikoa indartzearen alde. Azaldu dute Hezkuntza Sailak helarazitako azken proposamenak ez diela euren aldarrikapenei erantzun egokirik ematen.


Ingeles ordu gehiagorik ez dute nahi

Sarriguren, Tafalla, Noain, Buztintxuri eta Gares herrietako D-PAI ereduko ikastetxeetako familiak kalera aterako dira Hezkuntza Departamentuak foru lege bidez ingeleseko orduak handitu nahi dituela salatzera. Euskarazko murgiltze ereduaren kontrako erabakia dela iruditzen... [+]


2025-04-10 | ARGIA
Negoziazioak “boikoteatzea” egotzi diote sindikatuek Nafarroako Gobernuari, funtzio publikoko greban

Nafarroako funtzio publikoan 30.000 langile zeuden grebara deituta asteazken honetan. Deialdiak jarraipen desberdina izan du sektorearen arabera, eta sindikatuek salatu dute foru gobernuak "abusuzko" gutxieneko zerbitzuak ezarri dituela nahita.


2025-04-10 | Gedar
Ertzaintzaren interbentzio batean hil zen pertsona baten kasua ikertzen ari dira

Iazko abuztuan, Irundik gertu, ertzainek atxilotzean izan zuen bihotzekoa gizon batek. Eneko Valdésen heriotzaren ikerketan, Polizia errugabetu zuten.


2025-04-10 | Euskal Irratiak
Maider Hoki eta Ilora Capot
“Libertatearen beharra denek dugu, eta Bekat'uros bestak hori eskaintzen du”

Bekat’uros LGBTQIA+ euskal besta hirugarren urtekoz iraganen da Atharratzen. Apirilaren 12an egun osoko egitaraua antolatu du Prefosta elkarteak, usaiako karrika inguruarekin, kontzertuekin eta ikusgarriekin.


Microsoftek bi langile kaleratu ditu multinazionalak Israelekin dituen harremanak salatzeagatik

Bi langileek Microsoften 50. urteurreneko ekitaldia moztu zuten ostiralean, eta enpresako buruei Gazako genozidioan duten papera leporatu zieten. Adimen artifizialarekin eginiko armak saltzen dizkio multinazionalak Israelgo armadari.


Palestinaren alde egiteagatik lau herritar kanporatu nahi ditu Alemaniak

Poloniar bat, bi irlandar eta estatubatuar batek jaso dute Alemania apirilaren 21a aitzin uzteko manua. Hori gertatu ezean, kanporatuko dituztela argitu die Berlineko Migrazio Bulegoak. Salaketa jarri dute kanporaketa prozedura geldiarazteko xedez.


Ernairen ekitaldia zelatatuko du Auzitegi Nazionalak

UPNk jarritako salaketa bati erantzunez hartu du erabakia auzitegiak. Apirilaren 17an gazte topagunearen baitan Berriozarren antolatutako "Kurdistan eta Euskal Herriko preso politikoen" aldeko ekitaldia da UPNk bertan behera utzi nahi izan duena "terrorismoaren... [+]


Europar Batasuna eta Errusia
‘Ostpolitik’, oihartzun fin hura

Gerra Hotza bultzatu zuten politiken alboan egon ziren ere bakearen aldeko ildoak. Ez zuten Ekialdea eta Mendebaldea batzeko moduko berregituraketa politiko berririk ekarri, baina errealitate berriak josi zituzten Europako Mendebaldea eta Ekialdearen artean. Horietako... [+]


Sarkozy eta Le Pen eskandalizatuta, zuzenbide estatuak hitz egin duelako

Bere burua 2027ko Frantziako Estatuko presidentzialetako garaile gisa irudikatzen duena –Marine Le Pen– gogorki zigortu du Parisko Auzitegi Korrekzionalak, lau urteko kartzela-zigorra, 100.000 euroko isuna eta batez ere, bost urtez aurkezteko debekua bideratuta. Tonu... [+]


Gorputz hotsak
“Niretzat klabea izan da familiak eta inguruak ez tratatzea gaixo moduan”

Indartsua, irribarretsua eta oso langilea. Helburu pila bat ditu esku artean, eta ideia bat okurritzen zaionean buru-belarri aritzen da horretan. Horiek dira Ainhoa Jungitu (Urduña, Bizkaia, 1998) deskribatzen duten zenbait ezaugarri. 2023an esklerosi anizkoitza... [+]


Eguneraketa berriak daude